Το τρίτο βραβείο στον αρχιτεκτονικό διαγωνισμό που προκήρυξε ο Δήμος Βόλου για την ανάπλαση του Πεδίον Άρεως, έλαβε η μελετητική ομάδα των Κωνσταντίνου Πετράκου, Μιχάλη Πιρόκκα και Matt Moffitt.
Ρεπορτάζ
ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ ΦΥΣΣΑ
Μιλώντας στη «Θ» ο κ. Κων. Πετράκος έκανε λόγο για μία πρόταση, η οποία αποτέλεσε πρόκληση για την ομάδα που δούλεψε στο πρότζεκτ, καθώς, όπως δήλωσε, μεταξύ άλλων, «παρουσιάσαμε μία πρόταση που ανταποκρίνεται στον σύγχρονο τρόπο ζωής και πώς εξυπηρετεί τις ανάγκες του Δήμου και των δημοτών και σε συνδυασμό με το Μουσείο της Αργούς πώς μπορεί να διαμορφωθεί ο περιβάλλων χώρος».
Ο κ. Πετράκος συνέχισε επισημαίνοντας ότι «στόχος μας ήταν μια ήπια μορφή ανάπτυξης του χώρου αξιοποιώντας την υπάρχουσα δομή του πάρκου και δημιουργώντας ένα αστικό πάρκο με πλωτές κατασκευές και «πράσινες» νησίδες. Επισκεφτήκαμε την περιοχή, λάβαμε γνώση της μελέτης του Μουσείου της Αργούς, είδαμε τις παθογένειες και τη δυναμική του σημείου όπου βρίσκεται το Πεδίον του Άρεως και συντάξαμε τη μελέτη».
Η σχεδιαστική ομάδα πρότεινε αφενός την ενίσχυση και ανάδειξη του υπάρχοντος φυσικού τοπίου και αφετέρου την προσθήκη νέων προγραμμάτων με στόχο τη μετατροπή του ανενεργού πάρκου, σε πόλο έλξης.
Πρόταση
Το Πεδίον του Άρεως είναι μια ανάμνηση στην κλασική τυπολογία πάρκου. Είναι ένας κήπος τοπίου, με σαφή διάθεση ισχυροποίησης της τοπογραφικής συνθήκης «λίμνης – νησιού» και με προσθήκη ενός κύκλου εφαρμογής προγραμμάτων και λειτουργιών γύρω από αυτή. Η μοναδικότητα του συγκεκριμένου χώρου έγκειται στο γεγονός ότι πρόκειται για ένα αστικό πάρκο με έντονα φυσικά στοιχεία.
Η κεντρική ιδέα της πρότασης ήταν ο συνδυασμός αυτών των δύο κατηγοριών με στόχο τη δημιουργία ενός ισχυρού πόλου για την καθημερινή ζωή των κατοίκων.
Στόχος της ήταν να προσφέρει πολλές χρήσεις και δραστηριότητες στην πόλη του Βόλου για διάφορες ηλικιακές ομάδες, έτσι ώστε να επιτύχει ένα πάρκο με μεγάλη επισκεψιμότητα κατά τη διάρκεια της ημέρας, σε αντίθεση με το υπάρχον πάρκο.
Χρήσεις σχετικές με τον αθλητισμό, τη διασκέδαση και την αναψυχή που απευθύνονται στους κατοίκους του Βόλου και την καθημερινότητά τους εγγυώνται ένα ζωντανό και βιώσιμο πάρκο.
Ξεκινώντας την περιήγηση στο πάρκο ο επισκέπτης εισέρχεται στην περιοχή του αστικού πάρκου. Η περιοχή αυτή είναι ένας χώρος μετάβασης από την πόλη προς το εσωτερικό του πάρκου. Ένα αμιγώς αστικό πάρκο που μετατρέπεται σε πιο φυσικό όσο ο επισκέπτης πλησιάζει προς τη λίμνη.
Το αστικό πάρκο λειτουργεί ως χώρος αναψυχής και γρήγορης απόδρασης από την πόλη.
Οι πλατείες φιλοξενούν δραστηριότητες υψηλής έντασης, ενώ οι περιοχές των πυκνών φυτεύσεων που βρίσκονται στο όριο του πάρκου με την πόλη, προσφέρουν φυσική ηχομόνωση από τους θορύβους του παρακείμενου δρόμου και την αίσθηση της απομόνωσης από τους ρυθμούς της πόλης. Οι σημειακές φυτεύσεις στο εσωτερικό του αστικού πάρκου έχουν επιλεγεί ώστε να προσφέρουν κάτι μοναδικό και ιδιαίτερο για κάθε εποχή του χρόνου. Οι φυτεύσεις αποτελούνται από ψηλά δέντρα, χαμηλότερα σημειακά ανάμεσα στα προγράμματα, καθώς και καλλωπιστικούς θάμνους.
Από το αστικό πάρκο ο επισκέπτης συνεχίζει την πορεία του προς το εσωτερικό του πάρκου περνώντας στην περιοχή του νερού. Η περιοχή αυτή αποτελείται από τις ακτές του αστικού πάρκου, την τεχνητή λίμνη και τα νησάκια, καθώς και τις ακτές του κεντρικού νησιού. Από τις ακτές του αστικού πάρκου ο επισκέπτης μέσω δύο γεφυρών μπορεί να βρεθεί απέναντι στο κεντρικό νησί, ενώ από τις «παραλίες» μπορεί να πάρει κανό και να κινηθεί στη λίμνη φτάνοντας είτε στα νησάκια είτε στις «παραλίες» του κεντρικού νησιού. Οι φυτεύσεις στην περίμετρο του νησιού είναι αρκετά ψηλές και βοηθούν στη δημιουργία ενός ξέφωτου στο κέντρο του νησιού.
Φτάνοντας στο νησί ο επισκέπτης αντιλαμβάνεται την αλλαγή του περιβάλλοντος. Το σύνολο της παρέμβασης στο νησί και οι φυτεύσεις προσφέρουν ένα φυσικό τοπίο, το οποίο χαρακτηρίζεται από έντονα φυσικά στοιχεία, «μαλακά» υλικά πεζοδρόμησης, ένα πιο «άγριο» τοπίο που στόχο έχει την αντίθεση με το αστικό πάρκο και τη δημιουργία μιας διαφορετικής εμπειρίας. Εδώ ο χρόνος του επισκέπτη είναι πιο βραδύς, καθώς μπορεί να απολαύσει το νερό, τη λίμνη, τις φυτεύσεις, το ξέφωτο και τα μικρά περίπτερα. Από το αστικό πάρκο με τις έντονες δραστηριότητες έχει μεταβεί σε ένα ήσυχο σημείο απομακρυσμένο από την πόλη ιδανικό για χαλαρωτικές δραστηριότητες όπως βόλτες, πικνίκ κ.λπ.
Στο νησί και στο όριο του ξέφωτου και της πυκνής περιμετρικής φύτευσης τοποθετούνται δύο περίπτερα που ενεργοποιούν το νησί. Τα περίπτερα παρουσιάζονται ως χώροι εκδηλώσεων και δράσεων στο φυσικό τοπίο του νησιού. Στο σύνολό του το κτιριολογικό κομμάτι αξιοποιεί με το μικρότερο δυνατό κόστος και κατ’ ελάχιστον πρόσθετες κατασκευές τις υπάρχουσες κτιριακές υποδομές.
Ιδιαίτερα σημαντικό για την πρόταση ήταν η αποκατάσταση της διαδρομής του υπάρχοντος τρένου. Το τρένο είναι το μέσο που οργανώνει και επαναπροσδιορίζει κάποιες από τις χρήσεις του πάρκου, καθώς πλέον φέρει πολλές από τις χρήσεις του πάρκου (σκηνή, χώρος παραστάσεων, καφετέρια κ.ά.), καθώς και μέρος του αστικού υπαίθριου εξοπλισμού σε αυτό. Το τρένο επινοεί έναν νέο τρόπο διαχείρισης του προγράμματος άλλοτε πιο εφήμερο και άλλοτε πιο μόνιμο, αλλά πάντοτε ευέλικτο.
Το βόρειο τμήμα του πάρκου φιλοξενεί τις αθλητικές εγκαταστάσεις που λειτουργούν υποστηρικτικά με τις υφιστάμενες γειτονικές στον πανεπιστημιακό χώρο. Η δημιουργία τοπογραφίας και ψηλής φύτευσης στο όριο του βόρειου πάρκου παρέχει ηχοπροστασία και απομόνωση από τον παρακείμενο δρόμο, όπως συμβαίνει και στο κύριο πάρκο. Προτείνεται χώρος για τρέξιμο, τοίχος αναρρίχησης, χώρος για σκέιτ, γήπεδα βόλεϊ και περίκλειστα γήπεδα μπάσκετ.
Αν και το βόρειο πάρκο έχει έντονο το αθλητικό στοιχείο ο μεγάλος όγκος της προτεινόμενης φύτευσης και η εποχικότητά τους το καθιστά ως μια ακόμα τυπολογία του πάρκου που συνδυάζει την άθληση με την περιπλάνηση στο πάρκο και το φυσικό τοπίο.