Η Ηρώ Σκάρου κατάγεται από την Ικαρία. Μεγάλωσε στη Σύρο και την Αθήνα. Με σπουδές στη φιλοσοφία και μεταπτυχιακό στη διοίκηση επιχειρήσεων εργάστηκε κυρίως στην εκπαίδευση και το μάρκετινγκ. Σήμερα διδάσκει και γράφει για να μαθαίνει.
Συνέντευξη
ΧΑΡΙΤΙΝΗ ΜΑΛΙΣΣΟΒΑ
«Τροία», ο τίτλος του νέου μυθιστορήματός σας που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Κέδρος. Θα μας δώσετε κάποια στοιχεία του;
Το μυθιστόρημα αναφέρεται στις παθογένειες της ελληνικής οικογένειας. Πιο συγκεκριμένα, η ιστορία είναι ειπωμένη από την πλευρά μιας σύγχρονης γυναίκας, η οποία ουσιαστικά κρατάει μόνη της ένα σπιτικό μια και ο σύζυγος είναι ολοένα και περισσότερο απών, μεγαλώνει δύο αγόρια, εκ των οποίων το ένα περνάει μια επαναστατική εφηβεία και αναγκάζεται να συμβιώσει με μια παρεμβατική πεθερά. Μέσα από τις σκέψεις και τις ενέργειες της ηρωίδας, αλλά και την αλληλεπίδρασή της με τα δευτερεύοντα πρόσωπα του βιβλίου αναδεικνύονται και αναλύονται επιμέρους θέματα, όπως η επίδραση της οικογένειας στην ψυχοσυναισθηματική ανάπτυξη των παιδιών και ο πολλαπλός ρόλος της γυναίκας στη σημερινή εποχή.
Η Ελένη, η κεντρική ηρωίδα της ιστορίας σας, έχει αρκετά κοινά στοιχεία με πολλές παντρεμένες, νέες γυναίκες. Ποιο είναι το μεγαλύτερο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι γυναίκες της γενιάς της;
Θεωρώ ότι το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι οι αυξημένες ευθύνες που επέφερε η κατ’ επίφαση ισότητα μεταξύ γυναικών και ανδρών. Σύμφωνα με τον σχετικό δείκτη του Ευρωπαϊκού Ινστιτούτου για την Ισότητα των Φύλων (EIGE), η χώρα μας καταλαμβάνει μια από τις χαμηλότερες θέσεις. Κι αν αναλογιστούμε ότι τον τελευταίο καιρό στην Ελλάδα έχουμε δει πολλά περιστατικά έμφυλης και ενδοοικογενειακής βίας αντιλαμβανόμαστε πως όχι μόνο δεν έχει επιτευχθεί η ισότητα στην πράξη, αλλά έχουν δημιουργηθεί και διάφορες άλλες παθολογίες.
Ποια είναι τα στοιχεία που προσδιορίζουν μια γυναίκα ως «επιτυχημένη»;
Λένε πως πίσω από έναν επιτυχημένο άντρα, βρίσκεται μία ευφυής γυναίκα. Αλλά πίσω από μια επιτυχημένη γυναίκα βρίσκεται, συχνά, μονάχα ο εαυτός της.
Και για να θεωρείται «επιτυχημένη» πρέπει να συνδυάζει μόρφωση, επαγγελματική καταξίωση και υψηλές αποδοχές σε δόσεις κατά προτίμηση χαμηλότερες από του συζύγου της κι ακόμη κομψότητα, νοικοκυροσύνη και την ενέργεια να παρέχει υποστήριξη και φροντίδα στην οικογένειά της, αυτά σε δόσεις κατά προτίμηση υψηλότερες από του συζύγου της.
Η σύγχρονη οικογένεια έχει παθογένειες, αλλά και θετικά στοιχεία. Ποια είναι αυτά;
Αν και η δομή της ελληνικής οικογένειας έχει αλλάξει ριζικά τα τελευταία χρόνια υπάρχει ακόμα η επαφή μεταξύ των διαφορετικών μελών και γενεών μέσα σε αυτήν, κι αυτή η επαφή είναι, θεωρώ, το πιο σημαντικό. Κι ακόμη, η αμοιβαία προστασία και υποστήριξη των μελών βοηθάει στην υπέρβαση προβλημάτων και δυσκολιών. Νιώθουμε ασφαλείς μέσα σε μια λειτουργική οικογένεια που καλύπτει πέρα από τις βασικές βιοτικές και τις συναισθηματικές μας ανάγκες.
Γράφετε, μεταφράζετε και προβάλλετε βιβλία. Τι σημαίνει η συγγραφή για εσάς και πόσο αλληλεπιδρά με τη μετάφραση βιβλίων;
Από τη συγγραφή μαθαίνω. Γράφω για όσα θέματα με απασχολούν, κυρίως κοινωνικά. Όταν αποτυπώνω στο χαρτί τις δράσεις, τα λόγια και τις σκέψεις των ηρώων μου ουσιαστικά επιτρέπω στον εαυτό μου να δει τις καταστάσεις στις οποίες εμπλέκονται από τη δική τους οπτική. Έτσι συμπάσχω, κατανοώ κι εξελίσσομαι. Η μετάφραση λογοτεχνικών κειμένων είναι για μένα σχολείο. Προτού ξεκινήσω ένα μεταφραστικό έργο ερευνώ με κάθε διαθέσιμο μέσο τον δημιουργό, το λογοτεχνικό του ύφος, τις τεχνικές και τα μοντέλα συγγραφής που χρησιμοποιεί. Πολλά από όσα ανακαλύπτω τα εφαρμόζω σε δικούς μου πειραματισμούς.
Τι θεωρείτε εξέλιξη σε έναν συγγραφέα;
Θεωρώ ότι ένας συγγραφέας εξελίσσεται όταν έχοντας ως εφόδια ένα ανοιχτό μυαλό και προσαρμοστικότητα, αναζητά συνεχώς νέες προκλήσεις, πειραματίζεται με διαφορετικά είδη και ύφη, διευρύνει τα όρια της δημιουργικότητάς του και χρησιμοποιεί την κριτική ως εργαλείο ανάπτυξης και βελτίωσης.
Ήταν για εσάς η περίοδος της πανδημίας γόνιμη αναγνωστικά και συγγραφικά;
Πολύ! Στην περίοδο του εγκλεισμού είχαμε δημιουργήσει με φίλους συγγραφείς και αναγνώστες μία διαδικτυακή λέσχη όπου κάθε εβδομάδα συζητούσαμε έργα από την ελληνική και ξένη λογοτεχνία. Παράλληλα, η μετάφραση ενός απαιτητικού μυθιστορήματος απαιτούσε μια ρουτίνα που προσέφερε μια κανονικότητα στη ζωή μου. Κι ακόμη, εκείνη την εποχή άρχισα να κάνω έρευνα και να κρατάω σημειώσεις για την Τροία.
Ποια είναι η αίσθηση της εκ νέου επαφής με τους αναγνώστες στις παρουσιάσεις των βιβλίων μετά από την περίοδο του εγκλεισμού;
Παρότι οι παρουσιάσεις βιβλίων με αγχώνουν – εννοώ των δικών μου βιβλίων, καθώς νιώθω την ανάγκη να οργανώσω μια εκδήλωση που θα ευχαριστήσει όσους θα με τιμήσουν με την παρουσία τους και υπάρχουν δυστυχώς πάντα αρκετοί απρόβλεπτοι παράγοντες – η διά ζώσης επαφή και αλληλεπίδραση με τους αναγνώστες μου προσφέρει απίστευτη ενέργεια και την ευκαιρία για ανατροφοδότηση και αναστοχασμό.
Ποια αξία θεωρείτε υπέρτατη;
Τον ανθρωπισμό, με την έννοια του σεβασμού και της αγάπης προς τον συνάνθρωπο.
Διαβάσατε πρόσφατα κάποιο βιβλίο που σας εντυπωσίασε;
Ευτυχώς, αρκετά. Θα μοιραστώ δύο από Έλληνες δημιουργούς που απόλαυσα ιδιαίτερα. «Ο πρίγκιψ του δεύτερου ορόφου», του Άρη Σφακιανάκη που συνδυάζει ιδανικά μυθοπλασία με ιστορικά στοιχεία και το «Τρότζαν», του Θανάση Χειμωνά ένα δυστοπικό μυθιστόρημα για την Αθήνα του μέλλοντος. Κοινό στοιχείο και των δύο το χιούμορ, λεπτοφυές και καλοδουλεμένο.
Ποια είναι τα επόμενα συγγραφικά σας (και μεταφραστικά σας) σχέδια;
Ολοκληρώνω μια λογοτεχνική μετάφραση και ανυπομονώ να ξεκινήσω κάτι που έχω στο μυαλό μου καιρό τώρα, για το οποίο έχω ήδη κάνει αρκετή έρευνα. Αφορά την ψυχική υγεία.