Πόσο οι νέοι ακολουθούν πασχαλινές παραδόσεις και έθιμα

Τα μέλη του ομίλου Δημοσιογραφίας του 2ου Προτύπου Γυμνασίου Βόλου και η υπεύθυνη καθηγήτρια Σοφία Κανταράκη εξηγούν πόσο οι νέοι ακολουθούν πασχαλινές παραδόσεις και έθιμα. Μάλιστα σύμφωνα με άτυπη έρευνα μεταξύ μαθητών του Πρότυπου Γυμνασίου και Λυκείου Βόλου ένα ικανοποιητικό μέρος των μαθητών επισκέπτεται, έστω και μία φορά την Εκκλησία, στη διάρκεια των ιερών αυτών μερών, είτε με τη θέλησή τους είτε δεχόμενοι την πίεση των γονιών τους. Το 25% των μαθητών φαίνεται στην έρευνα πως νηστεύει μόνο τη Μεγάλη Εβδομάδα, ενώ το 25%, αφενός μεν νηστεύουν, αφετέρου δε καταναλώνουν μία ή δύο από τις «απαγορευμένες» τροφές.

Αναστασία Σκολαρίκη
Παράδοση. Μία λέξη-κλειδί του πολιτισμού κάθε λαού. Μία λέξη, η οποία εμπνέει τον σεβασμό στους παλαιότερους και ίσως να αφήνει ελαφρώς αδιάφορους τους νεότερους. Σήμερα, άραγε, κατά πόσο τηρούνται οι παραδόσεις, τα ήθη και τα έθιμα, κυρίως από τους νέους;
Εν όψει του Πάσχα, πραγματοποιήθηκε μία άτυπη έρευνα μεταξύ μαθητών του Πρότυπου Γυμνασίου και Λυκείου Βόλου, αναφορικά με το αν τηρούν οι ίδιοι, αλλά και οι οικογένειές τους τις πασχαλινές συνήθειες. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της συγκεκριμένης έρευνας, ένα ικανοποιητικό μέρος των μαθητών επισκέπτεται, έστω και μία φορά, την Εκκλησία στη διάρκεια των ιερών αυτών μερών είτε με τη θέλησή τους είτε δεχόμενοι την πίεση των γονιών τους. Βέβαια, υπάρχουν και οι λίγοι μαθητές, οι οποίοι αδιαφορούν πλήρως για τη ιερότητα των ημερών, οπότε δεν επισκέπτονται ούτε για μία ώρα την Εκκλησία, παρά μόνο την ημέρα της Ανάστασης. Υπαίτιοι του συγκεκριμένου φαινομένου, εννοείται πως είναι κυρίως οι γονείς των συγκεκριμένων παιδιών, οι οποίοι ενδεχομένως να μην κατάφεραν να τους εμφυτεύσουν ορισμένες αξίες, καθώς και να τους κάνουν να γευτούν τον μαγικό κόσμο της ιεροσύνης και της θρησκείας. Δεν μπορούμε, βεβαίως, να παραλείψουμε και το γεγονός ότι η ηλικία στην οποία βρίσκονται αυτοί οι μαθητές είναι αρκετά σύνθετη και δύσκολη, λόγω του μεταβατικού της χαρακτήρα, οπότε εκείνοι εκφράζουν μία έντονη αντιδραστικότητα απέναντι σε κάθε συνήθεια που θεωρούν αγγαρεία ή ελαφρώς παρωχημένη. Ένα τέτοιο παράδειγμα συνήθειας αποτελεί για κάποιους η Εκκλησία. Περνώντας στα πασχαλινά ήθη κι έθιμα, συνειδητοποιούμε πως η πλειονότητα των νέων παραμένει πιστή σε αυτά, αφού γύρω στο 90-95% των ερωτηθέντων μαθητών δήλωσε πως τηρεί τα κλασικά πασχαλινά έθιμα, όπως είναι το βάψιμο των αυγών, το πλάσιμο του τσουρεκιού και των κουλουριών, η μαγειρίτσα, το σούβλισμα του αρνιού και άλλα. Τέλος, σε ό,τι αφορά στη νηστεία, διακρίνουμε τέσσερις κατηγορίες μαθητών. Καταρχάς, το 25% των μαθητών που συμμετείχαν στην έρευνα, νηστεύει μόνο τη Μεγάλη Εβδομάδα. Άλλο ένα 25% νηστεύει κατά τη διάρκεια των σαράντα ημερών που ορίζει η Εκκλησία, ενώ το 25% του πλήθους των μαθητών, αποτελούν κι εκείνοι, οι οποίοι αφενός μεν νηστεύουν, αφετέρου δε καταναλώνουν μία ή δύο από τις απαγορευμένες τροφές, λόγω προβλημάτων υγείας που δύνανται να προσβάλλουν τα παιδιά στην εφηβεία. Το υπόλοιπο 25% αποτελούν οι μαθητές που δε νηστεύουν, επειδή αντιμετωπίζουν προβλήματα γαστρεντερολογικά, όπως προαναφέραμε ή επειδή δε μπορούν να αφουγκραστούν τον παλμό της ιδιαίτερα σημαντικής αυτής συνήθειας. Επομένως, αν και η πλειονότητα των μαθητών τηρεί τις παραδόσεις, τα ήθη και τα έθιμα που αφορούν στο Πάσχα, εντούτοις υπάρχει κι ένα πολύ μικρό ποσοστό που είτε αδιαφορεί, είτε θεωρεί απαρχαιωμένες τις συγκεκριμένες συνήθειες και για αυτόν τον λόγο δεν τις τηρεί στον βαθμό που θα έπρεπε.
Προσωπικά, θεωρώ πως οι μέρες αυτές του Πάσχα βρίθουν ιερότητας, συναισθηματισμού, σημασίας και δέους. Για αυτόν τον λόγο, θα πρέπει να τους αποδίδουμε τον αρμόζων σεβασμό, μένοντας πιστοί στις παραδόσεις, τα ήθη και τα έθιμα. Επιπρόσθετα, πιστεύω πως ο καθένας μας θα πρέπει να επισκέπτεται την Εκκλησία, τουλάχιστον τρεις με τέσσερις φορές – συμπεριλαμβανομένης της Ανάστασης- κατά τη διάρκεια των συγκεκριμένων ημερών και ακόμη καλύτερα να παραβρίσκεται στον Οίκο του Θεού τις Παρασκευές που τελούνται οι Χαιρετισμοί. Τέλος, ακόμη και το βάψιμο των αυγών προκαλεί την αίσθηση στους πιστούς πως συμβάλλουν στη διατήρηση της θρησκευτικής παράδοσης, γεγονός το οποίο τους εκπέμπει μία έντονη ευχαρίστηση, που χτυπά κατευθείαν τις ευαίσθητες χορδές της ψυχής τους και τους κάνει να νιώθουν γεμάτοι και χαρούμενοι.
Μήπως, λοιπόν, θα πρέπει από τα χρόνια της εφηβείας μας να αρχίσουμε να δείχνουμε τον κατάλληλο σεβασμό απέναντι στη θρησκεία, ούτως ώστε να επέλθει η ψυχική γαλήνη που όλοι οι άνθρωποι αποζητούν στις μέρες μας, αλλά και να γίνουμε υπεύθυνοι πολίτες, ενδεχομένως και γονείς, στο μέλλον, δείχνοντας το καλό παράδειγμα στην κοινωνία, αλλά και στα παιδιά μας;

Δήμητρα Παρασκευή Αθανασάκη
Στις μέρες μας, λίγες οικογένειες είναι αυτές που τηρούν πιστά τις παραδόσεις, τα ήθη και τα έθιμα του τόπου μας. Δυστυχώς, ενήλικες, έφηβοι και παιδιά παρασύρονται από διάφορες μόδες που κατά καιρούς εμφανίζονται και κατακλύζουν τον κόσμο του διαδικτύου, δηλαδή τον κόσμο όπου πλέον τα παιδιά αποκτούν ερεθίσματα και βασίζουν τον τρόπο ζωής τους. Αυτό όμως, πλέον, έχει ως αποτέλεσμα σιγά σιγά να χάνεται η ταυτότητα της Ελλάδας μας. Με τα χρόνια, κατά τη γνώμη μου, έχει διατυπωθεί μια αρκετά λανθασμένη άποψη λόγω διαφόρων επιρροών. Πιο συγκεκριμένα οι νέοι θεωρούν πως το να ακολουθήσεις την παράδοση και να κρατάς τα έθιμα είναι παλιομοδίτικο και αυτομάτως σε μεταμορφώνει σε άνθρωπο συντηρητικό με παλαιολιθικές απόψεις. Αυτό το οποίο πρέπει να κάνουμε, εμείς η νέα γενιά είναι να αφήσουμε πίσω μας τέτοια πρότυπα και να συνεχίσουμε μπροστά κρατώντας τις παραδόσεις και την ιστορία μας ζωντανή!

Ελένη Καραγιάννη
Το χριστιανικό Πάσχα είναι γεμάτο έθιμα και παραδόσεις τα οποία μας θυμίζουν για ποιον λόγο πιστεύουμε στην θρησκεία μας, αλλά και το τι πέρασε ο Χριστός για να μας δείξει την αλήθεια. Τα έθιμα προσωπικά τα θεωρώ θεμέλια της ιστορίας και πιστεύω ότι αν δεν υπήρχαν οι παραδόσεις μας θα είχαν χαθεί πολλά χρόνια πριν. Είναι στο χέρι της νέας γενιάς να μην παρατάει τις παραδόσεις για αυτό και κάθε Πάσχα προσπαθώ να τηρώ όλα τα έθιμα, πάντα με την παρέα της οικογένειάς μου.

Ανδρέας Καλλίας
Είναι γεγονός ότι στις μέρες μας οι νέοι δεν τηρούν τις παραδόσεις στον βαθμό που συνήθιζαν παλιότερα. Το επικρατέστερο αίτιο κατά τη γνώμη μου είναι το γεγονός ότι οι νέοι θεωρούν τις παραδόσεις μας παλιομοδίτικες και οπισθοδρομικές. Επίσης, σημαντικό ρόλο παίζει και η συμβολή της θρησκείας μας στα περισσότερα έθιμα, όπως Πάσχα ή Χριστούγεννα. Καθώς οι νέοι απομακρύνονται λοιπόν όλο και περισσότερο από την εκκλησία, λογικό είναι και να απορρίπτουν οτιδήποτε έχει σχέση με αυτήν. Τέλος, θεωρώ πως η ηλικιακή αυτή ομάδα παίρνει τις γιορτές μας ως απλή αφορμή για χαλάρωση και δεν βλέπουν την πραγματική ουσία που κρύβεται στα έθιμα της κάθε γιορτής. Σε αυτό βέβαια παίζει ρόλο και η τεχνολογία που τους αποσπά από τις ενασχολήσεις με την παράδοση. Βέβαια, το φαινόμενο είναι προσωρινό, καθώς όσο ο άνθρωπος μεγαλώνει, όλο και πιο πολύ ασχολείται με τις παραδόσεις του τόπου του.

Καλλιόπη Ζαμπέκα
Στις μέρες μας οι νέοι δεν συνηθίζουν να τηρούν τα έθιμα. Οι περισσότεροι νέοι καταπιέζονται από τους γονείς είτε για να πάνε στην εκκλησία είτε για να πάνε κάπου οικογενειακά με τις οικογένειες τους αντιθέτως προτιμούν να περάσουν περισσότερο χρόνο με φίλους παρά με την οικογένεια τους με συνέπεια να παραμελούν τα έθιμα των εορτών. Έτσι ξεχνιόνται οι παραδόσεις και τα έθιμα της πατρίδας.

Ιουλία Πρίφτη
Παραδόσεις και νέοι. Οι νέοι είναι αυτοί που έχουν όλο το βάρος και την ευθύνη να συνεχίσουν τις παραδόσεις και τα έθιμα στις υπόλοιπες γενιές. Όμως οι νέοι δεν ασχολούνται πολύ με τις παλιές παραδόσεις γιατί τα θεωρούν παλιομοδίτικα και κάτι που δεν τους ταιριάζει. Δεν συνηθίζουν να ακολουθούν τα έθιμα και αυτό είναι κάτι αρκετά ανησυχητικό. Βέβαια για να μπορέσει η νέα γενιά να ασχοληθεί με τις παραδόσεις πρέπει να έχει την κατάλληλη στήριξη. Οι γονείς πρέπει να βοηθάνε τα παιδιά τους σε γνώσεις για τα ήθη και τα έθιμα να τους δώσουν λίγο κίνητρο για να δραστηριοποιηθούν να ψάξουν και να βρουν το ενδιαφέρον τους. Αλλιώς οι παραδόσεις θα χαθούν και οι νέοι θα έχουν ένα μερίδιο ευθύνης.

Μελίνα Χαραλαμπίδη
Η Ελλάδα σαν χώρα είναι μια που τηρεί και σέβεται τα έθιμα και τις παραδόσεις της. Είναι ένα μεγάλο μέρος της ζωής και της κουλτούρας των Ελλήνων. Ισχύει και το ίδιο όμως για τους νέους μας; Αυτό είναι ένα αμφιλεγόμενο θέμα. Οι νέοι που κυρίως ακολουθούν αυτές τις παραδόσεις είναι αυτοί που ζουν σε μικρότερες συνοικίες όπως τα χωριά. Αυτό γιατί δεν επηρεάζονται από τις πιο σύγχρονες αντιλήψεις. Γενικότερα έχουν άλλο τρόπο ζωής πιο παραδοσιακό. Αντιθέτως με τα περισσότερα παιδιά της πόλης, από όσο ξέρω και εγώ ως κάτοικος της πόλης. Φυσικά υπάρχουν και εξαιρέσεις.

Βασιλική Ζαλώνη
Πλέον, οι νέοι έχουν έναν δικό τους τρόπο έκφρασης και δεν επιτρέπουν από κανέναν να τους επιβάλλει το πώς θα ντύνονται, σε τι να πιστεύουν κ.ο.κ. Στις δύο πιο μεγάλες εορτές της Ελλάδας, που είναι τα Χριστούγεννα και το Πάσχα, υπάρχουν αρκετά ήθη και έθιμα που έχουν μείνει ακόμη από χιλιάδες χρόνια πριν και διατηρούνται από τους μεγαλύτερους σε ηλικία ανθρώπους, καθώς οι περισσότεροι νέοι δεν ακολουθούν τις παραδόσεις των εορτών γιατί θεωρούν ότι είναι κάτι το ανιαρό και άσκοπο να κάνουν. Ένα σημαντικό ποσοστό των εφήβων ακολουθεί κάποιες παραδόσεις, όπως το να πηγαίνουν στην εκκλησία τη Μεγάλη Εβδομάδα και να βάφουν κόκκινα αυγά μόνο επειδή τους το επιβάλλει η οικογένεια, στην οποία δεν μπορεί εύκολα κάποιος να φέρει αντίρρηση. Προσωπικά είμαι από τους λίγους που επειδή μεγάλωσα σε μια οικογένεια που ήταν πάντα κοντά στην εκκλησία και δεν μου επιβλήθηκε κάτι όσον αναφορά στη θρησκεία και την πίστη, αλλά μου δόθηκε από τότε που γεννήθηκα και μεγάλωσα, ακολουθώ τις πιο διαδεδομένες παραδόσεις, μαζί με την οικογένειά μου, χωρίς κανένα δισταγμό μιας και μου αρέσει όλο αυτό και θεωρώ ότι οι παραδόσεις είναι ένα κομμάτι της πολιτιστικής μας ταυτότητας και αν χαθεί αυτό, τότε θα χαθεί και ένα μεγάλο κομμάτι του πολιτισμού της Ελλάδας.

Πρόδρομος Νατσικόπουλος
Είναι γεγονός πως η πατρίδα μας φημίζεται για τα ήθη και έθιμα που έχει. Όπως λένε, οι νέοι είναι το μέλλον, και το ερώτημα είναι, θα συνεχίσουν αυτά τα έθιμα στο μέλλον; Προσωπικά πιστεύω ότι μέχρι μια ηλικία, οι γονείς πρέπει να πιέσουν τα παιδιά να ακολουθήσουν τα έθιμα (π.χ. εκκλησία το Πάσχα). Ύστερα από μερικά χρόνια, όταν πια ωριμάσει το παιδί, μπορεί να το αντιληφθεί από μόνο του και έτσι ξεκινά να διαμορφώνει συνείδηση πάνω στο θέμα. Επομένως πιστεύω ότι ναι, μετά από μια ηλικία δεν υπάρχει πίεση από γονείς και οι έφηβοι ακολουθούν τις παραδόσεις, και θα τις αναβιώνουν και τα επόμενα χρόνια.

Μάρθα Παυλίδη
Όπως όλοι γνωρίζουμε η παράδοση κάθε χώρας αναπτύσσεται ιστορικά και μεταδίδεται από γενιά σε γενιά. Σχετίζεται με τις συμπεριφορές τις αντιλήψεις, τις ιδέες και τα έθιμά μας. Οι περισσότεροι νέοι όμως έχουν αποστασιοποιηθεί από τις παραδόσεις τις χώρας μας. Αυτό αποδίδεται στο χάσμα των γενεών, στον αρνητισμό των νέων και την αντίδραση στο κατεστημένο. Επιπρόσθετα οφείλεται στη δημιουργία κακών προτύπων από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και την τάση των παιδιών σε αυτή την ηλικία να αμφισβητούν τους γονείς τους. Τέλος ακόμη και το Πάσχα οι περισσότεροι έφηβοι αρνούνται να πάνε στην εκκλησία και απομακρύνονται από τα έθιμα της περίοδο.

Χρυσαλένα Τόπα
Είναι η εποχή του χρόνου που ανθίζουν τα λουλούδια και τα σχολεία κλείνουν. Όμως για τους εφήβους το Πάσχα είναι κάτι παραπάνω από μια εποχή πνεύματος και διασκέδασης σε αφθονία. Η περίοδο αυτή της άνοιξης είναι μία ευκαιρία οι έφηβοι να ξεκουραστούν από το διάβασμα και τις υπόλοιπες υποχρεώσεις τους, ωστόσο πολλές φορές βαριούνται να τηρήσουν παραδόσεις ή να πάνε στην εκκλησία είτε γιατί δεν θέλουν να περιορίζονται από μεγάλους και θέλουν να ασχολούνται με δικές τους δραστηριότητες που βρίσκουν ενδιαφέρουσες είτε απλά γιατί θέλουν να διασκεδάσουν. Προσωπικά μου αρέσει να ακολουθώ μια ρουτίνα παραδόσεων με την οικογένειά μου κατά τη διάρκεια των διακοπών του Πάσχα, καθώς αυτός είναι ο τρόπος που να νιώθω το πνεύμα των γιορτών.

Τα μέλη του ομίλου Δημοσιογραφίας του 2ου Προτύπου Γυμνασίου Βόλου και η υπεύθυνη καθηγήτρια Σοφία Κανταράκη εύχονται Καλό Πάσχα, με υγεία και ψυχική ηρεμία.