Λόγω της αλματώδους αύξησης της τιμής του λαδιού, μέσω διαδικτύου παρατηρούνται φαινόμενα απάτης και αισχροκέρδειας, με συνέπεια την αδυναμία των καταναλωτών να προστατευτούν και από τους ποσότητες νοθευμένου λαδιού που κυκλοφορεί. Παραγωγοί και διατροφολόγοι της Μαγνησίας εφιστούν την προσοχή και παρουσιάζουν μεθόδους ανίχνευσης των βλαβερών προσμείξεων στο λάδι, αλλά και στο μέλι.
ΡΕΠΟΡΤΑΖ
ΒΙΟΛΕΤΤΑ ΘΕΟΔΟΣΙΟΥ
Το λάδι είναι υγιεινή τροφή υψηλής διατροφικής αξίας. Δίνει ενέργεια, βοηθά στο ανοσοποιητικό σύστημα, νοστιμίζει τα φαγητά και δεν τήκεται γρήγορα σε υψηλές θερμοκρασίες, με αποτέλεσμα να μην γίνεται καρκινογόνο.
Ισχυρό αντιοξειδωτικό με αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες. Βοηθά στη λειτουργία του εγκεφάλου, του εντέρου και του αναπαραγωγικού συστήματος και τα λιπαρά οξέα που περιέχει αποτελούν βασικό συστατικό της κυτταρικής μεμβράνης και έτσι προστατεύουν τα κύτταρα από ιούς και βακτήρια.
Η έλλειψή του μπορεί να δημιουργήσει αβιταμίνωση, νοητική σύγχυση και να καταστείλει το ανοσοποιητικό σύστημα, με αποτέλεσμα ο οργανισμός να νοσεί ή να κινδυνεύει να γίνει ευάλωτος σε αρρώστιες.
Χρησιμοποιείται ευρέως και στη φαρμακολογία και την κοσμετολογία για την παρασκευή φαρμάκων και καλλυντικών.
Τι γίνεται όμως όταν αυτό το βασικό αγαθό για την υγεία νοθεύεται και μπορεί να γίνει επικίνδυνο;
Στην ερώτηση αυτή ζητήσαμε από τη διατροφολόγο και πρόεδρο της Ένωσης Διαιτολόγων Διατροφολόγων στην Περιφέρεια Θεσσαλίας και αντιπρόεδρο της Ένωσης Διαιτολόγων Διατροφολόγων Ελλάδος κ. Νότα Μπλούχου να μας δώσει βασικές πληροφορίες που θα μας βοηθήσουν να διακρίνουμε τη νοθεία στο λάδι.
Ένας τρόπος που μπορεί να νοθευτεί το λάδι είναι η ανάμιξη με σπορέλαια κακής ποιότητας, τα κραμβέλαιο, φοινικέλαιο και γενικά β’ κατηγορίας, έλαια που τήκονται γρήγορα και περιλαμβάνουν πολλά trans λιπαρά οξέα, επικίνδυνα για τον οργανισμό.
Ένας δεύτερος τρόπος είναι με φυσικά χρωστικά να αλλαχθεί το χρώμα του ελαιόλαδου, έτσι ώστε να μοιάζει με το φυσικό χρώμα της ελιάς.
Το χρώμα του ελαιόλαδου εξαρτάται κυρίως από το υψόμετρο, αλλά και από την περιοχή που έχει παραχθεί το λάδι (μιλάμε πάντα για παρθένο ελαιόλαδο).
Το έξτρα παρθένο ελαιόλαδο έχει μια φρουτώδη γεύση και θυμίζει στο χρώμα φύλλα ελιάς, καθώς και μια επίγευση λίγο πικρή.
Πώς μπορούμε ως καταναλωτές να ξεχωρίσουμε το αγνό λάδι από το νοθευμένο;
Τα λάδια που έχουν προσμείξεις, και συνεπώς έχουν νοθευτεί, έχουν συνήθως οσμή τηγανητής πατάτας και μια βαριά μυρωδιά.
Ένας πρακτικός τρόπος για να ξεχωρίσουμε εάν ένα λάδι είναι νοθευμένο, είναι να βάλουμε σε ένα μικρό ποτήρι λίγη ποσότητα στο ψυγείο και να περιμένουμε. Εάν το λάδι παγώσει, σημαίνει ότι είναι αγνό και όχι νοθευμένο.
Τρόποι αποφυγής κατανάλωσης νοθευμένου λαδιού
Δεν αγοράζουμε από πλανόδιους πωλητές και ανθρώπους που δεν γνωρίζουμε την ιδιότητά τους και κυρίως αποφεύγουμε την αγορά μέσω διαδικτύου, καθώς το τελευταίο διάστημα και κυρίως λόγω της αλματώδους αύξησης της τιμής παρατηρούνται φαινόμενα απάτης και αισχροκέρδειας και δυστυχώς το διαδίκτυο προσφέρεται αρκετά συχνά για τέτοιες μεθόδους.
Ελέγχουμε την οξύτητα του ελαιόλαδου και αγοράζουμε έξτρα παρθένο ελαιόλαδο με χαμηλές οξύτητες από 0,5 έως 2%.
Εάν είναι εφικτό, όταν αγοράζουμε λάδι και πριν το καταναλώσουμε, μπορούμε να απευθυνθούμε σε κάποιο χημικό εργαστήριο για να ελέγξουμε την ποιότητα και την οξύτητά του.
Σημαντικό ρόλο στην καταλληλότητα ή μη του λαδιού παίζει και η μέτρηση της τιμής Κ, που είναι δείκτης ποιότητας προϊόντων και νοθείας.
Τα σπορέλαια με χαμηλή οξύτητα συνήθως έχουν υπερβολικά αυξημένη τιμή του δείκτη Κ.
Στη συνέχεια, τονίζει η κ. Μπλούχου, θα πρέπει να ελέγχουμε την ετικέτα στην οποία πρέπει να υπάρχει ο αριθμός έγκρισης του προϊόντος, αλλά και ένα στοιχείο IOC (International Oil Council) που αφορά σχολαστικούς ελέγχους που γίνονται για την ποιότητα του προϊόντος και οπωσδήποτε αναγράφεται η επωνυμία του παραγωγού ή τους εταιρείας.
To International Oil Council, είναι ένα Διεθνές Ερευνητικό Κέντρο που επικεντρώνεται σε ελέγχους για την ποιότητα των τροφίμων.
Σχετικά με το αν παρατηρείται στην περιοχή της Μαγνησίας νοθευμένο ελαιόλαδο, ο διευθυντής του Αγροτικού Συνεταιρισμού Πηλίου κ. Τ. Ψοφογιώργος τονίζει ότι παρατηρούνται φαινόμενα νοθείας στο λάδι με σπορέλαια και της χρωστικές, αλλά στην περιοχή της Μαγνησίας δεν έχει παρατηρηθεί κάποιο τέτοιο φαινόμενο. Οι καταναλωτές της περιοχής προμηθεύονται λάδι καλής ποιότητας και ελεγμένο για προσμίξεις με όλους τους απαιτούμενους ελέγχους.
Το μέλι
Γνωστό για τις ευεργετικές του ιδιότητες το μέλι είναι φυσικό προϊόν που χρησιμοποιείται ευρέως στη διατροφή μας, αλλά και στη φαρμακολογία και την κοσμετολογία. Περιέχει πολλά θρεπτικά συστατικά που βοηθούν στην καλή λειτουργία του οργανισμού.
Τι γίνεται όμως όταν τα θρεπτικά αυτά συστατικά καταστρέφονται μέσω της νοθείας που παρατηρείται έντονα το τελευταίο χρονικό διάστημα και στο μέλι;
Ο πρόεδρος των Μελισσοκόμων Ν Μαγνησίας κ. Θεοδόσιος Κατσαρός μιλώντας στη «Θ» δήλωσε ότι για το θέμα αυτό φταίει κατά κύριο λόγο η ελληνοποίηση του μελιού. Υπάρχουν στην αγορά αμφίβολου ποιότητας μέλια με προσμείξεις μελιού από διάφορες χώρες, γεγονός που δεν καταγράφεται στις ετικέτες των εταιρειών που εμπορεύονται το μέλι ούτε και αναφέρεται στη νομοθεσία κάποια υποχρέωση σχετικά με αυτό.
Ο κ. Κατσαρός δηλώνει ότι είναι πάγια θέση του Συνδέσμου Μελισσοκόμων Ν. Μαγνησίας, αλλά και του πανελλήνιου συνδικαλιστικού οργάνου των Μελισσοκόμων, να αναγράφεται υποχρεωτικά στην ετικέτα η προέλευση του μελιού και όχι εάν προέρχεται από χώρες εντός και εκτός της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Για τη νοθεία στο μέλι δήλωσε ότι συνήθως γίνεται με την προσθήκη ζάχαρης από ζαχαροκάλαμο ή ζαχαρότευτλα, ισογλυκόζη κ.ά. Το ίδιο δηλώνει και η κ. Μπλούχου, η οποία προσθέτει ότι μπορεί να γίνει προσθήκη σιροπιού ρυζιού ή ακόμα και παντζαριού για να δοθεί στο μέλι μια επίνευση φρουτώδης.
Πώς μπορεί να προστατευθεί ο καταναλωτής;
Η κ. Μπλούχου δηλώνει ότι είναι σημαντικό να γνωρίζουμε ότι το μέλι που είναι αγνό πρέπει να κρυσταλλώνει. Όσο πιο ρευστό είναι το μέλι, τόσο περισσότερες προσμείξεις σιροπιού και άλλων πρόσθετων υλικών περιλαμβάνει.
Επίσης, το αγνό μέλι προσδιορίζεται από την περιεκτικότητα σε γυρεόκοκκους, καθώς και από τη διατροφή των μελισσών στις κυψέλες, στις οποίες, κυρίως από τον χειμώνα μέχρι αρχές Απρίλη, σιτίζονται με ζάχαρη. Αυτό πρακτικά απαγορεύεται, εάν συνεχιστεί δίνει κακής ποιότητας μέλι.
Πώς καταλαβαίνουμε εάν ένα μέλι είναι αγνό;
Εκτός από τη φυσική κρυστάλλωση, που είναι χαρακτηριστικό του αγνού μελιού, μπορούμε διαλύοντας ένα κουταλάκι μέλι σε ένα ποτήρι νερό να δούμε την ποιότητά του. Εάν το μέλι δεν διαλυθεί, σημαίνει ότι είναι καλό, εάν ναι τότε περιέχει προσμίξεις και δεν είναι καλής ποιότητας και εάν καταναλωθεί δεν αφήνει κολλώδη επίγευση.
Ο κ. Κατσαρός είναι κατηγορηματικός ως προς τους ελέγχους που γίνονται στην αγορά. Δηλώνει ικανοποιημένος από τους συνεχείς ελέγχους του ΕΦΕΤ, αλλά δεν φθάνει αυτό. Πρέπει ο ίδιος ο καταναλωτής να προστατεύσει τον εαυτό του αποκλείοντας τις αγορές από πλανόδιους πωλητές αμφιβόλου ποιότητας προϊόντος.
Εν κατακλείδι, θα πρέπει να είμαστε προσεκτικοί στην αγορά και του λαδιού, αλλά και του μελιού, που είναι δυο βασικά συστατικά κυρίως της μεσογειακής διατροφής και είναι πολύ σημαντικό να προστατεύσουμε την υγεία μας.
Προφανώς οι καιροί είναι δύσκολοι, αλλά ελλοχεύουν περισσότεροι κίνδυνοι, αν αφεθούμε στην ανευθυνότητα και την επίτευξη εύκολου κέρδους ασυνείδητων που εκμεταλλεύονται την εκρηκτική αύξηση των τιμών για να κερδοσκοπήσουν.
Η σχέση ποιότητας και τιμής είναι εκ των ουκ άνευ και αδιαπραγμάτευτη σε κάθε περίπτωση.