Σε απολογισμό του έργου της η «Κινητή Μονάδα Μαγνησίας για την Ψυχική Υγεία», δομή της Αστικής μη Κερδοσκοπικής Εταιρείας «ΔΙΟΔΟΣ», που δραστηριοποιείται στον Βόλο από το 2006 και εποπτεύεται από το υπουργείο Υγείας, για τον πρώτο κύκλο λειτουργίας διάρκειας 18 μηνών, παρουσιάζει μέσα από τη διεπιστημονική της ομάδα την εξέλιξη της πορείας της, καθώς και την εντυπωσιακή αύξηση του αριθμού των πολιτών που ζήτησε και έλαβε τις υπηρεσίες της.
Η «Κινητή Μονάδα Μαγνησίας για την Ψυχική Υγεία» ξεκίνησε τη λειτουργία της τον Ιανουάριο του 2020, οπότε και εντάχθηκε στο πρόγραμμα «ΕΣΠΑ Θεσσαλίας 2014-2020», με την συγχρηματοδότηση της Ελλάδας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ολοκλήρωσε τον πρώτο κύκλο λειτουργίας της και έλαβε εκ νέου χρηματοδότηση και παράταση της λειτουργίας της από το ΕΣΠΑ Θεσσαλίας, έως και τον Οκτώβριο του 2023 (επιπλέον 27 μήνες).
Η διεπιστημονική ομάδα παρέχει υπηρεσίες ψυχικής υγείας δωρεάν σε όλο τον Νομό Μαγνησίας, κυρίως σε απομακρυσμένες περιοχές. Με βάση την εξέλιξη του έργου της και τα στατιστικά αποτελέσματά της φαίνεται πως τη φετινή χρονιά διπλασιάζεται η προσφορά υπηρεσιών ψυχικής υγείας
Οι διαταραχές/ δυσκολίες για τις οποίες απευθύνθηκαν οι πολίτες στην Κινητή Μονάδα αφορούν, στη συντριπτική πλειοψηφία, καταθλιπτικές και αγχώδεις διαταραχές, καθώς και ψυχώσεις.
Ειδικότερα από την έναρξη του προγράμματος μέχρι σήμερα έχουν λάβει τις υπηρεσίες ψυχικής υγείας, 306 ενήλικες ωφελούμενοι, άνδρες και γυναίκες. Οι 123 αφορούν το έτος 2020, οι 95 το έτος 2021 και οι 89 αφορούν μόνο το 1ο εξάμηνο του έτους 2022, γεγονός που καταδεικνύει και τη ραγδαία αύξηση των ανθρώπων που ζήτησαν και έλαβαν ψυχιατρική, ψυχολογική, κοινωνική και νοσηλευτική φροντίδα.
Πιο συγκεκριμένα, η πραγματική ποσοστιαία αύξηση συγκριτικά με το 1ο εξάμηνο του 2021, είναι 102,3% (διπλασιασμός), ενώ εάν ο αριθμός των ωφελούμενων συνεχίζει να αυξάνεται με τον ίδιο ρυθμό σε όλη τη διάρκεια του 2022, η συνολική ετήσια, κατ’ εκτίμηση, αύξηση θα αγγίξει το 87,4%. Οι διαταραχές/ δυσκολίες για τις οποίες απευθύνθηκαν οι πολίτες στην Κινητή Μονάδα αφορούν, στη συντριπτική πλειοψηφία, καταθλιπτικές και αγχώδεις διαταραχές, καθώς και ψυχώσεις.
Οι λόγοι στους οποίους οφείλεται αυτή η εντυπωσιακή αύξηση, εκτιμάται από την διεπιστημονική ομάδα ότι είναι οι εξής:
• Ενίσχυση των σχέσεων διασύνδεσης και εμπιστοσύνης με τους κατά τόπους φορείς και αρχές (Δήμους, ΟΤΑ, Κέντρα Κοινότητας, εκκλησίες κ.λπ.), προκειμένου να υπάρχει ένα ακόμη ισχυρότερο δίκτυο εισροής ασθενών και να ενημερώνεται η Κινητή Μονάδα για ανθρώπους σε ρίσκο εμφάνισης ψυχικών διαταραχών ή ασθενών που μέχρι τώρα δεν είχαν ποτέ πρόσβαση σε υπηρεσίες Ψυχικής Υγείας.
• Περαιτέρω έμφαση στην αγωγή και ευαισθητοποίηση της κοινότητας για την προαγωγή της Ψυχικής Υγείας και την καταπολέμηση του στίγματος της ψυχικής ασθένειας. Επιστημονικές εκδηλώσεις, ομιλίες, ενημερωτικά άρθρα στον τοπικό τύπο και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, παρουσία σε ραδιοφωνικές και τηλεοπτικές εκπομπές, προώθησαν το έργο της Κινητής Μονάδας Μαγνησίας για την ψυχική υγεία, με σκοπό την προσέλκυση ακόμα περισσότερων ανθρώπων με ψυχικά νοσήματα, που ποτέ δεν έχουν λάβει υπηρεσίες ψυχικής υγείας.
• Διευκόλυνση στην πρόσβαση στις υπηρεσίες από τους ωφελούμενους, λόγω της σταδιακής χαλάρωσης των περιοριστικών μέτρων κατά της Covid-19. Αξίζει να ληφθεί υπόψιν ότι το έργο της Κινητής Μονάδας παρακωλύθηκε σημαντικά από την πανδημία που ξέσπασε σχεδόν ταυτόχρονα με την έναρξη της λειτουργίας της.
• Οι δυσμενέστερες κοινωνικοοικονομικές και πολιτικές συνθήκες παγκοσμίως είχαν σαν συνέπεια την αύξηση των ψυχικών δυσκολιών/ διαταραχών και κατ’ επέκταση και τις ανάγκες για πρόσβαση σε υπηρεσίες ψυχικής υγείας.
• Διάδοση του έργου της Κινητής Μονάδας Μαγνησίας από την πιο αξιόπιστη πηγή, που δεν είναι άλλη από τους ίδιους τους ωφελούμενους, που έλαβαν τις υπηρεσίες και έμειναν ικανοποιημένοι από αυτές. Κάποιοι από αυτούς, αλλά και από τους συνεργάτες της ομάδας, θέλησαν να μοιραστούν την εμπειρία τους από την επαφή με την Κινητή Μονάδα Μαγνησίας για την ψυχική υγεία. Για λόγους προστασίας των ευαίσθητων προσωπικών δεδομένων, δεν αναφέρονται τα ονόματα των ωφελούμενων, ενώ τα ονόματα των συνεργατών αναφέρονται με την σύμφωνη γνώμη τους.
Τι λένε ωφελούμενοι της Κινητής Μονάδας Ψυχικής Υγείας
Β.Μ., ωφελούμενη, Κ.Υ. Ζαγοράς: «Οδηγήθηκα στην Κινητή Μονάδα Ψυχικής Υγείας προκειμένου να βρω τρόπους να αντιμετωπίσω την εσωτερική κατάρρευση που απειλούσε την ψυχική μου υγεία, λόγω κρίσεων πανικού, ανεργίας, μοναξιάς, οικονομικών δυσκολιών, αλλά και της πανδημίας. Η πρώτη επαφή έγινε με τον ψυχίατρο για τη διάγνωση και την αρχή της ψυχοθεραπείας μου, που περιελάμβανε μηνιαίες συναντήσεις με την ψυχολόγο. Οι συνεδρίες πραγματοποιούνται στον δήμο που κατοικώ, σε κλίμα σεβασμού, ευγένειας και ειλικρινούς διάθεσης για πραγματική ενίσχυση της εσωτερικής μου ενδυνάμωσης και αυτοπραγμάτωσης στα νέα δεδομένα της εποχής μας. Μετά από περίπου ένα χρόνο με την στήριξη και υποστήριξη της ψυχολόγου μου, καταφέρνω να προσδιορίσω τα νέα δεδομένα και να επαναπροσδιορίσω τον εαυτό μου μέσα σε αυτά, να τα διαχειριστώ με νέες πρακτικές και μεθόδους που προφυλλάσουν τον ψυχισμό μου, με απώτερο στόχο την ικανότητα για δημιουργία και ευεξία στην ζωή μου. Ευχαριστώ από καρδιάς την Κινητή Μονάδα Ψυχικής Υγείας και ιδιαίτερα την ψυχολόγο μου, για τις προσπάθειές τους και εύχομαι περισσότεροι συνάνθρωποί μου, που αντιμετωπίζουν παρόμοια ψυχικά θέματα να βρουν την ελπίδα και την δύναμη που βρίσκω εγώ! Καλή επιτυχία στο έργο σας και καλή δύναμη».
Σ.Τ., ωφελούμενη, Κ.Υ. Αλμυρού: «Σας απευθύνω ένα μεγάλο ευχαριστώ και κυρίως ευχαριστώ πολύ τον αξιόλογο ψυχολόγο μου, που μου πρότεινε να γράψω λίγα λόγια. Η Κινητή Μονάδα επισκέπτεται μία φορά τον μήνα το Κ.Υ. Αλμυρού. Επιτέλους και ευτυχώς. Ευχαριστώ τον ψυχίατρό μου για την πολύτιμη βοήθειά του μέσω της κατάλληλης φαρμακευτικής αγωγής και υποστήριξής του πάνω στο θέμα της ψυχικής μου υγείας. Ευχαριστώ τον ψυχολόγο μου, ο οποίος μου δίδαξε ότι γεννήθηκα όχι μόνο για να υποφέρω, αλλά πάνω από όλα να ζω, ότι είναι πολύτιμο ένα χέρι βοηθείας. Μέσα από τις πολύτιμες συνεδρίες μου με τον ψυχολόγο μου απέκτησα μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση, ευελιξία στον χειρισμό πολύπλοκων καταστάσεων της ζωής μου, θάρρος, τόλμη, παρρησία, τουλάχιστον σε μεγαλύτερο βαθμό από όσο τα διέθετα. Ο ψυχολόγος μου επαληθεύτηκε εν καιρώ πάνω σε δύο σοφά ρητά «δεν γεννιέσαι γυναίκα, αλλά γίνεσαι» και «αν θέλεις να σε αγαπούν, να αγαπάς». Ευχαριστώ πολύ και τους δύο που υπάρχουν στη ζωή μου, με τον τρόπο που τους επιτρέπει η επιστημονική τους ιδιότητα να υπάρχουν… Χωρίς αυτούς τους ανθρώπους- επιστήμονες, ίσως να έλεγα και να επαναλάμβανα κι εγώ το: «Η σταθερά στη ζωή μου ήταν η δειλία (Κική Δημουλά)». Ευχαριστώ πολύ για την πρόταση να εκφράσω κάποια βαθύτερα συναισθήματά μου! Εύχομαι κάθε επιτυχία!».
Ε.Α., ωφελούμενη, Κ.Υ. Βελεστίνου: «Η ομάδα αυτή με βοήθησε πάρα πολύ, άλλαξε η ζωή μου προς το καλύτερο. Εχω καλύτερη διάθεση, έμαθα να διεκδικώ πράγματα που για πολλά χρόνια έχασα, έχω κι εγώ πια χώρο. Βελτιώθηκαν οι σχέσεις μου με τους γύρω μου, αλλά κυρίως με τον εαυτό μου. Σας ευχαριστώ από την καρδιά μου, εύχομαι καλή δύναμη σε όλους σας».
Κρατούμενοι Φυλακών Κασσαβετείας, μέσω της Κοινωνικής Υπηρεσίας του Υποκαταστήματος: «Η σχέση με την Κινητή Μονάδα Μαγνησίας για την ψυχική υγεία, δεν είναι μόνο θεραπευτική, είναι μέσον έκφρασης και επικοινωνίας. Τους κάνει καλό, όπως λένε, καθώς ακούν μια έμπειρη γνώμη και διαφορετική. Ανταποκρίνονται στις ανάγκες τους, καθώς δημιουργούν σχέσεις εμπιστοσύνης και μπορούν να εκφραστούν όπως νιώθουν. Βλέπουν αυτή τη συνεργασία ως έναν εύκολο τρόπο να παραπονιούνται χωρίς να έχουν συνέπειες και χωρίς κάποιος να τους κρίνει».
Επιστημονικοί συνεργάτες
Barbara Dean, ψυχολόγος του προγράμματος «Βοήθεια στο Σπίτι (ΒΣΣ) Δήμου Αλοννήσου»: «Η Κινητή Μονάδα με τον επαγγελματισμό που τη διακρίνει προσέφερε στο πρόγραμμα ΒΣΣ του Δήμου Αλοννήσου πολλά ωφέλη, όχι μόνο στήριξε το πρόγραμμα, αλλά εμπλούτισε την ομάδα με νέες επιστημονικές απόψεις και με πολύτιμες συμβουλές. Η παρουσία της ομάδας στο νησί υπήρξε καλοδεχούμενη από πολλές οικογένειες που ωφελήθηκαν άμεσα, ενώ με την παρέμβαση του ψυχιάτρου, προσφέραμε ουσιαστική βοήθεια και σε πολύ δύσκολες περιπτώσεις, παρακολουθώντας και εφαρμόζοντας νέες θεραπείες».
Σαρηγιάννη Φανή, διευθύντρια Κέντρου Υγείας Βελεστίνου και Παμπουκίδου Σιμέλα, κοινωνική λειτουργός Κέντρου Υγείας Βελεστίνου: «Ο άριστος συνδυασμός επαγγελματισμού, υπευθυνότητας και ειλικρινούς χαμόγελου διέκρινε το προσωπικό της Κινητής Μονάδας όλο το διάστημα συνεργασίας μας στο Κ. Υγείας Βελεστίνου. Σας ευχαριστούμε ειλικρινά».
Στέκα Κωνσταντίνα, κοινωνική λειτουργός του προγράμματος «Βοήθεια στο Σπίτι (ΒΣΣ) Δήμου Ζαγοράς – Μουρεσίου»: «Τα ευρήματα της ώς τώρα συνεργασίας μας και παρουσίας σας στον χώρο μας, αναδεικνύουν τον σημαντικό ρόλο της Κινητής Μονάδας Ψυχικής Υγείας για την πρόληψη και αποκατάσταση στο πεδίο της ψυχικής υγείας, την αποδοχή της από την κοινότητα και την ανάγκη περαιτέρω ενίσχυσης και αποκεντροποίησης των πρωτοβάθμιων ψυχιατρικών υπηρεσιών υγείας. Πιο συγκεκριμένα η παρουσία της ΚΜΨΥ είναι απαραίτητη σε περιοχές, όπως ο Δήμος Ζαγοράς- Μουρεσίου, που η γεωγραφική τους έκταση και διαμόρφωση, η οικισική τους διασπορά, καθώς και οι οικονομικές, κοινωνικές και πολιτισμικές συνθήκες, που σε συνδυασμό με την φύση των ψυχικών διαταραχών, δυσχεραίνουν την πρόσβαση των κατοίκων αυτών των περιοχών σε υπηρεσίες Ψυχικής Υγείας».
Η στελέχωση της διεπιστημονικής ομάδας
Η διεπιστημονική ομάδα αποτελείται από:
• 2 ψυχιάτρους (ψυχιατρική εκτίμηση και παρακολούθηση).
• 2 ψυχολόγους (ψυχολογική υποστήριξη και συμβουλευτική).
• 1 κοινωνική λειτουργό (κοινωνική υποστήριξη).
• 1 νοσηλεύτρια (νοσηλευτική φροντίδα ψυχικά ασθενών).
Απευθύνεται σε όλους τους ενήλικες που αντιμετωπίζουν ψυχικές διαταραχές (π.χ. κατάθλιψη, ψυχώσεις, αγχώδεις διαταραχές κ.λπ.), σε ανθρώπους με ψυχοκοινωνικά προβλήματα, καθώς και στις οικογένειες/φροντιστές των ωφελούμενων για υποστήριξη και ψυχοεκπαίδευση. Οι υπηρεσίες αφορούν επίσης και τον υγιή πληθυσμό, μέσα από προγράμματα πρόληψης και ενημέρωσης σε επαγγελματίες υγείας, εκπαιδευτικούς, τοπικές αρχές, αλλά και σε κάθε ενδιαφερόμενο.
Ανά τακτά και συγκεκριμένα χρονικά διαστήματα, που ανακοινώνονται εγκαίρως, η Κινητή Μονάδα επισκέπτεται τα Κέντρα Υγείας και τις ΤΟΜΥ του νομού. Συγκεκριμένα τα Κέντρα Υγείας Ζαγοράς, Αργαλαστής, Αλμυρού, Βελεστίνου και των νησιών Σκιάθου, Σκοπέλου, Αλοννήσου. Καθώς και τις ΤΟΜΥ Αγχιάλου, Αγριάς και Ν. Ιωνίας. Λόγω της αύξησης των αναγκών, από το 2022 προσφέρει τις υπηρεσίες της επίσης στους φοιτητές του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, στους κρατούμενους των Φυλακών Κασσαβέτειας και σε περιοχές όπως το Μούρεσι και η Τσαγκαράδα. Η ομάδα πραγματοποιεί επίσης, κατ’ οίκον επισκέψεις σε όλο τον νομό, όταν πληρούνται συγκεκριμένα κριτήρια.
Κινητή Μονάδα Μαγνησίας για την Ψυχική Υγεία
Επιστημονικά υπεύθυνη ΑμΚΕ «ΔΙΟΔΟΣ»: Βέργου Σοφία, ψυχολόγος. Επιστημονικά υπεύθυνη Κινητής Μονάδας: Ποτουρίδου Παναγιώτα, ψυχολόγος. Καρζής Αντώνης, ψυχίατρος. Νικολάου Νίκος, ψυχίατρος. Παπαδάτου Τίνα, ψυχολόγος. Χουστουλάκης Γιώργος, ψυχολόγος. Μπέα Μαριάννα, νοσηλεύτρια. Τσόμπρα Αθανασία, κοινωνική λειτουργός.
Επικοινωνία Κινητής Μονάδας Μαγνησίας: Τηλ.: 24210 31993 / 6936 586658.
Ωράριο Επικοινωνίας: Δευτέρα – Παρασκευή 8.00 – 16.00.
e-mail: [email protected].