Τύμπανο Κισσού – Στην κοιλάδα του μαγικού ρεαλισμού

Του Κυριάκου Παπαγεωργίου

Ξεκινώντας την πορεία μας από την πλατεία του Κισσού, για να βρούμε τους τρεις καταρράκτες στη θέση Τύμπανο, βαθιά μέσα στο Μέγα Ρέμα, διερωτώμασταν αν επαληθεύονται τα θαύματα την σήμερον ημέραν. Κι αν επί πλέον εν μέσω των στροβιλισμών της καθημερινότητας και των ασφυχτικών ιλίγγων της ζωής μένει ανοιχτός χώρος για την άνοιξη των ελπίδων και την αποκάλυψη του μαγικού τοπίου της φύσης…
Η απάντηση συνοψίζεται στην πρόταση «η τυφλότητα ανοίγει τα μάτια της»…
Αυτό το άνοιγμα των ματιών από την «τύφλα» μας θα μας οδηγήσει μια Κυριακή του φετινού Κορωνομάη, στα βάθη των πηλιορείτικων σπλάχνων, για ν’ απολαύσουμε το τριπλό μυστικό των νερών που βρίσκουν διέξοδο, κάτω από μια διαχυτική κουρτίνα βράχων στο Τύμπανο του Κισσού.
Η διείσδυσή μας στο βαθύ σώμα του εινοσίφυλλου θα σημάνει την ανάγκη να βρεθούμε ενώπιοι μοναδικών στιγμών που διεργάζεται ο αστέρευτος πλούτος της πηλιορείτικης γης, στο ανατολικό της στέρνο.
*
Είναι μια μέρα χαλαρής μαγιοπούλας που προοιωνίζει ατμόσφαιρα ζέστης και μπόλικης υγρασίας. Δε βαριέσαι. Εκεί που πάμε θα κολυμπήσουμε σε γάργαρα και δροσερά νερά. Τύφλα νάχει ο Αη-Γιάννης. Και ξεκινάμε. Τρεις νομάτοι. Έχει προηγηθεί μια πεζούρα από καμιά δεκαριά νέους που συνοδεύουν ένα μωράκι όχι πάνω από τριών χρόνων.
Βγαίνουμε από τα σπίτια του χωριού διασχίζοντας σε ευθεία τσιμεντένιο δρομάκι έχοντας μπροστά μας το αντίκλινο του Μέγα Ρέματος. Στα πεντακόσια μέτρα ένας φαρδύς τσιμενταρισμένος δρόμος φεύγει αριστερά με απότομη κατηφοριά. Τον αγνοούμε.
Στα οχτακόσια μέτρα από την πλατεία του χωριού όπου και μια δεξαμενή βρόχινου νερού που συναντάμε, βρίσκουμε τη νεολαία να ξαποσταίνει. Τους προσπερνάμε και στα χίλια διακόσια μέτρα ο δασικός δρομάκος διχάζεται. Παίρνουμε την κατηφόρα του αριστερού κλάδου που αρχίζει να στενεύει και να σαμαρώνει. Όμως το δάσος έχει ανοίξει τα φτερά του και μας σκιάζει από παντού.
Ακολουθώντας πάντα το δασικό δρομάκι με την πλούσια βλάστηση φτάνουμε απρόσμενα σχεδόν σε μια στροφή αριστερή πάνω από τη χαράδρα που κατεβάζει όγκους νερού κι αντιβουίζει κατρακυλώντας τα πλούσια νάματά του.

*
Εδώ να κάνουμε στάση για μια αναδρομή στο φυσικό πλαίσιο και γεωγραφικό τοπίο.
Βρισκόμαστε πάνω από την κοίτη του μεγαλύτερου ρέματος στο ανατολικό Πήλιο. Τα νερά που έρχονται από ψηλά, μαστεύονται από τρεις διαφορετικές πηγές – συρμές – αποβάθρες. Η πρώτη έχει τη ρίζα της στα δυτικά του υψώματος της Δραμάλας. Η δεύτερη κάτω σχεδόν από την κορυφή Σχιτζουράβλι και η τρίτη ανατολικά του υψώματος Γολγοθάς. Μια τέταρτη συρμή που σχηματίζεται στο στενό υψίπεδο του «Μοναστηριού» δημιουργεί και ενώνει τα άλλα τρία ρέματα στη θέση με την ίδια ονομασία: Τρία ρέματα.
Ενωμένο πια το Μέγα Ρεύμα θα κατηφορίσει για το πέλαγος.
Η θέση Τύμπανο της περιφέρειας του Κισσού βρίσκεται σε ένα απόκρημνο πρανές, ολόγιομο βράχια, κόψεις και τσογκριά. Σε σχέση με το Μέγα Ρεύμα βρίσκεται βορειοδυτικά απ’ αυτό δημιουργώντας μεγάλες υπόγειες σήραγγες, και οι οποίες πλουτίζουν την κοίτη του Μέγα Ρεύματος.
*
Από το σημείο που ο δασικός δρομάκος κάνει την απότομη στροφή αριστερά για να περάσει την κοίτη της χαράδρας, παρατηρούμε δεξιά μας, προσεχτικά, πάνω στον δασωμένο όχτο να φέγγει ένα κορδελάκι πλαστικό και σε μια πετρούλα ένα κόκκινο σημάδι – δείγμα αρχής μονοπατιού.
Σκαρφαλώνουμε σε αυτό το όχτωμα που δείχνει αφιλόξενο αρχικά. Μα σε λίγο ηπιαίνει και γίνεται ανηφορικό μεν, αλλά κανονικό βουνίσιο μονοπάτι. Μονοπάτι όπως το λέω (από τη λέξη και την έννοια πάτος που σημαίνει δρόμος που έχει πατηθεί από έναν άνθρωπο κι είναι προορισμένος για έναν άνθρωπο), κι όχι δημόσια στράτα. Μονοπατούμε λοιπόν, δηλαδή στρατουλίζουμε σε τορό μεμονωμένου ανθρώπου πάνω στο φιδογυριστό, κατάχλωρο μονοπατάκι μπαίνοντας σε πυκνή θαλερή βλάστηση.
Η πρώτη ωραία έκπληξη: Τα υπέροχα βότανα και αγριολούλουδα του Πηλίου θα μας υποδεχτούν με τον πολύχρωμο αφαλό τους και θα τα προσκυνήσουμε. Σπαράγγια, σπερδούκλια, ελλέβοροι, γαλατσίδες, καμπανούλες, αγριογαρύφαλλα, δίανθοι, μολόχες, ασφόδελοι, ορχιδέες και σαλέπια. Γεμάτος ο τόπος.
Η δεύτερη έκπληξη: Το πυκνό δάσος, η γνωστή πηλιορείτικη χλωρίδα, με το σύδεντρο ύφος της και την απαρασάλευτη ομορφιά κι ιδιοτροπία της. Δίπλα δίπλα η αγριοκαστανιά με την αριά τη στενόφυλλη, η οξιά με την γκορτσιά, την αγριοκερασιά, η φτέρη, με το σχοίνο, τη δάφνη και το φιλίκι.
Η τρίτη, είναι το νερό είτε ως υδροκινητικό φαινόμενο είτε ως πλημμυρίδα και βοή μ’ αντιβούισμα που όλο και πλησιάζει τη μεγάλη του ορχήστρα. Η μπαγκέτα του μαέστρου της συμφωνικής χαράδρας διευθύνει τους πολυοργανικούς σολίστες με θαυμαστή δεξιοτεχνία και μας μπάζει στο κλίμα της ρυθμικής προσωδίας, της οποίας σε λίγο θα γενούμε άφωνοι μύστες. Μύστες μιας στερεοφωνικής συγχορδίας, από τις σπάνιες εκτελέσεις των νερών σε λα μείζονα και ρε μέτζο.
Γιατί κακά τα ψέματα, ο όλο και πιο συναρπαστικός ρυθμός της μουσικής των ρεματιών προσομοιάζει με τη συμφωνική των Νερών του Χαίντελ, καθώς πια ύστερα από χίλια εξακόσια βήματα φτάνουμε στο χείλος της απόκρημνης μουσικής αβύσσου.
Και δεν είναι μονάχα το απόκρημνο χείλος της μουσικής που μας εξιτάρει. Είναι και η ξαφνική αλυσίδα από κατάκρημνα βράχια, μια γιρλάντα που στεφανώνει τη στενωπό, καθώς η τελευταία σουρώνει τη μορφή της πλαγιάς και πρέπει να μας περάσει από μια πατούρα αυλακιού τόσο στενή που θάπρεπε να στηριζόμαστε στον προκείμενο όχτο και να μην έχουμε πρόβλημα υψοφοβίας και μεθυστικού ιλίγγου.
Διαβαίνοντας το πρώτο δύσβατο πέρασμα του υδραύλακα πέφτουμε μπροστά σε στένωμα της εδαφικής λωρίδας, η οποία βγάζει σε ένα σκηνικό δραματικής απολογίας του τοπίου. Η στενωπός καταλήγει σε στοά με σπηλαιώδη είσοδο, την οποία πρέπει να διασχίσουμε, με χαμηλή πτήση, κι ενώ ο υδραύλακας διακινεί νερό μαζί με λάσπη.
Στην είσοδο της τρούπας που είναι τεχνητή διάνοιξη για την παροχέτευση των νερών υπάρχουν μόνιμα κράνη για προστασία, αφού το ύψος της οροφής της στοάς είναι μικρό και ο κίνδυνος να χτυπήσουμε στο κεφάλι είναι μεγάλος.
Αλλά η έξοδος που πραγματοποιούμε γράφεται μονάχα με κεφαλαία. Όπως κεφαλαία είναι και το βαθύπεδο της θέας, μαζί με τις χλωρές αισθήσεις που ξαμολιούνται ασυγκράτητες στο υπερώο του δέους.

*
Εδώ είναι το τύμπανο της ναϊκής αρχιτεκτονικής του θαυματοποιού περιβάλλοντος. Εδώ διαχέονται από μύριες εστίες οι κρουνοί και τα λυτήρια μυστικά των υγρών σπλάχνων της γης. Τρεις υδάτινοι βραχίονες διασπώντας το κύριο υδάτινο σώμα διαχέονται σε τρεις χωριστές υδατοπτώσεις. Εδώ το τοπίο συγκλίνει δραματικά τις πτυχές του για ν’ ανοίξει το φρέαρ μιας αβύσσου που αντί να καταπιεί και να συρρικνώσει το σύμπαν, το εκσφενδονίζει με απίθανους νεροβολισμούς δημιουργώντας τρεις και τέσσερις ομοειδείς ή ανάδελφους καταρράχτες με πολλαπλά σημεία εκτοξευτήρων.
Και στο βάθος της συνεπτυγμένης αυτής πλημμυρίδας η φύση έχει καθηλωθεί από άλλον υπερκείμενο καταρράχτη αέναων καταιγισμών σχηματίζοντας στην πορεία του υπέροχες βάθρες. Η πιο βαθιά απ’ αυτές μοιάζει με παλέτα διαβαθμισμένων αποχρώσεων που όσο τη βυθοσκοπείς, άλλο τόσο εκείνη σου ανταποδίδει ποικιλόχρωμες ανταύγειες από το σπάνιο ιδιόχρωμα του τόπου.
Για να περάσουμε στον τερματικό καταρράχτη που εξωκείλει σε διπλό βραχώδες επίπεδο οι δρασκελιές είναι ριψοκίνδυνες γι’ αυτό και βγάζουμε τα άρβυλα και βαδίζουμε μέσα στη ρέουσα λεκάνη του νερού, πάνω σε γλιστερές βραχόπλακες κι από κει ανεβαίνουμε έως μια δίπτυχη σκαλωσιά του τελευταίου αυτού πίδακα, ενός πίδακα που διαμελίζει τους νεροβολισμούς συνθέτοντας και το ομορφότερο φυσικό συντριβάνι του όλου συστήματος. Εδώ η χοάνη του νερού έφτιαξε ένα φυσικό αντέρεισμα βράχων με πλαϊνά κράσπεδα και διαδοχικές λιθόσκαλες. Εδώ η στενοποριά με τους εύθρυπτους σχιστόλιθους, τα λεπιδωτά βράχια, τα κρυσταλλώματα και τους ελασμάτινους χαλαζίες.
Τούτη εδώ λοιπόν η κλεισούρα με τα τσογκάρια των βράχων είναι που συστήνει το ωραιότερο συγκρότημα φυσικών καταιγισμών στο Πήλιο.
*

Όμως εδώ παραφυλάει και η τέταρτη έκπληξη της μαγιοπούλας εκείνης ημέρας. Μια έκπληξη που ήρθε από την πειθαρχημένη δ ι έ λ ε υ σ η όλης της ομάδας των νεαρών με τις γυναίκες και τα παιδιά τους, μια διέλευση – πέρασμα μέσα από τη σκοτεινή σήραγγα στο φως και τη μαγεία των καταρρακτών του Τύμπανου που την πέρασαν συντεταγμένα, προσεχτικά και άφοβα…
Και τη χάρηκαν σαν μικρά παιδιά…
Μπράβο τους!…