Στο μικροσκόπιο της Ρυθµιστικής Αρχής Ενέργειας έχουν µπει τα τιµολόγια των εταιρειών παροχής ρεύµατος, τόσο της ΔΕΗ όσο και των ιδιωτών, για να διαπιστωθεί εάν υπάρχουν παραπλανητικές αναφορές ή «ψιλά γράµµατα» στις συµβάσεις τους µε τους καταναλωτές.
Σε ό,τι αφορά τα τιµολόγια της ΔΕΗ, το θέµα που κυρίως εξετάζει η ΡΑΕ είναι εάν, σε κάποιες κατηγορίες καταναλωτών, πουλάει κάτω του κόστους και συνεπώς νοθεύει τον ελεύθερο ανταγωνισµό. Αντίθετα, στους ιδιώτες εναλλακτικούς παρόχους, το θέµα που είναι κυρίως υπό εξέταση, είναι αν οι εταιρείες αυξάνουν απροειδοποίητα τα τιµολόγια, βασισµένες στις λεγόµενες «ρήτρες Οριακής Τιµής» ή «ρήτρες ρύπων CO2», οι οποίες περιλαµβάνονται βεβαίως στις συµβάσεις αλλά είναι αµφίβολο αν γίνονται κατανοητές από τους καταναλωτές.
Με βάση αυτές τις ρήτρες, η εταιρεία µπορεί να αυξήσει την τιµή της κιλοβατώρας εάν η χονδρική τιµή του ρεύµατος αυξηθεί (ρήτρα Οριακής Τιµής Συστήµατος) ή εάν οι τιµές των δικαιωµάτων CO2 αυξηθούν στις διεθνείς αγορές (ρήτρα ρύπων). Σχετικές καταγγελίες έχει δεχθεί ήδη η Αρχή από καταναλωτές, οι οποίοι υποστηρίζουν ότι οι προαναφερόµενες ρήτρες δεν είναι κατανοητές και δεν µπορούν να είναι σε θέση να γνωρίζουν κάτω από ποιες συνθήκες ενεργοποιούνται και επιφέρουν αυξήσεις στα τιµολόγια.
Επιπλέον η ΡΑΕ έσπευσε να εξετάσει το θέµα εν όψει των προθέσεων της ΔΕΗ, όπως αφέθηκαν να διαρρεύσουν, να βάλει και εκείνη (που έχει το 80% της λιανικής πώλησης ρεύµατος) κάποιες αντίστοιχες ρήτρες στα τιµολόγιά της. Ειδικότερα, σύµφωνα µε αρµόδιες πηγές, η ΡΑΕ ερευνά κατά πόσο η «ρήτρα Οριακής Τιµής Συστήµατος» είναι συµβατή µε τον κανονισµό προµήθειας ηλεκτρικής ενέργειας αλλά και τη νοµοθεσία περί προστασίας καταναλωτή.
Οι εισηγήσεις
Στους προβληµατισµούς της ΡΑΕ περιλαµβάνεται επίσης και το κατά πόσο οι όροι αυτοί καθιστούν διαφανή τον τρόπο τιµολόγησης. Σύµφωνα µε πληροφορίες, η Αρχή δεν έχει καταλήξει ακόµη σε αποφάσεις, ωστόσο στελέχη της εισηγούνται ακόµα και την απαλοιφή της ρήτρας ΟΤΣ.
Θεωρούν πως οι εταιρείες έχουν τη δυνατότητα στο πλαίσιο της λειτουργίας της ελεύθερης αγοράς να προβούν σε αναπροσαρµογές των τιµολογίων και από κει και πέρα οι πελάτες τους έχουν το δικαίωµα της επιλογής. Η επικρατέστερη εισήγηση πάντως είναι να διατηρηθούν µεν οι ρήτρες σε κάποια από τα τιµολόγια, να είναι υποχρεωµένος όµως ο κάθε πάροχος να έχει τουλάχιστον ένα σταθερό τιµολόγιο, το οποίο να µην περιλαµβάνει καµία ρήτρα και ο καταναλωτής να ξέρει ακριβώς τι θα πληρώσει.
Εκτιµάται ότι τα σταθερά τιµολόγια θα είναι ακριβότερα από εκείνα µε τις ρήτρες, θα δίνουν όµως εξασφάλιση στον καταναλωτή, ώστε να ξέρει ότι για συγκεκριµένο χρονικό διάστηµα δεν θα έχει καµία έκπληξη.
Η Αρχή σύντοµα θα καταλήξει στα συµπεράσµατά της και θα λάβει αποφάσεις, βεβαιώνουν καλά πληροφορηµένες πηγές, οι οποίες επιπλέον κάνουν γνωστή και τη συνέχιση της έρευνας για τη νοµιµότητα της χρέωσης του ενός ευρώ από τη ∆ΕΗ στους έντυπους λογαριασµούς. Σύµφωνα µε πληροφορίες η ΡΑΕ φέρεται να συµφωνεί µε τον Συνήγορο του Καταναλωτή, ο οποίος χαρακτηρίζει τη συγκεκριµένη χρέωση ως αύξηση στο τιµολόγιο και όχι ως κίνητρο για τη στροφή των πελατών της εταιρείας στις ηλεκτρονικές υπηρεσίες αποστολής των λογαριασµών.
Ζήτησε επιπλέον στοιχεία
Σε ό,τι αφορά τα τιµολόγια της ΔΕΗ, η Ρυθµιστική Αρχή διερευνά εάν υπάρχουν ζητήµατα αθέµιτου ανταγωνισµού. Σε αυτό το πλαίσιο, πληροφορίες αναφέρουν ότι η ΡΑΕ µε απόφαση της ολοµέλειας έχει ήδη αποστείλει στη ∆ΕΗ επιστολή µέσω της οποίας ζητεί αναλυτικές πληροφορίες και στοιχεία για όλες τις κατηγορίες καταναλωτών: από την υψηλή τάση και τις συµβάσεις µε βιοµηχανικούς πελάτες, µέχρι τη µέση και τη χαµηλή τάση.
Ειδικότερα, η ΡΑΕ έχει ζητήσει από τη ΔΕΗ να της σταλούν επακριβείς χρεώσεις και τιµολόγια για τους πιο χαµηλά τιµολογηθέντες σε κάθε κατηγορία αλλά και για τις διακρίσεις των πελατών που κάνει η ΔΕΗ. Οι ίδιες πληροφορίες αναφέρουν ότι, εκτός από τη ΔΕΗ, αντίστοιχα στοιχεία θα ζητηθούν και από όλες τις εταιρείες προµήθειας για όλες τις κατηγορίες πελατών. Στόχος του Ρυθµιστή είναι να διαπιστωθεί εάν τα τιµολόγια είναι κοστοστρεφή ή ενδεχοµένως υπάρχουν ενδείξεις για κατάχρηση δεσπόζουσας θέσης από την πλευρά της ΔΕΗ.
Σηµειώνεται ότι το θέµα του ανταγωνισµού στην αγορά προµήθειας αλλά και των τιµολογίων ήταν ένα από τα ζητήµατα που κίνησαν το ενδιαφέρον των τεχνικών κλιµακίων των θεσµών κατά τις επαφές τους στην Αθήνα την προηγούµενη εβδοµάδα. Το θέµα του ανταγωνισµού εξετάζεται από τους θεσµούς σε συνδυασµό µε την απελπιστικά αργή διαδικασία απελευθέρωσης της αγοράς προµήθειας, η οποία βρίσκεται πολύ µακριά από τους δεσµευτικούς στόχους που είχε αναλάβει η χώρα.
Υπενθυµίζεται ότι, µε βάση τις δεσµεύσεις, στο τέλος του 2019 η ∆ΕΗ δεν θα έπρεπε να έχει ποσοστό µεγαλύτερο από το 50%, τη στιγµή που σήµερα το ποσοστό της βρίσκεται στα επίπεδα του 80%. Την ίδια στιγµή, οι βασικοί παίκτες βλέπουν ότι οι φιλοδοξίες τους για κατάκτηση µεγαλύτερων µεριδίων σκοντάφτουν στα δοµικά προβλήµατα της αγοράς, αλλά και στο γεγονός ότι αρκετοί καταναλωτές παραµένουν επιφυλακτικοί όσο οι εναλλακτικοί πάροχοι παραµένουν κατακερµατισµένοι.
Το ρευστό σκηνικό της αγοράς και η αβεβαιότητα επιτείνονται εξαιτίας του θολού τοπίου για τη λιγνιτική αποεπένδυση της ΔΕΗ, καθώς, ανάλογα µε την έκβαση, θα υπάρξει διαφορετική προσέγγιση των δηµοπρασιών τύπου ΝΟΜΕ, δηλαδή του βασικού εργαλείου που έχουν σήµερα στα χέρια τους οι ανεξάρτητοι προµηθευτές ώστε να έχουν πρόσβαση σε ανταγωνιστικό κόστος ενέργειας στη χονδρεµπορική.
Εάν ο διαγωνισµός επιτύχει, τότε θα χαραχτεί ένας οδικός χάρτης για τη σταδιακή κατάργησή τους και την αντικατάστασή τους από νέους µηχανισµούς (διµερείς συµβάσεις) του νέου µοντέλου της αγοράς (target model). Εάν αποτύχει, ανοίγει ο ασκός του Αιόλου για πιθανά νέα δοµικά µέτρα, µε στόχο το άνοιγµα της αγοράς και ακόµα µεγαλύτερες ανακατατάξεις.
Πηγή: Έθνος