Η χθεσινή παρουσίαση στη Νέα Ιωνία του βιβλίου «Αξέχαστος πόνος» του Βολιώτη ακαδημαϊκού και συγγραφέα Αθανάσιου Καραθανάση, που περιλαμβάνει αφηγήσεις αξιωματικών στο Μικρασιατικό μέτωπο, όπως και τις εντυπώσεις των πολεμικών ανταποκριτών που ακολούθησαν τον ελληνικό στρατό στα βάθη της Τουρκίας, «ξύπνησε» θύμησες από την ανολοκλήρωτη εκστρατεία προ ενός αιώνα…
Η εκδήλωση, που διοργανώθηκε από την Πολιτιστική Εστία Μικρασιατών Νέας Ιωνίας Μαγνησίας «Ίωνες» και εντάχθηκε στο επετειακό πρόγραμμα για τα 100 χρόνια από τη Μικρασιατική Καταστροφή του 1922, φιλοξενήθηκε στο Πολιτιστικό Κέντρο της Νέας Ιωνίας, με τον συγγραφέα να τονίζει πως πρόκειται για ένα έργο που «θυμίζει την πατριωτισμό εκείνων που πολέμησαν στη Μικρά Ασία, καθώς και την αυτοθυσία τους».
Το βιβλίο «Αξέχαστος Πόνος – Σαράντα δύο αυτές αφηγηματικές μικροϊστορίες από το μικρασιατικό έπος» κυκλοφόρησε τον Φεβρουάριο του 2021 από τις Εκδόσεις Κυριακίδη και στηρίχθηκε στο υλικό που συγκέντρωσε ο τέως πρόεδρος της Εταιρείας Μακεδονικών Σπουδών από τη Στρατιωτική και Ναυτική Εγκυκλοπαίδεια, μία περιοδική έκδοση του Γενικού Επιτελείου Στρατού που άρχισε να εκδίδεται το 1927 σε εβδομαδιαία βάση. Ο συγγραφέας συγκέντρωσε τις αφηγήσεις στρατιωτικών και δημοσιογράφων, οι οποίες δημοσιεύθηκαν στο εν λόγω στρατιωτικό περιοδικό τη διετία 1927 – 1928 κι ενώ οι μνήμες από τον εφιάλτη της Μικρασιατικής Εκστρατείας ήταν ακόμη νωπές.
Κρίνοντας από τα δεινά που προκάλεσε το τέλος του ελληνοτουρκικού πολέμου πριν από έναν αιώνα, εύλογα σήμερα κάποιος μπορεί να αναρωτηθεί εάν τελικά χύθηκε για το… τίποτα τόσο ελληνικό αίμα στη Μικρά Ασία. «Ο ελληνικός στρατός πήγε εκεί για να απελευθερώσει τους από αιώνων ομοεθνείς. Εάν υπήρξαν τρεις – τέσσερις αιτίες, με πρώτη και κύρια τον Εθνικό Διχασμό και δεύτερη την προδοσία των τότε συμμάχων μας, όταν χύνεις το αίμα σου για την πατρίδα, δεν το πράττεις άδικα. Τώρα, εάν μερικοί της Αριστεράς ισχυρίζονται ότι πήγαμε εκεί για ιμπεριαλιστικούς σκοπούς, εγώ θα πω πως ο αγώνας εκείνος ήταν καθαρά πατριωτικός και τίποτε άλλο. Για όνομα του Θεού. Εάν κερδίζαμε τον πόλεμο, θα λέγαμε πως χύθηκε άδικο αίμα; Σίγουρα όχι», είπε ο κ. Καραθανάσης, ο οποίος στη συνέχεια αναφέρθηκε στο σκληρό τίμημα που πλήρωσε η οικογένειά του εκείνη την εποχή: «Κρατάω από εκείνα τα μέρη, ενώ η οικογένεια μου υπέστη γενοκτονία. Έχω δύο θείους στον Σαγγάριο για πάντα. Είκοσι χρόνων παιδιά. Η θεία μου ήταν 18 ετών, όταν την άρπαξαν από την αγκαλιά της μάνας της. Ο πατέρας μου βρέθηκε δύο χρόνια αιχμάλωτος. Τι να πω και τι να μολογήσω… Γι’ αυτό θαυμάζω, εκτιμώ, και ευγνωμονώ τους νεκρούς Ελλαδίτες και Μικρασιάτες που πήγαν εκεί γι’ αυτό τον σκοπό».
Η διχόνοια μεταξύ των Ελλήνων επηρέασε καταλυτικά τις πολεμικές επιχειρήσεις στο μέτωπο της Μικράς Ασίας, με τον Βολιώτη συγγραφέα να λέει: «Ξεκινήσαμε διχασμένοι και εκείνον τον πόλεμο. Εδώ καιγόταν η Σμύρνη, οι Τσέτες κατέσφαζαν τον πληθυσμό και οι στρατιώτες μας, που ήταν χωρισμένοι σε βενιζελικούς και βασιλικούς σκοτώνονταν μεταξύ τους, ενώ στα εκατό μέτρα ήταν η τουρκιά».
Κλείνοντας, ο κ. Καραθανάσης επισήμανε ότι οι διηγήσεις στο βιβλίο του, διαφέρουν από ανάλογα ιστορικά πονήματα, για τον εξής λόγο: «Πρόκειται για μικροϊστορίες, που ζήτησαν ο Νιρβάνας και ο Δροσίνης δύο χρόνια μετά την καταστροφή να γράψουν τις εντυπώσεις τους από τον αγώνα. Τα παλικάρια δεν κατηγορούσαν κανέναν. Μήτε πολιτικούς, μήτε στρατιωτικούς. Τα έγραψαν, γιατί πονούσαν την πατρίδα, τους χαμένους συναδέλφους».