Η κρίση στην αγορά των καυσίμων ενισχύει πρακτικές αθέμιτου ανταγωνισμού και παρανομίες
Επανειλημμένες είναι οι δηλώσεις συνδικαλιστών βενζινοπωλών και στη Μαγνησία για τραγική πτώση των πωλήσεων και του γενικότερου τζίρου των πρατηρίων τους. Παράλληλα όμως και παρά την κρίση, αναπτύσσονται στο κέντρο του Βόλου νέα επενδυτικά σχέδια σε βενζινάδικα, στην Αθηνών, Λαρίσης, Πολυμέρη, Κασσαβέτη, Αγριά κ.α.
Ρεπορτάζ: ΑΝΤΩΝΗΣ Ε. ΦΩΚΙΔΗΣ
fokidis@e–thessalia.gr
Στην αντίφαση των ημερών, ήρθαν να προστεθούν και οι εκπρόσωποι των βενζινοπωλών καταγγέλλοντας δημόσια την εκτεταμένη δράση κυκλωμάτων πρατηριούχων που κλέβουν τους καταναλωτές με «μηχανάκια», τα οποία παραδίδουν ελλειμματικές ποσότητες καυσίμων.
Η καταγγελία προέρχεται από την Πανελλήνια Ομοσπονδία Πρατηριούχων Εμπόρων Καυσίμων («κοντράρεται» με την ισχυρότερη Ομοσπονδία Βενζινοπωλών Ελλάδας) και τονίζεται ότι «η χρήση των παράνομων μηχανισμών παρέμβασης στις αντλίες καυσίμων με σκοπό της ελλειμματικές παραδόσεις στους καταναλωτές έχει λάβει ανησυχητικές διαστάσεις τους τελευταίους μήνες». Η ίδια κόντρα πάντως, φαίνεται να υπάρχει και στο Βόλο.
Οι «μπλουμ» και οι 95
Η ποιότητα ενός καυσίμου εξαρτάται κυρίως από τον αριθμό οκτανίου που μας δείχνει πόσο αντέχει να συμπιεστεί ένα καύσιμο χωρίς να εκραγεί. Γιατί χρειαζόμαστε όμως καύσιμα με υψηλή αντοχή σε αυτανάφλεξη; Η απάντηση είναι γιατί η απόδοση του κινητήρα εξαρτάται από την σχέση συμπίεσης, το πόσο δηλαδή θα συμπιέσει ο κινητήρας το μίγμα αέρα / καυσίμου πριν αυτό εκτονωθεί. Αν χρησιμοποιήσουμε σε έναν κινητήρα βενζίνη χαμηλότερης αντοχής (με μικρότερο αριθμό οκτανίου) απ’ όσο προβλέπει ο κατασκευαστής του τότε θα δημιουργήσουμε φθορές ή και σοβαρή βλάβη η οποία οφείλεται αφενός στο ότι το καύσιμο δεν αναφλέγεται την στιγμή που πρέπει και αφετέρου στο ότι δεν αναφλέγεται με ομαλό και ελεγχόμενο τρόπο.
Στον μύθο όλες οι βενζίνες βγαίνουν από τα ίδια διυλιστήρια, απαντούν οι εταιρίες οι οποίες πωλούν βενζίνες διαφόρων οκτανίων με τη νομοθεσία όμως να μην υποχρεώνει τα πρατήρια να γράφουν τι βενζίνη πωλούν.
Για παράδειγμα μια βενζίνη 91 οκτανίων (τις αποκαλούν μπλουμ, δηλαδή χύμα), δεν τιμολογείται όσο μια βενζίνη 95 οκτανίων με προσθετικά, όπως αναφέρει άλλωστε και στο παραστατικό.
Όμως και οι δύο βενζίνες, κι εκείνη με τα 95 οκτάνια κι εκείνη με τα 90, πωλούνται ως αμόλυβδη με τους καταναλωτές να δελεάζονται από τις χαμηλότερες τιμές χωρίς να γνωρίζουν όμως τι αγοράζουν.
Σε ερώτηση της «Θ» σε πρατηριούχο γιατί δεν ζητούν από την Ομοσπονδία τους να ζητηθεί νομοθετική ρύθμιση και να υποχρεώνεται κάθε πρατήριο να αναφέρει τι βενζίνη πουλάει (πόσα οκτάνια), απάντησε πως οι περισσότεροι πωλούν ολιγοκτάνιες βενζίνες…
Οι βενζίνες δεν είναι όλες ίδιες αλλά αντιμετωπίζονται ως ίδιες από την αγορά με αποτέλεσμα οι φθηνότερα τιμολογημένες ολιγοκτάνιες να ανταγωνίζονται σε τιμή τις 95αρες, χωρίς όμως να ξέρει ο καταναλωτής ότι στην ενιαία προσφορά των πρατηρίων, μπορεί να επιλέξει διαφορετικής ποιότητας καύσιμο.
Ο «μύθος» των μεγάλων ονομάτων
Δεν είναι όμως όλα ρόδινα και στην πλευρά των μεγάλων ονομάτων.
Για παράδειγμα εταιρία λιανικής που πουλάει καύσιμα μεγάλης εταιρίας στο Βόλο, διαθέτει σε κοντινή απόσταση πρατήριο με καύσιμα άλλης, μικρότερης εταιρίας δίχως να αποκλείεται να μεταφέρει και να διαθέτει τα φθηνότερα καύσιμα στο άλλο πρατήριο της φίρμας και να τα πουλάει φυσικά και ακριβότερα αλλά και ως ελεγμένα και ποιοτικά…
Και φυσικά, ακόμη και σε τέτοιες περιπτώσεις, δεν είναι απίθανη η διαφορετική …αντίληψη πωλητή και καταναλωτή.
Για παράδειγμα καταναλωτής ζήτησε από κάποιο πρατήριο 30 ευρώ αμόλυβδη η οποία κόστιζε 1,625 ευρώ ανά λίτρο. Όταν τελείωσε η παράδοση, η αντλία έγραφε 18,2 λίτρα και 30 ευρώ. Μόνο που για να κοστίζουν 30 ευρώ τα 18,2 λίτρα, έπρεπε η τιμή διάθεσης να είναι 1,648 ευρώ/λίτρο και όχι 1,625. Κατά συνέπεια το καύσιμο κόστιζε 29,57 ευρώ και όχι 30 ευρώ, δηλαδή ο καταναλωτής ζημιώθηκε 43 λεπτά. Και για να αντιληφθεί τη ζημία του, έπρεπε να υπολογίσει όλα τα δεδομένα με κομπιουτεράκι και να ζητήσει εκείνη τη στιγμή από τον πρατηριούχο τη διαφορά των 43 λεπτών. Δύσκολο να φανταστεί εκείνη τη στιγμή τη ζημία καθώς ο πρατηριούχος του έδωσε απόδειξη λιανικής αξίας 60 ευρώ, αντί των 30 ευρώ της πραγματικής αγοράς. Κι έφυγε ευχαριστώντας…
Φανταστείτε «αέρα λεφτά» σε 100 γεμίσματα των 30 ευρώ. Περίπου 50 ευρώ άκοπα και μαύρα στην τσέπη κάποιων επιτήδειων επιπλέον από το νόμιμο κέρδος.
Τσιπάκια σε αντλίες
Για πρώτη φορά χθες η Πολιτεία διά στόματος του Υφυπουργού Περιφερειακής Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας, ανακοίνωσε ότι οι υπηρεσίες του προέβησαν ήδη σε 50 ελέγχους, εντοπίζοντας παράνοµους µηχανισµούς σε αντλίες που εξαπατούσαν και έκλεβαν τους καταναλωτές. Μάλιστα παρουσιάστηκε και πλακέτα η οποία είχε αφαιρεθεί από αντλία πρατηρίου στην Αθήνα.
Οι επιτήδειοι τοποθετούν ένα τσιπ (έναν ψηφιακό μηχανισμό) στον παλμοδότη της αντλίας και αλλοιώνουν το σήμα, αλλάζουν δηλαδή τον αριθμό των παλμών, τον αυξάνουν. Αποτέλεσμα με μια αύξηση της τάξης του 5% στα 40 ευρώ καυσίμου οι επιτήδειοι κλέβουν περίπου 2 ευρώ. Συνήθως φροντίζουν να μην κλέβουν πολύ σε κάθε γέμισμα για να μην αντιλαμβάνεται την κλοπή ο πελάτης. Στην περίπτωση που γίνει έφοδος ο βενζινοπώλης με ένα τηλεκοντρόλ απλά απενεργοποιεί τον παράνομο μηχανισμό και έτσι όταν κάνουν ογκομέτρηση οι ελεγκτές τα βρίσκουν όλα καλά. Για να εντοπιστεί ο μηχανισμός πρέπει να ανοιχτεί η αντλία και αυτό γίνεται σπάνια. Ακόμη όμως και όταν γίνεται έλεγχος στο εσωτερικό της αντλίας και εντοπίζεται ο παράνομος μηχανισμός το μόνο που γίνεται είναι να σφραγιστεί η αντλία, όχι το πρατήριο. Αποτέλεσμα ο κλέφτης αφού πληρώσει ένα πρόστιμο την επόμενη ημέρα να συνεχίσει να δουλεύει και… λίγες ημέρες μετά να… συνεχίσει να κλέβει.
Και «φουσκωτικό»
Μια άλλη μέθοδος, εκτός από την παρωχημένη τακτική της νοθείας με φθηνότερο καύσιμο, είναι η ανάμειξη του καυσίμου με «φουσκωτικό», μια χημική σύνθεση που εντοπίζεται πολύ δύσκολα.
«Στην υπόθεση ότι γεμίζω τη δεξαμενή με 6.000 λίτρα, ρίχνω ένα μπετόνι φουσκωτικό το οποίο έχει την ιδιότητα να προκαλεί παροδική διόγκωση του καυσίμου κατά περίπου 30%. Δηλαδή αγοράζω 6.000 λίτρα και πουλάω 8.000 λίτρα…Έτσι εξηγείται το φαινόμενο ενώ κάποιος αγοράζει 30 ευρώ καύσιμο και οδηγεί το αυτοκίνητο στο σπίτι του, το πρωί βλέπει τον δείκτη καυσίμου να δείχνει αισθητά χαμηλότερα, δίχως να έχει γράψει χιλιόμετρα.
Μάλιστα η συγκεκριμένη πρακτική, επισημαίνει πρατηριούχος του Βόλου, είναι οικονομικότερη της πλακέτας στην αντλία η οποία κοστίζει περίπου 2.500 ευρώ αλλά υπάρχουν κάποιες ασάφειες από τους διακινητές για τη διαδικασία αποδόμησης της χημικής ουσίας – «φουσκωτικού».
Σε ερώτηση πώς δεν γίνονται αντιληπτές οι παρανομίες από ειδικά συνεργεία αλλά και το ΣΔΟΕ, ο συνομιλητής μας παραπέμπει στις ΔΟΥ για να αναζητήσουμε στοιχεία εταιριών που έκαναν αίτηση υπαγωγής στην περαίωση…