Ο Θωμάς Κοροβίνης στο φύλλο της «Μακεδονίας» που κυκλοφόρησε την περασμένη Κυριακή των Βαΐων, έγραψε το διήγημα «Φερμανλήδες», μετέχοντας στο #Press21, ένα ενδιαφέρον εγχείρημα του Μορφωτικού Ιδρύματος της Ένωσης Συντακτών Μακεδονίας – Θράκης, στο πλαίσιο του εορτασμού της επετείου από τα διακόσια χρόνια της Ελληνικής Επανάστασης του 1821.
Ο γνωστός συγγραφέας και συνθέτης, ο οποίος ζει μόνιμα στην περιοχή μας – στο κτήμα του στα Πλατανίδια για την ακρίβεια – είναι ένας από τους δεκατέσσερις λογοτέχνες που θα γράψουν στη «Μακεδονία της Κυριακής», έχοντας σημείο αναφοράς τον Αγώνα της Ανεξαρτησίας.
Κεντρικό πρόσωπο στους «Φερμανλήδες» ήταν ο Ιωάννης Ιάκωβος Μάγερ. Στο διήγημά του, ο Θωμάς Κοροβίνης καταπιάστηκε με τον Ελβετό φιλέλληνα, ο οποίος θεωρείται πρωτεργάτης της ελληνικής δημοσιογραφίας και θυσιάστηκε στην Έξοδο του Μεσολογγίου το 1826. Ο Μάγερ, ο οποίος ασπάστηκε μέχρι και την ορθόδοξη πίστη, ενώ παντρεύτηκε μία Μεσολογγίτισσα, ήταν «ψυχή» των «Ελληνικών Χρονικών», της πρώτης έντυπης εφημερίδας που κυκλοφόρησε σε τακτική βάση στα χρόνια της Επανάστασης του ’21.
Λίγες ημέρες έπειτα από τη δημοσίευση του κειμένου του στη «Μακεδονία της Κυριακής», τη μοναδική (!) πολιτική εφημερίδα που εκδίδεται πλέον στη Θεσσαλονίκη, μόλις μία φορά την εβδομάδα (φρικτή χαρακτήρισε τη συγκυρία για τον Τύπο της συμπρωτεύουσας ο κ. Κοροβίνης) μίλησε για τον Μάγερ, από τον οποίον άντλησε την έμπνευσή του, ενώ αναφέρθηκε και στη «γεύση» που του άφησαν οι εορτασμοί για τα διακόσια χρόνια της Επανάστασης υπό συνθήκες καραντίνας…
Στην αρχή εξήγησε τον τίτλο του διηγήματος, αφού «φερμανλής» ονομαζόταν όποιος κηρυσσόταν από τον σουλτάνο ένοχος προδοσίας. Έτσι και οι πασάδες που πολιορκούσαν τότε το Μεσολόγγι είχαν τον φόβο πως σε περίπτωση αποτυχίας, θα τους έπαιρναν τα κεφάλια, κάνοντας τον συγγραφέα να δανειστεί τη συγκεκριμένη λέξη για το κείμενο.
«Έννοιες, όπως «Έλληνας», «κάτοικος Ελλάδας», «υπήκοος του ελληνικού κράτους», ερίζουν πολλοί να καρπωθούν την αποκλειστικότητα, αλλά και την αυθεντικότητά τους. Σε βαθμό παρεξηγήσεως μάλιστα… Από τη δική μου πλευρά, τον Ελληνισμό τον αντιλαμβάνομαι υπό τη σημασία που έδωσαν οι μεγάλοι ποιητές μας του 20ού αιώνα, όπως ήταν ο Ρίτσος, ο Σεφέρης και ο Ελύτης, οι οποίοι στάθηκαν στην ευρύτερη έννοια της οικουμενικής Ρωμιοσύνης», σημείωσε ο κ. Κοροβίνης, για να συμπληρώσει: «Γι’ αυτό το όραμα που είχαν οι φιλέλληνες, τους θαυμάζω απεριόριστα. Δεν είναι δυνατόν, ο διασημότερος Ευρωπαίος της εποχής του, ο Μπάιρον, να έρχεται και να κάνει αυτή τη θυσία στο Μεσολόγγι, να γίνεται κουρμπάνι για την ελευθερία της Ελλάδας, μέσα από την εξιδανίκευση του οράματος της απελευθέρωσης και αυτοδιάθεσης των εθνών. Ο Μπάιρον για εκείνη την εποχή, έμοιαζε με τον καλύτερο εκφραστή των ιδεών του Ρήγα. Ο Μάγερ υπήρξε παρόμοια περίπτωση. Ο άνθρωπος αυτός έγινε… Μεσολογγίτης. Εγκατέλειψε μία καταπληκτική καριέρα στην Ιατρική και αφοσιώθηκε στο να διαδώσει τις ιδέες της ελευθερίας και μέσα από την πολιορκία του Μεσολογγίου να κάνει το ζήτημα γνωστό διεθνώς. Και σκοτώθηκε στην έξοδο μαζί με την οικογένειά του. Υπήρξε φωτεινό παράδειγμα ξένου ανθρώπου και με κάνει να υποκλίνομαι μπροστά του. Σε αφοπλίζει τέτοιου είδους αυτοθυσία».
Στη συνέχεια επιχείρησε να συγκρίνει την περίπτωση του Μάγερ με άλλους γνωστούς ήρωες του 1821, όπως ο ατίθασος Οδυσσέας Ανδρούτσος και η Μαντώ Μαυρογένους. Για τον πρώτον, έγραψε βιβλίο το 2019, ενώ για τη δεύτερη είπε: «Υπήρξε πάμπλουτη, αλλά τα έδωσε όλα για τον Αγώνα και η πατρίδα την αντάμειψε με δύο προδοσίες. Η πρώτη ήταν να πάψει να συνδέεται με τον Υψηλάντη, ενώ στο τέλος πέθανε φτωχή και ξυπόλητη. Τέτοιοι «καθαροί» άνθρωποι, για μένα αποτελούν ινδάλματα».
Κλείνοντας, αναφέρθηκε στον τρόπο που γιορτάστηκε φέτος το ’21: «Δεν γιορτάσαμε τίποτα φέτος. Τυπικά πέρασε η 25η Μαρτίου, λόγω του εγκλεισμού».