Εκ μέρους των «καλών υπαλλήλων» του Νοσοκομείου…

του Α. Λιούπη*

Έχει παρέλθει περισσότερο από ένας μήνας από την επίσκεψη του υπουργού Υγείας κ. Ξανθού στην πόλη μας και στο Νοσοκομείο Βόλου. Με την απόσταση ικανού χρόνου πλέον από την πρώτη επίσκεψη εν ενεργεία υπουργού στο ίδρυμά μας, επιβάλλεται νομίζω μια αντικειμενική εκτίμηση των δεδομένων που αφορούν στο ένα και μοναδικό νοσοκομείο της Μαγνησίας. Πού βρισκόμαστε λοιπόν και τι έχουμε να προσδοκούμε για το μέλλον ως νοσοκομείο;
Είναι αδιαμφισβήτο γεγονός, ότι μετά τη σχεδόν πλήρη απραξία που χαρακτήριζε τους διοικητικούς μηχανισμούς του παρελθόντος, με την καθοριστική συμβολή του Περιφερειάρχη κ. Αγοραστού, η συνεπής και διαχρονική δουλειά μιας ομάδας ανθρώπων από την άνοιξη του 2013 «έσωσε» το ΕΣΠΑ 2007-2013 για το νοσοκομείο και διαμόρφωσε σε συνεργασία με το Επιστημονικό Συμβούλιο, το πλάνο για τις υποδομές που θα συντηρούσαν – αλλά και θα αναβάθμιζαν – τις προσφερόμενες υπηρεσίες του ΓΝ Βόλου μέσω του ΕΣΠΑ 2014-2020. Ανεξαρτήτως διοικήσεων – που είναι άλλωστε πάντα βραχύτατου βίου (μέσος όρος η διετία για την ελληνική νοσοκομειακή πραγματικότητα) – η συνεχής αυτή προσπάθεια, που είχε πάντα αρωγό την Περιφερειακή Αρχή Θεσσαλίας, έχει φέρει ήδη καρπούς και περιμένουμε πολύ σύντομα να δούμε και την ολοκλήρωση έργων που ούτε φανταζόμασταν μέσα στη μιζέρια του πρόσφατου παρελθόντος (π.χ. μαγνητικός τομογράφος, ψηφιακή αίθουσα χειρουργείου, αιμοδυναμικό εργαστήριο).
Αρκεί όμως μόνο αυτό για να αλλάξει προς το καλύτερο η καθημερινότητα των ασθενών και των συνοδών τους, που προσέρχονται κατά εκατοντάδες σε ημερήσια βάση στο νοσοκομείο;

Βελτιώθηκε σε κάτι η καθημερινότητα που βιώνει το ελλειμματικό σε αριθμό προσωπικό του νοσοκομείου και οι συνθήκες μέσα στις οποίες δίνει μια διαρκή μάχη; Τα δεδομένα αποτυπώνουν μια εικόνα που μάλλον χρειάζεται αρκετή ακόμα, αλλά και στοχευμένη επιπλέον δουλειά, για να υπάρξει θετικό πρόσημο.
Πολύ πρόσφατο παράδειγμα, η εδώ και έναν χρόνο προκηρυγμένη θέση διευθυντή γαστρεντερολόγου που περιμένουμε να ολοκληρωθεί για να δώσει ώθηση σε ένα νευραλγικής σημασίας τμήμα του νοσοκομείου. Φαίνεται – επιτέλους – να ξεπερνιούνται προβλήματα από τις ασάφειες και ελλείψεις του υφιστάμενου νομικού πλαισίου που καθυστερούσαν την αξιολόγηση σοβαρών υποψηφίων. Συγκυριακά ίσως, είχε προηγηθεί μέχρι και επερώτηση στη Βουλή για το συγκεκριμένο θέμα, που αφορά παρόμοιες περιπτώσεις σε διάφορα νοσοκομεία της χώρας.

Σίγουρα όμως δεν εμπνέει σιγουριά ότι όλα πλέον εξελίσσονται ομαλά, και οι διαδικασίες κυλούν πια απρόσκοπτα. Προβλέπονται σύντομα άλλωστε, μαζικές προκηρύξεις για την πλήρωση διαφόρων θέσεων, στοχευμένα, θεσμικά και με σωστή ιεράρχηση και όχι σύμφωνα με τη γνώμη του διοικητή και μόνο, όπως πρόσφατα. Περιμένουμε χρόνια τις απαραίτητες «ενέσεις» σε προσωπικό για να καλυφθούν κρίσιμα κενά του νοσοκομείου.
Το ζήτημα της επικαιροποίησης του οργανισμού αποτελεί κομβικής σημασίας θέμα για το μέλλον του νοσοκομείου. Η πρόταση που έχει ήδη διαμορφωθεί από την ομαδική δουλειά συγκεκριμένων ανθρώπων, έχει τύχει γενικής αποδοχής και αποτελεί ουσιαστικά το διαβατήριο του νοσοκομείου σε νέα εποχή. Τα τμήματα που προβλέπονται σε βάθος χρόνου θα στεγάσουν νέες, αλλά και ήδη παρεχόμενες υπηρεσίες, που ανήκουν σε τριτοβάθμιο πλέον επίπεδο όπως πραγματικά οφείλει το νοσοκομείο, και δικαιούται ο πληθυσμός που εξυπηρετεί. Εκτός από την έγκριση της πρότασής μας σε κεντρικό επίπεδο, πρέπει και να συνοδευτεί από την αντίστοιχη ενίσχυση του προϋπολογισμού του, που παραδόξως είναι ίδιος ή και κατώτερος από εκείνους όμορων νοσοκομείων με λιγότερες κλίνες και λιγότερο φόρτο και προσφερόμενες υπηρεσίες. Είναι ασυμβίβαστο με την πραγματικότητα, να χρηματοδοτείται π.χ. το νοσοκομείο Λαμίας με 5 εκατομμύρια ευρώ περισσότερα από το «Αχιλλοπούλειο» για το τρέχον έτος. Ή το νοσοκομείο Χανίων, – λόγω τουριστικού φόρτου άραγε; – να έχει προϋπολογισμό 51 εκ. ευρώ, 18 εκ. περισσότερα από του Βόλου!

Να υπενθυμίσουμε επιπλέον ότι, το νέο νοσοκομείο μας έκλεισε πλέον πάνω από δέκα χρόνια ζωής και δείχνει πια τα σημάδια της βαριάς καθημερινής επισκεψιμότητας από πολυάριθμους ασθενείς, συνοδούς, προσωπικό κ.λπ. Οι φθορές είναι εξόφθαλμες, χρήζουν φροντίδας και άπτονται κάποιες φορές της βασικής αξιοπρέπειας και εικόνας που πρέπει να διακρίνει έναν νοσοκομειακό χώρο. Επί χρόνια – μάταια – αναμένουμε την υποστήριξη που προβλέπεται, από μια τεχνική υπηρεσία υποστελεχωμένη και με έλλειψη πόρων να αδυνατεί τραγικά να ανταποκριθεί στις ανάγκες. Φαντάζει ίσως όνειρο, να μιλήσουμε για συστήματα ελεγχόμενης πρόσβασης στα τμήματα, για ενεργειακή αναβάθμιση, για πιο φιλικές στο περιβάλλον χρήσεις και λειτουργίες. Και όμως υπάρχουν!
Ιδιαίτερη μνεία αξίζει η πονεμένη ιστορία που λέγεται ηλεκτρονικός φάκελος ασθενή. Τουλάχιστον επί πενταετία, το ιατρικό προσωπικό διαμαρτύρεται για τις ατέλειες και ελλείψεις που διακρίνουν το πληροφοριακό σύστημα που υποτίθεται θα έκανε τη ζωή ιατρών και ασθενών ευκολότερη. Πουθενά στον ορίζοντα δεν διακρίνεται η συμβολή της αρμόδιας υπηρεσίας της 5ης ΥΠΕ παρά τις συνεχείς διαμαρτυρίες, και τις βεβαιωμένες πέραν αμφιβολίας αστοχίες του συστήματος. Για ποια εξυπηρέτηση του πολίτη θα μιλήσουμε, όταν δεν μπορείς να ανασύρεις βασικά στοιχεία του φακέλου του, παρά μόνο ψάχνοντας στους ωκεανούς του χαρτοβασιλείου που λέγεται αρχείο ιατρικών φακέλων; Αναλογίζεται κανείς, τι ταλαιπωρία και χάσιμο χρόνου συνεπάγεται το να ανεβοκατεβαίνεις ορόφους για να βρεις πολύτιμα στοιχεία, είτε ως ιατρός είτε ως ασθενής; Υποτίθεται ότι γνωρίζουμε το πρόβλημα από καιρό. Ωστόσο, δεν φαίνεται να αίρεται κανείς στο ύψος των περιστάσεων και των αναγκών.
Όσο λοιπόν και να θέλουμε να εκφράσουμε την ικανοποίηση μας για όσα πραγματικά έχουμε πετύχει, μέσα σε πολύ δύσκολες συνθήκες και αντιξοότητες, δεν μπορούμε να μη διατυπώσουμε τις ανησυχίες μας και την αγωνία ότι χάνουμε τα αυτονόητα. Και είναι αυτονόητο ότι, δεν μπορεί να απαξιώνεται η δουλειά που γίνεται σε ιατρικό και νοσηλευτικό επίπεδο για μια αστοχία ξενοδοχειακή ή διαδικαστική. Είναι δε ανησυχητικό, να διαπιστώνεις ότι άνθρωποι με γνώσεις, ιδέες και όρεξη να προσφέρουν, κινδυνεύουν να υιοθετήσουν τη νοοτροπία του «δημοσίου υπαλλήλου» επειδή βαρέθηκαν να παλεύουν τις ίδιες ατελέσφορες καταστάσεις συνεχώς.
Είναι δε επίσης αυτονόητο ότι, οι «καλοί υπάλληλοι του νοσοκομείου», έχουν ονόματα, ρόλους, εγωισμό για την εξέλιξη του νοσοκομείου και σίγουρα φιλότιμο, που ξεπερνά – ευτυχώς – την απλή διαχείριση που καλείται να κάνει η όποια παροδική και βραχύβια διοίκηση. Η Περιφέρεια Θεσσαλίας, η ομάδα που σχεδιάζει, συντονίζει και διεκπεραιώνει τα προγράμματα ΕΣΠΑ εδώ και έξι χρόνια (Α. Ανδριώτης, Α. Διαμαντάκου, Δ. Λύτρας, Σ. Μαργαριτοπούλου), τα μέλη του Επιστημονικού Συμβουλίου του νοσοκομείου αξίζουν τουλάχιστον σεβασμό και αναγνώριση για τη διαχρονική τους προσπάθεια να στηρίξουν και να αναβαθμίσουν το νοσοκομείο. Τα 5 εκ. ευρώ που προσέθεσε ο περιφερειάρχης στο ήδη λειψό ΕΣΠΑ 2014-20 για την υγεία μένουν ακόμα κλειδωμένα στα συρτάρια κάποιου υπουργείου. Μένει λοιπόν να κάνουν και οι «υπόλοιποι», τη δουλειά που τους αναλογεί.

*χειρουργού, περιφερειακού συμβούλου για Θέματα Υγείας