Σε μια ζεστή αγκαλιά για άτομα με σοβαρά ψυχοκοινωνικά προβλήματα έχει εξελιχθεί ο Ξενώνας βραχείας παραμονής ενηλίκων «Αριάδνη» που λειτουργεί από το 2010 και στεγάζεται σε κτίριο του Νοσοκομείου Βόλου. Σε αυτά τα χρόνια 90 άτομα έχουν φιλοξενηθεί. Στόχος του ξενώνα είναι μέσα από ένα ατομικό θεραπευτικό πρόγραμμα η επιστροφή των φιλοξενούμενων στο οικογενειακό περιβάλλον, στην αυτόνομη διαβίωση στην κοινότητα, ή σε άλλες μονάδες ψυχοκοινωνικής αποκατάστασης μακράς παραμονής.
Ο Ξενώνας βραχείας παραμονής ενηλίκων δημιουργήθηκε με το πρόγραμμα Ψυχαργώς Β’ φάση και άρχισε να λειτουργεί από τον Μάρτιο του 2010. Είναι ο μοναδικός Ξενώνας Βραχείας παραμονής της 5ης ΥΠΕ Θεσσαλίας και Στερεάς Ελλάδας και δέχεται περιστατικά από όλη την περιφέρεια. Είναι εξωνοσοκομειακή στεγαστική δομή ανοικτού τύπου – βραχείας παραμονής και υψηλού βαθμού υποστήριξης δηλαδή έχει παρουσία προσωπικού σε 24ωρη βάση και ανήκει στο Νοσοκομείο Βόλου. Έχει δυνατότητα φιλοξενίας έως 10 άτομα σε δίκλινα δωμάτια και φιλοξενεί άνδρες και γυναίκες.
Στις 90 οι εισαγωγές
Από την αρχή της λειτουργίας του έως και σήμερα ο Ξενώνας «Αριάδνη» έχουν γίνει 90 εισαγωγές.
Ενδεικτικά από τις αρχές του 2017 έως σήμερα, ο Ξενώνας «Αριάδνη» δέχθηκε 52 αιτήματα για φιλοξενία.
Η αποκατάσταση των ενοίκων, από την αρχή της λειτουργίας του Ξενώνα «Αριάδνη» έως σήμερα, έχει ως εξής: Το 36% των ενοίκων επέστρεψε στο οικογενειακό του περιβάλλον. Το 20% των ενοίκων ζει αυτόνομα στην κοινότητα. Το 27% των ενοίκων παραπέμφθηκαν σε άλλες Μονάδες Ψυχοκοινωνικής Αποκατάστασης (ΜΨΑ), όπως Ξενώνες μακράς παραμονής, Οικοτροφεία και Προστατευμένα διαμερίσματα της Υγειονομικής περιφέρειας. Το 6% των ενοίκων παραπέμφθηκαν σε άλλες δομές στεγαστικού τύπου (Στέγη υποστηριζόμενης διαβίωσης, γηροκομείο)
Το 11% των ενοίκων διέκοψαν με δική τους επιθυμία τη φιλοξενία.
Η φιλοξενία και οι προϋποθέσεις
Στον Ξενώνα γίνονται δεκτά άτομα από 18-65 ετών με ψυχικές διαταραχές και σοβαρά ψυχοκοινωνικά προβλήματα. Απαραίτητη προϋπόθεση είναι η προηγούμενη νοσηλεία σε ψυχιατρική κλινική. Δεν γίνονται δεκτά άτομα με αλκοολισμό ή χρήστες ψυχοτρόπων ουσιών.
Ως προς τις διαδικασίες εισαγωγής ακολουθούνται τα εξής:
1. Το αίτημα μπορεί να γίνει από τον ίδιο τον ενδιαφερόμενο, την οικογένειά του, ή από υπηρεσίες που κάνουν την παραπομπή, όπως κοινωνικές υπηρεσίες, κέντρα ψυχικής υγείας, ψυχιατρικές κλινικές.
2. Ορίζεται μια πρώτη συνάντηση στον χώρο του Ξενώνα με τον ενδιαφερόμενο/την ενδιαφερόμενη και το οικογενειακό περιβάλλον ή/και το πρόσωπο που παραπέμπει. Στόχος είναι να γίνει η γνωριμία και να διαπιστωθεί η καταλληλότητα του χώρου για την αντιμετώπιση των προβλημάτων του ενδιαφερόμενου.
3. Το αίτημα συζητείται στην πολυκλαδική θεραπευτική ομάδα του Ξενώνα και αποφασίζεται η αποδοχή ή όχι του αιτήματος.
Παρεχόμενες υπηρεσίες
Βασικός σκοπός λειτουργίας του ξενώνα είναι μέσα από ένα εξατομικευμένο ατομικό θεραπευτικό πρόγραμμα προσαρμοσμένο στις ιδιαιτερότητες, τις ανάγκες, τα αποθέματα και τα ενδιαφέροντα του καθενός, η προετοιμασία επιστροφής των φιλοξενούμενων στο οικογενειακό περιβάλλον ή στην αυτόνομη διαβίωση στην κοινότητα, ή σε άλλες μονάδες ψυχοκοινωνικής αποκατάστασης μακράς παραμονής όταν η επιστροφή στο οικογενειακό περιβάλλον ή την κοινότητα δεν είναι εφικτή.
Ο Ξενώνας λειτουργεί βάσει δομημένου καθημερινού προγράμματος. Το πρόγραμμα αυτό περιλαμβάνει ένα φάσμα δραστηριοτήτων που έχουν θεραπευτικό, υποστηρικτικό και αποκαταστασιακό χαρακτήρα, αφορούν στους φιλοξενούμενους ατομικά ή ομαδικά και λαμβάνουν χώρα τόσο εντός όσο και εκτός του Ξενώνα.
Το πρόγραμμα προσαρμόζεται στις ανάγκες και τις δυνατότητες των φιλοξενούμενων και έχει διάφορα στάδια: α) Πρόγραμμα προσαρμογής σε καινούριο περιβάλλον, β) πρόγραμμα ατομικών δεξιοτήτων, γ) πρόγραμμα ψυχοκοινωνικών δεξιοτήτων, δ) πρόγραμμα προετοιμασίας διαβίωσης σε αυτόνομο περιβάλλον, ε) Πρόγραμμα ένταξης στην κοινότητα.
Οι μέθοδοι που εφαρμόζονται περιλαμβάνουν: Ατομική θεραπεία, οικογενειακή θεραπεία, ψυχολογική υποστήριξη, εκπαίδευση σε δεξιότητες, στήριξη της οικογένειας, ενημέρωση σε θέματα αναγνώρισης/πρόληψης της υποτροπής, δημιουργική απασχόληση, φαρμακοθεραπεία, φροντίδα σωματικής υγείας, πληροφόρηση και υποστήριξη σε θέματα κοινωνικής ασφάλισης και πρόνοιας.
Διασύνδεση με υπηρεσίες υποστήριξης στην κοινότητα.
Η ψυχοκοινωνική αποκατάσταση
Πώς, όμως, επιτυγχάνεται η ψυχοκοινωνική αποκατάσταση; Όπως αναφέρεται από τα στελέχη του ξενώνα, οι τρόποι αυτοί είναι η ελάττωση των συμπτωμάτων της ψυχικής ασθένειας, της μειονεξίας και της ανημποριάς, η ενίσχυση της αυτοεκτίμησης και της εμπιστοσύνης του ατόμου στον εαυτό του, η ανάπτυξη ατομικών και κοινωνικών δραστηριοτήτων καθώς και δεξιοτήτων αυτοφροντίδας, η βελτίωση της λειτουργικότητας, των ικανοτήτων και των δεξιοτήτων του ατόμου και του επιπέδου αυτονομίας και ανεξαρτησίας του, η καλλιέργεια ομαδικού πνεύματος επικοινωνίας και συνεργασίας, η ενθάρρυνση της κοινωνικής συμμετοχής και της συμμετοχής σε δραστηριότητες ελεύθερου χρόνου στην κοινότητα, η διασφάλιση της ποιότητας ζωής και της αυτόνομης διαβίωσης στην κοινότητα, η μείωση του φαινομένου του ιδρυματισμού, η μείωση του στίγματος και των διακρίσεων και παροχή ενός θεραπευτικού περιβάλλοντος που αναιρεί την κοινωνική περιθωριοποίηση και ευνοεί την κοινωνική επανένταξη, η υπεράσπιση των ατομικών και κοινωνικών δικαιωμάτων του ατόμου.
Μοναδικός στην 5η ΥΠΕ
Ο επιστημονικός υπεύθυνος του ξενώνα, ψυχολόγος κ. Γιάννης Γκόλτσιος σημείωσε πως ο ξενώνας, «Αριάδνη», μοναδικός σε όλη την 5η ΥΠΕ, αποτελεί μια εξωνοσοκομειακή δομή που έχει ως σκοπό την προετοιμασία μέσα από ατομικό θεραπευτικό πρόγραμμα των ατόμων που νοσηλεύτηκαν στην ψυχιατρική κλινική για την ομαλότερη επιστροφή τους στο οικογενειακό και κοινωνικό περιβάλλον. Στον Ξενώνα φιλοξενούνται άτομα με διάφορα ψυχοκοινωνικά προβλήματα,
Ο ξενώνας ξεκίνησε τη λειτουργία του με δεκαπέντε άτομα προσωπικό και πλέον διαθέτει εννιά άτομα (νοσηλευτές, κοινωνικό λειτουργό, ψυχολόγο και διοικητικό υπάλληλο).
«Υπάρχουν ζητήματα που πρέπει να αντιμετωπιστούν, όπως είναι η υποστελέχωση, η απουσία χρηματοδότησης, αλλά και η αδυναμία ορισμένων φιλοξενούμενων να προωθηθούν σε άλλες μονάδες ψυχοκοινωνικής αποκατάστασης μακράς παραμονής λόγω μείωσης των προσφερόμενων θέσεων» τόνισε ο κ. Γκόλτσιος.