Eνα μεγάλο εθνικό θέμα, που ξεκίνησε το 1801 με την αρπαγή των Γλυπτών από τον λόρδο Ελγιν, έθεσε χθες κατά την ομιλία του στην UNESCO ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, ο οποίος ζήτησε μετ’ επιτάσεως και δίχως περιστροφές την επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα. «Τον περασμένο Σεπτέμβριο έγινε ένα κομβικό βήμα από τη Διακυβερνητική Επιτροπή της UNESCO για την Προώθηση της Επιστροφής των Πολιτιστικών Αγαθών στις Χώρες Προέλευσης», είπε ο πρωθυπουργός και συνέχισε: «Για πρώτη φορά υιοθετήθηκε απόφαση που αναγνωρίζει ότι η υπόθεση δεν αφορά τη συνεννόηση μεταξύ μουσείων, αλλά έχει διακυβερνητικό χαρακτήρα και, ως εκ τούτου, η υποχρέωση επιστροφής των Γλυπτών του Παρθενώνα αφορά την κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου». Ο κ. Μητσοτάκης ανέφερε πως «είναι απαραίτητο τα Γλυπτά του Παρθενώνα που βρίσκονται στο Λονδίνο να επανενωθούν με το μεγαλύτερο μέρος της συλλογής των Γλυπτών του Παρθενώνα που βρίσκεται στην Αθήνα».
Ο Παρθενώνας, από την οικοδόμησή του έως το 1687, έμεινε ουσιαστικά αλώβητος, όταν δέχτηκε το πρώτο σοβαρό πλήγμα της ιστορίας του από τον βομβαρδισμό των Ενετών. Το δεύτερο μεγαλύτερο πλήγμα του Παρθενώνα έλαβε χώρα κατά τα έτη 1801-1804, όταν ο λόρδος Ελγιν, πρεσβευτής της Μεγάλης Βρετανίας στην Υψηλή Πύλη, κατόρθωσε να αποσπάσει τον μισό γλυπτό διάκοσμο και να τον μεταφέρει στην Αγγλία. Οι πρώτες αντιδράσεις για τη μεγάλη κλοπή των Γλυπτών ξεκίνησαν αμέσως μετά τη σύσταση του νεοελληνικού κράτους. Το 1842, ο Αλέξανδρος Ραγκαβής, γραμματέας τής εν Αθήναις Αρχαιολογικής Εταιρείας, υποβάλλει το πρώτο επίσημο αίτημα, διατυπώνοντας την προσδοκία της Ελλάδας για την επιστροφή των Γλυπτών. Το αίτημα επαναλήφθηκε το 1924, με τη συμπλήρωση εκατό ετών από τον θάνατο του λόρδου Βύρωνα, ενώ το 1961 ο δήμαρχος της Αθήνας αλλά και η Ακαδημία Αθηνών ζήτησαν από την Αγγλία τον επαναπατρισμό των Γλυπτών του Παρθενώνα.
Το 1982 ήταν ένα έτος-σταθμός για την επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα από το Βρετανικό Μουσείο, καθώς στη Γενική Διάσκεψη της UNESCO για την Πολιτιστική Πολιτική στο Μεξικό, η τότε υπουργός Πολιτισμού και Επιστημών Μελίνα Μερκούρη προέβαλε το αίτημα της ελληνικής κυβέρνησης για την επιστροφή των Γλυπτών. Η ελληνική αντιπροσωπεία υπέβαλε σχέδιο σύστασης υπέρ της επιστροφής του γλυπτού διακόσμου του Παρθενώνα στην Ελλάδα, που υπερψηφίστηκε με 56 ψήφους υπέρ, 12 κατά και 24 αποχές. Τον Οκτώβριο του 1984 η Ελλάδα υπέβαλε νέο επίσημο αίτημα για την επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα, που απορρίφθηκε από τη βρετανική πλευρά. Το ίδιο έτος, επίσης, η Ελλάδα κατέθεσε επίσημο αίτημα για την επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα στην UNESCO, το οποίο ενεγράφη στην ημερήσια διάταξη της Διακυβερνητικής Επιτροπής για την Επιστροφή των Πολιτιστικών Αγαθών στις Χώρες Προέλευσής τους ή την Απόδοσή τους σε Περίπτωση Παράνομης Κτήσης.
Το 1999 το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έλαβε δεσμευτική απόφαση, σημειώνοντας πως α) θεωρεί ότι η επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα στην Ελλάδα θα αποτελούσε μια καίρια ενέργεια για την προώθηση της κοινής ευρωπαϊκής πολιτιστικής κληρονομιάς και β) καλούσε την κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου να εξετάσει θετικά το αίτημα της Ελλάδας για την επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα στον φυσικό τους χώρο. Το 2002 οι υπουργοί Πολιτισμού και Αθλητισμού των χωρών της Νοτιοανατολικής Ευρώπης, που συναντήθηκαν στη Θεσσαλονίκη ύστερα από πρόσκληση του τότε υπουργού Πολιτισμού Ευάγγελου Βενιζέλου, συμφώνησαν μεταξύ άλλων πως η επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα στην Αθήνα είναι «υποχρέωση της σύγχρονης ανθρωπότητας απέναντι στο κορυφαίο μνημείο του κλασικού πολιτισμού».
Πηγή:Kathimerini