Στην ποιότητα ζωής και στο περιβάλλον που βρίσκεται σε κίνδυνο δίνουν βάση οι παρατηρήσεις του ΤΕΕ για το Σχέδιο Οικιστικής Ανάπτυξης της Μακρινίτσας.
Η Μακρινίτσα δεν διαθέτει δίκτυα ύδρευσης, αποχέτευσης και άρδευσης.
Η αποχέτευση αποτελεί πληγή για τη Μακρινίτσα. Επείγει να γίνει επέκταση του αποχετευτικού δικτύου που συνδέεται στο Βιολογικό διότι η ανεξέλεγκτη χρήση απορροφητικών βόθρων δημιουργεί προβλήματα μόλυνσης του υδροφόρου ορίζοντα που βρίσκει στο υπέδαφος του οικισμού και επηρεάζει αρνητικά τα πολύ καλής ποιότητας νερά που διαθέτει η Μακρινίτσα. Συχνά τα υγρά απόβλητα καταλήγουν σε ρέματα και υδραυλάκια δημιουργώντας προβλήματα λόγω της μικρής απορροφητικής ικανότητας του εδάφους.
Από το ΤΕΕ και συγκεκριμένα η κ. Γραμματή Μπακλατζή προτείνει σύνταξη φακέλου από το Δήμο για την ένταξη της Μακρινίτσας στην UNESCO ως μοναδικό τοπίο ιδιαίτερου φυσικού κάλλους και διατήρησης της πολιτιστικής κληρονομιάς.
Για τη Μακρινίτσα υπάρχει μελέτη για την αντικατάσταση του πεπαλαιωμένου δικτύου ύδρευσης που είναι κατασκευασμένο από αμιαντοσωλήνες, καθώς και η επέκτασή του. Θα πρέπει να επικαιροποιηθεί ωστόσο η μελέτη και να δημοπρατηθεί άμεσα, έστω κατά φάσεις αν δεν δοθεί χρηματοδότηση από το ΕΣΠΑ. Τα δίκτυα είναι ανεπαρκή και σε κακή κατάσταση και απαιτείται η αντικατάστασή τους με νέα.
Επιβάλλεται επίσης να υπάρξει αντικατάσταση του δικτύου ύδρευσης με χρονοδιάγραμμα για καλύτερης ποιότητας νερό, αλλά και γιατί υπάρχει μεγάλο πρόβλημα διαρροών. Θα πρέπει να γίνει προσπάθεια μείωσης του νερού που χάνεται και να εξοικονομηθούν σημαντικοί πόροι προς όφελος των κατοίκων.
Μέχρι να ολοκληρωθεί όμως το νέο δίκτυο πρέπει να υπάρχει τακτικός και ανελλιπής καθαρισμός των εγκαταστάσεων – δεξαμενών με στόχο τη μη ύπαρξη μικροβιακού φορτίου που οδηγεί στη χλωρίωση των πηγαίων νερών.
Προέχει επίσης η Ολοκληρωμένη Διαχείριση Λεκάνης Απορροής της περιοχής με καταγραφή των πηγών υδροληψίας και διαχείριση του υδατικού δυναμικού επιφανειακών και υπόγειων υδάτων σύμφωνα με την εισήγηση της Επιτροπής του ΤΕΕ στο πλαίσιο της διαβούλευσης του Διαχειριστικού Σχεδίου υδατικών πόρων Θεσσαλίας.
Κλειστό κύκλωμα για την άρδευση
Προτείνεται η κατασκευή κλειστού κυκλώματος άρδευσης προς αντικατάσταση των ανοικτών χωμάτινων αυλακιών για την εξυπηρέτηση των αναγκών της περιοχής.
Επίσης, κατασκευή της αρδευτικής «Δεξαμενής» που προβλέπεται από την προμελέτη «Διαχείρισης υδατικών πόρων» και η ένταξη για χρηματοδότηση από το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης.
Το ΤΕΕ προτείνει, σε συνεργασία με το τμήμα Γεωπονίας και Φυτ. του Π.Θ. μέσω Προγραμματικής Σύμβασης να εξεταστεί η βελτίωση των καλλιεργητικών μεθόδων που ακολουθούν οι παραγωγοί για την οικονομική ανάπτυξη της αγροτικής παραγωγής, ιδιαίτερα κατά την περίοδο που υπάρχει επιστροφή των κατοίκων στα χωράφια.
Όμβρια
Προτείνεται μελέτη και κατασκευή δικτύου αποχέτευσης όμβριων υδάτων στον οικισμό.
Δίκτυα
Δημιουργία δημοτικού ευρυζωνικού δικτύου (wi-fi) στον οικισμό που θα βοηθά εν μέρει στο πρόβλημα της προσβασιμότητας σε τομείς ενημέρωσης, δημόσιας διοίκησης, επιχειρηματικής και τουριστικής δραστηριότητας.
Εκπαίδευση
Προτείνεται η λειτουργία του Βρεφονηπιακού Σταθμού, Νηπιαγωγείου και Δημοτικού Σχολείου (Α’ βαθμια Εκπαίδευση) για τη συγκράτηση των νέων ανθρώπων στο χωριό. Σήμερα 17 παιδιά μετακινούνται στην Πορταριά.
Κοινόχρηστοι χώροι
Ενώ υπάρχει πυκνή βλάστηση και αδόμητοι χώροι στον οικισμό οι οργανωμένοι κοινόχρηστοι χώροι πρασίνου του οικισμού είναι ελάχιστοι και η παιδική χαρά τελείως υποβαθμισμένη και επικίνδυνη. Θα πρέπει να δημιουργηθούν χώροι πράσινου με καθιστικά, κιόσκια και όλα τα σχετικά που θα συμβάλλουν στην ήπια αναψυχή σε φυσικό περιβάλλον.
Οξυμένο το πρόβλημα της στάθμευσης
Το πρόβλημα είναι οξυμένο. Η Μπράνη δεν επαρκεί για τα Ι.Χ., ενώ σημαντικό πρόβλημα υπάρχει με τη στάθμευση των λεωφορείων κατά μήκος της Ε.Ο. Πορταριάς – Μακρινίτσας. Ενώ αυτό εντοπίζεται από τους μελετητές και προτείνονται λύσεις, υπάρχει και η ανάγκη επιπλέον οργανωμένων διάσπαρτων χώρων στάθμευσης για την κάλυψη των αναγκών και των κατοίκων.
Θα πρέπει να δημιουργηθούν μικρές υπαίθριες θέσεις στάθμευσης στις συνοικίες, οι οποίες θα συνδυαστούν με ένα δίκτυο κινήσεων των αυτοκινήτων περιμετρικά, όπου είναι εφικτό, το οποίο δεν θα αλλοιώσει τα χαρακτηριστικά και την ποιότητα του αστικού χώρου του οικισμού και θα βοηθήσει στην οικιστική ενδυνάμωσή του.
Προτείνεται να γίνει συγκοινωνιακή μελέτη διερεύνησης της δυνατότητας κυκλοφορίας του αυτοκινήτου και δημιουργίας χώρων στάθμευσης στις συνοικίες του οικισμού και κατασκευή των προτεινόμενων αναγκαίων παρεμβάσεων.
Κατασκευή δρόμου προς Κακουνά
Για τη συγκοινωνιακή εξυπηρέτηση κυρίως των επισκεπτών να δημιουργηθεί τοπική γραμμή mini bus Μακρινίτσα – Πορταριά και τους χειμερινούς μήνες μέχρι Χάνια για τα Σαββατοκύριακα που λόγω έλλειψης επαρκούς χώρου στάθμευσης αποφεύγουν την επίσκεψη στον οικισμό.
Νεκροταφεία
Προτείνεται τα νεκροταφεία (Αλώνια, Αγ. Νικολάου, Αγ. Μαγδαληνής) να εξακολουθούν να λειτουργούν ως υφιστάμενα και να μη γίνει επέκταση του νεκροταφείου στα Αλώνια ώστε να μην υπάρχει το πρόβλημα της απόστασης των 250 μέτρων από το όριο οικισμού, όπως αυτό προτείνεται και στα άλλα ΣΧΟΟΑΠ των οικισμών του Πηλίου.
Το Μέγα Ρέμα –
Ο δρόμος του νερού να γίνει Μουσείο
Η περιοχή διασχίζεται από ένα εκτεταμένο δίκτυο ρεμάτων με κύριο το Μέγα Ρέμα με υδατοπαροχή καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους. Στην Κουκουράβα υπάρχουν και οι παλιές ντριστέλες (υδροτριβεία – βυρσοδεψεία) που άκμασαν τον 19ο αιώνα και που λειτουργούν έως σήμερα και είναι ερειπωμένες. Θα μπορούσε να αναδειχθεί αυτός ο δρόμος του νερού από την αρχή του βουνού έως τον ποταμό Κραυσίδωνα και να γίνει κι ένα θεματικό Μουσείο Νερού κατά τα πρότυπα του Μουσείου Ελιάς και Λαδιού του Πηλίου που είναι ιδιωτικό και προσελκύει πολλούς επισκέπτες και σχολεία.
Πολεοδομική οργάνωση
με μείωση συντελεστή δόμησης
Η μελετήτρια κ. Γραμματή Μπακλατζή συμφωνεί με τα μέτρα πολεοδόμησης για οικιστική χρήση (Λουζίνικο – Γκιώνη – Άγ. Ταξιάρχης) γιατί υπάρχει τάση επανάχρησης των παλιών καλυβιών. Επίσης θα καλύψουν εν μέρει και τις μελλοντικές στεγαστικές ανάγκες που προκύπτουν από τα προγραμματικά μεγέθη.
Το ΤΕΕ θεωρεί ότι ο προτεινόμενος συντελεστής δόμησης 0,6 είναι μεγάλος και προτείνει να γίνει 0,4. Προτείνει μέσο Σ.Δ. δεδομένου ότι ο μέσος όρος στον οικισμό Μακρινίτσας είναι 0,52. Ο συνολικός πληθυσμός 2.240 θα καλυφθεί από την επάχρηση παλιών κτηρίων στο χώρο.
Για τον κυρίως οικισμό της Μακρινίτσας θα πρέπει:
Να υιοθετηθεί η θέση της Αντιπροσωπείας του ΤΕΕ Μαγνησίας για την αρτιότητα και κλιμακωτό συντελεστή δόμησης, διότι παρότι εφαρμόζεται το Προεδρικό Διάταγμα Πηλίου οι νέες οικοδομές κυρίως τουριστικές μονάδες προκαλούν αλλοιώσεις στη φυσιογνωμία και στο ανάγλυφο του οικισμού, κυρίως λόγω του όγκου τους σε σχέση με τα παλαιότερα υφιστάμενα κτίρια. Επίσης, στον οικισμό υπάρχουν πολλά συντηρημένα κτίσματα, αλλά υπάρχουν στην πλειοψηφία κτίσματα εγκαταλειμμένα και μισογκρεμισμένα, που λόγω δυσκολίας στην πρόσβαση παραμένουν ανεκμετάλλευτα. Θα πρέπει να δοθούν κίνητρα.
Ο οικισμός της Μακρινίτσας εντάσσεται στην πρώτη κατηγορία του Π.Δ. Πηλίου και αυστηρά θα πρέπει να ακολουθούνται τα μορφολογικά στοιχεία που ορίζει αυτό.
Θα πρέπει να προταθεί η παροχή κινήτρων για την κατασκευή – επισκευή στέγης και την αναπαλαίωση – ανακαίνιση ιδιωτικών κατοικιών ώστε τα εγκαταλειμμένα κτίρια να επαναχρησιμοποιηθούν
Κοινωφελείς χώροι
Η μελέτη του ΣΧΟΟΑΠ δεν προτείνει χώρους για κοινωφελείς χρήσεις λόγω της εγγύτητας με το Βόλο από τον οποίο εξυπηρετούνται. Όμως ο οικισμός λόγω και της μεγάλης επισκεψιμότητας στερείται ενός μεγάλου χώρου. Προτείνεται η δημιουργία Χώρου Πολλαπλών Χρήσεων που θα μελετηθεί στο χώρο που λειτουργούν οι παλιές κατασκηνώσεις της Μακρινίτσας και σήμερα λειτουργεί ως Ξενώνας Φιλοξενίας. Προτείνεται η λειτουργία και υπαίθριου χώρου πολιτιστικού εκδηλώσεων π.χ. γιορτή.
Προτείνεται η χωροθέτηση Μουσείου Εκκλησιαστικής Ιστορίας που προτίθεται να κατασκευάσει η Ι.Μ.Δ. στα ανακατευασμένα κτίσματα που βρίσκονται εντός του αύλειου χώρου της εκκλησίας Κοιμήσεως Θεοτόκου.
Προστασία-ανάδειξη του φυσικού
και πολιτιστικού περιβάλλοντος
Σύνταξη φακέλου από το Δήμο για την ένταξη της Μακρινίτσας στην UNESCO ως μοναδικό τοπίο ιδιαίτερου φυσικού κάλλους και διατήρησης της πολιτιστικής κληρονομιάς.
Μελέτη ανάδειξης και τουριστικής αξιοποίησης σπηλαίων και βραχοσκεπών.
Προβολή του οικοτουριστικού προϊόντος
Συντονισμός με την Περιφέρεια Θεσσαλίας για τη συμμετοχή των προϊόντων στο «θεσσαλικό καλάθι».
Συνεργασία με το Λιμάνι, ΕΟΤ, Επιμελητήριο για γαστρονομικό τουρισμό, σύνδεση με κρουαζιέρα, ένταξη στο πρόγραμμα «Ελληνικό Πρωινό».
Ενίσχυση εναλλακτικών μορφών τουρισμού όπως: εκκλησιαστικού, περιπατητικού κ.λπ.
Περιοχή ειδικής προστασίας για το πόσιμο νερό
Ζώνη Προστασίας Υδάτινων Πόρων γύρω από τις πηγές (Καλιακούδα -Ελατόρεμα – Φλάμπευρο), οι οποίες σε μεγάλο βαθμό υδρεύουν και το Π.Σ. Βόλου. Θα πρέπει να γίνει εφαρμογή του Σχεδίου Προστασίας Πόσιμου Νερού ώστε να αποτραπούν συμβάντα όπως η μόλυνση της πηγής Βλαχογιάννη που είχε συμβεί πριν από καιρό.
Προτείνεται η επέκταση της μελέτης Διαχείρισης του Κοινοτικού Δάσους για να ελεγχθεί η λαθροϋλοτόμηση που γίνεται εκτεταμένα και καταστρέφει το δάσος, καθώς δεν έχει ολοκληρωθεί το δασικό κτηματολόγιο.
Καλντερίμια και
μονοπάτια καταπατούνται
Τα καλντερίμια και τα μονοπάτια στη Μακρινίτσα αποτελούν το βασικό δίκτυο κίνησης μέσα στον οικισμό. Δυστυχώς όμως πολλά μονοπάτια κλείνουν και καταπατούνται. Προτείνεται να καταγραφούν και να συντηρηθούν όχι μόνο τα λιθόστρωτα, αλλά και τα παλιά κοινόχρηστα μονοπάτια.
Αντιπλημμυρική προστασία-κατολισθήσεις
Η κ. Μπακλατζή επισημαίνει ότι μέσα από το ΣΧΟΟΑΠ δεν γίνεται ιδιαίτερη αναφορά στην αντιπλημμυρική θωράκιση οικισμών και περιοχών και στην αντιμετώπιση των συνεπειών της κλιματικής αλλαγής. Ενώ η μελέτη κάνει γενικές και αυτονόητες διαπιστώσεις αναφέροντας μόνο καθαρισμό και οριοθέτηση των ρεμάτων, χωρίς τον εντοπισμό άλλων πλημμυρικών εποχιακών φαινομένων που παρουσιάζονται στον οικισμό και δυσχεραίνουν τη ζωή των κατοίκων και των επισκεπτών.
Θεωρούμε ότι τα πλημμυρικά φαινόμενα θα πρέπει να αντιμετωπιστούν με τη λήψη πιο δραστικών μέτρων όπως:
Εντοπισμός και καταγραφή όλων των ρεμάτων που θα πρέπει να τεθούν σύντομα σε διαδικασία οριοθέτησης.
Καθορισμός ζώνης πρασίνου – υψηλής προστασίας – απαγόρευσης της δόμησης σε πλάτος τριάντα (30) μέτρων εκατέρωθεν των ορίων των ρεμάτων ή πενήντα (50) μέτρων από το φυσικό πρανές τους στα τμήματα που δεν έχει γίνει μέχρι σήμερα οριοθέτηση (όπως προτείναμε και σε άλλα ΓΠΣ και ΣΧΟΟΑΠ).
Εξαίρεση μπορεί να γίνει αποδεκτή μόνο σε περίπτωση που λόγω της αύξησης της απόστασης από την κοίτη δεν είναι δυνατή η αξιοποίηση του οικοπέδου για την ανέγερση κτίσματος.
Πριν την πολεοδόμηση νέων περιοχών θα πρέπει να οριοθετηθούν όλα τα ρέματα.
Επίσης θα πρέπει να προταθεί ο χαρακτηρισμός ως ζώνης απαγόρευσης δόμησης ή άλλης επέμβασης η περιοχή των εκβολών των ρεμάτων που εκτείνεται σε ακτίνα 125 μέτρων με κέντρο το σημείο τομής της γραμμής παραλίας και της κοίτης του ρεμάτων.
Τελευταίο, αλλά πολύ σημαντικό είναι η άμεση πρωτοβουλία που πρέπει να πάρει ο Δήμος Βόλου για διευθέτηση των διοικητικών ορίων της Μακρινίτσας και άρα του Δήμου Βόλου με το Δήμο Ρήγα Φεραίου, ώστε περιοχές που ανήκουν στην κτηματική περιφέρεια της Μακρινίτσας να μη διεκδικούνται από το Δήμο Ρήγα Φεραίου ούτε στα χαρτιά, όταν μάλιστα συμπεριλαμβάνονται και ευαίσθητες περιοχές που περιλαμβάνονται και κύριες πηγές νερού, όπως τα Κολορίζα.