Επισφαλές άνοιγμα της αγοράς με «φύλλο συκής» τα self tests

Του Ανδρέα Ξανθού*

Την ώρα που είναι σε εξέλιξη μια υγειονομική τραγωδία στα νοσοκομεία της Αττικής και η κοινωνία συνειδητοποιεί την πλήρη αποτυχία της συνολικής διαχείρισης της πανδημίας , η κυβέρνηση κάνει την πολιτική επιλογή να ανοίξει την αγορά με «φύλλο συκής» τα self tests. Χωρίς να κάνει την παραμικρή αποτίμηση των μέχρι τώρα χειρισμών, χωρίς να αναγνωρίζει επίσημα ότι η στρατηγική της είχε μια «μαύρη τρύπα» που ήταν το έλλειμμα επιδημιολογικής επιτήρησης, έγκαιρης διάγνωσης και ιχνηλάτησης κρουσμάτων στην κοινότητα, αλλάζει στρατηγική και επιχειρεί να βγεί από το αδιέξοδο του 5 μηνου lockdown με νέα επικοινωνιακή γραμμή: «Δωρεάν τεστ για όλο το λαό» !
Μόνο που τα μαζικά τεστ (μοριακά και rapid) τα οποία ζητούν εδώ και καιρό επιστήμονες και αντιπολίτευση, δεν είναι τα αμφίβολης αξιοπιστίας και άγνωστης ευαισθησίας self tests που προωθούνται για διάθεση από τα φαρμακεία. Γιατί όλοι ξέρουμε ότι την επιλογή των self-test δεν εισηγήθηκε κανένα επιστημονικό όργανο, καμιά Επιτροπή Εμπειρογνωμόνων, κανένας αρμόδιος φορέας Δημόσιας Υγείας.

Δεν είναι καθόλου τυχαίο ότι τις σχετικές ανακοινώσεις έκανε όχι ο υπουργός Υγείας, αλλά ο υφυπουργός παρά τω πρωθυπουργώ κ. Σκέρτσος και ότι τον διαγωνισμό για την προμήθεια των self test δεν προκηρύσσει ο ΕΟΔΥ ή το ΙΦΕΤ που εποπτεύονται από το υπουργείο Υγείας, αλλά η Πολιτική Προστασία. Επίσης, όλοι καταλαβαίνουμε πολύ καλά πως η «αυτοεξέταση» δεν είναι αυτό που χρειαζόμαστε σήμερα για να πετύχουμε αναβαθμισμένη επιδημιολογική επιτήρηση και στοχευμένη πρόληψη της διασποράς του ιού. Αντί να κάνουν αυτό που πρέπει (συστηματικούς ελέγχους από τις Υπηρεσίες Δημόσιας Υγείας στις εστίες υπερμετάδοσης και κυρίως στους χώρους εργασίας, συνταγογράφηση και αποζημίωση από τον ΕΟΠΥΥ των μοριακών και rapid τεστ, αξιοποίηση όλων των εργαστηρίων δημόσιου και ιδιωτικού τομέα για ευχερή πρόσβαση κάθε πολίτη σε έγκαιρη και αξιόπιστη διάγνωση), υιοθετούν μια μη δοκιμασμένη διαγνωστική μεθοδολογία για να «πουλήσουν» ενδιαφέρον για τους πολίτες. Μεταθέτοντας όμως σε αυτούς την ευθύνη του «αυτοελέγχου» και μάλιστα εξαγγέλλοντας ότι αυτός θα είναι υποχρεωτικός! Πώς μπορεί όμως να είναι υποχρεωτικός ένα έλεγχος που στηρίζεται στην αυτοεξέταση; Πώς διασφαλίζεται ότι θα γίνει σωστά και ότι θα καταγραφεί επίσημα το θετικό αποτέλεσμα για την απομόνωση και καραντίνα των ασυμπτωματικών κρουσμάτων;

Άρα τα self tests δεν μπορούν να αποτελέσουν το κομβικό στοιχείο μιας αποτελεσματικής επιδημιολογικής στρατηγικής και μόνο συμπληρωματικό ρόλο μπορούν να έχουν, όπως λέει και το ECDC (Ευρωπαϊκό Κέντρο Ελέγχου Λοιμώξεων). Η κυβέρνηση όμως θεωρεί ότι αυτό θα είναι το «κλειδί» για την επανεκκίνηση κρίσιμων τομέων της οικονομίας και της κοινωνίας (εμπόριο, σχολεία, εστίαση, τουρισμός). Αυτό όμως είναι υγειονομικά επισφαλές και πολιτικά ανεύθυνο. Ο κίνδυνος ψευδώς αρνητικών αποτελεσμάτων, υποδιάγνωσης και υποδήλωσης κρουσμάτων, ειδικά σε περίοδο εκθετικής διασποράς του ιού στον γενικό πληθυσμό, είναι πολύ μεγάλος.
Είναι προφανές ότι ο ΣΥΡΙΖΑ δεν επενδύει στην αποτυχία και στην καταστροφή, όπως προκλητικά και προσβλητικά ισχυρίζεται η ΝΔ. Για μας προτεραιότητα σήμερα είναι να σωθούν ανθρώπινες ζωές. Και για να γίνει αυτό χρειάζεται:
– Ελάχιστη δυνατή πολιτική συνεννόηση και κοινά συμφωνημένο σχέδιο έκτακτης ανάγκης για την αξιοπρεπή διαχείριση του 3ου επιδημικού κύματος.
– Αναχαίτιση της διασποράς του ιού στην κοινότητα με εκτεταμένο και αξιόπιστο testing.
– Ενίσχυση με κάθε τρόπο του ΕΣΥ (προσλήψεις μόνιμου και επικουρικού προσωπικού, εξοπλισμός κ.λπ.) για να ανταποκριθεί και στην αξιόπιστη φροντίδα των ασθενών με covid και στην κάλυψη των υπόλοιπων υγειονομικών αναγκών.
– Επιστράτευση όλων των διαθέσιμων υγειονομικών δυνάμεων και δομών της χώρας, συμπεριλαμβανομένων των μεγάλων ιδιωτικών θεραπευτηρίων και κέντρων αποκατάστασης, καθώς και των στρατιωτικών νοσοκομείων.
– Πρόσβαση των ασθενών με covid σε όλες τις εγκεκριμένες και αποτελεσματικές θεραπείες.
– Επιτάχυνση των εμβολιασμών με πρωτοβουλίες και πιέσεις προς την ΕΕ για άρση του καθεστώτος προστασίας της «πατέντας» των εμβολίων – φαρμάκων για covid-19. Οργάνωση κατ’ οίκον εμβολιασμών, με συνεργασία της ΠΦΥ και των Δήμων – Βοήθεια στο Σπίτι, για υπερήλικες και κατακεκλιμένους ασθενείς που δεν μπορούν να μετακινηθούν.

*Ο Ανδρέας Ξανθός είναι βουλευτής και τομεάρχης Υγείας του ΣΥΡΙΖΑ, πρώην υπουργός Υγείας