Της Μαρίας Αλμπανίδου,
νομικού MSc, ποιήτριας
Καλημέρα, καλημέρα αγαπημένοι και αγαπημένες! Με αφορμή την επέτειο των 200 ετών από την Επανάσταση του 1821 που γιορτάζουμε, θα σας παρουσιάσω ένα καταπληκτικό και άκρως ενδιαφέρον βιβλίο, το οποίο ασχολείται με μία εμβληματική προσωπικότητα για εκείνη την περίοδο. Και φυσικά αναφέρομαι στον Ιωάννη Καποδίστρια. Είναι το βιβλίο του αγαπητού φίλου, συγγραφέα Άρη Σφακιανάκη «Η σκιά του Κυβερνήτη» από τις εκδόσεις Κέδρος, του 2019.
Ο Άρης Σφακιανάκης γεννήθηκε στο Ηράκλειο Κρήτης. Σπούδασε νομικά στην Αθήνα. Το πρώτο του βιβλίο με διηγήματα «Όταν βρέχει και φορά παπούτσια κόλετζ» κυκλοφόρησε το 1981 από τις εκδόσεις Κέδρος. Από τις ίδιες εκδόσεις κυκλοφόρησε το 1984 το δεύτερο βιβλίο του «Οι παράξενες συνήθειες της οικογένειας Μόρφη», το 1990 το τρίτο βιβλίο του «Ο τρόμος του κενού» και το 1993 το τέταρτο βιβλίο του «Η νόσος των κινέζικων εστιατορίων». To 1998 κυκλοφόρησε το πέμπτο βιβλίο του, με τον τίτλο «Δεν ήξερες… δεν ρώταγες!». Το μυθιστόρημα αυτό υπήρξε το πρώτο μιας τριλογίας που συνεχίστηκε με το «Μπέιμπι Σίτινγκ». Ακολούθησαν τα βιβλία «Το περσικό φιλί» (2004), «Μητροπόλεις, ιστορίες, παράδεισοι» (Ελληνικά Γράμματα, 2006), «Η μοναξιά δεν μου ταιριάζει» (2008) και «Ου μπλέξεις» (2011). Συνέχισε με το «Παντρεμένες» (2013), «Έξοδος» (2016) και «Η σκιά του Κυβερνήτη» (2019). Έχει ασχοληθεί με τη μετάφραση και το σενάριο. Ζει στην Αθήνα και αγαπά τα βιβλία.
Για το βιβλίο αυτό έχουν γραφτεί από το 2019 ουκ ολίγα. Είναι ένα διάσημο βιβλίο πραγματικά. Μάλιστα τον Δεκέμβριο του 2019, προ καραντίνας και κορωνοϊού, ο πρώην Πρόεδρος της Δημοκρατίας κ. Προκόπης Παυλόπουλος διάβασε το βιβλίο και κάλεσε τον συγγραφέα στο Προεδρικό Μέγαρο για να τον συγχαρεί. Και πραγματικά αξίζει αυτό το βιβλίο να είναι και διάσημο και να δοθούν συγχαρητήρια στον συγγραφέα. Είναι ένα εξαιρετικό, καλογραμμένο, με ένα εκλεπτυσμένο χιούμορ βιβλίο που δεν αφήνει ασυγκίνητο κανέναν.
Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή. «Η σκιά του Κυβερνήτη» είναι ένα βιβλίο ιστορικό, με στοιχεία μυθοπλασίας. Αναφέρεται στα τέσσερα χρόνια που έμεινε ως Κυβερνήτης στην Ελλάδα ο Ιωάννης Καποδίστριας στην αρχή του ελληνικού κράτους, το 1827, καθώς αποτέλεσε τον πρώτο Κυβερνήτη της Ελλάδας και ήρθε ύστερα από πρόσκληση των Ελλήνων για να βάλει μία τάξη στα ελληνικά πράγματα, καθώς φατρίες συγκρούονταν, οι κοτζαμπάσηδες χτυπιόντουσαν μεταξύ τους για την εξουσία, τα νησιά ήταν φωλιές πειρατών και εξανδραπόδιζαν τους ίδιους τους ανθρώπους τους, ο Ιμπραήμ είχε γονατίσει τον Μοριά και η ελεύθερη Ελλάδα δεν ήταν παρά μια σπιθαμή γης γύρω από το Ναύπλιο. Τα γεγονότα παρουσιάζονται μέσα από τη ματιά του υπασπιστή και πιστού φίλου του Καποδίστρια του Πέτρου Σκοτεινού. Μια ματιά διεισδυτική, με χιούμορ όπως ανέφερα και πιο πάνω, με διαύγεια, με πνεύμα, που δεν είναι άλλη από την ίδια τη ματιά του συγγραφέα.
Ο Ιωάννης Καποδίστριας αγαπούσε πολύ την Ελλάδα και το έδειξε με κάθε του ενέργεια. Ήταν η μεγάλη ευκαιρία που χάθηκε. Για παράδειγμα επί διακυβερνήσεώς του το Ναύπλιο έπαψε να είναι μία ρυπαρή πολίχνη. Τα κανονιοστάσια και οι προμαχώνες καθαρίστηκαν, ανοίχτηκαν οι περισσότεροι υπόνομοι που μέχρι τότε ήταν φραγμένοι κι εμπόδιζαν την έξοδο των ακαθαρσιών προς τη θάλασσα και οι αρχές φέρανε πάλι καθαρό νερό ώς τις κρήνες της πόλης. Η ασφάλεια βασίλευε στον τόπο κι αυτό οδήγησε αρκετούς Ναυπλιώτες να κάνουν χρήση της περιουσίας τους. Όσοι από τους πρόσφυγες έμεναν μέχρι εκείνη την ώρα σε καλύβες και παράγκες βρήκαν τόπο κατοικίας στην Πρόνοια, ένα προάστιο έξω από την πόλη, ενώ πολλοί ξένοι εγκαταστάθηκαν εντός των τειχών. Άρχισαν μάλιστα να χτίζονται καινούργια σπίτια την ίδια στιγμή που τα παλιά επισκευάζονταν και καλλωπίζονταν.
Επίσης έφερε το τέλος στην πειρατεία που μέχρι τότε ήταν η μάστιγα στην ναυσιπλοΐα. Δημιούργησε τη ναυτική δύναμη της Ελλάδας ανεξάρτητα αν ο Μιαούλης είχε άλλη έμπνευση. Για να δείτε πόσο εύστροφος ήταν, όταν ο Στήβενσον, κάποιος γεωπόνος από την Ιρλανδία, του ζήτησε ένα αγροτεμάχιο για να καλλιεργήσει την άγνωστη ώς τότε πατάτα του, ο Κυβερνήτης που χαιρόταν με τις καινούργιες ιδέες – ιδίως αν δεν απαιτούσαν μεγάλο κόστος – του το παραχώρησε αμέσως. Όταν όμως καλλιεργήθηκαν οι πατάτες, όλοι ανεξαιρέτως τις περιφρόνησαν. Τότε ο Καποδίστριας έδωσε εντολή να μαζέψουν όλες τις πατάτες έξω από το Ναύπλιο και να βάλουν μία ομάδα στρατιωτών να τις φυλάει σαν να είναι κάτι πολύτιμο. Μέσα σε μία νύχτα οι πατάτες εξαφανίστηκαν.
Το βιβλίο μάς κάνει γνωστό τον ρόλο που έπαιξαν στα ελληνικά πράγματα οι μεγάλες δυνάμεις της Αγγλίας, της Γαλλίας και της Ρωσίας, μας γνωρίζει πρόσωπα όπως την κόμισσα Ρωξάνδρα Στούρτζα, τον μεγάλο και ανεκπλήρωτο έρωτα του Κυβερνήτη, την πριγκίπισσα Δωροθέα Λίβεν, ερωμένη του Μέτερνιχ, τον ρόλο που έπαιξε ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης στο πλευρό του Κυβερνήτη και τέλος ποιοι ήταν και τι πλήγμα κατάφεραν στον Καποδίστρια οι Μαυρομιχάληδες στις 27 Σεπτεμβρίου 1831, ημέρα Κυριακή στην εκκλησία του Αγίου Σπυρίδωνα στο Ναύπλιο.
Σας προσκαλώ και σας προκαλώ με αφορμή τα 200 χρόνια από την Επανάσταση του 1821 να μελετήσετε ξανά την ιστορία μ’ έναν όμορφο και ακριβή τρόπο μέσα απ’ αυτό το βιβλίο. Το αξίζει και το αξίζετε!
Καλή σας ανάγνωση!