Της Χαράς Ζήκα,
χημικού, MSc, δρ Φαρμακευτικής
Διαβάζοντας την Παλαιά και την Καινή Διαθήκη αντιλαμβανόμαστε ότι είναι πολύ έντονο το στοιχείο της θυσίας. Οι πιστοί προσέφεραν τα πρωτογέννητα από τα κοπάδια τους για να εξευμενίσουν έναν σκληρό θεό, ενώ από μικρά παιδιά διδασκόμαστε ότι ο Ιησούς θυσιάστηκε για μας, αν και κάτι τέτοιο ο ίδιος ουδέποτε ανέφερε.
Όλα αυτά έχουν περάσει τόσο βαθιά στο μυαλό μας, που θεωρούμε αδύνατη τη δημιουργία οποιασδήποτε σχέσης χωρίς την έννοια της θυσίας, δηλαδή της εκούσιας απώλειας. Μάλιστα, κάποιοι πιστεύουν πως όσο μεγαλύτερη είναι η θυσία τους, τόσο πιο αληθινή η αγάπη τους. Ιδιαίτερα οι γονείς, με άμεσο ή έμμεσο τρόπο θυμίζουν στα παιδιά ότι θυσιάστηκαν για αυτά και την οικογένεια, με τελικό αποτέλεσμα να γεμίζουν τα παιδιά με ενοχές. Μάλιστα, σε παλιότερες εποχές, για τις γυναίκες ήταν αυτονόητο ότι θα θυσιάσουν πολλά για τον γάμο τους, για τον σύζυγο και για τα παιδιά τους.
Όλοι γνωρίζουμε πως ποτέ δύο άνθρωποι δεν ταιριάζουν τόσο πολύ, ώστε να μην γίνονται υποχωρήσεις και από τους δύο προκειμένου να διατηρηθεί η σχέση. Και είναι βέβαιο ότι νιώθουμε πιο ασφαλείς όταν γνωρίζουμε πως όταν συμβεί κάτι αναπάντεχο ή σε μια στιγμή ανάγκης, ο άλλος είναι πρόθυμος να κάνει κάποιες θυσίες. Ωστόσο, οι συνεχείς υποχωρήσεις, οι άνισες συνεισφορές ή όταν κάποιος νιώθει ότι θυσιάζει κάτι σημαντικό στον βωμό της σχέσης, σημαίνει ότι υπερβαίνει τον εαυτό του, παραγκωνίζει τις επιθυμίες του, πνίγει τα όνειρά του, διαγράφει τους στόχους του, πιέζεται για να μην εκφραστεί αυτό που έχει μέσα του ή για να κάνει κάτι πάνω από τις δυνατότητές του, δηλαδή πιέζεται να χωρέσει στα καλούπια του άλλου.
Όμως η πίεση φέρνει πόνο, σωματικό, συναισθηματικό ή ψυχολογικό. Ο πόνος οδηγεί σε στρες και κατόπιν σε εκδήλωση κάποιας μορφής ασθένειας. Όποιος νιώθει ότι θυσιάζεται και αισθάνεται θύμα, έχει προσδοκίες να ανταμειφθεί με κάποιον τρόπο και όταν δεν συμβαίνει αυτό, δημιουργείται οργή και θυμός. Δυστυχώς, οι περισσότεροι δημιουργούν μια σχέση για να αποφύγουν τον πόνο της μοναξιάς, με αποτέλεσμα να δημιουργούν άλλους πόνους, άγχη και οδύνες, διότι στερούνται αυτά που επιθυμούν πραγματικά.
Αν θεωρείς ότι κάτι θυσιάζεις, σημαίνει πως δεν έχεις θέσει όρια στη σχέση ή δεν έχεις οριοθετήσει τον ίδιο σου τον εαυτό. Τα όρια δεν είναι φραγμός ή τιμωρία, αλλά είναι ο χώρος έκφρασης του εαυτού, είναι η ελευθερία να είναι κανείς αυτό που είναι. Τα όριά σου δεν γίνεται να τα γνωρίζει ο άλλος, δεν μπορεί να τα φανταστεί ή να τα μαντέψει. Αυτά μόνο εσύ τα ξέρεις.
Προσδιόρισε την ταυτότητά σου, τις αξίες σου και αναρωτήσου τι είναι αυτό που θα σε κάνει να νιώθεις αυτοεκτίμηση, ισορροπία και ότι έχεις τον έλεγχο στη ζωή σου. Αυτή η τακτική είναι η καλύτερη ασπίδα για προστασία της ψυχοσωματικής υγείας σου.