Το Πάσχα στις Βόρειες Σποράδες είναι μυστικιστικό και κατανυκτικό. Όλοι οι κάτοικοι του νησιού διανύουν την Εβδομάδα των Παθών με ευλάβεια και αναστοχασμό. Ειδικά φέτος, για το έθιμο του επιταφίου, τη Σκιάθο θα επισκεφθεί ο Μητροπολίτης Ιστιαίας, Χαλκίδας και Βορείων Σποράδων κ. Χρυσόστομος.
Γνωστή από τις διηγήσεις του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη, το νησί «του αγίου των ελληνικών γραμμάτων», η Σκιάθος, είναι ίσως το ομορφότερο νησί των Σποράδων.
Η ιδιαιτερότητα που έχει το Πάσχα στη Σκιάθο βρίσκεται στο Αγιονορείτικο τελετουργικό που τηρείται σε όλη την ακολουθία της Μεγάλης Εβδομάδας και της Ανάστασης. Το νησί καλύπτεται από ένα πένθιμο πέπλο όλη τη Μεγάλη Εβδομάδα, ενώ η επιτάφιος ακολουθία τελείται τα ξημερώματα του Σαββάτου, ακολουθώντας τα ωράρια του Αγίου Όρους.
Το πρωί της Μεγάλης Πέμπτης, της ημέρας του Μυστικού Δείπνου, όλοι οι πιστοί προσέρχονται στην εκκλησία για να κοινωνήσουν το Σώμα και το Αίμα του Χριστού, ενώ αμέσως μετά τη Λειτουργία οι γυναίκες του νησιού ξεκινούν το βάψιμο των κόκκινων αυγών, το ζύμωμα των τσουρεκιών και των κουλουριών. Οι μοσχοβολιστές μυρωδιές που βγαίνουν από όλα τα σπίτια ενώνονται με τις ευωδιές των ανθισμένων λουλουδιών.
Ακολουθήστε τα παιδιά του νησιού καθώς γυρίζουν από σπίτι σε σπίτι κρατώντας καλαμένιους σταυρούς στολισμένους με δενδρολίβανο, βιολέτες, τριαντάφυλλα, κρίνα και παπαρούνες και τραγουδούν τα κάλαντα ζητώντας φιλοδωρήματα.
Τη Μεγάλη Παρασκευή, στην κορύφωση του θείου δράματος, οι γυναίκες και τα παιδιά του νησιού πηγαίνουν νωρίς το πρωί στην εκκλησία με καλάθια γεμάτα λουλούδια για να στολίσουν τον επιτάφιο. Πρέπει να καλύψουν το ακάνθινο στεφάνι με το οποίο στεφάνωσε η «ακανθηφόρος συναγωγή το Χριστό», όπως γράφει ο Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης.
Αυτή τη μέρα πένθους, οι ντόπιοι δεν βάζουν ούτε μπουκιά στο στόμα τους και ούτε κάνουν χειραψία όταν συναντιούνται. Μόλις βραδιάσει, τα παιδιά θα βγουν ξανά στους δρόμους σε αυτοσχέδιες χορωδίες για να ψάλουν τα εγκώμια.
Σε αντίθεση με τα περισσότερα μέρη στην Ελλάδα, η Ακολουθία του Επιταφίου αρχίζει στη 01:00 μετά τα μεσάνυχτα. Σύμφωνα με το τοπικό και αρχαίο έθιμο των ενοριών της Σκιάθου, η περιφορά του επιταφίου στην πόλη της Σκιάθου στις 4:00 π.μ. Σε μια κατανυκτική και συγκινητική ατμόσφαιρα, η λιτανεία θα περάσει από όλα τα καλντερίμια της Χώρας, ανάμεσα από τα φωταγωγημένα σπίτια. Η ατμόσφαιρα στο νησί δημιουργεί αίσθημα κατάνυξης, καθώς ο Επιτάφιος κατεβαίνει τα στενά της πόλης, ο τελάλης απαγγέλλει τους θρηνητικούς ψαλμούς και όλοι οι κάτοικοι ακολουθούν ή παρακολουθούν από τα φωτισμένα σπίτια τους. Η ακολουθία ολοκληρώνεται το χάραμα στην εκκλησία των Τριών Ιεραρχών με την αναπαράσταση από τους ιερείς της «εις Άδου Καθόδου». Όλοι θα σταθούν μπροστά στην κλειστή της πόρτα για την αναπαράσταση της Καθόδου του Κυρίου στον Άδη. «Άρατε Πύλας!» θα φωνάξει ο πρωτοπρεσβύτερος και θα σπρώξει δυνατά την πόρτα.
Το Μεγάλο Σάββατο, μαζί με την Ανάσταση, οι καμπάνες θα χτυπήσουν χαρμόσυνα για να διαδώσουν σε όλο το νησί τη νίκη της ζωής επί του θανάτου, ενώ ο ιερέας ραίνει τους πιστούς με φύλλα βάγιας, σύμβολο νίκης και θριάμβου.
Σκόπελος
Ανοιξιάτικη φύση, κατανυκτικό κλίμα, αρώματα και παραδοσιακές γεύσεις είναι μερικές από τις εικόνες που συνθέτουν την εικόνα της πασχαλιάτικης Σκοπέλου. Με τα πολυάριθμα μοναστήρια και τις αμέτρητες εκκλησιές της, η καταπράσινη Σκόπελος προσφέρει πολλές επιλογές στους επισκέπτες της για τις άγιες αυτές ημέρες.
Μοναδική είναι η Μεγάλη Παρασκευή, όπου μπορεί κανείς να επισκεφτεί την εκκλησία της Κοίμησης της Θεοτόκου στη Γλώσσα, για να ζήσει από κοντά το φημισμένο έθιμο του «Άρατε Πύλας», το οποίο αναπαριστά τη θριαμβευτική είσοδο του Χριστού στον Άδη. Εναλλακτικά, μπορεί να βρεθεί στη χώρα, όπου οι επιτάφιοι από όλες τις εκκλησίες συναντιούνται στην παραλία και αναμέτριονται σε ομορφιά.
Ανάψτε ένα κερί στο μοναστήρι της Ευαγγελίστριας, με το χρυσό τέμπλο και τη μοναδική θέα στην πόλη, στη Μονή Μεταμορφώσεως του Σωτήρα και στο ναό του Αγ. Γεωργίου, με το διακοσμημένο από βότσαλα πάτωμα.
Ανήμερα το Πάσχα, οι κάτοικοι του νησιού οργανώνουν αποδράσεις στην εξοχή, στα «καλύβια» τους, όπου ψήνουν με μαεστρία τα ντόπια αρνιά ή κατσίκια. Φιλόξενοι και εξωστρεφείς, καλοδέχονται τους περαστικούς με ένα ποτήρι ντόπιο κρασί παρέα με έναν εκλεκτό μεζέ.
Οι περίπατοι στην ολάνθιστη φύση, η βόλτα στην πανέμορφη χώρα και τους παραδοσιακούς οικισμούς και -γιατί όχι- μια δροσερή βουτιά στα κρυστάλλινα νερά, για τους πιο τολμηρούς, είναι μερικοί από τους τρόπους με τους οποίους μπορούν οι επισκέπτες να απολαύσουν τη φρεσκάδα της ανοιξιάτικης Σκοπέλου.
Αλόννησος
Στην Αλόννησο, τη Μεγάλη Παρασκευή γίνεται η περιφορά του επιταφίου στο λιμάνι το οποίο είναι φωταγωγημένο, ενώ τα εγκώμια ψάλλονται από χορωδία γυναικών. Το Μεγάλο Σάββατο, ο αιδεσιμολογιότατος π. Αβραάμ Αποστολίδης, αφού δώσει το άγιο φως, μοιράζει κόκκινα αβγά στους χριστιανούς, οι οποίοι τα τσουγκρίζουν και εύχονται «Χριστός Ανέστη» όπως και πασχαλιάτικα τσουρέκια. Ανήμερα το Πάσχα οι γυναίκες μαγειρεύουν κατσικάκι με πατάτες στο φούρνο ή στη σούβλα και ψωμί ζυμωτό, ενώ ετοιμάζουν παραδοσιακά γλυκά, αμυγδαλωτά και χαμαλιά. Τη Δευτέρα του Πάσχα ο Πολιτιστικός Σύλλογος Αλοννήσου διοργανώνει πανηγύρι στο εξωκλήσι του Αγίου Γεωργίου. Μετά τη λήξη της Θείας Λειτουργίας, οι κάτοικοι με τους επισκέπτες ψήνουν κρέας στη σχάρα, τρώνε ριζόγαλο που προσφέρεται από τους βοσκούς, ενώ το κόκκινο κρασί ρέει άφθονο. Το χορευτικό συγκρότημα του Πολιτιστικού Συλλόγου χορεύει παραδοσιακούς χορούς έξω από το εξωκλήσι του Αγίου Γεωργίου. Η παράδοση συναντά την ομορφιά του τοπίου. Με αυτόν τον τρόπο το πανηγύρι τελειώνει με λαμπρότητα.