Άγιος Χρυσόστομος μητροπολίτης Σμύρνης. Ο τελευταίος άγγελος της πολύκλαυστης Σμύρνης. Κάτι περισσότερο από ένας απλός δεσπότης, ο οποίος με το ποιμαντικό του έργο άφησε ανεξίτηλη τη σφραγίδα του στον Μικρασιατικό Ελληνισμό. Ο πρωταγωνιστής του τελευταίου βιβλίου της Ελένης Δικαίου με τίτλο «Ο τελευταίος Έλληνας της Σμύρνης», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πατάκη και παρουσιάστηκε χθες στο κατάμεστο «Μεταξουργείο» της Νέας Ιωνίας.
Μνήμες που έρχονται αβίαστα στην επιφάνεια κι ας κοντεύει σχεδόν ένας αιώνας από το «μαύρο» 1922, «ζωντάνεψαν» για μία ακόμη φορά χάρη στο τελευταίο βιβλίο της Βολιώτισσας συγγραφέα, η οποία συνδύασε με τρόπο αριστοτεχνικό τον μύθο με την Ιστορία. Κατέγραψε όχι μόνο τις τελευταίες στιγμές του Αγίου Χρυσόστομου, αλλά «φώτισε» τη ζωή των Σμυρνιών πριν τη Μεγάλη Καταστροφή. Πρόσωπα και γεγονότα που σημάδεψαν τη γη της Ιωνίας, προτού οι φωτιές των Τούρκων και ο όλεθρος σκεπάσουν τα πάντα, παρελαύνουν μέσα από τις σελίδες του εξαιρετικού μυθιστορήματος της κ. Δικαίου.
«Μέσα από τα μάτια ενός 12χρονου μαθητή της Ευαγγελικής Σχολής, «ξετυλίγεται» μία μοναδική ιστορία», τόνισε ο αρχιμανδρίτης Επιφάνιος Οικονόμου, κατά τη διάρκεια της χθεσινής παρουσίασης, με τον Μικρασιάτη στην καταγωγή ιεροκήρυκα να κάνει λόγο για ένα σπουδαίο βιβλίο. «Η Ελένη Δικαίου μας γνωρίζει ότι κάποτε υπήρξε μία άλλη Ελλάδα, που έγινε θυσία στον βωμό των ισχυρών. Γι’ αυτό και «Ο τελευταίος Έλληνας της Σμύρνης» πρέπει να μπει σε κάθε προσφυγικό σπίτι, να μάθουμε για τις ρίζες μας», ήταν η παραίνεση του π. Επιφάνιου με δακρυσμένα μάτια, στο κλείσιμο της ομιλίας του.
Όλοι όσοι μίλησαν χθες για το βιβλίο είχαν να πούνε μόνο καλά λόγια, αφού μιλά κατευθείαν μέσα στην καρδιά όλων όσοι το διαβάζουν. Καθηλώνει τον αναγνώστη κι ας γνωρίζουμε εμείς σήμερα το τραγικό τέλος του πρωταγωνιστή της υπόθεσης. «Πέρα από το πολυσχιδές έργο και το μαρτύριο του Αγίου Χρυσόστομου Σμύρνης που αναδεικνύει τόσο παραστατικά η Ελένη Δικαίου, δεν μπορούμε να μη συγχαρούμε τη συντοπίτισσά μας και για την πρωτοβουλία της να διαθέσει τα έσοδα από τις πωλήσεις και να αποτελέσει τον θεμέλιο λίθο για την ανέγερση ναού στη μνήμη του Αγίου στην προσφυγική Νέα Ιωνία», σημείωσε από την πλευρά της η κ. Ουρανία Σταματιάδου, στον χαιρετισμό που απηύθυνε για λογαριασμό των τριών μικρασιατικών συλλόγων («Ίωνες», «Εγγλεζονήσι» και «Μνήμες Προσφύγων») που διοργάνωσαν τη χθεσινή βραδιά.