Το τέλος του Messenger στην επιφάνεια του Ερμή

Έπειτα από μία δεκαετία και πλέον στη Διάστημα και τέσσερα χρόνια σε τροχιά γύρω από τον Ερμή, η αποστολή Messenger της NASA φτάνει στο τέλος της με μία έκρηξη.

Το διαστημόπλοιο αναμένεται να προσκρούσει στην επιφάνεια του πλησιέστερου στον Ήλιο πλανήτη, στις 20.46 BST την Πέμπτη, καθώς τα τελευταία αποθέματά του σε καύσιμο τελείωσαν στον τελικό ελιγμό του στις 24 Απριλίου.

Αφού έφτασε στον Ερμή το 2011, το Messenger έχει υπερβεί κατά πολύ το αρχικό σχέδιο της αποστολής σε τροχιά για ένα χρόνο.

Το διαστημικό σκάφος χάνει σιγά σιγά ύψος, αλλά θα χτυπήσει στην επιφάνεια με 14.000 χιλιόμετρα ανά ώρα. Αυτό σημαίνει ότι το 513 κιλών σκάφος και μήκους μόλις 3 μέτρων, θα δημιουργήσει κρατήρα σε μία περίοχή κοντά στον βόρειο πόλο του πλανήτη, σύμφωνα με τους υπολογισμούς των επιστημόνων.

Η ταχύτατη πρόσκρουση, 12 φορές γρηγορότερη από τον ήχο, θα εξαφανίσει το ιστορικό διαστημικό σκάφος. Και θα συμβεί μόνο γιατί ο Ερμής δεν έχει πυκνή ατμόσφαιρα για να μπορεί να καίει τα εισερχόμενα αντικείμενα. Και για τον ίδιο λόγο ο πλανήτης πλήττεται από παρόμοιου μεγέθους μετεωρίτες κάθε έναν με δύο μήνες.

Κατά τη διάρκεια της αποστολής του το Messenger (MErcury Surface, Space ENvironment, GEochemistry, and Ranging) άλλαξε την αντίληψη των επιστημόνων για τον Ερμή. «Έστειλε» περισσότερες από 270.000 εικόνες και 10 terabyte επιστημονικών δεδομένων.

Εντόπισε ενδείξεις παγωμένου νερού κρυμμένου στους σκιερούς πολικούς κρατήρες του πλανήτη και ανακάλυψε ότι το μαγνητικό του πεδίο είναι όλως περιέργως εκτός κέντρου, μετατοπίζοντας την ακτίνα του κατά 10% της διαμέτρου του.

Ιχνηλατώντας την επιφάνεια
Το Messenger βρέθηκε σε ελλειπτική τροχιά γύρω από τον Ερμή, πλησιάζοντας σε μία απόσταση σχεδόν διπλάσια από τη διάμετρο του πλανήτη, προτού αιωρηθεί στα 96 χιλιόμετρα, στην κοντινότερη προσέγγισή του. Για να διατηρήσει αυτό το σχήμα, ώστε να αντιμετωπίζει την παρεμβολή του Ήλιου, χρειαζόταν μία «έκρηξη» ισχύος του κινητήρα κάθε λίγους μήνες. Ωστόσο, τώρα οι δεξαμενές καυσίμου του είναι άδειες.

Αφότου γύρισε γύρω από τον Ερμή για περισσότερες από 3.000 φορές, το Messenger θα κάνει το τελευταίο του πέρασμα σε απόσταση 300 – 600 μέτρων, ήτοι μία με δύο φορές το ύψος του Πύργου του Άιφελ. Αυτό αναμένεται να γίνει το μεσημέρι της Πέμπτης.

«Εάν μπορέσει να το δει κανείς αυτό, θα είναι ένα μοναδικό θέαμα», δήλωσε ο επικεφαλής επιστήμονας του FIPS (Fast Imaging Plasma Spectrometer) του σκάφους και φυσικός στο Πανεπιστήμιο του Μίσιγκαν.

Στη συνέχεια θα ταλαντευτεί κοντά στην επιφάνεια του Ερμή, οκτώ ώρες μετά, και θα πέσει η αυλαία για το Messenger. Ο διαστημικός εξερευνητής θα πεσει κοντά σε μία λεκάνη με το όνομα Σέξπιρ.

«Είναι μία αρκετά επίπεδη περιοχή του πλανήτη», δήλωσε η Nancy Chabot, επιστήμονας που χειρίζεται το Mercury Dual Imaging System (MDIS), των δίδυμων καμερών του σκάφους.

«Πιθανώς να αφήσει έναν πλάγιο κρατήρα, καθώς ο η γωνία πρόσκρουσης θα είναι αρκετά “ξυστή” προς στην επιφάνεια. Αλλά με ταχύτητα πάνω από 8.000 μίλια την ώρα θα δημιουργήσει κρατήρα΄.

Τα επιτεύγματα
Ο πλανήτης χαρτογραφήθηκε και μελετήθηκε σε ένα επίπεδο λεπτομερειών πολύ μεγαλύτερο από το αρχικό σχέδιο της αποστολής. Πολλά από τα αποτελέσματα από μόνα τους ήταν εξαιρετικά εντυπωσιακά.

«Πολλοί άνθρωποι δεν έδωσαν στο διαστημόπλοιο αυτό περισσότερες από μία ευκαιρία από το να φτάσει στον Ερμή, το άφησαν μόνο του να μπει σε τροχιά και μετά συγκέντρωναν στοιχεία για τέσσερα χρόνια παρά τον ένα χρόνο του αρχικού σχεδιασμού», δήλωσε ο William McClintock του Πανεπιστημίου του Κολοράντο. «Στο τέλος, περισσότερα από όσα θεωρούσαμε ως ευαγγέλιο για τον Ερμή, κατέληξε να είναι λ ίγο διαφορετικό από όσο νομίζαμε», τόνισε.

Η δρ. Chabot, γυρνώντας πίσω στο 2011, θυμάται την ένταση της στιγμής της επεξεργασίας της πρώτης εικόνας που καταγράφηκε από διαστημόπλοιο γύρω από τον Ερμη

«Ήταν κάτι το συναρπαστικό, αλλά για μένα προσωπικά ήταν και λίγο αγχωτικό», δήλωσε η Chabot στο BBC. «Αλλά τότε ήρθε η πρώτη εικόνα και έμοιαζε τόσο όμορφη και εκπληκτική και συνειδητοποιήσαμε ότι πήγαμε εκεί για να μείνουμε. Ήμουν πολύ περήφανη», πρόσθεσε

Παρά το γεγονός όμως ότι γυρνούν με περηφάνεια στο παρελθόν, η σημερινή είναι μία θλιβερή ημέρα για τους επιστήμονες του Messenger…