Τρεις μαθήτριες και μια συνοδός καθηγήτρια του 8ου Γενικού Λυκείου Βόλου συμμετείχαν στο Μαθητικό Συνέδριο / Εργαστήριο «Seeking Justice: From Nuremberg to the Hague», που πραγματοποιήθηκε 8-11 Απριλίου στη Χάγη της Ολλανδίας. Το συνέδριο/εργαστήριο διοργανώθηκε από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό EuroClio – European Association of History Educators σε συνεργασία με ειδικούς εκπαιδευτές και περιελάμβανε ανάμεσα στα άλλα και προσομοίωση συνεδρίασης του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών (Model UN) και παρακολούθηση δίκης στο Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο (International Criminal Court) της Χάγης.
Τα σχολεία που επελέγησαν να συμμετέχουν στο Μαθητικό Συνέδριο στη Χάγη ήταν Λύκεια από την Ολλανδία, την Πολωνία, τη Γαλλία, την Ισπανία, την Κροατία και από την Ελλάδα το 8ο Γενικό Λύκειο Βόλου. Στο πλαίσιο του Μαθητικού Συνεδρίου/ Εργαστηρίου οι μαθήτριες από το τμήμα της Β’ Λυκείου Ανθρωπιστικού Προσανατολισμού, Μαριαλένα Κλιάφα, Αθηνά Κουτσινάρη και Έλενα Ναουμίδη, με συνοδό τη φιλόλογο καθηγήτριά τους Τσιργούλα Β. είχαν την ευκαιρία να συμμετέχουν σε ομαδικές δραστηριότητες που τους παρείχαν γνώσεις για ιστορικές δίκες που εδραίωσαν την έννοια του Διεθνούς Δικαίου, αλλά και για τις σύγχρονες προκλήσεις σε ζητήματα διεθνούς δικαιοσύνης γενικά και ειδικότερα στη δίωξη των τεσσάρων κατηγοριών διεθνών εγκλημάτων – εγκλήματα πολέμου, κατά της ανθρωπότητας, γενοκτονία, έγκλημα επίθεσης – τα οποία δικάζονται από το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο (ICC) της Χάγης.
Κατά την προσομοίωση των οργάνων και των εργασιών του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών (Model UN), οι 20 Ευρωπαίοι μαθητές ανέλαβαν τον ρόλο διπλωματών συγκεκριμένων κρατών-μελών που συμμετέχουν στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ. Η προσομοίωση απαιτούσε οι μαθητές/τριες να ερευνήσουν διεθνή ζητήματα της επικαιρότητας και στο πλαίσιο των επιτροπών και οργάνων του ΟΗΕ, να δημιουργήσουν συμμαχίες και να προτείνουν λύσεις με μορφή «ψηφισμάτων» που συζητήθηκαν δυναμικά κατά τη διάρκεια του Συμβουλίου. Ως πρόεδρος του Συμβουλίου Ασφαλείας επιλέχθηκε από τους διοργανωτές του Μαθητικού Συνεδρίου/ Εργαστηρίου η Ελληνίδα μαθήτρια Έλενα Ναουμίδη, που εκπροσωπούσε τη Μάλτα, ενώ η Αθηνά Κουτσινάρη και η Μαριαλένα Κλιάφα εκπροσώπησαν αντίστοιχα την Ελβετία και τη Σιέρρα Λεόνε.
Η επίσκεψη των μαθητών/τριών στο Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο (ICC) της Χάγης και η συζήτηση που ακολούθησε με νομικό που εργάζεται σε αυτό διαφώτισε τους/τις μαθητές/τριες για τη δικαιοδοσία του Δικαστηρίου και τις υποθέσεις που έχει αναλάβει. Πρόκειται για το μόνιμο δικαστικό όργανο που είναι αρμόδιο για την ποινική δίωξη προσώπων για το έγκλημα της γενοκτονίας, τα εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας, τα εγκλήματα πολέμου και το έγκλημα της επίθεσης. Για την εκδίκαση διαφορών που προκύπτουν μεταξύ κρατών αρμοδιότητα έχει το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης (ICJ), που είναι ένα όργανο των Ηνωμένων Εθνών.
Η φιλόλογος κ. Τσιργούλα ανέφερε πως «η συμμετοχή των μαθητριών του 8ου ΓΕΛ Βόλου στο Μαθητικό Συνέδριο ήταν μια δυνατή και μοναδική εμπειρία που συνέβαλε όχι μόνο στην απόκτηση γνώσεων σχετικά με την τρέχουσα διεθνή πολιτική κατάσταση και το Διεθνές Δίκαιο, αλλά κυρίως στη βιωματική και συνεργατική προσέγγιση της μάθησης ως γόνιμης και ταυτόχρονα διασκεδαστικής εμπειρίας: έμαθαν να σκέφτονται με έναν νέο και συναρπαστικό τρόπο, να συζητούν και να ακούνε τις απόψεις άλλων μαθητών για το θέμα που εξετάζουν, να ανταλλάσσουν σκέψεις και τους προβληματισμούς με συνομηλίκους από διαφορετικές χώρες, να μοιράζονται συναισθήματα ενθουσιασμού και πάθους για μελέτη και έρευνα και πληρότητας για τα επιτεύγματά τους».
Δηλώσεις μαθητριών
Οι μαθήτριες που συμμετείχαν στο Μαθητικό Συνέδριο στη Χάγη τόνισαν μεταξύ άλλων τα εξής:
Η Μαριαλένα Κλιάφα, μαθήτρια στο 8ο Γενικό Λύκειο Βόλου, είπε πως «κατά τη διάρκεια του προγράμματος είχα την ευκαιρία να συνεργαστώ με ενδιαφέροντα άτομα που δεν είχα γνωρίσει πριν, να τους γνωρίσουμε καλύτερα και να έχουμε ένα εξαιρετικό αποτέλεσμα μέσα από τη συνεργασία μας. Η αγαπημένη δραστηριότητα στο πρόγραμμα ήταν η έρευνα για ένα συγκεκριμένο θέμα που μας ανατέθηκε (στην περίπτωσή μου για την Ουγκάντα). Κατάφερα να αποκτήσω μια καλύτερη εικόνα για την κατάσταση συγκεντρώνοντας πληροφορίες από αξιόπιστες πηγές και να σχηματίσω μια ολοκληρωμένη παρουσίαση με την ομάδα μου και στη συνέχεια να ενημερώσω και τους υπόλοιπους μαθητές επί του θέματος.
Μέσα από το πρόγραμμα, η αντίληψή μου για τη δικαιοσύνη έχει εξελιχθεί. Τώρα βλέπω τη δικαιοσύνη ως ένα περίπλοκο ζήτημα, όχι μόνο ως σωστό και λάθος. Είναι πραγματικά δύσκολο να προσδιοριστεί τι είναι πραγματικά δικαιοσύνη και αδικία, ειδικά όταν ο συναισθηματικός παράγοντας παίζει σημαντικό ρόλο.
Συνολικά, το όλο πρόγραμμα ήταν μια μοναδική εμπειρία. Γνώρισα τόσους πολλούς νέους ανθρώπους και έμαθα τόσα πολλά πράγματα για τα σύγχρονα ζητήματα πολιτικής που εξακολουθούν να επιβαρύνουν τον κόσμο μας.
Από την πλευρά της η μαθήτρια Έλενα Ναουμίδη είπε πως η εμπειρία ήταν φοβερή και μοναδική για εμένα. Μέσω αυτού απέκτησα απίστευτες γνώσεις για τη δικαιοσύνη και εμβάθυνα σε πολλά ζητήματα που πλήττουν την κοινωνία μας ακόμη και σήμερα. Πιο συγκεκριμένα, πριν το συνέδριο η δικαιοσύνη για εμένα ήταν ένα απλό θέμα που αφορούσε κυρίως τη νομοθεσία της κάθε χώρας. Αντίθετα το σεμινάριο μου δίδαξε ότι η δικαιοσύνη μπορεί να υπάρξει υποκειμενική και πολλές φορές αμφιλεγόμενη. Μου δίδαξε να αναλύω καταστάσεις βλέποντάς τις από πολλαπλές οπτικές γωνίες και να είμαι διπλωματική σε περίπλοκες καταστάσεις. Τέλος, η επίσκεψή μας στο Διεθνές Δικαστήριο ήταν μια ανεπανάληπτη εμπειρία. Έμαθα πολλές χρήσιμες πληροφορίες για τον νομικό τομέα και συμβουλές για τα επαγγέλματά του ακόμη και στο Διεθνές Δικαστήριο. Η επίσκεψη αυτή, μάλιστα, λειτούργησε και ως ερέθισμα για να στραφώ προς τις σπουδές της νομικής».
Από την πλευρά της η Αθηνά Κουτσινάρη είπε πως «μετά τη συμμετοχή μου σε αυτό το πρόγραμμα συνειδητοποίησα ότι όταν υπάρχει δικαιοσύνη υπάρχει και αδικία. Δεν έχει σημασία αν ένα άτομο ή μια χώρα έχει δίκιο ή λάθος, αλλά αυτό που έχει μεγαλύτερη σημασία είναι η εξουσία. Η ανθρωπότητα έχει πολύ δρόμο να διανύσει για να επιτύχει μια καλύτερη δικαιοσύνη για όλους.
Η συνεργασία και η ανταλλαγή διαφορετικών απόψεων στο πλαίσιο των ομαδικών δραστηριοτήτων με τα άλλα παιδιά ήταν πολύ ενδιαφέρουσα. Επίσης, η διαδικασία παρουσίασης της ομαδικών μας εργασιών ήταν συναρπαστική και διασκεδάζαμε ταυτόχρονα.
Συνοψίζοντας, αν και το πρόγραμμα γενικά ήταν πολύ απαιτητικό όσον αφορά στις εργασίες, τις αρμοδιότητές μας και το επίπεδο των αγγλικών, ήταν μια καταπληκτική εμπειρία. Έχω γνωρίσει μαθητές από άλλες χώρες, έχω απολαύσει νέες φιλίες και έχω εξερευνήσει τις δεξιότητες και τις ικανότητές μου σε ένα διαφορετικό περιβάλλον. Πιστεύω ότι αυτή η εμπειρία θα παίξει σημαντικό ρόλο στην απόφασή μου για σπουδές ή ακόμα και επάγγελμα στο μέλλον».