Άρθρα

Περί της Αγια-Σοφιάς – Ο Ταγίπ Ερντογάν και ο Εβλιά Τσελεμπί

Κείμενο-Φωτογραφία ΚΥΡΙΑΚΟΣ ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ

Βγήκε χτες ο Τούρκος πρόεδρος και απείλησε ότι θα μετατρέψει την Αγια-Σοφιά σε τζαμί….
Από πού νομίζετε ότι αντλεί δύναμη, πιστεύω, και θεωρίες ο Τούρκος αυτοκράτορας και απειλεί θεούς και δαίμονες (Ελλάδα, Ευρώπη και Αμερική);
Από πού εξοικονομεί αποθέματα μουσουλμανικών δαιμονίων μεταποιώντας τα σε επιχειρήματα ιστορικής αποκάλυψης και κάθε τόσο τα σερβίρει στο εσωτερικό, αλλά και το διεθνές κοινό, για να υποθάλψει μίση και φανατισμούς και εντέλει να ταρακουνήσει μουσουλμανικές συνειδήσεις;
Από ποια παραδείγματα ωφελείται, κι από ποια ιστορικά προτσές (που θα έλεγε κι ο μακαρίτης ο Λένιν) δυναμιτίζει την παγκόσμια ισορροπία στέλνοντας ευθείες βολές περί εισβολής στη Συρία, στο Αιγαίο, στο Ιράκ καταρρίπτοντας συνάμα ρωσικά πολεμικά αεροπλάνα ζητώντας εκ των υστέρων συγνώμες αιδήμονος κυρίας;
Παρακολουθήστε την αδιάλλακτη στρατηγική των Τούρκων ιστορικών που του δίνουν ασφαλές ιστορικό ορμητήριο ώστε, καθήμενος επί θρόνου, να αναφλέγει θέματα μείζονος πολιτιστικού ενδιαφέροντος και να πυρπολεί ο ίδιος την ιστορία – κι όχι οι σοβινιστές Τούρκοι ιστορικοί που λειτουργούν για τον Ερντογάν ως προβοκάτορες παραγωγοί αιτίων, κατέχοντας και το μαχαίρι και το καρπούζι:

Γνωρίζετε τον διάσημο Τούρκο περιηγητή, ιστορικό και ιερό προστάτη του Κορανίου Εβλιά Τσελεμπί; Εάν όχι ευκαιρία να διαβάσετε δυο πραματάκια γι’ αυτόν τον φανατικό μουσουλμάνο ιστορικό που επηρέασε μια μεγάλη μάζα Οθωμανών σουλτάνων, πασάδων και βεζίρηδων. Και γιατί όχι και τον σημερινό σουλτάνο;;;
Ο Εβλιά Τσελεμπί έζησε τον 17ο αιώνα (γεννήθηκε το 1610) και ήταν ευνοούμενος του παλατιού. Ο ίδιος πήρε βασικές σπουδές στο παλάτι και χάρη στην προστασία του θείου του Αχμέτ πρωτοσπαθάριου (υπασπιστή) του σουλτάνου που υπήρξε μεγάλος βεζίρης, διορίστηκε μουεζίνης, ψάλτης και αποστηθιστής του Κορανίου, με καλή φωνή, καθώς τον καλούσε συχνά ο ίδιος ο Σουλτάνος για να του απαγγείλει κομμάτια από το Ιερό Βιβλίο.
Ο Εβλιά Τσελεμπί έζησε μέσα στην άγρια θάλασσα της πολυεθνικής Ανατολής, στην οποία ταξίδεψε ως ιερός απεσταλμένος. Ως παιδί των Ανακτόρων και της Αυλής ο Τσελεμπί πήρε μέρος σε πολλές εκστρατείες και πολεμικές επιχειρήσεις ικανοποιώντας το πάθος του για ταξίδια. Έγραψε τις εντυπώσεις του σε δέκα τόμους με τη μορφή Οδοιπορικού.
Θα συμμετάσχει ως σύμβουλος του εκάστοτε Σουλτάνου σε επιχειρήσεις στην Προύσα, στη Βαγδάτη, στο Εριβάν, στη Γεωργία, το Αζερμπαϊτζάν, τη Συρία και την Παλαιστίνη. Θα περιπλανηθεί στα περίχωρα της Βενετίας και θα φτάσει ώς τη Δανία και την Ολλανδία.
Στο όγδοο βιβλίο του ο θρησκόληπτος περιηγητής θα περιγράψει την εκστρατεία των Τούρκων κατά των Βενετσιάνων στην Κρήτη και την πολύμηνη περιήγηση στην Ελλάδα.
Θα κλείσει τις περιηγήσεις του με ένα ταξίδι – αστραπή στη Μέκκα και τη Μεντίνα, την Αίγυπτο, την Αιθιοπία, αλλά και τα νησιά Ρόδο, Κω, Σάμο και Χίο.
Οι Έλληνες ιστορικοί, κατά κανόνα τον δυσφημούν και τον ειρωνεύονται ή του προσάπτουν θρησκευτικό φανατισμό, αλλά και μίσος κατά του Χριστιανισμού. Όμως η κυριότερη κατηγορία που του απευθύνουν είναι η έλλειψη γνώσεων της αρχαίας ελληνικής ιστορίας.
*
Κι όμως ο σπουδαίος και σημαντικός αυτός Τούρκος περιηγητής έγινε ο αγαπημένος δάσκαλος της μουσουλμανικής ιστορίας του Τούρκου προκαθημένου.
Τι έγινε τελευταία και ξεσάλωσε ο Τούρκος Σουλτάνος; Μήπως διάβασε πολύ Τσελεμπί κι επηρεάστηκε, αναφορικά με το θέμα της Αγιας-Σοφιάς και θέλει να την κάνει τζαμί;
Μπορεί… Σίγουρα θα έλεγαν κάποιοι άλλοι, αν ακούγαμε τι λέει ο Τούρκος ιστορικός και περιηγητής στο κεφάλαιο που αναφέρεται στη Θεσσαλονίκη…
Τι λέει ο Εβλιά Τσελεμπί στο Τρίτο Μέρος του Βιβλίου του «Ταξίδι στην Ελλάδα»;
«Κατά τα λεγόμενα και τα γραπτά Ελλήνων, Ρωμαίων, Λατίνων, Σερφ και Κοπτών ιστορικών η πόλη (Θεσσαλονίκη) χτίστηκε από τον προφήτη Σουλεϊμάν (που είχε την ευλογία του Θεού). Αυτός έβαλε τους αγγέλους του Κυρίου να μεταφέρουν απ’ την περίφημη πόλη του Σαβά την Μπαλκίς Ανά προστάζοντας τον άνεμο να ταξιδεύει τον θρόνο του για να της δείχνει από ψηλά τις ομορφιές του Κόσμου. Και η Μπαλκίς πρωτοθαύμασε μια περιοχή στην Αττική γη – τη χώρα των Ρωμιών – που λεγόταν Τεμασαλίκ (Καλλιθέα). Εκεί ο Προφήτης – για χάρη της ομορφιάς της – έχτισε ένα παλάτι, που ακόμα φαίνονται τα ίχνη του… Κι όπως πετούσε αυτή η ονειρική κουστωδία, η κόρη του Σαβά είδε τη Θεσσαλονίκη. Τόσο πολύ ενθουσιάστηκε απ’ την περιοχή, ώστε ο προφήτης που δεν της χάλαγε χατίρι – διέταξε και της έχτισαν ένα μέγαρο στη θέση που βρίσκεται σήμερα κι ονομάζεται Γεντί Κουλέ (Επταπύργιο). Κι έμεινε κι αυτός εκεί, μαζί με την Μπαλκίς Ανά και την παράξενη Αυλή του».

Κι αφού δώσει μια αυθαίρετη κι αιματηρή ερμηνεία του πώς εποίκισαν οι Εβραίοι τη Θεσσαλονίκη, επιλέγει:
«Εκείνα τα χρόνια πούγιναν τα γεγονότα που αφηγηθήκαμε παραπάνω, βασίλισσα των Ρωμιών στη Θεσσαλονίκη ήταν μια διάσημη γυναίκα: η Αγιασόφ (!) Αυτή έχτισε και τον ναό της Αγίας Σοφίας στη Θεσσαλονίκη, καθώς και τον ομώνυμο στην Ισλαμπόλ (…) που – ΕΥΤΥΧΩΣ ΤΩΡΑ – είναι τζαμί»… Και λίγο παρακάτω γράφει: «Τα τζαμιά τάχτισε η Αγιασόφ, θυγατέρα του Γιαγκού-μπεν-Μαντιάν και γι’ αυτό έχουν τ’ όνομά της…» (!).
Και συνοψίζει ο Τούρκος περιηγητής: «Επτακόσια χρόνια αργότερα, ο βασιλιάς Κωνσταντίνος – αυτός ΠΟΥ ΑΝΑΚΑΙΝΙΣΕ ΤΗΝ ΙΣΛΑΜΠΟΛ – (*) και η μητέρα του Χελένε γίνανε κύριοι της πόλης. Η Χελένε, ήταν αυτή που πήγε στην Ιερουσαλήμ και – ξοδεύοντας χίλια εκατομμύρια ακτσέδες – έχτισε με την άδεια του γιου της το Καμαμπέ (Ναό της Αναστάσεως)».
Δεν θα προχωρήσω τις ευφάνταστες ιστορίες του Τούρκου περιηγητή, για να μην ξεφύγω από το θέμα. Αλλά αξίζει, πριν συγκρίνουμε τις απόψεις του Τσελεμπί με του Ερντογάν, να προσθέσουμε μια ακόμη παράγραφο του Τούρκου περιηγητή από το «Ταξίδι του στην Ελλάδα» που τόσο αρέσει του σημερινού Σουλτάνου:
«Στη Θεσσαλονίκη η Χελένε πέρασε από λεπίδι χιλιάδες Εβραίους. Κι αυτοί αναγκάστηκαν να υποταχθούν στην εξουσία της… Στα κατοπινά χρόνια η Θεσσαλονίκη άλλαξε πολλούς αφεντάδες. Ώσπου επιτέλους, το 792 έτος Εγίρας (1340 μ.Χ.) κυριεύθηκε από τον Γκαζί Εβρενός Μπέι…».
Τα ψεύδη του Τούρκου περιηγητή αναιρούνται από την ίδια την πραγματικότητα. Η Θεσσαλονίκη αλώθηκε το 1430 από τον Μουράτ τον Β’ κι όχι το 1340 από τον Εβρενός.
Αλλά όταν ο Τούρκος δικτάτορας βγαίνει και λέει, στις μέρες μας απειλώντας σε κάθε κατεύθυνση πώς θα μετατρέψει την Αγια-Σοφιά σε τούρκικο τζαμί, τι άλλο είναι από επανάληψη και αναμάσημα του φανατισμένου ευχολόγιου του Εβλιά Τσελεμπί;

(*) Όλα τα κεφαλαία δικά μου.

Προηγούμενο ΆρθροΕπόμενο Άρθρο
Μοιραστείτε το