Αύξηση των πλημμυρικών φαινομένων αναμένουν στη Θεσσαλία οι επιστήμονες τα επόμενα χρόνια λόγω της κλιματικής αλλαγής. Στο Βόλο η περιοχή της Νεάπολης εντάσσεται στη ζώνη πλημμύρας, λόγω της υπερχείλισης του χειμάρρου Ξηριά, αλλά και της αστικοποίησης της περιοχής, όπως τονίστηκε στο διεθνές συνέδριο που άρχισε χθες στο Πεδίον Άρεως και διοργανώνεται από το Τμήμα Πολιτικών Μηχανικών, μέσω του ευρωπαϊκού προγράμματος Cost, με τη συμμετοχή συνέδρων από 25 χώρες.
Το Εργαστήριο Υδρολογίας και Ανάλυσης Υδατικών Συστημάτων του Τμήματος Πολιτικών Μηχανικών έχει την ευθύνη διεξαγωγής του συνεδρίου, ενώ ο πρόεδρος του Τμήματος και διευθυντής του Εργαστηρίου κ. Θανάσης Λουκάς τόνισε πως σκοποί του συνεδρίου είναι η ανάδειξη και η εύρεση λύσεων και μεθόδων για την εκτίμηση των πλημμύρων και κυρίως της συχνότητας εμφάνισής τους.
Χθες, πρώτη ημέρα του συνεδρίου, μίλησε και ο αρμόδιος εκπρόσωπος της Ουνέσκο κ. Ντέμουθ, ο οποίος αναφέρθηκε στους τρόπους ανάπτυξης αντιπλημμυρικών συστημάτων.
Οι θεματικές ενότητες που αναπτύχθηκαν χθες, ήταν η ανάλυση πλημμυρών με τη βοήθεια μοντέλων βροχής – απορροής, αλλά και η περιοχική ανάλυση, δηλαδή εφαρμογή μεθοδολογιών σε περιοχές με λιγοστά ή και καθόλου δεδομένα για τις πλημμύρες.
Ο κ. Λουκάς αναφερόμενος στα αίτια των πλημμυρών υπογράμμισε πως στην ευρύτερη περιοχή της Θεσσαλίας αναμένουμε τα επόμενα χρόνια να έχουμε μια σχετική αύξηση του κινδύνου πλημμύρας και σε αυτό συμβάλλει και η κλιματική αλλαγή. Ήδη υπάρχουν έντονα μετεωρολογικά φαινόμενα, δηλαδή μέσα ένα 24ωρο να πέφτει βροχή που εκδηλώνεται υπό άλλες συνθήκες σε ένα μήνα. Αυτά τα έντονα φαινόμενα περιμένουμε να αυξηθούν μέσα στις επόμενες δεκαετίες στην περιοχή της Θεσσαλίας. Ένας άλλος σημαντικός λόγος για την ύπαρξη πλημμυρών είναι και μια σειρά αλλαγών στις λεκάνες απορροής, όπως η άναρχη επέκταση των οικισμών ή οι αλλαγές χρήσεων γης.
Ο ίδιος εξήγησε πως ακόμη και με έντονες βροχοπτώσεις μπορεί να μην υπάρξει πλημμύρα, όταν η λεκάνη απορροής είναι σε κανονική κατάσταση. Αν όμως αλλάξουν οι χρήσεις γης μέσω της αστικοποίησης, αυτό έχει ως αποτέλεσμα περισσότερο νερό να ρέει προς το ποτάμι, ακόμη και αν το μετεωρολογικό γεγονός είναι το ίδιο. Επειδή στις ζώνες πλημμύρας υπάρχει άναρχη οικιστική επέκταση, είναι φυσικό να δημιουργούνται κίνδυνοι και πλημμύρες. Στο Βόλο από τους τρεις χειμάρρους ο Ξηριάς δεν είναι διευθετημένος. Στην πάνω κοίτη του Ξηριά δεν υπάρχει αστική περιοχή παρά μόνο βιοτεχνίες και βιομηχανικές χρήσεις. Αλλά στην περιοχή της Νεάπολης που φθάνει ο χείμαρρος, υπάρχει πρόβλημα, τόσο από την υπερχείλιση του Ξηριά, όσο από την ελλιπή ύπαρξη καλού αστικού αποχετευτικού συστήματος, με αποτέλεσμα όταν η περιοχή δέχεται έντονες βροχοπτώσεις, να πλημμυρίζει. Έτσι η Νεάπολη εντάσσεται στη ζώνη πλημμύρας.
Από την πλευρά του ο υποψήφιος διδάκτορας του Τμήματος Πολιτικών Μηχανικών και στο Εργαστήριο Υδρολογίας Γιώργος Παπαϊωάννου αναφέρθηκε στη διδακτορική του διατριβή που σχετίζεται με την ανάπτυξη συστήματος εκτίμησης αβεβαιότητας. «Μέχρι τώρα προσπαθήσαμε με τη χρήση γεωγραφικών συστημάτων να βγάλουμε ένα χάρτη πλημμυρικής επικινδυνότητας κυρίως με γεωμορφολογικά χαρακτηριστικά. Ο χάρτης αφορά στη λεκάνη απορροής του Ξηριά. Παράλληλα έγινε υδραυλική προσομοίωση του Ξηριά σε ένα συγκεκριμένο κομμάτι, ώστε να δούμε πώς αλλάζει η πλημμυρική ζώνη. Σίγουρα χρειάζεται να γίνει κάποια διευθέτηση στο χείμαρρο του Ξηριά και ήδη γίνεται κάποιες παρεμβάσεις» ανέφερε.
Στο χαιρετισμό του ο πρόεδρος του ΤΕΕ Μαγνησίας κ. Σωκράτης Αναγνώστου τόνισε πως «από το 1977, το ΤΕΕ, με πρωτοβουλία του προχώρησε, με τη συγκρότηση Ομάδας Εργασίας από τους καλύτερους επιστήμονες της χώρας, στη σύνταξη συγκεκριμένων τεκμηριωμένων και συγκροτημένων προτάσεων αντιπλημμυρικής προστασίας, τις οποίες και παρέδωσε στα αρμόδια υπουργεία. Μεταξύ των άλλων έχουν προταθεί: Ο συστηματικός καθαρισμός της κοίτης των ρεμάτων, η οριοθέτησή τους με μόνιμη σήμανση, η αναβολή κατασκευής κάθε έργου που θα μπορούσε να επιβαρύνει σοβαρά τους κύριους αποδέκτες ομβρίων στις περιπτώσεις, που οι αποδέκτες είναι ανεπαρκείς, η έναρξη φύτευσης των ορεινών κλιτύων περί τα ρέματα, η εξέταση της σκοπιμότητας κατασκευής φραγμάτων ανάσχεσης και μικροφραγμάτων συγκράτησης φερτών υλών, η εξασφάλιση της επιφανειακής απορροής των ομβρίων στις παραλιακές περιοχές. Τα μέτρα αυτά αποτελούν μέρος των προτάσεων του ΤΕΕ που έκτοτε τις έχει επαναλάβει πολλές φορές. Σχεδόν στο σύνολό τους εκείνες οι προτάσεις διατηρούν ακόμη και σήμερα (μετά από 35 χρόνια) στο ακέραιο την αξία τους.