Η ομάδα TALOS του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας «συστήθηκε» στο κοινό της πόλης, το φθινόπωρο του 2016 και το έργο της αποτέλεσε μία από τις πρώτες ουσιαστικά οργανωμένες απόπειρες διάδοσης όχι μόνο της Εκπαιδευτικής ρομποτικής αλλά και όλων των υπόλοιπων αντικειμένων που άπτονται του λεγόμενου πεδίου STEAM σε πανελλαδικό επίπεδο και κυρίως σε επίπεδο Ακαδημαϊκών Ιδρυμάτων. Ακόμα και σήμερα, μαζί με το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, μόλις ένα ακόμα Ακαδημαϊκό Ίδρυμα (ΠΑΜΑΚ) έχουν επίσημα θεσμοθετημένη δράση στους κόλπους τους, αναφορικά με τη συστηματική και οργανωμένη σε δράσεις, επαφή παιδιών με τεχνολογίες και πρακτικές αιχμής. Μεταξύ των υπόλοιπων συστηματικών, πρωτότυπων δράσεων που υλοποιούνται κατά τη διάρκεια της σχολικής/ακαδημαϊκής χρονιάς, οι εκπαιδευτές κι εμψυχωτές του TALOS ενθαρρύνουν, σχηματίζουν και συντονίζουν ομάδες παιδιών που συμμετέχουν σε διάφορους διαγωνισμούς τόσο στην Ελλάδα όσο και σε παγκόσμιο επίπεδο και ως στόχο έχουν τη δημιουργία επιπλέον μαθησιακών ευκαιριών κι ερεθισμάτων μέσα από παιγνιώδεις δράσεις και με παράπλευρο στόχο το ευρύτερο κοινωνικό αποτύπωμα. Να σημειωθεί ότι κατά καιρούς, ομάδες παιδιών του προγράμματος TALOS έχουν βραβευτεί για τις καινοτόμες προτάσεις τους σε διαγωνισμούς όπως AstroPi (Ευρωπαϊκή Εταιρεία Διαστήματος), F1 in Schools, «Φτιάξε τον δικό σου Σεισμογράφο» κ.α.
Μεταξύ των υπόλοιπων εργαστηρίων που διεξάγονται συστηματικά καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους με παιδιά ηλικίας από 5-16 ετών, έχει συσταθεί η μόνιμη αγωνιστική ομάδα ρομποτικής «tal.OS» η οποία αποτελείται από παιδιά Δημοτικού- Γυμνασίου και συμμετέχει ενεργά σε διαγωνισμούς με διάφορες θεματικές και με στόχευση την παράλληλη σχεδίαση και ανάπτυξη καινοτόμων προτάσεων και ψηφιακών ή απτών προϊόντων. Η σύσταση της ομάδας είναι κατά το δυνατόν σταθερή σε πρόσωπα, με ανάληψη συγκεκριμένων αρμοδιοτήτων από τα παιδιά στο πλαίσιο των διαφόρων πρότζεκτ αλλά με βασικό κριτήριο την εμβάπτιση όλης της ομάδας σε κοινές διαδικασίες, γνώσεις και εμπειρίες σε σχέση με τις τεχνολογίες και τη σχεδίαση λύσεων ακόμα και για σύγχρονα σύνθετα προβλήματα του καθημερινού περιβάλλοντος.
Τα παιδιά δημιούργησαν σύστημα αντικατάστασης της… κόρνας
Πιο συγκεκριμένα, η περσινή ομάδα διαχειρίστηκε το πρόβλημα της ηχορύπανσης στο πλαίσιο παγκόσμιου διαγωνισμού Τεχνολογίας και Καινοτομίας και κατόπιν πολύμηνης έρευνας, συνεργασίας με ειδικούς και συλλογής απόψεων από πραγματικό κοινό της πόλης, κατέληξε στην πρόταση μιας τεκμηριωμένης και υλοποιήσιμης λύσης που αποτελείται από τεχνικό εξοπλισμό ανοιχτής αρχιτεκτονικής (hardware) και εφαρμογή (application) που δημιούργησαν τα ίδια τα παιδιά. Με αφορμή άρθρο στο περιοδικό δρόμου «Σχεδία», η ομάδα επικεντρώθηκε στη μελέτη της επίπτωσης των αστικών ήχων στη ζωή των κατοίκων των σύγχρονων πόλεων εστιάζοντας, ανάμεσα στις κύριες πηγές ηχορύπανσης στην υπερβολική χρήση της κόρνας των διαφόρων οχημάτων. Στη βάση αυτή, η ομάδα πρότεινε, σχεδίασε και υλοποίησε πρωτότυπη λύση, το «προϊόν» με όνομα «vibe.hz» που αφορά στην τροποποίηση της κόρνας των οχημάτων έτσι ώστε όταν χρησιμοποιείται να εκπέμπει ένα σήμα το όποιο θα λαμβάνουν τα υπόλοιπα οχήματα και θα το αναπαράγουν ως ακουστική πληροφορία από τα ηχεία τους αλλά και οπτικοποιημένα στο καντράν τους, περιορίζοντας έτσι την παραγωγή ήχου εντός του οχήματος. Σύμφωνα με το πρότζεκτ των παιδιών, η υπάρχουσα κλασική κόρνα δεν χρειάζεται να αφαιρεθεί για να καλύπτει περιπτώσεις έκτακτης ανάγκης ή περιπτώσεις βλάβης. Επιπλέον, το «vibe.hz» θα μπορεί να χρησιμοποιείται από πεζούς σε μορφή wearable ή εφαρμογής για κινητές συσκευές, που θα βρίσκεται συνεχώς σε λειτουργία στο background, με την ειδοποίηση να λειτουργεί με μορφή δόνησης.
Εξάρτημα ελεύθερης άσκησης μπορεί να βγει στο εμπόριο
Η φετινή ομάδα tal.OS, στο πλαίσιο διαγωνισμού με θέμα τον αθλητισμό, προβληματίστηκε σε σχέση με το πώς οι διάφορες μορφές ερασιτεχνικής άθλησης θα μπορούσαν να «εκσυγχρονιστούν» και να προσαρμοστούν στα σύγχρονα δεδομένα ώστε να βελτιώσουν την καθημερινότητα των πολιτών. Μετά από συναντήσεις με ειδικούς του χώρου καθώς και απαντήσεις που η ομάδα έλαβε μέσα από έρευνα ερωτηματολογίων, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η έλλειψη κινήτρου είναι ο βασικότερος λόγος για τον οποίο οι πολίτες δεν αθλούνται και αποφάσισε να δημιουργήσει μια ψηφιακή εφαρμογή-παιχνίδι για κινητά (application) και ένα συνοδευτικό εξάρτημα 3Δ εκτύπωσης ώστε να ενθαρρύνει διάφορες μορφές άσκησης με άτυπο και διασκεδαστικό τρόπο.
Με βάση το σενάριο του παιχνιδιού, ο χρήστης της εφαρμογής κινείται μέσα στην πόλη με το παιχνίδι να τον κατευθύνει (χρησιμοποιώντας το σήμα GPS της φορητής συσκευής) σε προκαθορισμένα σημεία όπου πρέπει να εκτελέσει τις διαφορετικές αποστολές-ασκήσεις. Μόλις ο αισθητήρας GPS εντοπίσει ότι ο παίκτης έχει πλησιάσει στο προκαθορισμένο σημείο, ανοίγει την οθόνη αποστολής, όπου καλείται να εκτελέσει μια άσκηση (κάμψεις, καθίσματα κ.τ.λ.), αρκεί να απαντήσει πρώτα σε μια ερώτηση σχετική με τη μυθολογία που αφορά και την κεντρική φιγούρα του παιχνιδιού (Τάλως).
Την εφαρμογή συνοδεύει ένα πλαστικό εξάρτημα 3Δ εκτύπωσης, που τοποθετείται στους ώμους του παίκτη και μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως επιπλέον βάρος (γεμίζοντάς το με άμμο) αλλά και ως όργανο αυτόματης μέτρησης επαναλήψεων μέσω του επιταχυνσιόμετρου που διαθέτει.
Τέλος,δίνεται η επιλογή παιχνιδιού με άλλους παίκτες/χρήστες καθώς η ομάδα παρατήρησε ότι σημαντικό κίνητρο για άθληση είναι και ο παράγοντας της κοινωνικοποίησης. Η ομάδα σε αυτή τη φάση, βελτιστοποιεί την προτεινόμενη λύση και μέσα από μια σειρά συναντήσεων με ειδικούς από διαφορετικά πεδία (αθλητισμός, βιομηχανικός σχεδιασμός, επιχειρηματικότητα κ.λπ.).
Λίγο νωρίτερα, το καλοκαίρι του 2020 ήταν μια άλλη αγωνιστική ομάδα μαθητών Λυκείου του TALOS να διακριθούν στον παγκόσμιο διαγωνισμό δημιουργίας εφαρμογών για φορητές συσκευές που διοργάνωσε το γνωστό Πανεπιστημιακό ίδρυμα ΜΙΤ των ΗΠΑ. Στο συγκεκριμένο κάλεσμα ανταποκρίθηκαν συνολικά 312 ομάδες από όλο τον πλανήτη με σκοπό τη δημιουργία ψηφιακών εφαρμογών που θα μπορούσαν να βοηθήσουν κάποιον που έχει ανάγκη ή θα έκαναν τη διαφορά στην εκάστοτε τοπική κοινότητά. Με βάση 1000 και πλέον reviews από διεθνή κριτική επιτροπή καθηγητών κι ερευνητών του ΜΙΤ, η εφαρμογή της ομάδας παιδιών του TALOS με τίτλο «Our aid» αξιολογήθηκε επιτυχώς και κατέλαβε την 3η θέση παγκοσμίως μεταξύ 312 συμμετοχών.
Η έμπνευση της ομάδας βασίστηκε στο γεγονός ότι στην Ελλάδα και όχι μόνο, υπάρχει μεγάλη καθυστέρηση μέχρι να μεταβεί ένα ασθενοφόρο σε σημείο όπου υπάρχει περιστατικό. Έτσι, τα παιδιά αποφάσισαν να δημιουργήσουν μια εφαρμογή η οποία, σε περίπτωση άμεσης ανάγκης για παροχή φροντίδας, δίνει τη δυνατότητα σε κάποιον να καλέσει άτομο που βρίσκεται κοντά και διαθέτει εκπαίδευση στην παροχή πρώτων βοηθειών. Η εφαρμογή αυτή έχει σκοπό να βοηθήσει την κοινότητα δημιουργώντας ένα δίκτυο ατόμων με κατάλληλη εκπαίδευση και με τη δυνατότητα να προστρέξει σε τραυματίες έως ότου φτάσουν οι Πρώτες Βοήθειες στο σημείο. Η εφαρμογή λειτουργεί με βάση το γεωγραφικό εύρος που καθορίζεται χρησιμοποιώντας τις συντεταγμένες που λαμβάνουμε μέσω του σήματος GPS των συσκευών. Η ομάδα έχει φροντίσει, έτσι ώστε ακόμη και αν χρησιμοποιείται ταυτόχρονα από ανθρώπους σε διαφορετικά μέρη του πλανήτη, να μην υπάρχει δυσλειτουργία κι έχουν χρησιμοποιηθεί καινοτόμες πρακτικές για την αξιοποίηση των δεδομένων που συλλέγονται κάθε φορά που χρησιμοποιείται η εφαρμογή.
Ο εκ των συντονιστικών υπευθύνων, δρ. Σπύρος Κούριας σημειώνει: «Σκοπός μας δεν είναι η στυγνή τεχνοκρατική χρήση των σύγχρονων τεχνολογιών αλλά η ανθρωποκεντρική προσέγγιση κάθε είδους καινοτόμου, δημιουργικού μέσου. Μέσα από τις διάφορες δράσεις και τις συμμετοχές σε διαγωνισμούς θέλουμε να εξάπτουμε τη φαντασία των παιδιών, να τα εμπλέκουμε σε πρωτότυπες συνθήκες έρευνας, σχεδιασμού, υλοποίησης και βελτιστοποίησης μιας λύσης και κυρίως να τα εκθέτουμε σε επαφές με εμπειρότερους «άλλους» και σε σενάρια με έντονο κοινωνικό αποτύπωμα, με όφελος για όλους».
https://www.facebook.com/tal.osteam