Καθηγητής Χρήστος Κόλλιας για τον πόλεμο στην Ουκρανία “Δυσβάστακτο το κόστος για τη Ρωσία”

Δυσβάστακτο θα είναι μεσομακροπρόθεσμα το πολιτικό και οικονομικό κόστος για τη Ρωσία από την εισβολή της στην Ουκρανία και τις κυρώσεις που της έχουν ήδη επιβληθεί, τονίζει ο καθηγητής του Τμήματος Οικονομικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας κ. Χρήστος Κόλλιας κάνοντας μάλιστα λόγο για «στρατηγική μυωπία».
Ο κοσμήτορας της σχολής Οικονομικών και Διοικητικών Επιστημών Χρήστος Κόλλιας ανέφερε πως «ανεξαρτήτως της τελικής στρατιωτικής έκβασης που θα έχουν είτε η πολεμική αναμέτρηση είτε και οι διαπραγματευτικές συνομιλίες για την κατάπαυση των εχθροπραξιών, ο πραγματικός ηττημένος της πολεμικής αναμέτρησης στο έδαφος της Ουκρανίας θα είναι η Ρωσία, ακόμα και αν οι δυνάμεις της κατισχύσουν πλήρως στο πεδίο. Κάτι που προϊόντος του χρόνου φαίνεται να απομακρύνεται ως ενδεχόμενο. Όπως σταδιακά καθίσταται εμφανές, η όλη επιχείρηση δεν εξελίσσεται, όπως υποθέτουμε, ότι προέβλεπαν ή επιθυμούσαν οι σχεδιαστές της. Μάλλον είναι ασφαλές να υποθέσουμε ότι η απόφαση από μέρους του Προέδρου Πούτιν να δώσει την εντολή εισβολής βασίστηκε στην υπόθεση μίας ταχύτατης στρατιωτικής και πολιτικής κατάρρευσης της Ουκρανίας, που θα έδινε τη δυνατότητα να εγκατασταθεί μία φιλορωσική κυβέρνηση στο Κίεβο. Οι μέχρι τούδε εξελίξεις δεν φαίνεται να επιβεβαιώνουν την ορθότητα του ρωσικού σχεδιασμού. Η χρονική επιμήκυνση των επιχειρήσεων λόγω της σθεναρής αντίστασης των Ουκρανών, οι αστοχίες στον στρατιωτικό σχεδιασμό της επιχείρησης που φαίνεται να ανακύπτουν στην πορεία όπως λόγου χάρη οι αναφορές για προβλήματα επιμελητειακής υποστήριξης των δυνάμεων που επιχειρούν στα εδάφη της Ουκρανίας, παρατείνουν χρονικά τη διάρκεια του όλου εγχειρήματος».

Το πολιτικό κόστος
Ο κ. Κόλλιας σημειώνει πως «αυτό έχει σημαντικό κόστος για τη Ρωσία. Όχι μόνο οικονομικό ή σε ανθρώπινες και υλικές απώλειες, αλλά και πολιτικό. Μία ταχεία ολοκλήρωση της εισβολής εντός ενός ή δύο εικοσιτετραώρων δεν θα άφηνε τα περιθώρια ουσιαστικής αντίδρασης από μέρους της Δύσης και θα ελαχιστοποιούσε τη διεθνή κατακραυγή. Η παράταση, όμως, της στρατιωτικής επιχείρησης, πολύ δε περισσότερο η πιθανότητα να μην τελεσφορήσει ως προς τον τελικό αντικειμενικό σκοπό, δημιούργησε τα περιθώρια να ξεπεραστούν οι εμφανείς διαφορές στο εσωτερικό των δυτικών και νατοϊκών εταίρων, κινητοποίησε τη διεθνή κοινή γνώμη, υποχρέωσε τις δυτικές χώρες να προστρέξουν συνδράμοντας με στρατιωτική βοήθεια τις Ουκρανικές ένοπλες δυνάμεις. Τα οπλικά συστήματα που ανακοινώθηκε ότι δίνονται στην Ουκρανία, θα οξύνουν έτι περαιτέρω τις επιχειρησιακές δυσκολίες των δυνάμεων εισβολής, θα αυξήσουν τις απώλειές τους και θα μειώσουν τις ήδη συρρικνούμενες πιθανότητες πλήρους επιτυχίας του αντικειμενικού σκοπού της Ρωσίας».

Η συσπείρωση του ΝΑΤΟ

Ο καθηγητής σημειώνει πως «μεσομακροπρόθεσμα, όμως, το κόστος που θα καταβάλει η Ρωσία είναι πολύ μεγαλύτερο. Αφενός συσπείρωσε το ΝΑΤΟ που μέχρι και πριν την εισβολή ο ρόλος και η χρησιμότητά του ήταν υπό αμφισβήτηση. «Εγκεφαλικά νεκρό» το είχε χαρακτηρίσει ο πρόεδρος Μακρόν. Είναι δεδομένο ότι η Ατλαντική Συμμαχία θα ενισχύσει τις δυνάμεις της στις όμορες με τη Ρωσία χώρες. Ήδη το πράττει εξάλλου. Αν στόχος της εισβολής ήταν να ικανοποιηθούν οι ρωσικές ανησυχίες ασφάλειας που είχε προκαλέσει η μακρινή πιθανότητα ένταξης της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ και στην Ε.Ε., αυτό έχει αντιστραφεί, καθώς ισχυρότερες νατοϊκές δυνάμεις θα εδρεύουν πλέον εγγύτερα στην ρωσική επικράτεια. Πολύ μεγαλύτερο, όμως, είναι το μεσομακροπρόθεσμο πολιτικό κόστος που ήδη καταβάλει η Ρωσία, καθώς απομονώνεται διεθνώς χαρακτηριζόμενη ως μία επιθετική, επεκτατική δύναμη».

Δωδέκατη ως προς το ΑΕΠ η ρωσική οικονομία
Ο κ. Κόλλιας αναφέρει πως «οι δε μεσοπρόθεσμες και μακροχρόνιες οικονομικές επιπτώσεις της διάρρηξης των οικονομικών σχέσεων με ευρωπαϊκές οικονομίες θα πλήξουν καταλυτικά τη ρωσική οικονομία που σε μεγάλο βαθμό είχε στηρίξει τις επιδόσεις της στις ενεργειακές εξαγωγές της. Οι ευρωπαϊκές χώρες με ταχύ βηματισμό θα μειώσουν την ενεργειακή εξάρτηση από τη Ρωσία, στερώντας της πολύτιμα έσοδα. Δεδομένου δε του μεγέθους της ρωσικής οικονομίας, είναι εξαιρετικά αμφίβολο αν θα μπορέσει να ανταπεξέλθει σε έναν νέο εξοπλιστικό ανταγωνισμό με τη Δύση. Ενδεικτικά, το 2021 το Ρωσικό ΑΕΠ ανήλθε σε τρέχουσες τιμές σύμφωνα με τα στοιχεία του ΔΝΤ στα $1.648 δισ. και ήταν το δωδέκατο μεγαλύτερο παγκοσμίως, λίγο μεγαλύτερο από της Ισπανίας ($1.440 δισ.), μικρότερο χωρών όπως η Ν. Κορέα ($1.824 δισ.), η Ιταλία ($2.120 δισ.), η Γαλλία ($2.940 δισ.), η Γερμανία ($4.230 δισ.)».

Οι στρατιωτικές δαπάνες
Και καταλήγει πως «με βάση τα πιο πρόσφατα διαθέσιμα στοιχεία από το SIPRI, το 2020 οι στρατιωτικές δαπάνες της Ρωσίας ανήλθαν περίπου σε $62 δισ. (4,3% επί του ΑΕΠ), της Γερμανίας $53 δισ. (1,4% επί του ΑΕΠ), της Γαλλίας ανήλθαν σε $53 δισ. (2,1% επί του ΑΕΠ). Η δε σύγκριση με τις ΗΠΑ είναι καταλυτική: $778 δισ. (3,7% επί του ΑΕΠ), ήτοι 39% του παγκόσμιου συνόλου των $1981 δισ. Τέλος, το δυσβάστακτο μεσομακροπρόθεσμο πολιτικό και οικονομικό κόστος που θα προκαλέσει η εισβολή στην Ουκρανία μπορεί να πυροδοτήσει δομικού χαρακτήρα αντιδράσεις στο πολιτικό και οικονομικό σύστημα εξουσίας στην Ρωσία με ό,τι αυτό μπορεί να συνεπάγεται τελικά και για τον ίδιο τον Πούτιν».