Άρθρα

Αναδρομή στην 354ετή Ιστορία του Ναού Παμμεγίστων Ταξιαρχών Τσαγκαράδας

Του Πέτρου Κυπριωτέλη

Όπως και σε άλλα έτη – σταθμούς του Ιερού Ναού Παμμεγίστων Ταξιαρχών της κωμοπόλεώς μας, ο φετινός εορτασμός της Σύναξης των Αρχιστρατήγων Μιχαήλ και Γαβριήλ, υπήρξε λαμπρός.
Μάλλον ο λαμπρότερος στην 354ετή ιστορία του. Τουλάχιστον για όσους είχα την αγαθή τύχη, με τη βοήθεια του Θεού, να παρακολουθήσω.
Το 1743, την τελετή θεμελιώσεως του Ιερού Ναού, που έγινε με απίστευτη για την εποχή μεγαλοπρέπεια, κοσμοσυρροή και επισημότητα – συνέρρευσαν χριστεπώνυμα πλήθη και στίφη αξιωματούχων του Κράτους και της Εκκλησίας – από του Αγίου Γεωργίου Νηλείας ώς τον Άγιο Γεώργιο Ζαγοράς – δεν κατέστη δυνατόν να την παρακολουθήσω. Απουσίαζα. Για καθαρά μεταφυσικούς λόγους.
Το 1943, τον αντίστοιχο εορτασμό, 8ετής, πάλι δεν μπόρεσα. Όχι γιατί περίμενα να γίνω 12ετής για να μπω, συμβολικά, στο Ναό, αλλά γιατί δεν άντεχαν τα ποδαράκια μου – αν θυμάμαι «τσακνάκια» τα έλεγαν τότε. Με πονούσαν τόσο πολύ οι βολάδες μου από την αδυναμία, ώστε έμεινα κλεισμένος στο κεντρικό σπίτι, στη συνοικία «Γούρνα».
Ήταν χαλασμένο εκείνες τις μέρες και το ράδιο και δεν πιάναμε αναμετάδοση. Και ο συντοπίτης μας μεγαλέμπορος κ. Στέφανος Πάντζιος καθυστέρησε κάπου 43 χρόνια ν’ αγοράσει από μένα το πατρικό σπίτι και κτήμα και να ανεγείρει εκεί το ιδιωτικό ναΰδριο του Αγίου Ραφαήλ. Έτσι έχασα όλους τους εορτασμούς από το 1943 ώς πέρυσι.
Φέτος, δοξασμένο τ’ όνομά Του. Όχι μόνον παρακολούθησα το διήμερο της Ιεράς πανηγύρεως – εσπερινό, όρθρο και λειτουργία – αλλά βρέθηκα στο χωριό 8 μέρες νωρίτερα. Για να συγκεντρωθώ και να εκτελέσω καλύτερα την αποστολή μου. Να θυμηθώ, να νοσταλγήσω το παρελθόν του Ναού και το δικό μου.

Ιερομόναχος από το Άγιον Όρος
Εξαιρετική επιτυχία εσημείωσαν οι διήμερες εκδηλώσεις για τον εορτασμό του Ναού των Παμμεγίστων Ταξιαρχών, πολιούχων της ομώνυμης συνοικίας.
Στις 7 Νοεμβρίου, στις 6 μ.μ. ετελέσθη Μέγας Πανηγυρικός Εσπερινός μετ’ Αρτοκλασίας και Θείου Κηρύγματος. Στην περιφορά της ιεράς εικόνας των Παμμεγίστων Ταξιαρχώνη που μετά την στάση στην πλατεία περιεφέρθη ως τη θέση «Κοτρώνι», συμμετείχαν δεκάδες ευσεβών χριστιανών.
Την επομένη 8 Νοεμβρίου, εψάλη ο Όρθρος και η Πανηγυρική Θεία Λειτουργία, προεξάρχοντος και ιερουργούντος του ιερομονάχου πατρός Σεραφείμ, ηγετικής προσωπικότητος της Ιεράς Μονής Ξενοφώντος του Αγίου Όρους.
Αγιόμορφος φυσιογνωμία, δεινός ρήτορας, μορφωμένος όχι μόνον από τις Γραφές, αλλά και το Παγκόσμιο Συγκρότημα του Νέου Αμαρτωλού Κόσμου, ιερούργησε και κήρυξε καταπλήσσοντας το ακροατήριό του.
Μεταξύ αυτών και ο υπογραφόμενος. Που, επειδή τον έβλεπε και τον άκουγε συχνά με ανοιχτό το στόμα, αλλά όχι πάντοτε αποδεχόμενος αναντίρρητα τα πυριφλεγή ρήματά του, για πρώτη φορά επιφυλάσσεται να ξαναμιλήσει για τον ιερομόναχο π. Σεραφείμ.
Αρκετά δύσκολο βέβαια. Όχι μόνον γιατί εγώ θα μπορούσα να μιλήσω πληρέστερα για τον μακαριστό Σεραφείμ Φυντανίδη, τον επί 31 χρόνια στο τιμόνι της «Ελευθεροτυπίας» που πέθανε πριν λίγα χρόνια – αλλά για ένα πιο συγκεκριμένο λόγο: Ο ιερομόναχος π. Σεραφείμ, περί ου ο λόγος, απ’ ότι έμαθα, επισκέπτεται την Τσαγκαράδα πολύ συχνότερα από μένα. Φυσικό, λοιπόν είναι, να γνωρίζει τα σύγχρονα δρώμενα εκεί. Ανθρώπινα και θεία. Δίκαια και ηθικά. Θεάρεστα και μη θεάρεστα.
Βιαστικά και συμπερασματικά. Αν δώσει ο Θεός και ξανασυναντηθούμε – προτιμότερον επί γης – στον Άθωνα του Αγίου Όρους ή στον δικό μας – αν φυσικά με αξιώσει ο Θεός να πάω για δεύτερη φορά – στο Βατοπέδιο ή στο Κοσσυφοπέδιο, στο «Αρχονταρίκι» ή σε κάποιο Αρχοντικό Λούλη, σίγουρα θα διασταυρώσουμε τα ξίφη μας.
Εκείνος θα κάνει αναφορές στον Γρηγόριο Παλαμά κι εγώ στον Κωστή Παλαμά.
Εκείνος θα μνημονεύει τους Τρεις Ιεράρχες κι εγώ τους Τρεις Σωματοφύλακες.
Εκείνος θα καταθέτει στερεότυπα επιχειρημάτων για τη βεβαιότητα της άλλης ζωής κι εγώ, συνεσταλμένα, θα του συνιστούσα το μυθιστόρημα του Μίλαν Κούντερα «Η ζωή είναι αλλού».
Θα ισχυρίζονταν μετ’ ακραδάντου πίστεως ότι ο Θεός, συχνά, συχνότατα, μας δωρίζει ως άτομα και ως ανθρωπότητα, σταυρούς και μαρτύρια, για να μας σώσει, κι εγώ θα του απαντούσα: – Έλεος! Δεν θέλω ένα Θεό τόσο σκληρό, τόσο απάνθρωπο.
Τέλος πάντων. Πάλι ξέφυγα. Θου Κύριε φύλακην τω στόματί μου.
Σκέφτηκα κάτι άλλο. Θα στείλω στον πατέρα Σεραφείμ, μερικά βιβλία, κλιμακωμένα:
* Προσευχή πάνω στην Ακρόπολη του Ερνέστου Ρενάν.
* Ταπεινωμένοι και καταφρονεμένοι του Ντοστογιέφσκι.
* Η Παλαιά Διαθήκη στο φως της κριτικής (αυτή την ξέρει, αμφιβάλλω, δεν ξέρω αν έχει πάει στη Ζαγορά, εκεί που γεννήθηκε ο Γιάνης Κορδάτος).
* «Καταφύγιο ιδεών» του Χρήστου Γιανναρά.
Ρισκάρω μ’ αυτή την ιδέα της προσφοράς μου. Γιατί ο σεβαστός π. Σεραφείμ μπορεί, είναι πολύ πιθανό, να μην τα χρειάζεται καν αυτά τα βιβλία. Για δύο απλούς λόγους: Πρώτον, να τα έχει μελετήσει καλύτερα από μένα και δεύτερον να τα πετάξει στο πυρ το εξώτερον.
Ουδείς λόγος. Εις το επανιδείν.

Τέλος για σήμερα

Αιφνιδιάζεστε για το απότομο τέλος του κομματιού. Διερωτάσθε τι συνέβη. Κάτι το απλό. Ούτε άγγελος Κυρίου ήρθε να μου ψιθυρίσει «άλαλα τα χείλη των ασεβών», ούτε εξωγήινη φωνή να σταματήσω.
Εδώ χτύπησε το κινητό μου. Ήταν ο υπεύθυνος συνάδελφος της «Θ» που μου είχε δώσει προθεσμία 3 ημερών να γράψω το κομμάτι και να το στείλω με κάποιον. Δεν το έβλεπε και μου τηλεφώνησε. Ποιος ήταν ο διάλογος; Νάτος:
– Πέτρο, καλημέρα! Τι γίνεται αυτό το κομμάτι; Πού βρίσκεται;
– Στο 54ο χειρόγραφο.
– Αμάν. Έλεος. Δεν είπαμε έτσι! Εσύ δεν κάνεις ρεπορτάζ. Εσύ, μ’ αυτό που μου είπες γράφεις την Εξάβιβλο. Θα μας κλείσεις την εφημερίδα καθώς μάλιστα γράφεις με το χέρι. Σταμάτα στο 54ο και στείλε το κομμάτι αμέσως. Θα ζητήσουμε την κατανόηση των αναγνωστών για χάρη σου και θα περιμένουμε τη συνέχεια για ένα προσεχές φύλλο.
Τι να ‘κανα; Σταμάτησα. Ζω στον κόσμο μου. Κυριολεκτικά και μεταφορικά. Από το Μετς δίπλα στο Α’ Νεκροταφείο Αθηνών, γυροφέρνω στο Νεκροταφείο της ενορίας μου, στους Αγίους Αποστόλους Τσαγκαράδας.
Ξημερώματα, ξεχαντρώματα, μηνύματα Κυρίου;
Ο χρόνος θα δείξει.
Απέτυχα ως ρεπόρτερ. Δεν είμαι, όμως, ο μόνος υπεύθυνος γι’ αυτό. Φταίνε κι άλλοι παράγοντες. Κυρίως το γεγονός ότι πηγαινοερχόμουνα μεταξύ Τσαγκαράδας – Βόλου γι’ αυτή τη δουλειά.
Στα επόμενα κομμάτια θα προσπαθήσω να την κάνω σωστότερα.

Τσαγκαράδα
«Βίλλα Νικολάου»
7-11 Νοεμβρίου 2017

Προηγούμενο ΆρθροΕπόμενο Άρθρο
Μοιραστείτε το