«Στην κατάργηση των θετικών πρωτοβουλιών που έφερε η κυβέρνηση ΣΥ.ΡΙΖ.Α. θα μας βρουν απέναντι»

του Αλέξανδρου Μεϊκόπουλου*

Το πρώτο νομοσχέδιο της νέας κυβέρνησης που ψηφίστηκε αυτή την εβδομάδα, είναι το «Επιτελικό Κράτος: Οργάνωση, λειτουργία και διαφάνεια της Κυβέρνησης, των Κυβερνητικών Οργάνων και της Κεντρικής Δημόσιας Διοίκησης». Κάποιες από τις μεταρρυθμίσεις που φέρνει το νομοσχέδιο είναι: η αύξηση των Γενικών Γραμματέων των Υπουργείων, οι οποίοι θα δίνουν απευθείας αναφορά στον πρωθυπουργό, ενώ προβλέπεται ότι απευθείας στον Πρωθυπουργό, υπάγεται τόσο η Γραμματεία Ενημέρωσης, όσο και η Εθνική Υπηρεσία Πληροφοριών. Ακόμη και οι δημοσιεύσεις των πράξεων στην Εφημερίδα της Κυβέρνησης, φεύγουν από την αρμοδιότητα του Γενικού Γραμματέα και πηγαίνουν απευθείας στον πρωθυπουργό. Επιπλέον, έχουμε τη δημιουργία του νέου θεσμού της «Προεδρίας της Κυβέρνησης», η οποία με την αιτιολόγηση του καλύτερου συντονισμού και ελέγχου του κυβερνητικού έργου, «αρπάζει» αρμοδιότητες από το κρίσιμο έργο των Υπουργών και του Υπουργικού Συμβουλίου. Χαρακτηριστικό παράδειγμα, αποτελεί η άσκηση νομοθετικής πρωτοβουλίας από τον Γενικό Γραμματέα Νομικών και Κοινοβουλευτικών Θεμάτων της Προεδρίας της Κυβέρνησης, κάτι που ως τώρα αποτελούσε αποκλειστική αρμοδιότητα των Υπουργών.

Οι παραπάνω ρυθμίσεις, πέρα από το είναι ασύμβατες με την ίδια την έννοια του επιτελικού κράτους που σημαίνει αποκέντρωση των αρμοδιοτήτων της κεντρικής διοίκησης, είναι, στην ουσία και τη φύση τους, βαθιά εξουσιοκεντρικές, προσωποκεντρικές και ασύμβατες με τον πλουραλισμό που θα πρέπει να επικρατεί στον κοινοβουλευτισμό. Ένας εξουσιοκεντρικός ελεγκτικός μηχανισμός εγκατεστημένος στο γραφείο του πρωθυπουργού δεν διασφαλίζει την ορθή λειτουργία του κοινοβουλευτικού συστήματος, και δεν αρμόζει σε μία σύγχρονη ευρωπαϊκή χώρα.
Όσον αφορά το δεύτερο νομοσχέδιο της νέας κυβέρνησης «Ρυθμίσεις του Υπουργείου Εσωτερικών, διατάξεις για την ψηφιακή διακυβέρνηση και άλλα επείγοντα ζητήματα» που ψηφίστηκε μόλις χτες, αυτό αφορά ρυθμίσεις όπως: την κατάργηση του πανεπιστημιακού ασύλου που είχε επαναφέρει η κυβέρνηση ΣΥ.ΡΙΖ.Α., την αναστολή των Προγραμμάτων διετούς Επαγγελματικής Εκπαίδευσης για τους αποφοίτους των ΕΠΑΛ, που είχε θεσπίσει η κυβέρνηση ΣΥ.ΡΙΖ.Α., την αλλαγή του νόμου για την αυτοδιοίκηση και την απλή αναλογική πριν καν αυτή προλάβει να εφαρμοστεί, μόλις λίγο καιρό μετά τις αυτοδιοικητικές εκλογές.

Ενώ, ολοκληρώνοντας το έργο της, η νέα κυβέρνηση με τροπολογίες τις τελευταίας στιγμής νομοθέτησε χτες, α) την κατάργηση της κοινής και αλληλέγγυας ευθύνης του αναθέτοντος ένα έργο εργολάβου, και του υπεργολάβου έναντι των εργαζομένων που ψήφισε το 2018 η κυβέρνηση ΣΥ.ΡΙΖ.Α. και προέβλεπε ότι αν οι εργαζόμενοι του υπεργολάβου έχουν απαιτήσεις που δεν τις ικανοποιεί ο άμεσος εργοδότης τους (υπεργολάβος), μπορούν να στραφούν και προς τον εργολάβο του έργου για την ικανοποίηση των απαιτήσεών τους (π.χ. διεκδίκηση δεδουλευμένων οφειλών), β) την κατάργηση της διάταξης που ψήφισε η κυβέρνηση ΣΥ.ΡΙΖ.Α. το 2019 και προέβλεπε ότι για το νόμιμο της απόλυσης ο εργοδότης οφείλει να αναφέρει βάσιμο λόγο αυτής (π.χ. συμπεριφορά εργαζομένου), γ) την κατάργηση της διάταξης που ψήφισε η κυβέρνηση ΣΥ.ΡΙΖ.Α. το 2019 και έδινε στους εργαζόμενους πιο ευνοϊκές προθεσμίες για να μπορούν να προσφεύγουν στο ΣΕΠΕ κατά του εργοδότη τους και να κερδίζουν χρόνο πριν πάνε στα δικαστήρια (π.χ. για περιπτώσεις παράνομων απολύσεων).
Όλες αυτές οι ρυθμίσεις φυσικά έχουν στόχο τη ματαίωση των προσπαθειών του ΣΥ.ΡΙΖ.Α. στο εργασιακό πεδίο και στον τομέα της παιδείας την περασμένη τετραετία, για την επαναφορά του θεσμικού πλαισίου προστασίας της εργασίας στη χώρα και για την αναβάθμιση του ελληνικού δημόσιου πανεπιστημίου.
Η προηγούμενη κυβέρνηση, αυξάνοντας τον προϋπολογισμό των ΑΕΙ, ενισχύοντας τη φοιτητική μέριμνα, αυξάνοντας τις δαπάνες για την έρευνα πάνω από το 1% του ΑΕΠ, αναμόρφωσε το χάρτη της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης της χώρας, ενώ με σειρά ευνοϊκών εργασιακών διατάξεων και την επαναφορά των Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας, στόχευσε στην δημιουργία ισχυρού πλαισίου νομοθετικής προστασίας των εργαζομένων.

Τα πρώτα δείγματα γραφής της νέας κυβέρνησης στον τομέα της Παιδείας και της Εργασίας καταδεικνύουν σαφώς τον στόχο της για υποβάθμιση του δημόσιου πανεπιστημίου και την προώθηση του ιδιωτικού τομέα στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, αν λάβουμε υπόψη και την πρόσφατη μεταφορά της έρευνας από το Υπουργείο Παιδείας στο Υπουργείο Ανάπτυξης. Επιπλέον με τις νομοθετικές της παρεμβάσεις ήδη ξεκίνησε τη πλαισίου απορρύθμισης των εργασιακών σχέσεων, προώθησης των ευέλικτων μορφών απασχόλησης και στέρησης των εργαζομένων από μηχανισμούς προστασίας απέναντι σε αυθαίρετες εργοδοτικές συμπεριφορές.
Στην κατάργηση των θετικών πρωτοβουλιών που έφερε η κυβέρνηση ΣΥ.ΡΙΖ.Α. για την αναβάθμιση της δημόσιας εκπαίδευσης, την προστασία των εργαζομένων και τη ρύθμιση της αγοράς εργασίας, θα μας βρουν απέναντι.

*βουλευτή Μαγνησίας  του ΣΥΡΙΖΑ