Μπορεί η δημόσια διαβούλευση για τις συγχωνεύσεις των Υποθηκοφυλακείων της χώρας να ολοκληρώθηκε και το νομοσχέδιο να οδεύει στη Βουλή προς ψήφιση, ωστόσο οι αντιδράσεις των υποθηκοφυλάκων είναι μεγάλες και βάσιμες, αναφορικά με το πώς θα υλοποιηθεί το εγχείρημα. Κι αυτό διότι τίθενται ζητήματα πρακτικά, όπως, πώς θα γίνεται ο έλεγχος των μεταγραφών, με το αρχείο να βρίσκεται αλλού και ο υποθηκοφύλακας αλλού…
Με το πρόβλημα βιωσιμότητας των Υποθηκοφυλακείων λόγω της οικονομικής κρίσης να εντείνεται, το σχέδιο της Κυβέρνησης για συγχώνευσή τους μπορεί να αποτελεί λύση επιβίωσης, ωστόσο απαιτείται πρώτα να επιλυθούν διάφορα τεχνικής φύσης θέματα, καθώς η μηχανογράφηση είναι ακόμη απούσα από τα περισσότερα Υποθηκοφυλακεία, ενώ και η μετατροπή τους σε κτηματολογικά γραφεία καθυστερεί (είχε ορίζοντα το 2020), αφού καθυστερεί το Κτηματολόγιο.
Στη Μαγνησία λειτουργούν σήμερα έντεκα Υποθηκοφυλακεία, τρία εκ των οποίων (Σκιάθου, Σκοπέλου και Αλμυρού) προσφέρουν και υπηρεσίες κτηματολογικών γραφείων (του Αλμυρού για τη Ν. Αγχίαλο).
Οι υποθηκοφύλακες στη Μαγνησία είναι άμισθοι, δεν αμείβονται από το Ελληνικό Δημόσιο, ενώ εισπράττουν ποσοστά από τις δικαιοπραξίες. Μάλιστα οι τέσσερις εξ αυτών και συγκεκριμένα των Υποθηκοφυλακείων Αργαλαστής, Ζαγοράς, Μηλεών και Σούρπης, είναι και συμβολαιογράφοι, που αναγκάζονται να πληρώνουν και τους υπαλλήλους των Υποθηκοφυλακείων, που υπάγονται σ’ αυτούς.
Με νομοσχέδιο του υπουργείου Δικαιοσύνης το οποίο οδεύει στη Βουλή μετά τη δημόσια διαβούλευση, αναδιοργανώνονται τα υποθηκοφυλακεία της χώρας.
Ειδικότερα, συνιστώνται ανά την επικράτεια 41 έμμισθα Υποθηκοφυλακεία, ένα εκ των οποίων στη Μαγνησία και συνιστώνται 700 οργανικές θέσεις, ενώ οι υπηρετούντες υπάλληλοι των υφιστάμενων αμίσθων Υποθηκοφυλακείων μεταφέρονται, με απόφαση του υπουργού Δικαιοσύνης και τοποθετούνται σε συνιστώμενες προσωποπαγείς θέσεις με σχέση εργασίας ιδιωτικού αορίστου χρόνου και παράλληλα οι οργανικές θέσεις που κατείχαν, καταργούνται. Οι αποδοχές τους θα είναι σύμφωνα με τις προβλεπόμενες από νόμο 4354/2015. Επίσης, εάν υπάρξει πλεονάζον προσωπικό, αυτό θα μεταφέρεται στα Δικαστήρια της περιφέρειάς τους.
Ακόμη, οι Υποθηκοφύλακες που δεν επιθυμούν να ενταχθούν στο νέο σύστημα, πρέπει να υποβάλλουν σχετική αίτηση, ενώ μπορούν, εάν θέλουν, να επαναδιοριστούν δικηγόροι.
Παράλληλα οι δικαστικοί υπάλληλοι που κατέχουν οργανική θέση σε Υποθηκοφυλακείο, που μετατρέπεται σε κτηματολογικό γραφείο, τοποθετούνται σε κενές οργανικές θέσεις στα δικαστήρια της περιφέρειας του Υποθηκοφυλακείου, που υπηρετούσαν.
Ένα Υποθηκοφυλακείο στη Μαγνησία…
Οι υποθηκοφύλακες της Μαγνησίας εκφράζουν ενστάσεις για το νομοσχέδιο, αν και συμφωνούν στην ανάγκη επιβίωσης των Υποθηκοφυλακείων, όπου κατατίθενται επίσημα και φυλάσσονται οι τίτλοι ιδιοκτησίας των ακινήτων, καθώς και τα βάρη (υποθήκες, προσημειώσεις, κατασχέσεις) που τα συνοδεύουν. Στα Υποθηκοφυλακεία φυλάσσονται και δικαστικές αποφάσεις σχετικές με ακίνητα και γενικά κάθε πράξη, που επηρεάζει τη νομική κατάσταση ενός ακινήτου.
«Πώς θα γίνει η ενοποίηση των Υποθηκοφυλακείων, όταν δεν έχει εξασφαλιστεί χώρος για την στέγαση των αρχείων; Πώς θα γίνεται ο έλεγχος; Όλα τα Υποθηκοφυλακεία, εκτός του Βόλου, του Αλμυρού και της Σκιάθου, που λειτουργούν και ως κτηματολογικά γραφεία, δεν είναι μηχανογραφημένα. Τα δικά μας αρχεία στεγάζονται σε έναν χώρο 200 τετραγωνικών, που δεν επαρκεί», τονίζει η υποθηκοφύλακας Βόλου Βασιλική Μήτρου.
Σύμφωνα με το νομοσχέδιο προβλέπεται ένας υποθηκοφύλακας σε επίπεδο Μαγνησίας και όλοι οι υπόλοιποι υπάλληλοι, ενώ παραμένουν μόνον συμβολαιογράφοι, οι συμβολαιογράφοι και υποθηκοφύλακες Μηλεών, Αργαλαστής, Ζαγοράς και Σούρπης.
«Πώς θα δώσουμε πιστοποιητικό σε έναν ιδιοκτήτη ακινήτου από την Σκόπελο, πώς θα γίνει ο έλεγχος; Θα υπάρξει τεράστιο πρόβλημα με τους νησιώτες, που θα αναγκάζονται να μετακινούνται και γι’ αυτό το λόγο στον Βόλο», προσθέτει η κ. Μήτρου.
Σήμερα το Υποθηκοφυλακείο Βόλου απασχολεί δέκα υπαλλήλους, που προβλέπεται να καταστούν δημόσιοι υπάλληλοι με συμβάσεις εργασίας ιδιωτικοί δικαίου αορίστου χρόνου σε προσωποπαγείς θέσεις.
Με θετικό πνεύμα βλέπει το εγχείρημα η υποθηκοφύλακας Αλμυρού Ουρανία Γκούμα, η οποία ωστόσο εκφράζει σοβαρές ενστάσεις αναφορικά με την προχειρότητα και τη βιασύνη εκπόνησης του σχεδίου. «Αν ήξερα πως υπήρχε ομάδα ειδικών, που θα «τρέξουν» το σύστημα, τότε θα ήμουν σίγουρη για το αποτέλεσμα. Είναι τρομακτικά τα προβλήματα που θα ανακύψουν, αλλά αναγκαιότητα η αντιμετώπιση του κόστους λειτουργίας των Υποθηκοφυλακείων», τονίζει η κ. Γκούμα.
«Δεν είναι το ζήτημα του εμβαδού, αλλά το δικαίωμα στο ακίνητο. Δεν είναι τεχνικό το θέμα, αλλά νομικό», προσθέτει. «Ποιος θα αναλάβει την επιμέλεια του χώρου για την οργάνωση του ενιαίου πλέον αρχείου; Στα νησιά τι θα γίνει;».
Σήμερα το Υποθηκοφυλακείο Αλμυρού στεγάζει τα αρχεία του σε έναν χώρο 120 τετραγωνικών.
Οι νησιώτες θα τρέχουν στον Βόλο…
«Μας καταστρέφει το νομοσχέδιο. Ο κόσμος θα τρέχει για την περιουσία του στο Βόλο», επισημαίνει ο υποθηκοφύλακας Σκιάθου Μιχάλης Παπαδήμος. Το αρχείο του Υποθηκοφυλακείου Σκιάθου στεγάζεται σε χώρο 100 τ.μ. ενώ απασχολείται και ένας υπάλληλος, που θα αναγκαστεί, εφόσον γίνει νόμος το σχέδιο, να μετεγκατασταθεί στον Βόλο, όπως και οι συνάδελφοί του της Σκοπέλου και του υπολοίπου Νομού.
«Θα μπορούσε να γίνει ενοποίηση των Υποθηκοφυλακείων των Βορείων Σποράδων με έδρα την Σκιάθο. Σκέπτομαι σοβαρά την συνταξιοδότηση», προσθέτει ο κ. Παπαδήμος.
Υπάρχει βέβαια και η κυβερνητική άποψη, που θεωρεί πως το νομοσχέδιο:
-Προωθεί και υλοποιεί τη διαφάνεια και τον ουσιαστικό έλεγχο των οικονομικών των Υποθηκοφυλακείων.
-Θεσμοθετεί πλέον έναν τύπο γραφείου, τα έμμισθα Υποθηκοφυλακεία και καταργεί το μόρφωμα των ειδικών άμισθων και μη ειδικών άμισθων Υποθηκοφυλακείων.
-Διασφαλίζει το υπάρχον προσωπικό των Υποθηκοφυλακείων με σταθερή και μόνιμη εργασία.
-Διασφαλίζει το δημόσιο συμφέρον, τη βιωσιμότητα και την ομαλή λειτουργία της δημόσιας υπηρεσίας και δημιουργεί τις προϋποθέσεις για την ομαλή μετάβαση στο Κτηματολόγιο το 2020.
Όταν ολοκληρωθεί το Εθνικό Κτηματολόγιο, θα υπάρχουν 18 κτηματολογικά γραφεία σε όλη τη χώρα (στις έδρες των Περιφερειών), ενώ τα Υποθηκοφυλακεία θα λειτουργούν πλέον μόνον ως αρχειοφυλακεία.