Ο Κώστας Μαυρουδής “παρουσιάζει” το βιβλίο του Μάνου Ζαχαριουδάκη “Άντρας γιε μου για να γίνεις….”
‘Όταν ανέλαβα, με περίσσεια χαρά, να προλογίσω το απόσταγμα της Πορείας του καλού μου φίλου Μάνου, σκέφτηκα τα μύχια και τις λάμψεις του, την ουσία του και την φωτιά του. …Και, φυσικά, η πολυπλοκότητα και η πολυσχιδής προσωπικότητά του, με οδήγησαν σε δύσκολα διλήμματα να απαντήσω, να διαλέξω τους τρόπους και τις προσεγγίσεις, που στην περίπτωση αρμόζουν.
Ο καρδιακός φίλος δεν έχει το δικαίωμα μίας τυπικής παρουσίασης ενός βιβλίου, εκείνου με τον οποίο έχει μοιραστεί, έχει συμβιώσει, έχει ταξιδεύσει, έχει πικραθεί, έχει γελάσει, έχει φιλοσοφήσει, έχει βουρκώσει. Πρέπει να δέσει το βιβλίο με τον άνθρωπο, το βιβλίο και τον άνθρωπο με την σχέση, το βιβλίο, τον άνθρωπο, την σχέση με τον απόγονο!
Αλλά μπορώ και έχω το δικαίωμα να μιλήσω, και δημόσια μάλιστα, για αυτόν που χρόνια τώρα με αφουγκράζεται, με ενθαρρύνει, με εξομολογεί, μπαστούνι δικό μου γίνεται, στην Πτώση του θάρρους και της ψυχής μου;
Και αν, τελικά, βρίσκω τους λόγους, τις δικαιολογίες και το δικαίωμα, αν έχω αποφασίσει πώς θα το προσεγγίσω, όταν ο λόγος είναι λυρικός, σε ένα ποιητικό λόγο πώς θα πρέπει να εκφραστείς για να το τιμήσεις;
Αλλά και πάλι να ξέρετε, την ανημποριά μου σας καταθέτω, γιατί ο νους, τα χρώματα των σκέψεων όλα δεν τα μπορεί να τα εκφράσει, και οι λέξεις τα βαθιά νοήματα και συναισθήματα, δύσκολα αποτυπώνουν. Παρ όλες, όμως, τις εκφραστικές μου ατέλειες και αδυναμίες, η Αλήθεια αυτού του ανθρώπου με συνεπαίρνει και σαν Σειρήνα στον ζωντανό μας χρόνο, αποζητά να εκδηλωθεί και την σκεπτόμορφη απεραντοσύνη του να ψάξει.
Και αποφάσισα να μιλήσω για την Αλήθεια, που αντιλαμβάνομαι εγώ για το βιβλίο του φίλου μου, για τα χτυπήματα της καρδιάς που ένιωσα εγώ από το γραπτό του φίλου μου, να μιλήσω για κείνα, που αναβλύζουν τρομερά και αναπάντεχα, για κείνα που έχουν ειλικρίνεια και πόνο. Επέλεξα με φόβο και χαρά, το βαθύ νόημα του βιβλίου να ατενίσω, με πυξίδες φλογερές, τις σελίδες αυτές, τις σελίδες της ζωής μας.
Ας αφεθούμε, λοιπόν, στο μικρό ταξίδι των μαγικών διϋπόστατων γραμμών, αυτής της προσεγγιστικής παρουσίασης, αλλά και στην αποκάλυψη του μεγάλου ταξιδιού της αυτογνωσιολογικής πορείας του Μάνου, με τρόπο που του ταιριάζει, ουσιαστικό και λυρικό, επάξιο και ελεγειακό…
Διαβάζοντας, ξαναθυμήθηκα, διαβάζοντας τα μάτια μου φεγγοβόλησαν και δάκρυσαν για την πορεία του ανθρώπου την ζοφερή, αλλά και την υπέροχη μάχη του Εγώ με το Εμείς, του ζωώδους ενστίκτου και της Συναισθησίας.
Το πόνημα του φίλου μου, εμένα με συνεπήρε, όχι απλά σαν σχέση Μάνου και Αντώνη, γιατί αυτή πότε θα καταξιώνεται και θα υψώνεται, και πότε θα χτυπιέται και θα λυγίζει. Με συνεπήρε σαν ανησυχία του κάθε γονιού για το παιδί του, σαν ελπίδα να γίνει το παιδί του καλύτερο από αυτόν, σαν Σισύφεια αναφορά, αλλά και σαν όραμα για τον κόσμο του Αυριανού Ανθρώπου.
Αυτές οι περιεκτικές σε άποψη και Σοφία σελίδες, απλώνουν, τελικά, την πορεία του Ανθρώπινου πολιτισμού, και μέσα από τις νουθεσίες αποκαλύπτεται η προσωπική επιτυχία και η προσωπική απογοήτευση.
Αυτά που λέγονται, εδώ, φίλοι μου, αφορούν όλους εμάς, εσάς που με ακούτε και εμένα που σας νιώθω. Είμαστε όλοι κοινωνοί και όλοι συμμέτοχοι, όλοι θιασώτες, όλοι φταίχτες, νικητές και νικημένοι.
Ο Αντώνης, για μένα, είναι η Ιθάκη, και οι συμβουλές του Μάνου, τα υπαρξιακά οράματα του Δάντη.
Ο Μάνος είναι η κραυγή της απόγνωσης, το δάκρυ της καθημερινής πτώσης, αλλά και ο Φοίνικας, που η εσωτερική μας φωνή, φωνάζει, πως ξαναγεννιέται.
Ο Αντώνης, δέκτης της άδολης πρόσκλησης του γονιού, ο Αντώνης, όμως, και παιδί της αμφισβήτησης, της κούρασης των γονιών, του αιώνιου φταίχτη χωροχρόνου, που ενώ για όλους περισσεύει, για μας τους είλωτες και δουλοπάροικους του Θέλω, είναι πάντα λιγοστός, φευγαλέος και άδικος.
Πιστεύω και στον Μάνο – Προμηθέα, που τα λάθη του τρώνε τις σάρκες τού μυαλού του, αλλά μπορεί μέσα από τα λάθη του να ξεσηκώνει ελπίδες και προοπτική. Τον είδα στην πορεία μας, και γονατιστό και ανήμπορο εξαιτίας του ή και εξαιτίας μας, τον είδα, όμως, και να σηκώνεται εξαιτίας του και εξαιτίας μας, τον Κοσμικό του εαυτό να ξαναβρίσκει και η φλόγα του πνεύματός του να παραδειγματίζει.
Πιστεύω και στον Αντώνη – Ίκαρο, που σε κάθε πέταγμα, σε κάθε παρακαταθήκη από τις συμβουλές του γονιού, Σοφία πλημμυρίζει, και τον Ήλιο, πλέον, σαν φίλο θα αντικρύζει, και όχι σαν αγέρωχο- εκτελεστή, αυτοκράτορα των ορίων και του Πρέπει.
Αυτό το ποιητικό δοκίμιο είναι οι σφυγμοί μας, οι χτύποι της καρδιάς μας, οι φόβοι μας και η Ανάσταση, η καταχνιά και το παιδικό χαμόγελο, η πρόκληση του ερπετού αλλά και η μάνα του νεοσσού που στο στόμα ταΐζει το παιδί της….
Είναι όλα αυτά, αλλά και πολλά ακόμη…
Είναι μια ήρεμη πρόταση ζωής, είναι το κάλεσμα να ξεπεράσουμε στερεότυπα και δολερές υλιστικές προκλήσεις.
Είναι η ασπίδα στα κελεύσματα του “δήθεν”, της ματαιόπονης επιφυλλίδας, της ατέλειωτης και αυτάρεσκης προβολής, της επιδεικτικής κοσμικότητας των ηλιθίων, της τάσης για επικυριαρχία και εξουσία.
Είναι η άρνηση, σε μια κοινωνία, που ενώ τα παιδιά της γεννιούνται ατόφιες ελπίδες, οι έκπτωτοι και σαπισμένοι, πλέον, νεκροί γονείς τα μετατρέπουν με περίσσεια σπουδή και “φροντίδα” σε νεκρές προοπτικές, σε χαμένες ευκαιρίες!
Είναι ο δύσκολος δρόμος του Ιάσονα, του Θησέα, του Ηρακλή και του Λεωνίδα για να μπορέσουμε να μιλήσουμε με την Συνείδησή μας, είναι αυτή η ίδια η Γη, που ακόμα εμάς, τον εχθρό της φιλοξενεί.
Είναι και οι εξωτικοί ψίθυροι των Αγγέλων, που σαν μικρά σκιρτήματα τα μάτια τους ανοίγουν, και τα μόνα που προσδοκούν είναι το άσπιλο χάδι του γονιού και τις ευκαιρίες να προσφέρουν, να σώσουν για να μην πληγωθούν.
Το πρόβλημα με το πόνημα του Μάνου δεν είναι, λοιπόν, να το γράψεις (αυτό είναι και ταλέντο και απόφαση), ή να το ακούσεις (αυτό είναι και ευγένεια και επιθυμία), δεν είναι,απλά, να το διαβάσεις (αυτό είναι και τάση ή και περιέργεια) ή τέλος να το χειροκροτήσεις (αυτό είναι, ίσως, κοσμική υποχρέωση ή στυφή και κούφια αναγκαστική συμπόρευση).
Το πρόβλημα είναι να αποφασίσεις να το νιώσεις, να το αφουγκραστείς, να αναρωτηθείς, να σηκωθείς και να κοιτάξεις τον ορίζοντα, να ξεκινήσεις και να ξανακλάψεις….
Κάποτε, κάποιοι ….δικοί μου άνθρωποι, αυτάρκεις και πραγματιστές στις ψευδαισθήσεις τους, πλημμυρισμένοι, ως το μεδούλι τους, με φόβους και ανασφάλειες, με αποκάλεσαν αιθεροβάμονα και αθεράπευτα ρομαντικό!
Αλλά, τότε και τώρα, μόνο με αιθεροβάμονες θέλω να κάνω παρέα, να ξεδιπλώνω άφοβα το είναι και τις αδυναμίες μου στους αδελφοποιητούς τους Φίλους , να θυσιάζω τα κύτταρά μου καθημερινά για τους περαστικούς και ανήμπορους, και τα βράδια να μην μπορώ να κοιμηθώ από τις απορίες μου και το βουβό μου κλάμα.
Αλήθεια, τι περίεργο συναίσθημα, όμως, κούραση και αυτοπραγμάτωση να χορεύουνε μαζί, κλάμα και γέλιο να ακούγονται ταυτόχρονα…
Και εγώ γονάτισα, αλλά ο αιθεροβάμονας φίλος μου, ο Μάνος, υπήρχε πάντα δίπλα μου, κοινωνός και ελπιδοφόρος.
Και ας μην ξεχνάμε, το όνομά μας γρήγορα φεύγει και χάνεται…Οι Ιδέες είναι τα ζωντανά πρότυπα που την πορεία των Κόσμων κατευθύνουν, τα γονίδιά μας την ποιότητα των Σκέψεων μας διαφυλάσσουν, η ποιότητα των σχέσεών μας μας ταυτοποιεί και μας καταξιώνει, η Επικοινωνία είναι προϋπόθεση ύπαρξης και όλα αυτά τον Ορίζοντα των γεγονότων χτίζουν.
Ο Μάνος δεν συνέγραψε, απλά, δεν έστειλε μόνο μηνύματα στον δικό του Αντώνη.
Έσπειρε σπόρους σε γόνιμα χωράφια, αλλά και όποτε μπόρεσε, ακόμα και τα άγονα χωράφια, τα χέρσα, τα άνυδρα και παραπεταμένα, προσπάθησε να τα αφυπνίσει, να τους δώσει νέο νόημα και σκοπό, με τα χέρια του να πληγώνονται από τα αγκάθια της αδιαφορίας, και τα δάχτυλά του δάκρυα να στάζουν, δάκρυα, όμως, που ποτίζουν και δηλώνουν…
Μάνο, φίλε μου, αγαπημένε, τάραξες τα νερά, αλλά το κύμα που ξεσήκωσες μηνύματα ταξιδεύει!
Η πορεία, στην οποία μας προσκαλείς, είναι δύσβατη ατρωπός αλλά και οργασμός της Φύσης. Είναι οι Αλήθειες των Προφητών, αλλά και η μόνη σωτήρια επιλογή για τα παιδιά μας, για τον πολιτισμό μας.
……Άλλωστε, ο Χρόνος, τελικά, είναι Αξίες, και εύχομαι σε όλους μας Δημιουργική ανάγνωση και Καλή αντάμωση στις Εποχές μας….