Του Στέλιου Λημνιού
Με απόφαση του το δημοτικό συμβούλιο του Δήμου Παύλου Μελά Θεσσαλονίκης (πρώην δήμοι Σταυρούπολης, Ευκαρπιας και Πολίχνης) ανέθεσε στο ΠΑΚΟΕ την έρευνα για την ποιότητα του αέρα, του εδάφους και των επιφανειακών υδάτων της περιοχής. Η απόφαση αυτή ελήφθη εξ αιτίας των αντιδράσεων των μαζικών φορέων της περιοχής ( 128 σύλλογοι), στην άδεια που δόθηκε την άνοιξη του 2020 από το Υπουργείο Περιβάλλοντος (ΥΠΕΝ), στο εργοστάσιο τσιμέντου ΤΙΤΑΝ να καίει RDF.
Η έρευνα πραγματοποιήθηκε τον Αύγουστο – Σεπτέμβριο του ίδιου έτους και τα αποτελέσματα παρουσιάστηκαν σε ανοιχτή συνεδρίαση του δημοτικού συμβουλίου που έγινε πριν λίγες ημέρες, στις 24/02/21, την οποία παρακολούθησα διαδικτυακά.
Ζήτησα και παρέλαβα το σύνολο της έρευνας και τα συμπεράσματα της, προκειμένου να εμπλουτίσουμε τις γνώσεις μας σχετικά με τις επιπτώσεις στην ρύπανση του αέρα από την δραστηριότητα του εργοστασίου, καθώς η περίπτωση δεν διαφέρει σε τίποτε από την αντίστοιχη κατάσταση που υπάρχει στο Βόλο. Σύμφωνα με τα συμπεράσματα της έρευνας, η ατμόσφαιρα της πόλης είναι πολύ επιβαρυμμένη από τους 8 ρύπους που μετρήθηκαν και επειδή οι μετρήσεις έγιναν σε ιεραρχημένες αποστάσεις γύρω από το εργοστάσιο του ΤΙΤΑΝ, όχι μόνο το κατονομάζει ως βασικό υπεύθυνο για τη ρύπανση, αλλά προτείνει ως μέτρα άμεσης προτεραιότητας : 1.την αντικατάσταση των ρυπογόνων καυσίμων του με φυσικό αέριο εντός τριμήνου.
2. την απαγόρευση χρήσης της ραδιενεργούς ιπτάμενης τέφρας.
3. την απόσυρση από το ΥΠΕΝ, της άδειας καύσης RDF από τον ΤΙΤΑΝ
Όσον αφορά την πρώτη και τρίτη πρόταση ήταν και για μας αναμενόμενες. Αποτελούν μάλιστα τα κύρια αιτήματα του κινήματος μας προκειμένου να γίνει συμβατή η λειτουργία του εργοστασίου της ΑΓΕΤ με την βιώσιμη ανάπτυξη της πόλης.
Η δυσάρεστη έκπληξη μας έρχεται από την δεύτερη πρόταση. Η έρευνα κατέγραψε ιδιαίτερα υψηλές τιμές σε ραδιενεργό ακτινοβολία στην ατμόσφαιρα της πόλης,την οποία αποδίδει στην χρήση της ιπτάμενης τέφρας από το εργοστάσιο ΤΙΤΑΝ, το οποίο λειτουργεί σε επαφή με την πόλη.
Το υλικό αυτό προέρχεται από την καύση του λιγνίτη στην Πτολεμαΐδα. Μεταφέρεται και χρησιμοποιείται στις τσιμεντοβιομηχανίες για την βελτίωση της μηχανικής αντοχής του τσιμέντου.
Μέχρι σήμερα η νομοθεσία δεν προβλέπει την μέτρηση των εκπομπών ιπτάμενης τέφρας από τις καπνοδόχους των εργοστασίων τσιμέντου.
Ούτε την μέτρηση της ραδιενεργούς ακτινοβολίας στην ατμόσφαιρα ως αποτέλεσμα της ραδιενεργούς τέφρας που χρησιμοποιούν τα τσιμεντάδικα.
Εξαιρετικά υψηλές τιμές βρέθηκαν επίσης στους καρκινογόνους πτητικούς οργανικούς υδρογονάνθρακες και στην φορμαλδεΰδη. Η έρευνα αποδίδει και αυτούς τους φονικούς ρύπους στην δραστηριότητα του εργοστασίου.
Ομοίως και για τους ρύπους αυτούς δεν προβλέπεται ο έλεγχος εκπομπών τους από τις βιομηχανίες τσιμέντου.
Είναι προφανές ότι το κενό αυτό στην νομοθεσία πρέπει να καλυφθεί άμεσα.
Πολύ υψηλές τιμές, άνω των επιτρεπόμενων οριων, μετρήθηκαν επίσης στο διοξείδιο του αζώτου και στο διοξείδιο του θείου.
Σε ότι αφορά τη ρύπανση του εδάφους, η έρευνα έδειξε πολύ υψηλές τιμές στα βαρέα μέταλλα
που μετρήθηκαν χρώμιο, νικέλιο, χαλκό και μόλυβδο.
Επειδή οι μετρήσεις έγιναν γύρω από το εργοστάσιο, το συμπέρασμα αναφέρει ότι έχουν άμεση σχέση με την δραστηριότητα του και με την απόσταση από αυτό.
Η κατάσταση αυτή ερμηνεύει την απόφαση της ΕΕ να παραπέμψει την Ελλάδα στο ευρωπαϊκό δικαστήριο για την ρύπανση της ατμόσφαιρας στη Θεσσαλονίκη.
Η κατάσταση στην ατμόσφαιρα του Βόλου δεν διαφέρει, σύμφωνα με τα συμπεράσματα της πρόσφατης έρευνας του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, για τα μικροσωματιδια Pm10 κ’ PM2. 5.
Μετά όμως από αυτή την τόσο σημαντική και πρόσφατη έρευνα στην Θεσσαλονίκη, γίνεται αναγκαία η άμεση υλοποίηση του αιτήματος προς την Περιφέρεια Θεσσαλίας για μετρήσεις εδάφους γύρω από την ΑΓΕΤ.
Οι μετρήσεις πρέπει να περιλαμβάνουν και τους καρκινογόνους χημικούς ρίπους διοξίνες και φουράνια, που δεν μετρήθηκαν στο έδαφος της Δυτικης Θεσσαλονίκης επειδή δεν ήταν πιστοποιημένο το ΠΑΚΟΕ για το είδος αυτό.