Από 20 έως και 22 Οκτωβρίου 2022 πραγματοποιήθηκε στο Regensburg της Βαυαρίας συνέδριο με θέμα «Η χριστιανική μαρτυρία στον σημερινό κόσμο: Όψεις της σύγχρονης Ορθόδοξης θεολογίας στην Ελλάδα», το οποίο συνδιοργανώθηκε από το Ινστιτούτο Ανατολικών Εκκλησιών της Ρωμαιοκαθολικής Επισκοπής του Regensburg και την Ακαδημία Θεολογικών Σπουδών Βόλου.
Το συνέδριο ξεκίνησε το απόγευμα της 20ης Οκτωβρίου με επίσημο δείπνο που παρέθεσε ο τοπικός ρωμαιοκαθολικός επίσκοπος Rudolf Voderholzer, ο οποίος καλωσόρισε εγκάρδια τους συνέδρους. Στο πλαίσιο της οικουμενικής αυτής συνάντησης ο επίσκοπος ανακοίνωσε την παράταση της θητείας του διευθυντή του Ινστιτούτου Ανατολικών Εκκλησιών, Δομηνικανού ιερομόναχου υφηγητή π. Dietmar Schon, για μια ακόμη εξαετία και του επέδωσε το σχετικό έγγραφο, συγχαίροντάς τον π. Schon για την καρποφόρα και εντατική δραστηριότητα του Ινστιτούτου κατά την πρώτη εξαετία της λειτουργίας του (ιδρύθηκε το 2016). Στα έργα του πολυγράφου π. Schon, συγκαταλέγεται η πρώτη διεθνώς μονογραφία για το κείμενο του Οικουμενικού Πατριαρχείου «Υπέρ της του κόσμου ζωής», ενώ μία δεύτερη, αφιερωμένη στη σημασία του κειμένου αυτού για τον οικουμενικό διάλογο, βρίσκεται υπό έκδοση.
Στον χαιρετισμό του, το πρωί της 21ης Οκτωβρίου, ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Δημητριάδος κ. Ιγνάτιος, Πρόεδρος της Ακαδημίας Θεολογικών Σπουδών Βόλου, πρόσφερε μια συνοπτική σκιαγράφηση των εξελίξεων της νεοελληνικής θεολογίας, οι οποίες επρόκειτο να εξεταστούν στη συνάντηση στο Regensburg. «Στόχος του συνεδρίου», επισήμανε ο Σεβασμιώτατος, «είναι να παράσχει μια επικαιροποιημένη αξιολόγηση αυτών των εξελίξεων, εστιάζοντας σε ένα ευρύ φάσμα θεμάτων που κυμαίνονται από το κανονικό δίκαιο, την πολιτική θεολογία, την πατερική σκέψη, τις βιβλικές σπουδές έως τον οικουμενικό διάλογο και την ανάδειξη των προοπτικών της σύγχρονης ελληνικής θεολογίας στο πλαίσιο της ύστερης νεωτερικότητας για την αντιμετώπιση των προκλήσεων της εποχής μας».
Στον δικό του χαιρετισμό, ο διευθυντής της Ακαδημίας Θεολογικών Σπουδών Δρ. Παντελής Καλϊτζίδης, αφού επισήμανε ότι η Ακαδημία του Βόλου είναι διεθνώς γνωστή για την εστίασή της στη συζήτηση για τη σχέση Ορθοδοξίας και Νεωτερικότητας, υπογράμμισε το γεγονός ότι μέρος αυτού του προγράμματος είναι και η συζήτηση για την ανανέωση της ορθόδοξης θεολογίας στον 20ό αιώνα, την θεολογική γενιά του ’60 στην Ελλάδα, αλλά και τη συνάντηση μεταξύ ανατολικής και δυτικής θεολογίας, ενώ ανέδειξε τη σημασία της συνδιοργάνωσης του συνεδρίου για την κατανόηση σε διεθνές επίπεδο των νέων ή αναδυόμενων τάσεων που λαμβάνουν χώρα στην ελληνική ή ελληνόφωνη θεολογία.
Ο Επίσκοπος Rudolf Voderholzer εκφώνησε την πρώτη κεντρική ομιλία με θέμα «Σύγχρονες προκλήσεις για την Καθολική Εκκλησία». Αφορμώμενος από τη συζήτηση που διεξάγεται στη Γερμανία για τον λεγόμενο «Συνοδικό δρόμο», ο επίσκοπος εξέθεσε τον τρόπο που η ρωμαιοκαθολική θεολογία κατανοεί το ζήτημα της συνοδικότητας και επικεντρώθηκε στις θεολογικές προκλήσεις που προκύπτουν από αιτήματα ανανέωσης στην Εκκλησία.
Την κεντρική ομιλία εκ μέρους της ορθόδοξης παράδοσης ανέλαβε ο Σεβασμ. Μητροπολίτης Καμερούν κ. Γρηγόριος (Πατριαρχείο Αλεξανδρείας) με θέμα «Η ορθόδοξη ιεραποστολή στην Αφρική μέσα από το παράδειγμα της Ιεράς Μητροπόλεως Καμερούν. Ποιμαντικά προβλήματα αρχαίων κοινωνιών υπό το φως της νεωτερικότητας».
Στην επόμενη συνεδρία ο Σεβασμ. Μητροπολίτης Περιστερίου κ. Γρηγόριος, καθηγητής της Θεολογικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, καθώς και του Ινστιτούτου του Αγίου Σεργίου Παρισίων, μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της Ακαδημίας Θεολογικών Σπουδών Βόλου, εισηγήθηκε το θέμα «Σύγχρονες (1872-2022) συμβολές του Κανονικού Δικαίου της Ορθόδοξης Εκκλησίας στη μετανεωτερική εποχή». Ο καθηγητής της Θεολογικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών Δημήτριος Μόσχος, επίσης μέλος του ΔΣ της ΑΘΣ, μίλησε για τη σχέση πολιτικής θεωρίας και ορθόδοξης θεολογίας στη σύγχρονη Ελλάδα. Η Kristina Stoeckl, Καθηγήτρια του Πανεπιστημίου Innsbruck, εισηγήθηκε το θέμα «Ορθοδοξία και ανθρώπινα δικαιώματα». Το απόγευμα, ο καθηγητής του Πανεπιστημίου της Ερφούρτης Βασίλειος Μακρίδης παρουσίασε εισήγηση με θέμα «Η ελληνορθόδοξη θεολογία και η ενασχόλησή της με τις προκλήσεις της νεωτερικότητας», ενώ η Άννα-Θεοδώρα Βαλσάμου (Βαλκανιολόγος, MΤh), επιστημονική συνεργάτις της Ακαδημίας, ανέλυσε τη σχέση Εκκλησίας και έθνους στην ελληνική θεολογία μετά το 2000.
Το πρωί της 22ας Οκτωβρίου ο π. Dietmar Schon OP μίλησε με θέμα «Το κείμενο του Οικουμενικού Πατριαρχείου για την κοινωνική ηθική». Ακολούθως ο Δρ. Νικόλαος Ασπρούλης, αναπληρωτής διευθυντής της ΑΘΣ, εκφώνησε εισήγηση με τίτλο «Από τη νεοπατερική στη μεταπατερική θεολογία: Η θέση και ο ρόλος των Πατέρων στη σύγχρονη ελληνορθόδοξη θεολογία». Ο Γεώργιος Βλαντής, MΤh, διευθυντής του Συμβουλίου των Εκκλησιών της Βαυαρίας και επιστημονικός συνεργάτης της ΑΘΣ, ανέπτυξε το θέμα «Οικουμενισμός και ελληνόφωνη Ορθοδοξία». Η τελευταία εισήγηση παρουσιάστηκε από την Αικατερίνη Τσαλαμπούνη, αναπληρώτρια καθηγήτρια της Θεολογικής Σχολής του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και μέλος του ΔΣ της ΑΘΣ με θέμα «Η θέση των γυναικών στην Εκκλησία: Ερεθίσματα από τη σύγχρονη ελληνική θεολογία».
Οι εισηγήσεις θα εκδοθούν προσεχώς, στην αγγλική γλώσσα. Η Ακαδημία και το Ινστιτούτο Ανατολικών Εκκλησιών του Regensburg σχεδιάζουν μια δεύτερη συνάντηση, η οποία θα πραγματοποιηθεί στον Βόλο το 2024.
Οι φωτογραφίες της ανάρτησης είναι του Γιώργου Βλαντή.