Η ξήρανση στα αιθέρια έλαια

Του Χρήστου Αποστόλου,
φοιτητή Γεωπονικής

Οι διάφοροι οργανισμοί κατάρτισης προδιαγραφών όπως είναι η ISO, επιβάλλουν συνεχώς συγκεκριμένα χαρακτηριστικά στοιχεία σε αιθέρια έλαια και σε αρωματικά φαρμακευτικά φυτά έτσι ώστε να μπορέσει να κυκλοφορήσει εμπορικά το παραγόμενο προϊόν. Κατά κάποιο τρόπο προσδιορίζεται το αρωματικό προφίλ που απαιτείται από τις αντίστοιχες βιομηχανίες. Γενικά το αιθέριο έλαιο επηρεάζεται αρκετά από τη θερμοκρασία ξήρανσης, καθώς προκαλούνται σε μεγάλο βαθμό απώλειες. Ειδικότερα οι περισσότερες περιπτώσεις απωλειών στο αιθέριο έλαιο προκαλούνται σε θερμοκρασίες μεγαλύτερες των 45 βαθμών Κελσίου από τη διαδικασία της ξήρανσης. Δύο εκδοχές μπορούν να περιγράψουν αυτό το φαινόμενο, μία είναι η γρήγορη μετακίνηση του νερού από το εσωτερικό προς το εξωτερικό του φλοιού, το οποίο προκαλεί από την αρχή της διαδικασίας της ξήρανσης μία εναπόθεση διαλυτών ουσιών και έτσι καθυστερούν τα φυτικά συστατικά. Από την άλλη βέβαια η σχετική διάχυση των φυτικών ουσιών σε σχέση με αυτή του νερού είναι μεγαλύτερη. Όμως σε περίπτωση αυξημένων ρυθμών ξήρανσης δημιουργείται περιεκτικότητα νερού στην επιφάνεια, από τις πρώτες στιγμές της διαδικασίας και έτσι προκαλείται επιλεκτική διάχυση των φυτικών συστατικών του νερού δημιουργώντας ευνοϊκό κλίμα για την αποβολή του. Πρέπει να σκεφτούμε ότι τα εσωτερικά όργανα είναι πολύ ευαίσθητα και επιρρεπής σε διάφορες αλλοιώσεις οπότε χρειάζονται και ιδιαίτερη «φροντίδα». Βέβαια υπάρχουν πολλά είδη της οικογένειας apiaceae, όπως είναι ο μαϊντανός, το μάραθο, ο άνηθος, η αγγελική κ.τ.λ., τα οποία η έκθεση και η αποθήκευση του ελαίου γίνονται στους αγωγούς κάτω από την επιδερμίδα και έτσι ο κίνδυνος απωλειών μειώνεται αισθητά. Τέλος, θα πρέπει να αναφέρω ότι πέρα από τις απώλειες που μπορούμε να έχουμε πρέπει να προσέχουμε και τη διαδικασία της ξήρανσης, επειδή μπορεί να προκαλέσει αλλαγές ακόμα και στη σύνθεση του αιθέριου ελαίου, δηλαδή τροποποίηση σε ολόκληρο το αρωματικό προφίλ του.