Βιβλία με επιστημονικό ενδιαφέρον – «Άλλος ένας πλανήτης» και «Δικαιοσύνη για τα ζώα»

Του Μηνά Χαραλαμπίδη,
βιολόγου

Άλλος ένας πλανήτης,
Σπύρος Σφενδουράκης,
Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης
Ο συγγραφέας: Ο Σπύρος Σφενδουράκης γεννήθηκε το 1965 στο Αγρίνιο και μεγάλωσε στον Βόλο και το Μαρούσι. Σπούδασε Βιολογία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, απ’ όπου πήρε και το διδακτορικό του. Εργάστηκε για μια δεκαετία ως λέκτορας και επίκουρος καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Πατρών και σήμερα είναι καθηγητής Οικολογίας και Βιοποικιλότητας στο Τμήμα Βιολογικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Κύπρου. Έχει επιμεληθεί και μεταφράσει τουλάχιστον είκοσι επιστημονικά εγχειρίδια και βιβλία εκλαϊκευμένης επιστήμης, τα περισσότερα σε θέματα εξελικτικής βιολογίας και οικολογίας. Επιπλέον του επιστημονικού του έργου, τον ενδιαφέρει πολύ η διάδοση της επιστήμης στο ευρύ κοινό, ιδίως όσον αφορά στην εξέλιξη. Η «Μελέτη ζωής» αποτελεί την πρώτη του ποιητική συλλογή.
Πώς θα περιέγραφε τη ζωή στον πλανήτη μας ένα εξωγήινο πλάσμα; Ποια χαρακτηριστικά θα του φαίνονταν οικεία και ποια τόσο ιδιαίτερα ώστε να τα θεωρήσει μοναδικά; Πόσο γενικό χαρακτήρα – κυριολεκτικά παγκόσμιο, θα λέγαμε – έχουν πολλά απ’ όσα θεωρούμε δεδομένα και προφανή στον κόσμο μας; Πώς θα έβλεπε ειδικά εμάς τους ανθρώπους μια εξωγήινη διάνοια; Ποια στοιχεία της συμπεριφοράς μας θα μπορούσαν να έχουν γενικό χαρακτήρα στο σύμπαν;
Μπορεί ένας γήινος να μιλήσει σαν να ’ταν εξωγήινος; Μα κι αν δεν μπορεί, μήπως η προσπάθεια να σκεφτεί ως εξωγήινος θα μπορούσε να ρίξει κάποιο φως στα γήινα πράγματα;
Μέσα από μια προφορικού χαρακτήρα αφήγηση, ενίοτε και λίγο παιγνιώδη, παρουσιάζονται κάποια, άλλοτε απλά κι άλλοτε πιο σύνθετα, επιστημονικά δεδομένα για τη ζωή, το σύμπαν και τα πάντα… Οπλισμένοι με καλή και κάπως εύθυμη διάθεση, ίσως παρασυρθούμε και καταφέρουμε όχι μόνο να εισχωρήσουμε στον νου του εξωγήινου, αλλά και να ρίξουμε μια ματιά στον πλανήτη μας «απ’ έξω».

Δικαιοσύνη για τα ζώα,
Martha C. Nussbaum,
κάτοπτρο
Η συγγραφέας: Η Martha C. Nussbaum (Μάρθα K. Νουσμπάουμ) είναι Αμερικανίδα φιλόσοφος και διαπρεπής καθηγήτρια νομικής και ηθικής στο Τμήμα Φιλοσοφίας και στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου του Σικάγου (κατέχει την έδρα Ernst Freund). Έχει τιμηθεί με το Βραβείο Kyoto στις Τέχνες και στη Φιλοσοφία (2016), το Βραβείο Berggruen στη Φιλοσοφία και στον Πολιτισμό (2018), και το Βραβείο Holberg (2020) – τρία υψηλότατου κύρους βραβεία τα οποία απονέμονται σε πεδία που δεν είναι επιλέξιμα για τo Βραβείο Nobel. Έχει γράψει περισσότερα από είκοσι δύο βιβλία, μεταξύ των οποίων τα Upheavals of Thought: The Intelligence of Emotions, Anger and Forgiveness: Resentment, Generosity, Justice και The Monarchy of Fear.
Το ανθρώπινο είδος έχει διαπράξει ένα τεράστιας κλίμακας ηθικό έγκλημα εις βάρος των άλλων ζώων. Με τις βάρβαρες ωμότητες της βιομηχανίας κρέατος, με τη λαθροθηρία και το νόμιμο κυνήγι, με την καταστροφή των ενδιαιτημάτων, με την ατμοσφαιρική και θαλάσσια ρύπανση, με την παραμέληση των ζώων συντροφιάς που υποτίθεται ότι αγαπάμε, έχουμε καταλήξει οι τύραννοι του ζωικού βασιλείου. Στο βιβλίο αυτό, μία από τις σημαντικότερες φιλοσόφους και ουμανίστριες στον κόσμο, η Martha C. Nussbaum, επιχειρεί μια επαναστατική προσέγγιση των δικαιωμάτων, της ηθικής και του δικαίου των ζώων και απευθύνει μια επείγουσα έκκληση για δράση, ώστε τα ανθρώπινα όντα να επιτελέσουμε το συλλογικό μας καθήκον έναντι των συνδημιουργημάτων μας και να μην παραμείνουμε εκμεταλλευτές ή χρήστες τους.