Της Άννας Μαρίας Κουτσιρίμπα – Σεμιλιέτωφ,
φιλολόγου – συγγραφέα*
Η επόμενη μέρα ήταν αφιερωμένη στο να βρεθούμε στον ναό Τάνα Λοτ, σε έναν από τους πιο σημαντικούς ναούς του νησιού. Το λεωφορείο μας σταματά στο πάρκιν και στη συνέχεια μέχρι τις πόρτες για την είσοδο στο συγκρότημα, υπάρχουν μια πληθώρα από μαγαζιά που πωλούν διάφορα τουριστικά είδη για τους επισκέπτες, χειροποίητα αντικείμενα, τσάντες, παραδοσιακά προϊόντα, πίνακες ζωγραφικής, ξυλόγλυπτα, αλλά και έτοιμο φαγητό. Πραγματική κοσμοσυρροή. Ένας νεαρός με ένα τεράστιο φίδι στο χέρι παρακινεί τους τουρίστες να βγάλουν φωτογραφίες με το φίδι στον λαιμό τους. Περνούμε τις τεράστιες πόρτες της εισόδου και μπαίνουμε στο συγκρότημα. Μια τεράστια έκταση απλώνεται μπροστά μας γεμάτη λουλούδια, κήπους, αλλά και πολλά περίπτερα, ιερά και κατάλληλους διαμορφωμένους χώρους για τους παραδοσιακούς θρησκευτικούς χορούς και τις εκδηλώσεις τους.
Ο ναός Τάνα Λοτ είναι ο πιο δημοφιλής και ο πιο πολυφωτογραφημένος ναός σε όλο το Μπαλί. Τάνα σημαίνει γη και Λοτ θάλασσα στη γλώσσα τους και αυτό ακριβώς είναι, ένας ναός πάνω σε έναν βράχο στη θάλασσα. Θα περπατήσουμε και θα βρεθούμε μέχρι ένα σημείο, γιατί απαγορεύεται να ανέβουμε στον ιερό χώρο. Και αυτό, γιατί υπάρχουν κλιμακωτά ιερά. Μέχρι ένα σημείο φτάνουν οι τουρίστες, σε ένα άλλο σημείο οι ντόπιοι και οι ιερείς είναι εκείνοι που μόνο εισέρχονται στον κυρίως ναό. Μερικές φορές όταν η θάλασσα λόγω της παλίρροιας πλημμυρίζει τα μονοπάτια και τα νερά καλύπτουν τη λωρίδα γης, ο βράχος μετατρέπεται σε νησί. Όταν τον επισκεφτήκαμε υπήρχε άμπωτη, τα νερά είχαν τραβηχτεί με αποτέλεσμα να φτάσουμε πολύ κοντά στον ναό. Πλήθος κόσμου βρισκόταν εκεί για να προσκυνήσουν και οι τουρίστες να φωτογραφηθούν στο πραγματικά υπέροχο, φυσικό τοπίο. Ο ναός είναι αφιερωμένος στον Θεό της Θάλασσας, τον Θεό Baruna. Σε όλους τους ναούς υπάρχει εισιτήριο εισόδου με διαφορετική τιμή για τους ντόπιους και τριπλάσια για τους τουρίστες. Κάτω από τον ναό υπάρχει μια πηγή όπου εκεί προσεύχονται αρχικά, πίνουν το αγιασμένο νερό για να καθαριστούν οι ψυχές τους και στη συνέχεια εισέρχονται στον κυρίως ναό. Στην περιοχή υπάρχουν και θαλάσσια φίδια που ζουν μέσα στις σχισμές των βράχων, αλλά να πω την αλήθεια δεν είδα κάποιο από αυτά. Στο συγκρότημα υπάρχουν και μικρότεροι ναοί για να προσεύχονται οι πιστοί σε περίπτωση που λόγω της θάλασσας δε δύνανται να πλησιάσουν τον κυρίως ναό.
Θα περιηγηθούμε στους χώρους, θα περπατήσουμε στα μονοπάτια, θα θαυμάσουμε τη θέα, την μπαλινέζικη αρχιτεκτονική, παρατηρώντας τους πιστούς που με τις προσφορές τους προσεύχονται στους θεούς τους. Ο ναός είναι ανοιχτός από τις 7 το πρωί ώς τη δύση του ηλίου στις 7 το απόγευμα. Και ενώ στους άλλους ναούς υπάρχει ενδυματολογικός κώδικας, στον Τάνα Λοτ δεν υπάρχει, αφού ο επισκέπτης δεν επιτρέπεται να βρεθεί στον κυρίως ναό, εκεί που η είσοδος είναι μόνο για τους προσκυνητές που εκείνοι τηρούν τον ενδυματολογικό κανονισμό. Κατά το ηλιοβασίλεμα η θέα είναι μοναδική και τέλειο το σημείο για φωτογραφίες.
Στο συγκρότημα μετά το ηλιοβασίλεμα μπορούμε να παρακολουθήσουμε τον μπαλινέζικο χορό Kecak που τελείται κάθε απόγευμα. Ήδη η ορχήστρα βρίσκεται στον χώρο της κάτω από το στέγαστρο και οι μουσικοί με τα παραδοσιακά τους όργανα παίρνουν τη θέση τους για να παίξουν την παραδοσιακή τους μουσική μέχρι να αρχίσει η παράσταση.
Βόρεια του Τάνα Λοτ βρίσκεται ο ναός Batu Bolong και αυτός παρόμοια χτισμένος σε βράχο, που όμως συνδέεται με τη στεριά.
Όταν οι καιρικές συνθήκες δεν επιτρέπουν τη μετάβαση στον Τάνα Λοτ υπάρχει και ο ναός Penataran που χτίστηκε για προσευχή.
Από ψηλά βλέπουμε και την ομώνυμη παραλία, που είναι βραχώδης με μαύρη άμμο, διάσημη λόγω του ιερού βράχου και ναού. Αποτελεί αγαπημένο προορισμό για τους φίλους του σέρφινγκ λόγω των κυμάτων.
Στην περιοχή υπάρχουν πολλά ξενοδοχεία και εστιατόρια για να φιλοξενήσουν τους τουρίστες που έρχονται κατά εκατοντάδες καθημερινά.
Όλες αυτές τις μέρες της παραμονής μας στο νησί από την αρχή μού είχε κάνει εντύπωση που ένας Ινδονήσιος χωρίς να έχει καμία σχέση με την Ελλάδα αποφάσισε να μάθει ελληνικά. Μου απάντησε πως ήθελε να καλυτερέψει τη ζωή του, γνώριζε αγγλικά, αλλά αρκετοί στο νησί μιλούν αγγλικά, υπήρχαν και κάποιοι που είχαν μάθει γαλλικά και γερμανικά. Όταν λοιπόν άρχισαν να επισκέπτονται το Μπαλί Έλληνες, δεν υπήρχε κάποιος που να μιλά τη γλώσσας μας. Δεν υπήρχε η δυνατότητα να τη μάθει από κάποιον, αφού δεν υπήρχε κανείς στο νησί που να τη γνωρίζει, έτσι ξεκίνησε μόνος του με μια γραμματική και ένα λεξικό. Διαφορετικά το μέλλον του θα ήταν να εργάζεται για 12 με 14 ώρες καθημερινά στις φυτείες ρυζιού. Ομολογώ πως μιλούσε τέλεια τα ελληνικά, είχε πλούσιο λεξιλόγιο, γνώριζε τα πάντα για τον πολιτισμό μας, για την αρχαιότητα, έκανε συγκρίσεις του δωδεκάθεου με τους δικούς τους θεούς, τις παραδόσεις, γνώριζε πολύ καλά και τη σύγχρονη ιστορία. Θαύμασα τις γνώσεις του, μου ανέφερε πως τον εντυπωσίαζε ο πολιτισμός μας και πως θα ήθελε μια μέρα να επισκεφτεί τη χώρα μας. Ρώτησα αν την έμαθε στα παιδιά του, αλλά σε κανένα από τα τέσσερα παιδιά του δεν κατάφερε να τους τη διδάξει γιατί τη θεωρούν δύσκολη, ας ελπίσουμε να έχει καλύτερη τύχη με τα εγγόνια του…
Συνεχίζεται…
*Οι φωτογραφίες είναι του Μιλτιάδη και του Γιώργου Σεμιλιέτωφ.