Γ. Πανούσης: Κουλτούρα του λαού μας η διαφθορά

“Αν δεν υπήρχαν προβλήματα στη χώρα σε μεγάλο βαθμό δε θα χρειαζόταν και το πολιτικό σύστημα γιατί τα πράγματα θα περπατούσαν μόνα τους, όπως συμβαίνει σε άλλες χώρες, όπου το 95% της θεσμικής λειτουργίας του κράτους είναι δεδομένο ασχέτως της κυβέρνησης. Εμείς ζούμε ακόμα σε μια εποχή, τι να πω, τουρκοκρατίας(; ), όπου όλο το σύστημα λειτουργεί πάνω στην πελατειακή σχέση, τη γνωριμία, το δόντι, το βύσμα», είπε μεταξύ άλλων ο Γιάννης Πανούσης, καθηγητής Εγκληματολογίας και πρώην υπουργός Προστασίας του Πολίτη, σε πρωινή συνέντευξη στην ΕΡΤ Βόλου. Ο κ. Πανούσης βρίσκεται σήμερα στο Βόλο καλεσμένος και ομιλητής της εκδήλωσης του Δικηγορικού Συλλόγου Βόλου με θέμα «Διαφθορά, καρκίνωμα της Δημοκρατίας», η οποία θα πραγματοποιηθεί στις 7.30 το βράδυ, στην αμφιθέατρο του ΤΕΕ Μαγνησίας. Ο κ. Πανούσης χαρακτήρισε εκδημοκρατισμένη και νομιμοποιημένη τη διαφθορά στη χώρα μας, ενώ δεν δίστασε να διατυπώσει την άποψη ότι η διαφθορά είναι μέρος της κουλτούρας του ελληνικού λαού.

Η συνέντευξη

«Στη χώρα μας υποφέρουμε από τη διαφθορά διότι είναι νομιμοποιημένη και εκδημοκρατισμένη. Δεν είναι η διαφθορά του «υψηλού καπέλου», δηλαδή των εχόντων και κατεχόντων, των διεθνών οργανισμών, είναι η διαφθορά της παρέας, της εγγύτητας, που δε τη θεωρούμε διαφθορά. Γιατί στην Ελλάδα θεωρούμε διαφθορά τη διαφθορά των άλλων και όχι τη δικιά μας. Είναι νομιμοποιημένη γιατί αυτός που διαφθείρεται θεωρεί ότι έχει δικαίωμα να διαφθείρεται. Σου λέει, στην Ελλάδα της κρίσης μου έκοψαν το μισθό, άρα θα πάρω φακελάκι. Στην ουσία έχει μια αίσθηση δικαιώματος στη διαφθορά.

Αυτά είναι δυο χαρακτηριστικά ζητήματα στη χώρα μας, πέραν της γενικευμένης διαφθοράς, που υπάρχει σε όλα τα κράτη, σε όλες τις εποχές.

Συνήθως, όταν ο Έλληνας μιλάει για διαφθορά έχει στο μυαλό του τη δωροδοκία, αλλά αυτό είναι λάθος. Η διαφθορά επηρεάζει από την ισότητα και τους δημοκρατικούς θεσμούς, από την αξιοκρατία και τη δικαιοσύνη, μέχρι τα πάντα. Ακόμα και αυτό που ονομάζουμε πελατειακές σχέσεις έχει μέσα διαφθορά. Στο εξωτερικό τιμωρείται ακόμα και αυτό που λέμε «διακίνηση επιρροής». Και πολλές φορές η διαφθορά διαπλέκεται με τη διαπλοκή, δηλαδή εκεί μέσα αρχίζουν να μπλέκονται και μεγαλύτερα οικονομικά συμφέροντα, και όχι μόνο η διαφθορά της πόλης ή της παρέας. Για αυτό λέμε ότι είναι καρκίνωμα της Δημοκρατίας, γιατί τινάζει στον αέρα τους θεσμούς. Αν πιστέψεις ότι ο αστυνόμος είναι διεφθαρμένος, ο δικαστής είναι διεφθαρμένος, ο παπάς είναι διεφθαρμένος, στην ουσία ζεις σε ένα σύστημα το οποίο δεν εμπιστεύεσαι, οπότε και δεν το υπηρετείς».

Αναφορικά με το γιατί δεν επιλύεται το πρόβλημα της διαφθοράς και του πελατειακού συστήματος στη χώρας μας, υπογράμμισε ότι:

«Αν αυτά γινόταν με ένα νόμο, αν ήταν τόσο σαφής ο νόμος που δεν άφηνε περιθώρια παρέμβασης του πολιτικού συστήματος, θα αυτοακυρωνόταν το πολιτικό σύστημα. Δηλαδή τι δουλειά θα κάνανε; Αν δεν υπήρχαν προβλήματα στη χώρα σε μεγάλο βαθμό δε θα χρειαζόταν και πολιτικό σύστημα γιατί τα πράγματα θα περπατούσαν μόνα τους. Εμπλέκεται όμως και η κοινωνία. Αν αύριο ερχόταν ένας πρωθυπουργός και έλεγε ότι σε μια μέρα καταργώ τη διαφθορά, θα έπεφτε όλο το οικονομικό, πολιτικό και κοινωνικό σύστημα, που στηρίζεται πάνω σε αυτό το οποίο καταγγέλλει. Θυμηθείτε ότι όποιος ήθελε στην ιστορία μας να περιορίσει τη διαφθορά, στην πράξη όχι μόνο στα λόγια, τον σκότωσαν, είτε λεγόταν Καποδίστριας, είτε Βενιζέλος.

Τέλος, στο ερώτημα αν είναι η διαφθορά κουλτούρα του λαού μας, ο κ. Πανούσης είπε χαρακτηριστικά ότι «αυτή τη στιγμή δε μπορούμε να λειτουργήσουμε αλλιώς. Σε 100 χρόνια ίσως. Είναι ένας τρόπος να σκέφτεσαι, να δρας και να το κάνεις αυτό με συνείδηση δικαίου, δεν το κάνεις με τη σκέψη ότι παρανομείς, οπότε ως ένα βαθμό, φοβάσαι κιόλας. ‘Όποιον πιάνουνε τι λέει; Σκευωρία, μου τη στήσανε, συκοφαντία, εθνικό συμφέρον, το έκανα για την πόλη μου, για τη χώρα μου, δεν το έκανα για μένα».