Της Χαριτίνης Μαλισσόβα
Από το τέλος της δεκαετίας του 1990 και μέχρι και τα μέσα της δεκαετίας του 2010 τα ολοήμερα σχολεία είχαν τη δυνατότητα να λειτουργούν στο πλαίσιο για τα οποία είχαν θεσμοθετηθεί, πληρώντας όρους και προϋποθέσεις τόσο από πλευράς παιδαγωγικής και μαθησιακής, όσο και ασφάλειας των μαθητών.
Όταν άρχισε η λειτουργία τους, τα ολοήμερα σχολεία επανδρώνονταν με σταθερό διδακτικό προσωπικό από δασκάλους, αλλά και εκπαιδευτικούς άλλων ειδικοτήτων.
Έτσι, οι μαθητές βγαίνοντας από την αίθουσα όπου διδάσκονταν τα μαθήματα του κανονικού ωραρίου, έμπαιναν στο ολοήμερο σχολείο, έχοντας σταθερό καθημερινό πρόγραμμα με τον ίδιο δάσκαλο καθημερινά και με σταθερούς εκπαιδευτικούς ειδικοτήτων.
Όλο αυτό το πλαίσιο σήμαινε την πρόσληψη αρκετών εκπαιδευτικών, που αποσυμφόρησαν τη μέχρι τότε μπλοκαρισμένη επετηρίδα των δασκάλων, δίνοντας παράλληλα δουλειά σε νέους εκπαιδευτικούς και άλλων ειδικοτήτων, φέρνοντας φρέσκο αέρα στις σχολικές αίθουσες.
Μέχρι που, πριν από λίγα χρόνια, με πρόσχημα την οικονομική κρίση, επιβλήθηκε στις σχολικές μονάδες να εξυπηρετούν το ολοήμερο σχολείο αποκλειστικά εκπαιδευτικοί της σχολικής μονάδας μετά το πέρας του κανονικού ωραρίου.
Αυτό είχε ως αποτέλεσμα πέντε διαφορετικοί δάσκαλοι να λειτουργούν ανά ημέρα το ολοήμερο σχολείο.
Οι ώρες που διαθέτουν κόβονται από το ωράριο που είχαν στην τάξη τους ο καθένας, και τις οποίες αναπληρώνουν συνάδελφοι που χάνουν ένα δικό τους δίωρο για να στελεχώσουν το ολοήμερο σχολείο.
Να σημειωθεί ότι, φεύγοντας οι υπόλοιποι εκπαιδευτικοί, μετά τη 1.15 μένει στη σχολική μονάδα ένας εκπαιδευτικός με όσα παιδιά παρακολουθούν το ολοήμερο σχολείο.
Οι μαθητές που έχουν στο κανονικό ωράριο παράλληλη στήριξη, μένουν μόνο με τον δάσκαλο του ολοήμερου σχολείου.
Όλα τα παραπάνω συντελούν στην υποβάθμιση τόσο του ολοήμερου σχολείου, όσο και στην απαξίωση του έργου των εκπαιδευτικών αφού:
Το να υπάρχει διαφορετικός δάσκαλος κάθε μέρα στο ολοήμερο, σημαίνει αυτομάτως χάνεται η σταθερότητα που για παιδαγωγικούς λόγους είναι επιβεβλημένη. Με αυτόν τον τρόπο οι μαθητές έχουν να κάνουν με πέντε διαφορετικούς δασκάλους!
Τα παιδιά, δε, που έχουν προβλήματα συμπεριφοράς μένουν χωρίς παράλληλη στήριξη με αποτέλεσμα να δημιουργείται συχνά το φαινόμενο της διατάραξης της ηρεμίας των συμμαθητών τους, οι οποίοι ακολουθώντας την ψυχολογία του όχλου, συχνά αρνούνται να συνεργαστούν και να ακολουθήσουν το πρόγραμμα του ολοήμερου σχολείου, που είναι η προετοιμασία των μαθημάτων της επόμενης ημέρας με την επίβλεψη του εκπαιδευτικού.
Το τραγικότερο είναι ότι, αν συμβεί οποιοδήποτε ατύχημα, ο εκπαιδευτικός που είναι μόνος του, ως μόνη λύση έχει την άμεση ενημέρωση των γονέων, ώστε να σπεύσουν και να παραλάβουν τον πάσχοντα μαθητή, επιβλέποντας παράλληλα τους υπόλοιπους μαθητές.
Επειδή πέρα και πάνω από το μαθησιακό, το ζήτημα της ασφάλειας των μαθητών είναι πρωτεύον, καθένας αντιλαμβάνεται πόσο επισφαλής είναι η υπάρχουσα λειτουργία των ολοήμερων σχολείων.
Επιπλέον, οι δυο διδακτικές ώρες που αφαιρούνται από τους εκπαιδευτικούς από το κανονικό τους ωράριο, έχουν ως αποτέλεσμα την αδυναμία υλοποίησης προγραμμάτων (φιλαναγνωσίας κ.λπ.), που είναι πολύτιμα στο δημοτικό σχολείο.
Είναι σχεδόν αδύνατο, όσες φιλότιμες προσπάθειες κι αν καταβάλλει, όση διδακτική εμπειρία κι επάρκεια αν διαθέτει ένας εκπαιδευτικός, να εφαρμόσει όσα επιβάλλει το αναλυτικό πρόγραμμα και όσα πραγματοποιούσε με τις 21 ώρες στην τάξη του.
Η νέα τάξη πραγμάτων στο ολοήμερο σχολείο, επέφερε σοβαρά προβλήματα στην εύρυθμη και ποιοτική λειτουργία των σχολικών μονάδων.
Είναι ώρα η πολιτεία να σκύψει πραγματικά στο μείζον πρόβλημα που αντιμετωπίζει το δημοτικό σχολείο.
Δεν είναι δυνατόν να απαιτούμε διδακτική επάρκεια όταν η πολιτεία προωθεί την υποβάθμιση του εκπαιδευτικού έργου και των εκπαιδευτικών γενικότερα. Ας μην μας διαφεύγει πως όλα έχουν αντίκτυπο στην ποιότητα της παιδείας που παρέχεται στους μαθητές, αλλά και της ασφάλειάς τους.
Δεν είναι χώροι σίτισης και φύλαξης παιδιών τα ολοήμερα σχολεία και δεν είναι σχολεία που στριμώχνουμε όσα μπορούμε και όσα προλαβαίνουμε τα δημοτικά.
Είναι ώρα να διατεθούν χρήματα για προσλήψεις δασκάλων, ώστε τα σχολεία και στη διάρκεια του κανονικού ωραρίου, αλλά και του ολοήμερου να λειτουργούν σύμφωνα με τα πρότυπα πολιτισμένης χώρας.