του Κυριάκου Παπαγεωργίου
Τίθενται επτά ζητήματα που ζητούν ερμηνεία και αναζητούνται ισάριθμες τουλάχιστον απόπειρες διείσδυσης στην απώτατη ετούτη ακρόπολη των κλασικών χρόνων.
Και τούτο γιατί η ιστορία δεν είναι για τα συρτάρια. Ούτε μόνο για τα βιβλία. Απαιτεί τόλμη και ζητά αιμοδίωση μέσα κι έξω από τις φλέβες του ανθρώπινου ψυχισμού.
Πρώτα τα επτά ζητήματα
Ζήτημα πρώτον: H πληροφορία και η γνώση.
Ζήτημα δεύτερο: Ο εντοπισμός και η θέση του μνημείου.
Ζήτημα τρίτο: H σύγκρουση Αρχαιολογικής Υπηρεσίας και Δασαρχείου. (Τα βάτα κόντρα στα ερείπια)…
Ζήτημα τέταρτο: Η προέλευση της ακρόπολης και η πιθανή χρονολόγησή της.
Ζήτημα πέμπτο: Τα σχίνα, τ’ αγκάθια κι οι θάμνοι, ως αναγκαίο σκηνογράφημα για την προσέγγιση του δρυμαίου βραχόκηπου.
Ζήτημα έκτο: Η συμπαιγνία αειθαλών βλαστών και λίθινων κειμηλίων.
Ζήτημα έβδομο: H xρονομίσθωση της αποστολής έληξε και καλωδιωθήκαμε στα βάτα και τ’ αγκάθια…
Έπειτα οι απόπειρες
Κλειδώνοντας την επτάπυλη θεωρία της Κασθαναίας, προχωρήσαμε στην ανεξήγητη παρουσία της και στην εξίσου απίθανη δημιουργία της…
Πώς κτίστηκε εκεί;
Η εκδοχή της κτίσης δεν έχει τίποτα το εύλογο, για να τη δεχτούμε ως πιθανή. Άρα είναι μια κτίση «ουρανοκατέβατη»…
Όπως όλα τα αμφισβητούμενα κάστρα της αρχαιότητας, έτσι κι εδώ στην Κασθαναία η πραγματικότητα ανατρέπει τη λογική και την αληθοφάνεια…
Η μόνη που αντιστέκεται και βασιλεύει στο μισοσκόταδο της Κασθαναίας είναι η επιστημονική αλήθεια! Μια αλήθεια που καίει τους ψευδόσχημους νεοτεχνοκράτες. Τους φορείς δηλαδή μιας νοσηρής αδιαφορίας και τους μεταφορείς μιας διαχειριστικής ακαμψίας. (Μακριά από μας!).
Πώς θα ξεπεράσουμε τα εμπόδια και πώς θα διεισδύσουμε στο επτάπυλο των ζητημάτων της;
Αλλά κυρίως πού θα βρούμε τη δύναμη, την αντοχή και την ελπίδα (εμείς οι νάνοι απέναντι στους γίγαντες) για να καταφέρουμε μια πρώτη επαφή με το αρχιτεκτονικό τέμενος της Κασθαναίας;
Πρώτα απ’ όλα: Ας πούμε πως είναι ακατόρθωτο. Και πράγματι είναι…
O θερβάντες λέει κάπου στον «Δον Κιχώτη» του πως τα σπουδαία κατορθώματα τα φυλάει η μοίρα για τους σπουδαίους ανθρώπους.
Έ! Όχι και σπουδαίο κατόρθωμα ο εντοπισμός, η προσέγγιση και η αποκάλυψη του αρχαίου τείχους της Κασθαναίας;
Πολυσήμαντο ναι, ακατόρθωτο όχι!…
Η Κασθαναία είναι και σημαίνον και σημαινόμενο! Για τέσσερις λόγους:
Ο πρώτος: Δε φαίνεται από πουθενά ο τόπος. Και τούτο γιατί είναι σκεπασμένος από αείφυλλα, πλατύφυλλα και πυκνές κι αγκαθωτές κιονοστοιχίες.
Ο δεύτερος: Δεν υπάρχει ούτε αρχή ούτε τέλος! Κανείς δεν ξέρει από πού να ξεκινήσει, καθώς όλες οι πιθανές είσοδοι είναι δυσδιάκριτες και αδιάβατες.
Ο τρίτος: Κι αν βρεθεί κάποια τρύπα ή δίοδος ύστερα από λίγα βήματα κονιορτοποιείται από τα βάτα…
Ο τέταρτος: Ας υποθέσουμε πως νικάει η τόλμη, καπάκι έρχεται η τύχη και η απόπειρα στέφεται από επιτυχία. Επιτυχία προσπέλασης του άβατου χώρου. Η επιστροφή επιεικώς θεωρείται αδύνατη. Κανένα νήμα κουβαρίστρας – μήτε της Αριάδνης η βοήθεια – δεν μπορεί να σε ξεμπλέξει από τον λαβύρινθο των σκιών και των δερμάτινων κλωστών του δάσους…
Μπήκες; Άντε βγες!…
*
Την πρώτη φορά τολμήσαμε. Αλλά μείναμε με την τόλμη στα χέρια…
Τη δεύτερη η τόλμη στέφθηκε από σχετική επιτυχία. Φτάσαμε στην πηγή. Αλλά νερό δεν ήπιαμε.
Την τρίτη ήπιαμε από την πηγή αλλά δεν ξεδιψάσαμε.
Πώς συνέβη αυτό; Είδαμε το τείχος από απόσταση, αλλά δεν το αγγίξαμε, δεν το χορτάσανε τα μάτια μας, δεν το αφουγκράστηκαν οι αισθήσεις μας…
Την τελευταία από τις τέσσερις φορές ματώσαμε, σχιστήκαμε, πυροβοληθήκαμε από τα σχινάγκαθα, αλλά ξέπνοοι πέσαμε στην αγκαλιά της, προσκυνώντας τις κυκλώπειες ισοδομικές της πέτρες και σβήσαμε ευτυχισμένοι εκεί που υπάρχει ακόμη Τόπος σ’ αυτόν τον έρημο τόπο που με επιείκεια θα τον βαφτίζαμε πλανητικό, υπερκόσμιο και απαξιωμένο…
Απαξιωμένο από τους αυτόχθονες και γηγενείς ταγούς που επιμένουν στο πείσμα των καθολικών καιρών να αποκαλούνται ακόμη Έλληνες…
Μονομανής επίλογος
Έσχατη έρχεται η καταγραφή των υλικών λεπτομερειών της διείσδυσης. Μήκος διάσχισης και διείσδυσης τετρακόσια μόλις μέτρα. Υψομετρική διαφορά από τη θάλασσα πενήντα τρία μέτρα. Στίγμα ανατολικό. Ατμόσφαιρα υγρή και ομιχλώδης. Απώλεια ενός μπατόν, σκισίματα σε όλο το μήκος των δυο κνημών και αναστολή της διείσδυσης λόγω κάματου και εξαντλητικής υπερπροσπάθειας.
Για όλους αυτούς τους λόγους η Κασθαναία θα είναι (και θα μένει) μια πλάνη χτισμένη με υλικά παραμυθιού ή, στην καλύτερη περίπτωση, μια αυταπάτη ευφάνταστου σεναρίου…