Ένα όνειρο που από σκέψη έγινε δράση ή πιο σωστά δραστηριότητα, όπως τονίζει ο δημιουργός του Χώρου Τέχνης δ. στον Βόλο κ. Θανάσης Δουλκέρογλου, ένας χώρος για την τέχνη με αφορμή την Τέχνη. Το συγκεκριμένο εγχείρημα έτυχε διάκρισης και παρουσιάστηκε σε σχετική αρχιτεκτονική έκθεση στο Μουσείο Μπενάκη της οδού Πειραιώς στην Αθήνα. Ο Θανάσης Δουλκέρογλου μιλά σήμερα στη «Θ» για τον Χώρο Τέχνης δ. και όχι μόνο.
Πείτε μας λίγα λόγια για τον Χώρο Τέχνης δ.
Ο Χώρος Τέχνης δ. είναι χώρος εκθέσεων και συναντήσεων έργων και ανθρώπων, τάσεων και απόψεων και κυρίως είναι ο τόπος που δίνει χώρο στην έκφραση, στην έμπνευση, στη δημιουργία. Ο όρος περιλαμβάνει την αγάπη για τις Τέχνες και κυρίως τον θαυμασμό για όσα τα εκφραστικά μέσα εμπνευσμένων ανθρώπων δημιουργούν. Πραγματοποιούνται εκθέσεις, καθώς και θεματικές προσεγγίσεις σε ανοικτές εκδηλώσεις με τους καλλιτέχνες. Γίνονται ξεναγήσεις από ειδικούς, καθώς και ομαδικές παρουσιάσεις εκπαιδευτικού χαρακτήρα σε μαθητές, φοιτητές και σε μέλη συλλόγων και θεματικών ομάδων. Γενικότερα είναι ένας χώρος για την τέχνη με αφορμή την Τέχνη.
Πώς ασχοληθήκατε με τον χώρο της Τέχνης;
Η Τέχνη και οι καλλιτέχνες με προσέλκυαν από τα νεανικά μου χρόνια. Παρατηρούσα τα έργα των ζωγράφων όπου κι αν υπήρχαν. Σε κοινόχρηστους χώρους, σε μουσεία, στους χώρους εργασίας, στα σπίτια φίλων και γνωστών, σε περιοδικά και βιβλία. Ο χώρος της Τέχνης ήταν ένα μαγικό κουτί που με έλκυε να το ανοίξω. Διάβαζα συνεντεύξεις εικαστικών, παρακολουθούσα όσο μπορούσα εκθέσεις και θεματικές διοργανώσεις, πήγαινα σε μουσεία… Παρά την επαγγελματική μου ενασχόληση που δεν είχε καμία τυπικά σχέση, είχα καταφέρει να βρίσκω και έβρισκα σχέσεις και δεσμούς. Είναι γνωστό εξάλλου ότι οι Τραπεζικοί Οίκοι διαθέτουν μεγάλης αξίας συλλογές έργων τέχνης.
Ποιος ο σκοπός μιας τέτοιας δημιουργίας-κίνησης;
Δεν ήταν σκοπός, ήταν στόχος. Όπως ήδη ανέφερα ήταν ένα όνειρο που από σκέψη έγινε δράση ή πιο σωστά δραστηριότητα. Με τη συνταξιοδότησή μου από την επαγγελματική μου ενασχόληση, μου δόθηκε ο χρόνος να ασχοληθώ ενεργά και ουσιαστικά με όσα αρχικά επιθυμούσα και στη συνέχεια μπορούσα να αποκτήσω. Καθοριστικό ρόλο έπαιξε η απόκτηση αυτού του χώρου που για άλλους ήταν περίεργα μικρός, αλλά χάρη στην καταλυτική παρέμβαση του αρχιτέκτοντα Δημ. Θέμελη απέκτησε πολλών διαστάσεων δράσεις. Αξίζει να αναφέρω ότι το συγκεκριμένο εγχείρημα έτυχε διάκρισης και παρουσιάστηκε σε σχετική αρχιτεκτονική έκθεση στο Μουσείο Μπενάκη της οδού Πειραιώς στην Αθήνα.
Λείπουν τέτοιοι χώροι-αίθουσες από τον Βόλο;
Όταν δημιουργήθηκε ο Χώρος Τέχνης δ. δεν υπήρχε κανένας αντίστοιχος ιδιωτικός χώρος. Ας μην ξεχνούμε ότι ανάλογες προσπάθειες είχαν επιχειρηθεί με την γκαλερί Ψυχούλη, «Ε-Μ» πριν σαράντα χρόνια κι αργότερα στην Γκαλερί 4 του αείμνηστου Γιάννη Αλεξόπουλου και κάποιες ακόμη που δεν κατόρθωσαν να μακροημερεύσουν. Βέβαια οι χώροι του Δήμου Βόλου είναι ενεργοί και έχουν πραγματοποιήσει εξαιρετικές παρουσιάσεις, μοναδικές σε πανελλαδικό επίπεδο. Ωστόσο δεν είναι οι χώροι που λείπουν, αλλά το ενεργό και ουσιαστικό ενδιαφέρον που είναι αποτέλεσμα πολλών καταστάσεων που έχουν διαφοροποιήσει την κοινωνικο-οικονομική κατάσταση στην πόλη μας.
Ποιος ήταν ο καλλιτέχνης, έργα του οποίου φιλοξενήθηκαν στον Χώρο Τέχνης δ., που σας εντυπωσίασε ο ίδιος, αλλά και τα έργα του;
Θα μου επιτρέψετε να μην προβώ σε αποτύπωση κρίσης και προσωπικής εντύπωσης, καθώς κάθε καλλιτέχνης που παρουσιάζεται, είναι ένα μικρό ταξίδι επικοινωνίας και επαφής. Κάθε καλλιτέχνης είναι ξεχωριστή οντότητα και κάθε έκθεση ένα ξεχωριστό γεγονός που έχει αφήσει ενεργό για διαφορετικό λόγο το αποτύπωμα στον χώρο, στην πόλη. Θα αναφερθώ μόνο στην περίπτωση του εξαιρετικού Παύλου Σάμιου που δυστυχώς έφυγε από τη ζωή, αφήνοντας τις καλύτερες αναμνήσεις από την έκθεση έργων του στον Χώρο Τέχνης δ., παρουσιάζοντας τη δουλειά του για πρώτη φορά στον Βόλο.
Πόσο δύσκολοι ήταν οι μήνες που προηγήθηκαν με την πανδημία και το κλείσιμο του πολιτισμού και κατ’ επέκταση και του Χώρου Τέχνης δ.;
Ο Χώρος Τέχνης δ. κατόρθωσε σε σχέση και σύγκριση με άλλους αντίστοιχους χώρους να έχει τα μικρότερα δυνατά κενά τηρώντας ευλαβικά τα μέτρα για την πανδημία. Στους μήνες της υποχρεωτικής αργίας αξίζει να αναφερθεί πως δεν σταμάτησαν οι επαφές και ο προγραμματισμός νέων εκθέσεων. Σκεφτείτε ότι η έκθεση που τώρα παρουσιάζεται στον Χώρο Τέχνης δ. και περιλαμβάνει έργα του Θανάση Μακρή αφιερωμένα στον Θεόφιλο και στους ήρωες του ’21 είχε προγραμματιστεί δύο χρόνια νωρίτερα αποτελώντας μάλιστα την αφορμή για τη μεγάλη έκθεση του ίδιου ζωγράφου που θα πραγματοποιηθεί στο Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος. Αντιλαμβάνεστε ότι απαιτείται χρόνος, συνεννόηση, προγραμματισμός και κυρίως ενημέρωση και συνεχείς επαφές.
Τέχνη και κορωνοϊός.
Ο κορωνοϊός έχει τη δύναμη της μετάδοσης όπως και η Τέχνη: Μεταδίδεται, διαδίδεται, γίνεται συνήθεια, αγάπη, λατρεία, ανάγκη. Αν δούμε αυτή την αναλογία ως αλληλουχία θα παρατηρήσετε ότι ο κορωνοϊός δεν έβλαψε το βιβλίο, αντίθετα ενίσχυσε τη φιλαναγνωσία. Αντίστοιχα ο χώρος των εικαστικών ευνοήθηκε από τον χρόνο που δόθηκε να προετοιμαστούν καλές θεματικές εκθέσεων.
Ο Βόλος προάγει τον πολιτισμό; Οι Βολιώτες δείχνουν ενδιαφέρον για τον πολιτισμό και την Τέχνη;
Ο Βόλος αποτελεί δείγμα πολιτισμού. Να σας θυμίσω τη δημιουργία με πρόταση του αείμνηστου Κίτσου Μακρή των Σχολών Εφαρμοσμένων Τεχνών που είναι ο προπομπός του ΔΙΕΚ, μοναδικού Δημοτικού ΙΕΚ στη χώρα. Θα μνημονεύσω ως πρωτεργάτες τους Γιάννη Μιχαηλίδη, Γιάννη Παπαϊωάννου, Μιχάλη Βαμβακάρη και Χρύσα Δραντάκη και θα σταθώ στους αείμνηστους στυλοβάτες των Ελεύθερων Εργαστηρίων Ντόρας Χρυσοχοΐδη-Λιβανού και Παλαιολόγου Θεολόγου. Μοναδικές δράσεις που έχουν αφήσει τα αποτυπώματά τους και σε αυτά οφείλουμε να βαδίσουμε.
Κοιτάξτε πόσους αποφοίτους Σχολών Καλών Τεχνών έχουμε σε σχέση με όσους ασχολούνταν πριν από μερικές δεκαετίες. Μην ψάχνετε για αναλογίες και μην κάνετε υπολογισμούς. Περνούμε δύσκολους καιρούς και τα πάντα εξελίσσονται σύμφωνα με τη θεωρία των εναλλαγών. Σας θυμίζω ότι μετά τον Περικλή ήρθε ο Κλέων που εύστοχα διακωμώδησε ο Αριστοφάνης… Η Παιδεία, η κατάρτιση, η καλλιέργεια προσφέρουν την προσέγγιση στις Τέχνες, τα γράμματα, στη γνώση που μπορεί να μας κάνει καλύτερους. Γιατί αυτό είναι το ζητούμενο: Να γινόμαστε καλύτεροι άνθρωποι.