Του Βασίλη Καλλία,
παιδαγωγού κυκλοφορίας – εκπαιδευτή οδηγών
«Μπλέ χάπι» για τους περισσότερους ηλικιωμένους, η χρηματική… γεμάτη πιστόλα στην τσέπη, αποτέλεσμα ανάληψης από ΑΤΜ στο τέλος κάθε μήνα. Μια κατάσταση με σύντομη ημερομηνία λήξης, λόγω ακρίβειας και υποχρεώσεων, καταλήγοντας άσφαιροι και έγκλειστοι στα σπίτια μέχρι το επόμενο «γέμισμα». Ένα γέμισμα που μυρίζει μπαρούτι. Τουλάχιστον στην άσφαλτο. Ναι, αγαπητοί αναγνώστες, αναγκάζομαι να θίξω το θέμα, μετά από παροτρύνσεις αρκετών και με αφορμή τα δύο ατυχήματα με εμπλοκή ηλικιωμένου στα τέλη του προηγούμενου μήνα. Απίστευτη έπαρση, τσαμπουκάς και ανυπομονησία των περισσότερων «τζόβενων» που οδηγούν ανάμεσά μας. Μεγάλη η ευθύνη όλων αυτών που γνωρίζουν τον κάθε επικίνδυνο ηλικιωμένο οδηγό, είτε είναι συγγενείς, είτε γείτονες και φίλοι. Αν δεν καταλαβαίνει, πάρτε του τα κλειδιά. Αν δεν μπορείτε, μαζέψτε άτομα που γνωρίζουν το πρόβλημα το ίδιο με σας και πηγαίνετε ή καλέστε την τροχαία. Θα εκπλαγείτε με την αυτοματοποίηση και την ταχύτητα που θα δράσουν τα όργανα, μόνο και μόνο επειδή υπήρξε μαρτυρία από κοινού. Σίγουρα, στο τέλος θα αναρωτηθείτε για ποιο λόγο δεν ενεργήσατε υπεύθυνα από την αρχή, όπως οφείλατε ως ενεργοί πολίτες. Αν αγαπάμε και νοιαζόμαστε για τους ανθρώπους αυτούς θα πρέπει να γνωρίζουμε ότι οι ηλικιωμένοι οδηγοί συχνά υφίστανται τις πιο σοβαρές συνέπειες σε τροχαία ατυχήματα. Αυτή η κατάσταση εξηγείται σε μεγάλο βαθμό από τη φυσική ευθραυστότητα που συνδέεται με τη φυσική γήρανση ενός ατόμου. Αγαπάμε όμως και τη ζωούλα μας και λαμβάνουμε υπόψιν ότι τα άτομα αυτά έχουν περιορισμένη οξύτητα, ασθενέστερη ακοή, μεγαλύτερο χρόνο αντίδρασης, πιο περιορισμένα αντανακλαστικά οδήγησης.
Όσο αυξάνεται ο αριθμός των ετών, τόσο μειώνονται οι σωματικές ικανότητες και η εγρήγορση. Ξέρετε, η γήρανση είναι μια προσωπική διαδικασία. Σε ορισμένους εμφανίζεται ήδη από την ηλικία των 50 ετών, ενώ άλλοι βρίσκονται σε εξαιρετική φόρμα στα 75 τους. Υπολογίζεται ότι μεταξύ 2017 και 2050, το ποσοστό των ατόμων ηλικίας 60 ετών θα έχει σχεδόν διπλασιαστεί. Ως εκ τούτου, είναι βέβαιο ότι οι ηλικιωμένοι θα είναι πιο δραστήριοι, επομένως οι ευρωπαϊκές επιτροπές (οι ουσιαστικές επιτροπές και όχι αυτές που για να συνταχθούν και να συντονιστούν κάνουν χρόνια και αρέσκονται σε διαδικτυακούς χαιρετισμούς προτάσεων και παρεμβάσεων και πρωτοβουλιών και φέξε μου και γλίστρησα συνιστούν την προσαρμογή των οχημάτων κατά την αγορά. Για παράδειγμα, αυτόματο κιβώτιο ταχυτήτων, συστήματα κατά της σύγκρουσης, συστήματα ανίχνευσης τυφλού σημείου και συστήματα υποβοήθησης χρονισμού (για να υποδείξουν στον οδηγό ότι απομένει αρκετός χρόνος για να πραγματοποιήσει έναν ελιγμό). Άφησα για το τέλος την τεράστια ευθύνη της πολιτείας. Το καλάθι της νοικοκυράς το πήρε επάνω του ένας υπουργός με όρεξη και όραμα για την επίτευξη του στόχου. Δείχνοντας τέτοιο μένος που μου θύμισε διαφήμιση δεκαετίας ΄50 με το αγοράκι που πηγαίνοντας στον μπακάλη επαναλαμβάνοντας συνεχώς το κλασικό, «τυρί, ρύζι, καφέ, γάλα… Καμπά», για να μην ξεχάσει κάποιο βασικό προϊόν. Έναν υπουργό θέλουμε να δείξει το ίδιο ευαισθητοποιημένος με την τιμή των ζυμαρικών Νο6 και για τα χρόνια άλυτα προβλήματα της οδικής ασφάλειας, να ασχοληθεί με αστείρευτη υπομονή και να λύσει τον γόρδιο δεσμό. Όχι απλά και εύκολα να τον κόψει. Φρέσκο παράδειγμα τέτοιων πρόχειρων λύσεων ήταν η απόφαση της πολιτείας το 2018. Οι οδηγοί άνω των 74 ετών έπρεπε να δώσουν ξανά εξετάσεις οδήγησης με το δικό τους όχημα. Κάτι που φυσικά δεν κράτησε για πολύ, καθώς έγιναν ατυχήματα εν ώρα εξέτασης και μετά από διαμαρτυρίες καταργήθηκε η απόφαση. Δεν θα ξεχάσω τότε, υπήρξαν ηλικιωμένοι που αισθάνθηκαν την ανάγκη να κάνουν λίγα μαθήματα σε σχολές οδηγών. Να εξοικειωθούν με τη διαδικασία των εξετάσεων, ή επειδή κόπηκαν, θέλοντας να σιγουρέψουν την επιτυχία για τη δεύτερη φορά . Τι είδαν τα ματάκια μας εκείνο το διάστημα! Φανταστείτε ότι εμείς έχουμε την εκπαίδευση και τα απαραίτητα εξαρτήματα στο εκπαιδευτικό όχημα για να μην υπάρξουν δυσάρεστα. Τιμή και δόξα λοιπόν στον κάθε εξεταστή που βρέθηκε τότε ως συνοδηγός, στο αυτοκίνητου του κάθε ηλικιωμένου. Τι είχαμε λοιπόν εδώ; Βενζίνη δωρεάν από το αυτοκίνητου του 74άρη. Παράβολο εξέτασης 15 ευρώ και παράβολο εκτύπωσης διπλώματος 30 ευρώ. Εξεταστές υπήρχαν, άρα χωρίς επιπλέον κόστος. Αποτέλεσμα… και τα στόματα βουλώνουμε και φεύγουν οι ευθύνες από πάνω μας, γεμίζουμε και με εξτραδάκια παράβολα τα ταμεία από το πουθενά. Έτσι κύριοι ξέρω και εγώ να σχεδιάζω χάρτες οδικής ασφάλειας και άλλα παρόμοια βαρύγδουπα. Δώστε χρήμα! Δώστε χρόνο στο σχέδιο επίλυσης με αυστηρότητα στην τήρηση των ημερομηνιών έναρξης και περαίωσης, γιατί με τον ρυθμό που πάτε μάλλον θα είμαι από τους πρώτους που θα επιμορφωθώ. Αλλά μέχρι τότε… ποιος ζει και ποιος πεθαίνει.