Με τον ίδιο αριθμό δικαιωμάτων που έχουν στην κατοχή τους σήμερα, θα συνεχίσουν και στη νέα ΚΑΠ οι αγρότες, καθώς δεν θα υπάρξει νέα αναδιανομή ή «πρώτη κατανομή» όπως έχει ονομαστεί. Η προαναφερόμενη εξέλιξη έχει ως αποτέλεσμα οι αγρότες που έχουν σήμερα στην κατοχή τους γη χωρίς δικαιώματα, αυτή να παραμείνει έτσι τουλάχιστον έως το 2027 που λήγει η νέα ΚΑΠ, εκτός κι αν αποκτήσει κάποια µέσω μεταβίβασης.
Σχετικά με τους νεοεισερχόμενους ή τους νέους αγρότες η απόκτηση δικαιωμάτων μπορεί να γίνει μόνο μέσω του Εθνικού Αποθέματος.
Σύμφωνα με πληροφορίες, από το 2023, έτος εφαρμογής της νέας ΚΑΠ, δεν θα υπάρξει ανακατανομή δικαιωμάτων, ούτε «περίοδος αναφοράς», ο αριθμός δικαιωμάτων μένει ο ίδιος, αλλά η αξία τους αναπροσαρμόζεται για να ταιριάξει µε το νέο ύψος της χρηματοδότησης, θα οριστεί μέγιστη μοναδιαία αξία δικαιώματος έως το 2026 και οι μεταβιβάσεις δικαιωμάτων θα συνεχίσουν να είναι δυνατές.
Αυτά προβλέπει ο Κανονισμός της νέας ΚΑΠ στα Άρθρα 19-22 που περιγράφεται το καθεστώς ενεργοποίησης και αξίας δικαιωμάτων της ερχόμενης περιόδου.
Σχετικά με τα επιπλέον στρέμματα βοσκότοπου που θα µπουν στην παραγωγική διαδικασία, δικαιώματα θα μπορούν να λάβουν µόνο από το Εθνικό Απόθεμα. Πληροφορίες αναφέρουν ότι το σύστημα που θα υιοθετηθεί σχετικά με τη διαχείριση των δημόσιων βοσκότοπων, θα υποχρεώνει τον κτηνοτρόφο που αιτείται την παραχώρηση έκτασης, μαζί με τα δικαιώματα να δεσμεύεται και με πολυετές μίσθωμα. Στόχος με αυτή την κίνηση είναι να αποφευχθεί και η μεγάλη μείωση στη μοναδιαία αξία δικαιώματος στα βοσκοτόπια εφόσον η χρηματοδότησή τους θα γίνεται µε οριζόντια μείωση όλων των ενισχύσεων (πηγή χρηματοδότησης Εθνικού Αποθέματος).
Όπως προαναφέρθηκε, αν κάποιος δεν είναι νέος αγρότης ή νεοεισερχόμενος, ο µόνος τρόπος να «ντύσει» µε δικαιώματα τη γη είναι οι μεταβιβάσεις.
Να αναφερθεί, ωστόσο, ότι υπάρχει πρόταση από την Ευρωβουλή για αφαίρεση της εμπορικής αξίας των δικαιωμάτων βασικής ενίσχυσης, η οποία περιπλέκει την κατάσταση.
Αγρότες επισημαίνουν ότι αν συγκεκριμένη πρόταση συμπεριληφθεί στη νέα ΚΑΠ, ενοικιάσεις και αγοραπωλησίες δικαιωμάτων, ειδικά όσων δεν συνοδεύονται µε γη, θα γίνονται εξαιρετικά δύσκολα από το 2023 και μετά.
Με παρακράτηση 25% υπέρ του Αποθέματος οι μεταβιβάσεις χωρίς γη για τη διετία
Να αναφερθεί ότι στη μεταβίβαση δικαιωμάτων βασικής ενίσχυσης χωρίς γη εφαρμόζεται παρακράτηση ύψους 25% επί της μοναδιαίας αξίας των δικαιωμάτων βασικής ενίσχυσης υπέρ του Εθνικού Αποθέματος. Η ως άνω παρακράτηση δεν εφαρμόζεται στις ακόλουθες περιπτώσεις: α) Στην οριστική μεταβίβαση δικαιωμάτων χωρίς γη, σε περίπτωση που οι συμβαλλόμενοι είναι συγγενείς α’ βαθμού εξ’ αίματος ή εξ’ αγχιστείας ή σύζυγοι, β) στη μεταβίβαση δικαιωμάτων λόγω κληρονομιάς, γ) στη λύση μίσθωσης δικαιωμάτων και ταυτόχρονη οριστική μεταβίβαση δικαιωμάτων χωρίς γη (συμβαλλόμενοι συγγενείς α’ βαθμού κ.λπ.).
Γραμμική μείωση χωρίς το όριο του 3%
Τη νέα προγραμματική περίοδο δεν προβλέπεται το όριο του 3% για τη γραμμική μείωση των δικαιωμάτων όσον αφορά στα χρήματα που απαιτούνται για την κάλυψη νέων και νεοεισερχόμενων από το Εθνικό Απόθεμα. Επισημαίνεται ότι τα κράτη – µέλη μπορούν να θεσπίζουν συμπληρωματικούς κανόνες για τη χρήση του αποθεματικού και την αναπλήρωσή του.