Με τον πρόεδρο του Δικηγορικού Συλλόγου Βόλου Τάσο Βολιώτη να αμφισβητεί τις διαδικασίες, να ακυρώνει τις προτάσεις για ανάπλαση του κέντρου, τη δρομολόγηση των διαδικασιών για χωροθέτηση των φυλακών εκτός κεντρικού ιστού και τις αποφάσεις της Εφορείας Νεωτέρων Μνημείων που χαρακτήρισαν διατηρητέο το υπάρχον Δικαστικό Μέγαρο, ξεκίνησε χθες ο διάλογος για τη μεταφορά των δικαστηρίων.
Στη διαδικασία της διαβούλευσης σύμμαχος μεταξύ των μελών του «διχασμένου» Δικηγορικού Συλλόγου, τα οποία δεν θέλουν μεταφορά του Δικαστικού Μεγάρου, αλλά ανακατασκευή του υπάρχοντος κτιρίου, με υπόσκαφη προσθήκη, ήταν μόνο η βουλευτής Μαρίνα Χρυσοβελώνη που ανακοίνωσε τη στήριξή της μέσω επιστολής. Συμβολαιογράφοι, αρχιτέκτονες, δικαστικοί του Πρωτοδικείου, εκπρόσωποι των εργαζομένων στα δικαστήρια, το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, η Περιβαλλοντική Πρωτοβουλία, ο πρώην πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου κ. Χρόνης και το ΤΕΕ Μαγνησίας ταυτίζονται με την άποψη νέας χωροθέτησης των δικαστηρίων εκτός του κέντρου.
Η Δημοτική Αρχή προκρίνει ως καλύτερη πρόταση τη μεταφορά των δικαστηρίων στη Χιλιαδού, με ταυτόχρονη μεταφορά των φυλακών στο Αϊδίνι. Ταυτόχρονα θεωρεί ως εναλλακτική λύση τη χωροθέτηση των δικαστηρίων στη θέση Μαχαιρίτσα στη Νέα Ιωνία, ενώ δήλωσε ανοιχτή σε κάθε πρόταση που θα συγκεντρώνει πλεονεκτήματα.
Σχεδόν έξαλλος ο πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου άφησε αποσβολωμένο τον εκπρόσωπο της «Θέμις Κατασκευαστική», του υπουργείου Δικαιοσύνης, με τις επιθέσεις του, καθώς ο κ. Κ. Ανεστάκος υποστήριξε ότι υπό κανονικές συνθήκες, τις οποίες ωστόσο δεν βιώνουμε, θα μπορούσε σε τρία χρόνια να υπάρξει μεταφορά των φυλακών της Χιλιαδούς. Ο ίδιος τόνισε ότι το νέο Δικαστικό Μέγαρο θα κοστίσει 9,7 εκατομμύρια ευρώ με τρόπους χρηματοδότησης που μπορούν να προέλθουν και από μη κρατικά κεφάλαια, για να υποστηρίξει ο πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου ότι ο κ. Ανεστάκος πρότεινε χρηματοδότηση από τράπεζα, κάτι που ωστόσο δεν συνέβη, τουλάχιστον κατά τη διάρκεια του δημόσιου διαλόγου.
Ο κ. Ανεστάκος απέκλεισε κάθε ενδεχόμενο να χρηματοδοτηθεί ανάπλαση του υπάρχοντος κτιρίου, καθώς δεν το συζητά το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο, ενώ παρότι έγιναν ερωτήσεις δεν «άνοιξε» καν τη συζήτηση για τη μεταφορά των δικαστηρίων σε κτίριο του υπουργείου Δικαιοσύνης στην οδό Αντωνοπούλου.
Τις προτάσεις της Δημοτικής Αρχής παρουσίασαν ο Δήμαρχος και ο αντιδήμαρχος κ. Νίκος Μόσχος.
«Προτείνουμε μεταφορά δικαστηρίων και διπλή ανάπλαση στο κέντρο. Συζητάμε και άλλες λύσεις επιστημονικά τεκμηριωμένες» τόνισαν και ο πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου υποστήριξε ότι η πρόταση για μεταφορά των δικαστηρίων θα τελεσφορήσει σε δέκα χρόνια, αλλά θα υπονομεύσει τη χρηματοδότηση ανακατασκευής του υπάρχοντος κτιρίου.
Ο εκπρόσωπος της «Θέμις Κατασκευαστική» του υπουργείου Δικαιοσύνης δήλωσε ότι μπορούν να βρεθούν χρηματοδοτικά σχήματα για το Δικαστικό Μέγαρο, αλλά όχι για τις φυλακές. Σημείωσε επίσης ότι οι προμελέτες για τις νέες φυλακές είναι έτοιμες και μένει να δοθεί «πράσινο φως» για τη χρηματοδότηση των επιπλέον έργων. Αν συμβεί αυτό σε τέσσερα χρόνια θα λειτουργούν νέες φυλακές, καθώς η μεταφορά των φυλακών της Χιλιαδούς στην Κασσαβέτεια αποτελούν πλέον προτεραιότητα για το υπουργείο. Αν υπάρξει χρηματοδότηση το Μάρτιο του 2013, οι μελέτες μπορούν να είναι έτοιμες.
Το Δικαστικό Μέγαρο μπορεί να υλοποιηθεί με ΣΔΙΤ, αλλά στην καρδιά της κρίσης είναι αμφίβολο αν θα βρεθεί χρηματοδότηση. Ο πρόεδρος του Διοικητικού Πρωτοδικείου συνεχάρη το Δήμο Βόλου, ενώ ο πρόεδρος του ΤΕΕ κ. Αναγνώστου, παρότι ο φορέας που εκπροσωπεί τάσσεται πλέον υπέρ της μεταφοράς εκτός κέντρου, προσπάθησε να στηρίξει εμμέσως κάποιες από τις θέσεις του προέδρου του Δικηγορικού Συλλόγου. Εκτίμησε επίσης ότι νέα δικαστήρια θα έχει η πόλη σε δέκα χρόνια.
Η πρόταση – Τα δεδομένα
Στο πλαίσιο της διαβούλευσης και των συμμετοχικών διαδικασιών για την αναθεώρηση και επέκταση του Γενικού Πολεοδομικού Σχεδίου ο Δήμος Βόλου αποφάσισε την ειδική συζήτηση συγκεκριμένων θεμάτων ιδιαίτερης σημασίας για τη λειτουργία της πόλης, για τα οποία αξίζει να πραγματοποιηθεί ειδική συζήτηση. Εξάλλου η ανάγκη αυτή είχε προκύψει από την πρώτη στιγμή της διαβούλευσης, αφού δεν είναι δυνατόν να τύχουν επεξεργασίας επαρκώς όλα τα μεγάλα θέματα που θίγει η μελέτη του Γ.Π.Σ.
Στις 26.7.2012 ο Δήμος Βόλου απέστειλε την πρότασή του στους βουλευτές, στον πρόεδρο Πρωτοδικών Βόλου, στον προϊστάμενο Εισαγγελίας Βόλου, στον προϊστάμενο Ειρηνοδικείου Βόλου, στον προϊστάμενο Διοικητικού Πρωτοδικείου Βόλου, στο Δικηγορικό Σύλλογο Βόλου, στο Σύλλογο Δικαστικών Υπαλλήλων Βόλου, στο TEE Παράρτημα Μαγνησίας, στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, Τμήμα Χωροταξίας και Πολεοδομίας, στο Συμβούλιο Δημοτικής Κοινότητας Βόλου, στο Σύλλογο Αρχιτεκτόνων Βόλου. Οι εμπλεκόμενοι φορείς θα αποστείλουν τις προτάσεις τους έως τις 15 Σεπτεμβρίου, προκειμένου να ληφθούν υπόψη στην τελική απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου με τις τελικές παρατηρήσεις για το σύνολο της μελέτης του Γ.Π.Σ.
Διπλή ανάπλαση στην πλατεία Ελευθερίας
Η πρόταση του Δήμου συνδυάζεται με την μεταφορά του Σωφρονιστικού Καταστήματος από την οδό Μεταμορφώσεως, στη συνοικία Χιλιαδού. Η μετακίνηση αυτή μπορεί να δημιουργήσει τις συνθήκες για μια «διπλή ανάπλαση» στον χώρο της πλατείας Ελευθερίας και στο χώρο του Σωφρονιστικού Καταστήματος, η οποία θα εξυπηρετήσει ουσιωδώς και αποτελεσματικά τις ανάγκες του πολεοδομικού συγκροτήματος και την εύρυθμη λειτουργία του Δικαστικού Μεγάρου.
Θεμελιώδης προϋπόθεση για τη «διπλή ανάπλαση» αποτελεί η ανέγερση νέου Δικαστικού Μεγάρου στο χώρο του σωφρονιστικού καταστήματος, στην οδό Μεταμορφώσεως. Με την επιλογή αυτή ανακουφίζεται το κέντρο της πόλης από το λειτουργικό και κυκλοφοριακό φόρτο, που δημιουργεί η λειτουργία των δικαστηρίων στην πλατεία Ελευθερίας και δημιουργούνται συνθήκες για την ανάπλαση της πλατείας με ενοποίηση αυτής με τον περιβάλλοντα χώρο αυτών, δημιουργώντας έναν άλλο πόλο μέσα στην πόλη, διατηρώντας φυσικά το υφιστάμενο κτίριο, το οποίο μπορεί να λειτουργήσει για άλλους σκοπούς, όπως:
* Μουσείο Δικαιοσύνης. Παράλληλη λειτουργία βιβλιοθήκης. Μεταφορά βιβλιοθήκης Πανταζόπουλου από το ΔΗΚΙ.
* Συνεδριακός Χώρος.
* Πινακοθήκη.
* Παράλληλη λειτουργία Δικηγορικού Συλλόγου Βόλου.
Το ιδανικό οικόπεδο
Το οικόπεδο των φυλακών Βόλου, που βρίσκεται στην οδό Μεταμορφώσεως, μεταξύ των οδών Θεμιστοκλέους και Ορμενού, εντάχθηκε στο ρυμοτομικό σχέδιο πόλης Βόλου, το 1971.
Βρίσκεται σε απόσταση 1200μ. από τα τωρινά δικαστήρια – κέντρο της πόλης του Βόλου και 200μ. από τον περιφερειακό δρόμο.
Παραπλεύρως των φυλακών, υπάρχει το Μουσικό Γυμνάσιο – Λύκειο Βόλου, το 3ο Επαγγελματικό Λύκειο Βόλου, το Ειδικό Δημοτικό Σχολείο Βόλου, καθώς και πολλές πολυκατοικίες και μονοκατοικίες.
Το εμβαδόν του οικοπέδου, όπως είναι υλοποιημένο, είναι 7.945,93 τ.μ. και το βασικό κτίριο, έχει κάλυψη 1.198 τ.μ. (δόμηση ισογείου 1198 τ.μ. και δόμηση ορόφου 272 τ.μ. και συνολική δόμηση 1.470 τ.μ.).
Ο συντελεστής δόμησης του οικοπέδου 1,80 , μέγιστο ύψος 16,50 μ. και η κάλυψη 60%.
Συνεπώς, η επιτρεπόμενη δόμηση είναι 14.302,67 τ.μ. και η κάλυψη 4.767,56 τ.μ., στοιχεία κατά πολύ μεγαλύτερα της υλοποιημένης κάλυψης και δόμησης. Είναι ένα βασικό στοιχείο, το οποίο δεν απαιτεί έγκριση ειδικών όρων δόμησης, που θα χρειαζόταν σε οποιοδήποτε άλλο οικόπεδο.
Επιπλέον, με μια σωστή αρχιτεκτονική λύση, υπήρχε η δυνατότητα εκμετάλλευσης του υπάρχοντος κελύφους του κτιρίου, με σημαντική μείωση του κόστους.
Η επιλογή του οικοπέδου έχει πολλά πλεονεκτήματα:
* Ο χώρος αποτελεί ιδιοκτησία του υπουργείου Δικαιοσύνης, οπότε δεν απαιτείται επιπλέον οικονομική δαπάνη για αγορά νέου χώρου, απαλλοτριώσεις κ.λπ., ενώ εξοικονομείται χρόνος και γραφειοκρατικές διαδικασίες από τυχόν άλλες επιλογές (π.χ. δωρεά οικοπέδου από το Δήμο ή από άλλο φορέα).
* Ο χώρος αυτός είναι ιδιαίτερα μεγάλος σε έκταση (7.913 τ.μ.) και μπορεί να φιλοξενήσει εγκαταστάσεις σύγχρονες που θα καλύψουν τις ανάγκες ενός Δικαστικού Μεγάρου για τα επόμενα 50 τουλάχιστον χρόνια, ενώ παράλληλα έχει όλες τις προδιαγραφές για την πρόβλεψη χώρου στάθμευσης των αυτοκινήτων.
Λύση χρηματοδότησης από ιδιώτες
Η έκταση του οικοπέδου και το ποσοστό κάλυψης αυτού, ακόμη με τους υφιστάμενους όρους δόμησης, είναι υπεραρκετό για την ανέγερση ενός υπερσύγχρονου Δικαστικού Μεγάρου, με χώρο στάθμευσης αυτοκινήτων. Περαιτέρω ακόμη και με τους υφιστάμενους όρους δόμησης, υπάρχει δυνατότητα να οικοδομηθεί και δεύτερο κτίριο, το οποίο μπορεί να δοθεί σαν αντιπαροχή στον κατασκευαστικό φορέα που θα αναλάβει την κατασκευή του Δικαστικού Μεγάρου, με χρήση γραφείων και καταστημάτων, μέσω του αντίστοιχου χρηματοδοτικού προγράμματος.
Μια τέτοια περίπτωση θα αντιμετώπιζε αποφασιστικά το δεδομένο χρηματοδοτικό πρόβλημα που δημιουργείται από την οικονομική κρίση και την αντικειμενική αδυναμία κάλυψης του κόστους της κατασκευής από εθνικούς πόρους.
Επίσης η εμπειρία από δικαστικά μέγαρα που κατασκευάστηκαν πρόσφατα, καταδεικνύει το έντονο ενδιαφέρον από τον τραπεζικό τομέα, για τέτοιου είδους επενδύσεις.
Ο χώρος των φυλακών είναι πολύ κοντά στο υφιστάμενο Δικαστικό Μέγαρο. Για την ακρίβεια αποτελεί την κοντινότερη δυνατή λύση (απόσταση μόλις 1.136μ. σε ευθεία γραμμή). Με την επιλογή αυτή δεν επιβαρύνονται τα δικηγορικά γραφεία που στεγάζονται πλησίον του υφιστάμενου μεγάρου.
Με την επιλογή αυτή μετακινείται από το κέντρο της πόλης μια υπηρεσία, η οποία συγκεντρώνει μεγάλο αριθμό επισκεπτών καθημερινά, ενώ η επιλογή αυτή συμβαδίζει με τις γενικές αρχές της μελέτης του Γενικού Πολεοδομικού Σχεδίου και τις σύγχρονες πολεοδομικές κατευθύνσεις.
Ζητούμενο η συναίνεση
Η χωροθέτηση νέου Δικαστικού Μεγάρου στον υφιστάμενο χώρο του σωφρονιστικού καταστήματος δεν είναι καινούρια, αλλά πλέον αποτελεί όσο ποτέ άλλοτε μια επιλογή ρεαλιστική που μπορεί να αποτελέσει τη βάση πίεσης προς την κεντρική διοίκηση, σύμφωνα με τον αντιδήμαρχο κ. Νίκο Μόσχο. Η πόλη έχει ταλαιπωρηθεί στο παρελθόν από τις διαμάχες των φορέων της πόλης για την χωροθέτηση του νέου Δικαστικού Μεγάρου, οι οποίες έχουν αναιρέσει κάθε λύση που θα μπορούσε να προωθηθεί. Είναι προφανές ότι μόνο μια ομόφωνη απόφαση των φορέων της πόλης, θα ενίσχυε τη διαπραγματευτική θέση της προς το υπουργείο Δικαιοσύνης και θα τύγχανε ουσιαστικής αντιμετώπισης, σύμφωνα με τον αντιδήμαρχο.
Το να αναμορφωθεί το υπάρχον κτίριο του Δικαστικού Μεγάρου είναι αδύνατον καθώς πρόκειται για διατηρητέο και απαγορεύονται οι παρεμβάσεις.
Λόγω της ακαταλληλότητας του κτιρίου που δεν εξασφαλίζει στατική επάρκεια, το υπουργείο Δικαιοσύνης έχει απορρίψει μεταφορά των δικαστηρίων και το κτίριο της Αντωνοπούλου, όπου παλαιότερα στεγαζόταν η εφημερίδα «Ταχυδρόμος».
Η πρόταση του Δικηγορικού Συλλόγου ώστε να δοθεί λύση στο υπάρχον κτίριο της Ιωλκού με υπόσκαφη προσθήκη, απαγορεύεται από τη νομοθεσία.
Ρεαλισμός
Το έργο της Ολοκλήρωσης Κατασκευής Νέου Καταστήματος Κράτησης Θεσσαλίας με απομάκρυνση των Φυλακών από τη Χιλιαδού έχει ήδη δρομολογηθεί και είναι βάσιμη και ρεαλιστική η πρόταση μεταφοράς του Δικαστικού Μεγάρου δεδομένου ότι το νέο Σωφρονιστικό Κατάστημα εντάσσεται στον Εθνικό Σχεδιασμό για την αναμόρφωση της σωφρονιστικής πολιτικής. Το νέο κατάστημα θα αυξήσει κατά 800 θέσεις τη συνολική χωρητικότητα των σωφρονιστικών καταστημάτων και αποτελεί πρώτη προτεραιότητα για την κυβέρνηση, ειδικά αυτή τη χρονική περίοδο, που έχουν αυξηθεί τα μέτρα ασφαλείας, κυρίως κατά αλλοδαπών.