Κύριο έργο των Δημοσίων Ι.Ε.Κ. είναι η παροχή αρχικής επαγγελματική κατάρτισης με την παροχή επιστημονικών, τεχνικών, επαγγελματικών και πρακτικών γνώσεων υψηλού επιπέδου με απώτερο σκοπό την απορρόφηση των καταρτιζομένων από την αγορά εργασίας. Αυτό επιτυγχάνεται με την επιλογή προγραμμάτων σε ειδικότητες που έχουν ζήτηση στην αγορά εργασίας, με επιλογή εκπαιδευτών με γνώσεις και εμπειρία προκειμένου να παρέχουν υψηλής ποιότητας κατάρτιση και τέλος με πλήρως εξοπλισμένα εργαστήρια.
Ο διευθυντής του Δημοσίου ΙΕΚ Βόλου κ. Άρης Παπαθανασίου (Msc Μηχανολόγος – Ηλεκτρολόγος) μιλά για τις ευκαιρίες που προσφέρει σε απόφοιτους Λυκείου, πτυχιούχους, εργαζόμενους, για τις ειδικότητες με τη μεγαλύτερη δυναμική στην αγορά εργασίας, την ζήτηση τους από επιχειρήσεις και το γεγονός ότι γίνεται πόλος έλξης και για σπουδαστές από άλλες περιοχές της χώρας.
Κύριε Παπαθανασίου θα θέλατε να μας πείτε πόσα χρόνια λειτουργεί το Δημόσιο ΙΕΚ Βόλου;
Το Δημόσιο ΙΕΚ του Βόλου ξεκίνησε τη λειτουργία του το 1993, δηλαδή διανύουμε φέτος τον 29ο χρόνο λειτουργίας του στον χώρο του συγκροτήματος Φυτόκο στο οποίο συνεχίζει μέχρι και σήμερα. Σήμερα το ΙΕΚ έχει συνολικά 7 άτομα μόνιμο προσωπικό και ανάλογα το εξάμηνο, τις ειδικότητες και τα μαθήματα, διδάσκουν από 60 έως 100 εκπαιδευτές.
Πόσες ειδικότητες έχει το ΙΕΚ σήμερα και ποιες είναι οι πιο δημοφιλείς, δηλαδή που προτιμούνται από τους περισσότερους σπουδαστές; Ποια ειδικότητα από αυτές που υπάρχουν είναι η πιο περιζήτητη στην αγορά εργασίας σήμερα;
Αυτή την στιγμή έχουμε 13 ειδικότητες με συνολικά 14 τμήματα, με τις πιο δημοφιλείς ειδικότητες να είναι εκείνες που έχουν σχέση με τα τουριστικά επαγγέλματα, όπως «Στέλεχος Μονάδων Φιλοξενίας», «Τεχνολογίες Επικοινωνίας και Πληροφοριών στην Ταξιδιωτική Βιομηχανία», «Τεχνικός αρτοποιός – Ζαχαροπλαστικής», «Τεχνικός μαγειρικής τέχνης», κλπ. Επίσης ειδικότητες με μεγάλη ζήτηση αποτελούν και εκείνες του «Βοηθού φαρμακείου», «Βοηθός Φυσικοθεραπείας», αλλά και της ειδικότητας «Βοηθός Βρεφονηπιοκόμων», με άμεση αποκατάσταση στον εργασιακό τομέα.
Μέσα από τα χρόνια λειτουργίας του ΙΕΚ έχουν αυξηθεί οι ειδικότητες και ο αριθμός των σπουδαστών;
Μέσα στα χρόνια λειτουργίας του ΙΕΚ έχουν αυξηθεί τόσο οι ειδικότητες όσο και ο αριθμός των σπουδαστών. Παρόλα τα προβλήματα που επέφερε ο κορωνοϊός στον τομέα της εκπαίδευσης, θα έλεγα ότι έχουμε πλέον σταθεροποιηθεί στις 13 με 14 ειδικότητες κατ’ έτος.
Σκοπεύετε στο άμεσο μέλλον να ενσωματώσετε κι άλλες ειδικότητες; Και από πού εξαρτάται αυτό;
Πάγια τακτική του ΙΕΚ είναι να μην λειτουργεί τις ίδιες ειδικότητες κάθε χρόνο. Εξαίρεση αποτελεί η ειδικότητα «Στέλεχος μονάδων φιλοξενίας», καθώς η ζήτηση στον τομέα αυτόν είναι τεράστια. Σε αυτό βέβαια, συντελεί και το γεγονός της άμεσης απορρόφησης των αποφοίτων μας από την αγορά εργασίας καθώς όλα αυτά τα χρόνια έχουμε επιτύχει συνεργασίες με μεγάλους τουριστικούς ομίλους αλλά και φορείς που δραστηριοποιούνται στους αντίστοιχους τομείς των ειδικοτήτων μας και οι οποίοι προσλαμβάνουν άμεσα τους αποφοίτους μας. Η λειτουργία των ειδικοτήτων του κάθε Δημοσίου ΙΕΚ είναι διαδικασία η οποία περνά μέσα από τα περιφερειακά Συμβούλια Σύνδεσης με την Αγορά Εργασίας -(Σ.Σ.Π.Α.Ε.) τα οποία έχουν ως αποστολή, εκτός των άλλων, και την υποβολή εισηγήσεων-γνωμοδοτήσεων προς το Κ.Σ.Ε.Ε.Κ. για θέματα επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης και ιδίως για τους τομείς και ειδικότητες που πρέπει να λειτουργήσουν στα δημόσια Ι.Ε.Κ. Στο Σ.Π.Α.Ε. της περιφέρειας Θεσσαλίας του οποίου τυγχάνει να έχω ορισθεί από την Γ.Γ.Ε.Ε.Κ.Δ.Β.Μ.&Ν., αναπληρωτής πρόεδρος – συντονιστής, κατατίθενται οι προτάσεις μας και γίνεται η επιλογή των ειδικοτήτων του κάθε ΙΕΚ που θα προταθούν αρχικά στο Κ.Σ.Ε.Ε.Κ. και μετέπειτα στην Γ.Γ.Ε.Ε.Κ.Δ.Β.Μ.&Ν., η οποία είναι και αποκλειστικά υπεύθυνη για την έγκρισή τους. Η επιλογή των ειδικοτήτων που προτείνουμε ως Δημόσιο ΙΕΚ Βόλου, είναι μια πολύπλοκη διαδικασία η οποία εξαρτάται από πολλούς παράγοντες, με σημαντικότερο αυτόν της ζήτησης της αγοράς εργασίας και την προοπτική άμεσης αποκατάστασής τους.
Σε πιο επίπεδο βρίσκεται η συνεργασία του ΙΕΚ με επαγγελματικούς φορείς; Και κατά πόσο αυτοί επηρεάζουν τις ειδικότητες που δημιουργούνται;
Όπως προείπα υπάρχει συνεχής άριστη συνεργασία με επαγγελματικούς φορείς όλων των ειδικοτήτων με κορυφαίο τον τομέα του τουρισμού. Μάλιστα πρόσφατα μεγάλος τουριστικός όμιλος που δραστηριοποιείται σε όλη την Ελλάδα και το εξωτερικό, μας ζήτησε εγγράφως την απορρόφηση όλων των καταρτιζομένων των συγκεκριμένων ειδικοτήτων, για πρακτική άσκηση και εργασία, γεγονός που αποδεικνύει τη δυναμική του κλάδου και τη φήμη του Δημοσίου ΙΕΚ Βόλου. Τα τελευταία χρόνια λειτουργίας του ΙΕΚ αναπτύχθηκαν σταθερές συνεργασίες με πολύπειρους ιδιώτες επαγγελματίες από την περιοχή μας, οι οποίοι μας παρέχουν τους επαγγελματικούς τους χώρους για την κατάρτιση των σπουδαστών μας. Αυτό βοηθά από τη μία πλευρά την καλύτερη εκπαίδευση των καταρτιζομένων μας σε πραγματικούς επαγγελματικούς χώρους και όχι απλά σε έναν χώρο σχολικού εργαστηρίου και από την άλλη ανοίγει την προοπτική απορρόφησης από τους ίδιους τους ιδιώτες επαγγελματίες οι οποίοι βοήθησαν στην κατάρτισή τους πάνω στις απαιτήσεις του εργασιακού τους χώρου.
Υπάρχουν σπουδαστές από άλλες πόλεις που έρχονται να σπουδάσουν στο Δημόσιο ΙΕΚ Βόλου;
Ναι υπάρχουν σπουδαστές από άλλες πόλεις, σε ποσοστό, που κυμαίνεται από 10-15%. Το ποσοστό αυτό φαίνεται ότι θα μεγαλώνει χρόνο με το χρόνο λόγω και του παράλληλου μηχανογραφικού που ξεκίνησε τα λειτουργεί από το 2021. Το παράλληλο μηχανογραφικό είναι μια διαδικασία κατά την οποία οι τελειόφοιτοι μαθητές του Λυκείου παράλληλα με το κλασσικό μηχανογραφικό που συμπληρώνουν με τις σχολές που επιθυμούν να εισαχθούν, συμπληρώνουν κι ένα ακόμη μηχανογραφικό που αφορά τις ειδικότητες που λειτουργούν στα Δημόσια ΙΕΚ όλης της χώρας και το οποίο συμπληρώνουν σύμφωνα με την προτίμηση τους. Αυτή την στιγμή έχουμε καταρτιζόμενους από Θράκη μέχρι Στερεά Ελλάδα και Πελοπόννησο, ενώ άλλες χρονιές είχαμε καταρτιζόμενους και από Κύπρο.
Υπάρχει κάποια μέριμνα γι’ αυτούς τους σπουδαστές (στέγαση, σίτιση, μεταφορά, πάσο κ.λπ.);
Σαφώς και υπάρχει μέριμνα. Υπάρχει το λεγόμενο «πάσο» για μειωμένο εισιτήριο τόσο αστικών όσο και υπεραστικών συγκοινωνιών, καθώς και το στεγαστικό επίδομα των 1.500 € και 2.000€ σε περίπτωση συγκατοίκησης που λαμβάνεται κάτω από ορισμένες προϋποθέσεις για όσους έχουν μόνιμη κατοικία σε άλλες πόλεις. Στο θέμα της σίτισης πετύχαμε φέτος μια συνεργασία με έναν άριστο ιδιώτη επαγγελματία ο οποίος μας παραχωρεί τους εργαστηριακούς του χώρους για κατάρτιση, έναντι πολύ χαμηλού αντιτίμου και για όσους από τους σπουδαστές μας επιθυμούν να μπορούν να παρέχονται δύο γεύματα την ημέρα, μεσημεριανό και βραδινό.
Το γεγονός ότι δεν υπάρχουν ετήσια δίδακτρα στρέφει τους υποψηφίους σπουδαστές να παρακολουθήσουν ένα δημόσιο ΙΕΚ έναντι κάποιου ιδιωτικού;
Αυτό σαφώς και αποτελεί κίνητρο, αλλά δεν είναι, όμως, το βασικό. Θα έλεγα πως το βασικό είναι το όνομα που έχει δημιουργήσει το ΙΕΚ μας με τα χρόνια και την εμπειρία που διαθέτει στην υλοποίηση προγραμμάτων Αρχικής Επαγγελματικής Κατάρτισης, καθώς διαθέτει εκπαιδευτικό προσωπικό αυξημένων προσόντων με τεράστια επαγγελματική αλλά και εκπαιδευτική εμπειρία. Αυτό το συγκριτικό πλεονέκτημα σε συνδυασμό με τις ειδικότητες που έχουμε και τις προσπάθειες που κάνουμε για τη σύνδεση με την αγορά εργασίας, στρέφει τους καταρτιζόμενους προς τη δική μας κατεύθυνση.
Ποιες είναι οι ηλικιακές ομάδες των σπουδαστών;
Στα δημόσια ΙΕΚ μπορούν να εγγραφούν όλοι οι απόφοιτοι λυκείου από 18 ετών και πάνω. Η πλειονότητα των σπουδαστών είναι άτομα μεταξύ 18-30 ετών.
Υπάρχουν εργαζόμενοι σπουδαστές ή άτομα μεγαλύτερης ηλικίας ή σπουδαστές που έχουν ήδη ένα πτυχίο κι έρχονται και για ένα δεύτερο και αν ναι, σε τι ποσοστό περίπου;
Υπάρχουν αρκετοί πτυχιούχοι που έρχονται για ένα δεύτερο πτυχίο. Το ποσοστό αυτό φέτος ανέρχεται σε 20% περίπου. Αποτελεί τη «δεύτερη ευκαιρία» για να μπορέσουν έστω και σε μεγαλύτερη ηλικία να μπουν στην αγορά εργασίας με κατάρτιση σε ειδικότητες που απαντούν στην ζήτηση. Επίσης, έχουμε και αρκετούς εργαζόμενους σπουδαστές οι οποίοι ξεπερνούν το 50% του συνόλου και αποτελούν έναν από τους λόγους για τους οποίους οι ώρες που πραγματοποιούνται τα μαθήματα είναι μεσημέρι με απόγευμα.
Πόση είναι η διάρκεια σπουδών και πιο το ωράριο των μαθημάτων; Είναι υποχρεωτική η πρακτική άσκηση ή η πιστοποίηση;
Η φοίτηση στα Δημόσια ΙΕΚ διαρκεί 4 εξάμηνα συν 1 ακόμη πρακτικής εξάσκησης. Στο κάθε εξάμηνο πραγματοποιούνται συνολικά 300 ώρες μαθημάτων δηλ. 1.200 ώρες θεωρητικής κατάρτισης σε σύνολο 4 εξαμήνων. Οι ώρες της πρακτικής άσκησης ανέρχονται σε 960. Το ωράριο μαθημάτων είναι 15.00 με 18.15 ή 19.05 αν υπάρχουν αναπληρώσεις. Κάθε ώρα που χάνεται π.χ. από αργίες, εθνικές εορτές, κ.λπ., αναπληρώνεται, έτσι ολοκληρώνοντας τις σπουδές τους οι καταρτιζόμενοι να έχουν καταρτισθεί σε ακριβώς 1.200 διδακτικές ώρες.
Η πρακτική άσκηση είναι υποχρεωτική για την ολοκλήρωση των σπουδών και μπορεί να γίνει τμηματικά με την ολοκλήρωση του δευτέρου εξαμήνου η μισή 480 ώρες περίπου και η υπόλοιπη στο τέλος με την ολοκλήρωση της θεωρητικής κατάρτισης του τετάρτου εξαμήνου οπότε μπορεί κάποιος να κάνει και ολόκληρη την πρακτική του άσκηση. Βέβαια αν κάποιος έχει ήδη προϋπηρεσία αποδεικνυόμενη από ένσημα αντίστοιχης ειδικότητας μπορεί να απαλλαγεί της πρακτικής άσκησης και με την ολοκλήρωση των τεσσάρων εξαμήνων θεωρητικής κατάρτισης να οδηγηθεί κατευθείαν στη λήψη της Βεβαίωσης Επαγγελματικής Κατάρτισης (ΒΕΚ) η οποία θα του δώσει το δικαίωμα συμμετοχής στις εξετάσεις πιστοποίησης του ΕΟΠΠΕΠ για την απόκτηση του Διπλώματος Επαγγελματικής Κατάρτισης και την απόκτηση των δικαιωμάτων επιπέδου 5. Όσο για την πιστοποίηση είναι υποχρεωτική εφόσον ο σπουδαστής θέλει να λάβει Δίπλωμα Επαγγελματικής Κατάρτισης. Με το δίπλωμα επαγγελματικής κατάρτισης (πιστοποίηση) εκτός των επαγγελματικών δικαιωμάτων, δίνεται πλέον η δυνατότητα στους αποφοίτους να δώσουν κατατακτήριες εξετάσεις προκειμένου να εισαχθούν σε πανεπιστημιακές σχολές και να συνεχίσουν εκεί τις σπουδές τους. Τα πτυχία των ΙΕΚ όπως προανέφερα, είναι επιπέδου 5 και αναγνωρίζονται επίσημα σε όλες της χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Σε κάποιες χώρες μάλιστα, με έναν ακόμη επιπλέον χρόνο σπουδών οι καταρτιζόμενοι μπορούν να αναβαθμίσουν τα πτυχία τους σε επίπεδο 6 (απόκτηση Βachelor) γεγονός πολύ σημαντικό για την επαγγελματική τους εξέλιξη.
Οι σπουδαστές πληρώνονται κατά τη διάρκεια της πρακτικής άσκησης;
Ναι, από τον Σεπτέμβριο του 2021 η Πρακτική Άσκηση των καταρτιζομένων των Δημοσίων Ι.Ε.Κ. είναι αμειβόμενη και έχει ενταχθεί στο πρόγραμμα ΕΣΠΑ 2021 -2027.
Το κτήριο του ΙΕΚ έχει τις κατάλληλες υποδομές π.χ. αίθουσα με υπολογιστές κ.λπ. ώστε να μπορούν οι σπουδαστές να χρησιμοποιήσουν;
Το κτηριακό μας συγκρότημα είναι ίσως το μεγαλύτερο στη Μαγνησία και κατασκευάσθηκε το 1970. Σήμερα στεγάζονται δύο ΕΠΑΛ, ένα πρωινό και ένα απογευματινό, καθώς και το ΙΕΚ με συνολικό αριθμό μαθητών, καταρτιζομένων και καθηγητών που ξεπερνά τα 1.200 άτομα. Υπάρχει χρηματοδότηση η οποία δεν επαρκεί στις περισσότερες περιπτώσεις λόγω του μεγέθους αλλά και της παλαιότητας των κτηρίων που απαιτούν συνεχείς συντηρήσεις και λειτουργικές αλλαγές. Σε συνεργασία με Εργαστηριακό Κέντρο του συγκροτήματος, έχει γίνει αντικατάσταση μεγάλου αριθμού κουφωμάτων, έχουν ανακαινιστεί και συνεχίζουν να ανακαινίζονται σταδιακά τα εργαστήρια, ενώ γίνεται προσπάθεια εκσυγχρονισμού τους ώστε να συμβαδίζουμε πάντα με την τεχνολογία και τις εκπαιδευτικές απαιτήσεις. Στο συγκρότημα παρέχεται internet μέσω οπτικής ίνας με γραμμή 1.000 Mbs, ενώ ολοκληρώνεται ο εκσυγχρονισμός των αιθουσών με παροχή καλωδιακού αλλά και ασύρματου internet σε όλες τις αίθουσες και εργαστήρια του συγκροτήματος. Επίσης έχουν εξοπλισθεί όλα τα εργαστήρια του συγκροτήματος με βιντεοπροβολείς συνδεδεμένους με Η/Υ, ενώ προχωρά η τοποθέτηση διαδραστικών πινάκων και βιντεοπροβολέων σε πολλές από τις αίθουσες διδασκαλίας.
Υπάρχουν προγράμματα ανταλλαγής σπουδαστών π.χ. ERASMUS όπου οι σπουδαστές μπορούν να επισκεφθούν μια χώρα του εξωτερικού και να αποκομίσουν πολύτιμες γνώσεις στον τομέα που σπουδάζουν;
Φυσικά, υπάρχουν προγράμματα ανταλλαγής σπουδαστών. Είμασταν από τα λίγα Δημόσια ΙΕΚ τα οποία ξεκίνησαν την υλοποίηση προγραμμάτων Erasmus+, και όχι μόνο. Πρόσφατα ολοκληρώθηκε πρόγραμμα Erasmus+ για τις ειδικότητες του τομέα υγείας με αποστολή καταρτιζομένων στην Πορτογαλία, Λισσαβόνα και Πόρτο, στην Ιταλία στην Ρώμη και στο Άσκολι, ενώ σε προηγούμενα έτη οι καταρτιζόμενοί μας ανάλογα με την ειδικότητα έχουν εκπαιδευθεί σε φορείς στην Ισπανία, Γερμανία, Αυστρία, κ.λπ., αποκομίζοντας πολύτιμες εμπειρίες, γνώσεις και δεξιότητες που πιστοποιούνται με την απόκτηση του Europass. Προετοιμαζόμαστε ήδη για την υλοποίηση την άνοιξη προγράμματος Erasmus+ για τις ειδικότητες του τουριστικού τομέα συμπεριλαμβανομένης και της ειδικότητας «Κυβερνήτης Σκαφών Αναψυχής» με τρεις ροές σε Μάλτα, Πολωνία, και Ισπανία. Πρόσφατα μάλιστα κατατέθηκε πρόταση για την απόκτηση διαπίστευσης Erasmus+ στον τομέα της επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης, ένα εργαλείο το οποίο θα μας διευκολύνει να συμμετάσχουμε σε διασυνοριακές ανταλλαγές και συνεργασίες επιβεβαιώνοντας ότι το Δημόσιο ΙΕΚ Βόλου καταρτίζει σχέδια για την υλοποίηση δραστηριοτήτων κινητικότητας υψηλής ποιότητας στο πλαίσιο μιας ευρύτερης προσπάθειας ανάπτυξης του οργανισμού του.
Σας ευχαριστούμε για την συνέντευξη που πιστεύουμε ότι θα οδηγήσει αρκετούς νέους στη διέξοδο των Δημοσίων ΙΕΚ καθώς παρέχεται υψηλό επίπεδο σπουδών, άριστη κατάρτιση και καλές προοπτικές εργασιακής αποκατάστασης.
Περισσότερες πληροφορίες παρέχονται μέσα από το site του ΙΕΚ http://1iek-volou.mag.sch.gr.
Η συνέντευξη πραγματοποιήθηκε από τους σπουδαστές του τμήματος Δημοσιογραφίας του ΙΕΚ Βόλου Αρτέμη Χαλάτση, Μαριάνα Χαλάτση, Βιολέτα Θεοδοσίου, Στέφανο Νακόπουλο, Γιώργο Βαϊσμένο