ΔΡΟΜΟΛΕΓΟΝΤΑΣ – Όταν καίμε… αιθανόλη

Του
Βασίλη Καλλία,
παιδαγωγού κυκλοφορίας
– εκπαιδευτή οδηγών

Αλκοόλ και Βόλος, τσιπουράδικα και κρασάδικα, Χριστούγεννα και κρύο, «στην υγειά σας» πολλών επαναλήψεων για να πιάσουν για τα καλά οι ευχές. Τελικά εμείς οι Βολιώτες, δεν περιμένουμε αυτές τις μέρες ως αφορμή για να πιούμε λίγο έως και πολύ παραπάνω. Σας υπενθυμίζω τις μεσημεριανές μυρωδιές – κράχτες των τσιπουράδικων, που διαπερνούν τα ρουθούνια και φτάνουν στα κατάλληλα σημεία του εγκεφάλου, που αυτά με τη σειρά τους γεννούν ιδανικά και βάσιμα επιχειρήματα για να δικαιολογήσουμε το «ακόμα ένα και σήμερα». Όμως, δεν πρέπει να ξεχνάμε αγαπητοί αναγνώστες, ότι δυστυχώς, η κάθε δράση φέρνει αντίδραση. Στην προκειμένη περίπτωση, αφού αναφέρομαι στο αλκοόλ, μειωμένη αντίδραση. Ας βάλουμε τα πράγματα σε μια σειρά, προσπαθώντας να σας τα εξηγήσω όσο γίνεται πιο απλά και κατανοητά. Πρώτα από όλα πρέπει όλοι να αποδεχθούμε ότι η αυξημένη αλκοολαιμία κατά την οδήγηση πέρα από παράνομη, είναι και επικίνδυνη. Αλκοολαιμία ονομάζουμε την ποσότητα του αλκοόλ που υπάρχει στο αίμα μας ή καλύτερα στο οργανικό υγρό τού κάθε ανθρώπου. Κατά την κατανάλωση αλκοόλ ο εγκέφαλος προσβάλλεται άμεσα, ενώ ο μεταβολισμός του γίνεται στο συκώτι. Η μέση ωριαία ταχύτητα αποβολής του είναι 0,10 – 0,15 γραμ. στα 1.000! Αμέσως συμπεραίνουμε ότι η αποβολή του αλκοόλ από τον οργανισμό είναι μια χρονοβόρα διαδικασία. Αν το βράδυ καταναλώσουμε μεγάλη ποσότητα αλκοόλ, μπορεί και το πρωί αν μετρηθούμε, να βρεθούμε… πιωμένοι. Για παράδειγμα, αν το βράδυ κοιμηθούμε με αλκοολαιμία 2γραμ. στα 1.000, περίπου στις 8 το πρωί, θα έχουμε ακόμα 1,3γραμ. στα 1.000 και στις 5 το απόγευμα, 0,4γραμ. στα 1.000. Τα κρύα ντους και οι καφέδες ξεγελάνε τον πιωμένο, βοηθώντας απλά να αισθανθεί κάπως καλύτερα. Σύμφωνα με τον Κ.Ο.Κ., θεωρείται ότι ο οδηγός βρίσκεται υπό την επήρεια αλκοόλ όταν το ποσοστό αυτού στον οργανισμό είναι 0,5 γραμ. ανά λίτρο αίματος και άνω… αχ αυτό το άνω, το λίγο παραπάνω μεταξύ 0,5 γραμ. – 0,8 γραμ. χαρακτηρίζεται ως φάση ταραχής. Ο οργανισμός περνάει σε κατάσταση ευφορίας (του στιλ… εγώ το ’χω!). Παρουσιάζεται ελαφρά αλλοίωση του ψυχοκινητικού ελέγχου με αποτέλεσμα να έχουμε μειωμένα αντανακλαστικά, άρα και μεγαλύτερο χρόνο αντίδρασης. Η οδήγηση στη φάση αυτή θεωρείται απερίσκεπτη. Επίσης πολύ σημαντικό είναι ότι η ίδια ποσότητα αλκοόλ οδηγεί σε επίπεδα αίματος αυξημένα κατά 20% στις γυναίκες σε σύγκριση με τους άντρες.
Αυτό συμβαίνει γιατί οι άνδρες έχουν περισσότερο οργανικό υγρό σε σχέση με τις γυναίκες, άρα το αλκοόλ διασκορπίζεται σε περισσότερα κιλά. Εκτός από το φύλο και το σωματικό βάρος, επιπλέον, η ποσότητα του αλκοόλ στο αίμα εξαρτάται από το είδος και την ποσότητα του ποτού, τον συνδυασμό με γεύματα, τη φυσική και ψυχολογική μας κατάσταση. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι το ποτό συνηθίζεται, με την έννοια ότι χρειάζεται κανείς όλο και μεγαλύτερες ποσότητες αλκοόλ για να φτάσει στο ίδιο αποτέλεσμα ή να μεθύσει. Επίσης, είναι μύθος ότι η κατανάλωση αλκοόλ με χυμό, νερό ή παγάκια μειώνει την περιεκτικότητα του αλκοόλ, καθώς το ποτό αραιώνει. Ας μην μπερδευόμαστε, καθώς η ίδια ποσότητα θα μπει στον οργανισμό μας. Απλά ο παραπάνω συνδυασμός, κάπως μας προστατεύει από τις αρνητικές επιπτώσεις την επόμενης ημέρας. Πάντα συμβουλεύω τους μαθητές μου να προτιμούν μέσα μαζικής μεταφοράς ή ταξί όταν πρόκειται να περάσουν έναν ακόμα «πυρετό το Σαββατόβραδο». Σχεδόν πάντα μού προβάλλουν σαν αντεπιχείρημά την καμπάνια του υπουργείου Δημοσίας τάξεως (επικίνδυνη κατά τη γνώμη μου) με ένα άτομο της παρέας κάθε φορά που δεν πίνει γιατί οδηγεί. Ερώτηση: μετά το γλεντάκι, είναι σίγουρο ότι οι υπόλοιποι που κατανάλωσαν ποσότητες αλκοόλ θα δεχτούν να είναι συνοδηγοί και επιβάτες ή με περίσσια αυτοπεποίθηση θα θέλουν να σπάσουν την αρχική συμφωνία και να οδηγήσουν αυτοί το αυτοκίνητο; Έστω ότι δέχονται. Άραγε θα είναι ήσυχα παιδάκια ή θα αποσπούν την προσοχή του οδηγού με πειραχτικά σχόλια σε αυτόν και στους γύρω οδηγούς και πεζούς. Εφόσον ξοδεύουμε έναν σκασμό λεφτά για να πιούμε και να γίνουμε «χάλια», ας βάλουμε από κοινού χρήματα για ένα ταξί, που θα μας πάει και θα μας γυρίσει με ασφάλεια στο σπίτι μας. Τιμωρεί ο Θεός τους πότες; Βεβαίως και τιμωρεί, στέλνοντας ένα ωραιότατο… hangover (βαρύ κεφάλι), μετά από μια μεγάλη κατανάλωση αλκοόλ ως ένδειξη ότι το σώμα μας έχει τοξικωθεί και αφυδατωθεί. Τα συμπτώματα είναι λίγο πολύ γνωστά σχεδόν σε όλους μας, πονοκέφαλος, ατονία, κόπωση και αδυναμία συγκέντρωσης.
Όταν ήμουν μικρός, ζούσα κάθε χρόνο τέτοια εποχή, την όμορφη προσμονή – αγωνία της επίσκεψης του Άη Βασίλη στο σπίτι μου την παραμονή της Πρωτοχρονιάς. Μια χρονιά, η αγωνία αυτή μετατράπηκε σε εφιάλτη, καθώς είχα την ατυχία να αντικρύσω μια διαφημιστική αφίσα με ένα Άη Βασίλη με κόκκινα μάγουλα, μουδιασμένο και χαζοχαμογελαστό, έξω από το έλκηθρό του να κρατά ένα μεγάλο ποτήρι μπύρας. «Γιατί μαμά ο Άη Βασίλης είναι έτσι;». «Δεν είναι πάντα έτσι παιδί μου, αυτός… έτυχε να είναι τώρα έτσι. Αύριο θα είναι καλά, θα οδηγήσει το έλκηθρό του και θα μας έρθει».
Χρόνια πολλά και καλά Χριστούγεννα… χικ!