Του Παναγιώτη Κωστούλα*
Η χώρα εξέρχεται αργά (και βασανιστικά) από την εποχή του μνημονίου. Μετά από μια περίοδο αιματηρών θυσιών και κοινωνικού κόστους αρχίζουν να αχνοφαίνονται τα πρώτα σημάδια ανάκαμψης στον ορίζοντα με την πρώτη ελαφρά μείωση της ανεργίας και την αντικατάσταση του ασφυκτικού μνημονιακού ελεγκτικού πλαισίου από ένα ηπιότερο εποπτικό πλαίσιο.
Τίποτα από όλα αυτά βεβαίως δεν σημαίνει ότι ξεμπερδέψαμε με τους εφιάλτες μας κι ότι γινόμαστε μια κανονική χώρα (αν ήμασταν ποτέ). Έχει κανείς την αίσθηση ότι παρά την εντυπωσιακή δημοσιονομική προσαρμογή που επιτεύχθηκε, τα βαθιά διαρθρωτικά προβλήματα της ελληνικής οικονομίας και οι παθογένειες της δημόσιας διοίκησης παραμένουν και πως τα όποια βήματα βελτίωσής τους υπήρξαν δειλά και αποσπασματικά.
Δυστυχώς, βαίνουμε σε μια παρατεταμένη προεκλογική περίοδο όπου λείπει -για άλλη μια φορά- μια γνήσια πολιτική αντιπαράθεση. Μια πολιτική αντιπαράθεση για το πως θέλουμε τη μεταμνημονιακή Ελλάδα, για το ποιο είναι το εθνικό σχέδιο ανασυγκρότησης, το οποίο θεωρούμε πως πρέπει να υλοποιήσουμε ανεξάρτητα από τα κελεύσματα των δανειστών μας.
Οι εταίροι του νέου δικομματισμού ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ αναλώνονται σε μια άγονη και τυφλή αντιπαράθεση που λαμβάνει πολλές φορές εμφυλιοπολεμικές διαστάσεις. Πρόκειται για μια πόλωση που εξυπηρετεί αμφότερους στην προσπάθεια τους να επιβάλλουν το νέο διπολισμό και να εξυπηρετήσουν τις προεκλογικές τους στοχεύσεις.
Μέσα σε όλο αυτό το σκηνικό οι δυνάμεις του ενδιάμεσου χώρου, οι δυνάμεις που καλύπτουν τον ευρύτερο χώρο της κεντροαριστεράς παραμένουν κατακερματισμένες και αδύναμες να συνεννοηθούν. Πρόκειται για έναν κατακερματισμό που οδηγεί με βεβαιότητα στον μαρασμό και την περιθωριοποίηση του χώρου και στην αδυναμία του να παρέμβει καταλυτικά στις πολιτικές εξελίξεις επηρεάζοντάς τις εξισορροπητικά για τη χώρα και την κοινωνία και θέτοντας την ατζέντα μιας σειράς ώριμων, προοδευτικών αλλαγών τις οποίες αδυνατούν να φέρουν σε πέρας τα δύο κυρίαρχα κόμματα.
Η αναγκαιότητα του τρίτου πόλου μέσα στο πολιτικό πλαίσιο που διαγράφεται είναι δεδομένη. Έχει κανείς την αίσθηση ότι μεταξύ της Δημοκρατικής Παράταξης με κορμό το ΠΑΣΟΚ, του Ποταμιού του κ. Θεοδωράκη, των Μεταρρυθμιστών του Σπύρου Λυκούδη, καθώς και των ποικίλων κινήσεων που δραστηριοποιούνται στον πολιτικό αυτό χώρο δεν υπάρχουν αγεφύρωτες πολιτικές διαφορές (οι δύο πρώτοι σχηματισμοί άλλωστε μετέχουν στην ίδια ομάδα στο ευρωκοινοβούλιο), αλλά μάλλον προσωπικές στρατηγικές και εγωιστικές κομματικές ψευδαισθήσεις ηγεμονισμού.
Όσο όμως ανακυκλώνεται και διαιωνίζεται η σημερινή εικόνα τόσο το πολιτικό σύστημα θα βαίνει σε αδιέξοδα, τα ουσιαστικά πολιτικά ζητήματα θα τίθενται στο περιθώριο κι ένα μεγάλο τμήμα των δυναμικών κοινωνικών στρωμάτων θα υποεκπροσωπείται πολιτικά.
Η ωφέλιμη πρόταση για τη χώρα δεν μπορεί να είναι ούτε οι εμμονές στα περασμένα κομματικά μεγαλεία, ούτε η συλλήβδην απόρριψη του παρελθόντος. Η ανάγκη για μια ουσιαστική πολιτική συζήτηση με στόχο την αναζήτηση προγραμματικών συγκλήσεων και ανάδειξης νέων προσώπων στο προσκήνιο της πολιτικής είναι αδήριτη και δεν μπορεί παρά να επιτευχθεί με διάλογο και διαλλακτικότητα εκατέρωθεν. Διαφορετικά πολύ φοβάμαι πως οδηγούμαστε σε ένα άνυδρο, μετεκλογικό, πολιτικό τοπίο.
*Ο Παναγιώτης Κωστούλας είναι Δικηγόρος, μέλος της Συντονιστικής Γραμματείας της Δημοκρατικής Παράταξης