Μπορεί αρκετοί Έλληνες να έχουν ενστερνιστεί δυτικά έθιμα, όπως ο στολισμός του Χριστουγεννιάτικου δέντρου αντί για το καραβάκι, παρόλα αυτά οι ελληνικές παραδόσεις δεν έχουν σβήσει ακόμα και αναβιώνουν κάθε χρόνο σε διάφορες περιοχές της χώρας.
Έτσι, και φέτος, οι Έλληνες θα ανάψουν φωτιές για να διώξουν τους καλικάτζαρους και τα… δαιμόνια, θα σπάσουν ρόδια για γούρι και θα σχηματίσουν αυτοσχέδια μουσικά «μπουλούκια» για να γιορτάσουν τη γέννηση του Θεανθρώπου. Και μπορεί η οικονομική κατάσταση των Ελλήνων να μην επιτρέπει… πολλά φέτος, παρόλα αυτά ορισμένα έθιμα θα δώσουν ένα ιδιαίτερο «χρώμα» στη φετινή εορταστική περίοδο.
Μωμόγεροι
Οι Μωμόγεροι, που κάνουν την εμφάνισή τους στα χωριά Πλατανιά και Σιταγροί της Δράμας αλλά και στο Θρυλόριο της Ροδόπης είναι απλώς κάτοικοι της περιοχής μεταμφιεσμένοι σε γέρους. Περπατούν στους δρόμους τραγουδώντας τα κάλαντα και ανταλλάσσοντας διάφορες ευχές με τους περαστικούς. Οι Μωμόγεροι, από τις λέξεις μίμος ή μώμος και γέρος, φοράνε τομάρια ζώων, όπως λύκων ή τράγων, και κάνουν μιμητικές κινήσεις. Περιπλανώνται σε σοκάκια, πλατείες και γειτονιές και μόλις δύο διαφορετικές ομάδες συναντηθούν, τότε «ξεσπάει» ψευτοπόλεμος μεταξύ τους. Ο «πόλεμος» τελειώνει μόνο όταν η μια ομάδα δηλώσει υποταγή. Σε ορισμένες περιοχές, οι μωμόγεροι είναι ντυμένοι με άλλες στολές και είναι «οπλισμένοι» με σπαθιά.
Ημαθία: «Σφάζουν γιαγιά»
«Κόλιντα Μπάμπω» ή αλλιώς, «σφάζουν γιαγιά», φώναξαν για άλλη μια χρονιά οι κάτοικοι του Τριλόφου Ημαθίας το βράδυ της 23ης προς 24ης Δεκεμβρίου. Το έθιμο «Κόλιντα Μπάμπω» έχει σχέση με τη σφαγή των νηπίων από τον Ηρώδη. Με την ελπίδα λοιπόν ότι οι άνθρωποι θα πληροφορηθούν για τη σφαγή και θα προφυλαχτούν, οι κάτοικοι της περιοχής ανάβουν φωτιές σε κεντρικά σημεία της πόλης και τα παιδιά φωνάζουν ρυθμικά «κόλιντα μπάμπω». Φέτος τα μεσάνυχτα, με το χτύπημα της καμπάνας του Αγίου Δημητρίου, τα παιδιά έψαλαν τα κάλαντα και άναψε η φωτιά. Το συγκεκριμένο έθιμο αναβιώνει και σε άλλες περιοχές της χώρας.
Κλαδαριές
Το έθιμο των «Κλαδαριών» εμφανίζεται σε αρκετές περιοχές της Ελλάδας, μεταξύ των οποίων και τα Σιάτιστα Κοζάνης. Η προετοιμασία του εθίμου ξεκινάει από τις 26 Οκτωβρίου, τη γιορτή του Αγίου Δημητρίου. Την ημέρα εκείνη, τα παιδιά βγαίνουν στο ύπαιθρο και μαζεύουν ξερά χόρτα, τα επονομαζόμενα «φουρφούρια». Τα προσανάμματα αυτά θα ανάψουν τη μεγάλη φωτιά που ανάβουν οι κάτοικοι στις 23 Δεκεμβρίου. Το έθιμο λέει ότι αυτή η φωτιά θα κρατήσει τον Θεάνθρωπο ζεστό μετά τη γέννησή του. Η κλαδαριά στήνεται σε πλατείες λίγες ημέρες νωρίτερα και τα παιδιά της κάθε γειτονιάς πρέπει να την…περιφρουρήσουν για να μην την ανάψουν πρόωρα «ανταγωνιστές» από άλλες περιοχές. Μετά το άναμμα της κλαδαριάς, αρχίζει το…φαγοπότι και οι παρευρισκόμενοι διασκεδάζουν μέχρι το πρωί.
Χριστόξυλο Μακεδονίας
Το έθιμο του Χριστόξυλου δεν πραγματοποιείται σε πλατείες ή άλλους δημόσιους χώρους αλλά αναβιώνει με ευλάβεια στα σπίτια των κατοίκων της Μακεδονίας. Το Χριστόξυλο είναι ουσιαστικά ένα μεγάλο και γερό ξύλο, από πεύκο ή ελιά, το οποίο πρέπει να καίει στο τζάκι από τα Χριστούγεννα έως τη γιορτή των Φώτων. Το ξύλο το φέρνει στο σπίτι πάντα ο άντρας της οικογένειας, αφού πρώτα η νοικοκυρά έχει φροντίσει να καθαρίσει καλά το σπίτι και ιδιαίτερα το τζάκι. Σύμφωνα με την παράδοση, αν στο τζάκι υπάρχει στάχτη τότε οι καλικάτζαροι βρίσκουν «πατήματα» για να κατέβουν από την καπνοδόχο. Το Χριστόξυλο ανάβει την παραμονή των Χριστουγέννων και ενώ όλη η οικογένεια έχει μαζευτεί γύρω από το τζάκι. Όσο ζεσταίνεται η οικογένεια, ζεσταίνεται και ο Χριστός στη Σπηλιά του. Η στάχτη από το Χριστόξυλο δεν πετιέται αλλά οι νοικοκυρές φροντίζουν να το σκορπίσουν γύρω από το σπίτι για να προστατεύει από κάθε κακό.
Το έθιμο του καρτσιούνου – Νάουσα
Στη Νάουσα, οι κάτοικοι φροντίζουν να ζεστάνουν το νεογέννητο Χριστό, ανάβοντας φωτιές σε διάφορες σημεία της πόλης. Πρόκειται για το έθιμο καρτσιούνου (ή καρτσούνου) αναβιώνει κάθε χρόνο αυτή την εποχή. Οι κάτοικοι χρησιμοποιούν μεγάλα κούτσουρα και ρίζες δένδρων, προκειμένου να ανάψουν τις φωτιές, ενώ κατόπιν ψήνουν στα κάρβουνα κρεατικά, το οποία συνοδεύουν με κρασί ή τσίπουρο. Όποιος περνά από τη φωτιά, θα σταματήσει «αναγκαστικά» για ένα κέρασμα, ενώ συνήθως οι μεγαλύτεροι καρτσιούνοι στήνονται στην αυλή της εκκλησίας της Μεταμορφώσεως. Το έθιμο ξεκινά την παραμονή των Χριστουγέννων και συνεχίζεται μέχρι την Πρωτοχρονιά.
Πηγή www.ethnos.gr