Οξύτατη, πλέον, είναι η οικονομική κρίση και στην Ισπανία, με συνέπεια η Ευρώπη να βρίσκεται σε συμπληγάδες και να εκφράζονται εντονότατες ανησυχίες για το μέλλον.
Από την πλευρά τους οι υπουργοί Οικονομικών των κρατών-μελών της Ομάδας των Επτά (G7) πιο ανεπτυγμένων βιομηχανικά κρατών πραγματοποίησαν κατεπείγουσα συνομιλία για την κρίση χρέους στην ευρωζώνη την Τρίτη (χθες), σε άλλη μια ένδειξη των εντεινόμενων ανησυχιών για τις εξελίξεις και συμφώνησαν να συνεργαστούν στην αντιμετώπιση των προβλημάτων που ταλανίζουν την Ισπανία και την Ελλάδα, όπως είπε ο Ιάπωνας υπουργός Οικονομικών Τζουν Αζούμι.
Μετά το τέλος της τηλεδιάσκεψης δεν εκδόθηκε ανακοίνωση.
Ο κ. Αζούμι πρόσθεσε ότι είπε στους εταίρους του στην G-7 πως η χώρα του ανησυχεί για τις επιπτώσεις της ανόδου του γεν και της πτώσης των ιαπωνικών μετοχών.
Ο Ιάπωνας υπουργός προέτρεψε επίσης τους ομολόγους του στην G-7 να επαναβεβαιώσουν τη συμφωνία που επιτεύχθηκε τον προηγούμενο Σεπτέμβριο, σύμφωνα με την οποία οι υπερβολικές διακυμάνσεις στις τιμές των συναλλαγματικών ισοτιμιών πλήττουν την οικονομία και συνεπώς οι ισχυρότερες οικονομίες του κόσμου θα πρέπει να συνεργαστούν στο θέμα αυτό.
Όπως προκύπτει από τα όσα διαρρέουν για την τηλεδιάσκεψη, ασκήθηκαν πιέσεις στην Γερμανία για να λάβει μέτρα τόνωσης της ανάπτυξης στην Ευρωζώνη.
«Η Γερμανία θα δεχθεί σφοδρή κριτική», είπε αξιωματούχος από χώρα της G-7 που μίλησε στο Reuters πριν την τηλεδιάσκεψη.
Η ίδια πηγή πρόσθεσε ότι οι υπουργοί θα συζητούσαν την κατάσταση στην Ισπανία και επιβεβαίωσε ότι η Γερμανία θα ασκήσει πιέσεις την Ισπανία να δεχτεί διάσωση από την Ευρωπαϊκή Ένωση, ώστε να αναπληρωθούν τα κεφάλαια των τραπεζών της.
Η Ισπανία, ωστόσο, προς το παρόν τουλάχιστον, αντιστέκεται σε αυτές τις πιέσεις.
Την ίδια ώρα με την Ελλάδα, την Ιρλανδία και την Πορτογαλία να έχουν ενταχθεί σε διεθνή προγράμματα δανεισμού, οι αγορές μοιάζουν ανάστατες ενόψει των κινδύνων που θεωρούν ότι εγείρουν η τραπεζική κρίση στην Ισπανία και οι εκλογές στην Ελλάδα.
«Οι αγορές συνεχίζουν να είναι επιφυλακτικές σχετικά με το εάν τα μέτρα που έχουν ληφθεί είναι επαρκή για να εξασφαλίσουν την ανάκαμψη στην Ευρώπη και θα εξαλείψουν τον κίνδυνο η κρίση να βαθύνει. Άρα προφανώς πιστεύουμε ότι χρειάζονται να γίνουν περισσότερα βήματα», δήλωσε ο εκπρόσωπος Τύπου του Λευκού Οίκου Τζέι Κάρνεϊ στους δημοσιογράφους.
Νωρίτερα, ο Καναδός υπουργός Οικονομικών Τζιμ Φλάερτι είπε ότι οι υπουργοί και οι επικεφαλής των κεντρικών τραπεζών των ΗΠΑ, του Καναδά, της Ιαπωνίας, της Βρετανίας, της Γερμανίας, της Γαλλίας και της Ιταλίας θα λάβουν μέρος σε μια
τηλεδιάσκεψη, στην οποία αναμένεται να ασκηθεί πίεση στους Ευρωπαίους να αναλάβουν δράση.
«Η αληθινή ανησυχία αυτή τη στιγμή είναι η Ευρώπη φυσικά—η αδυναμία ορισμένων από τις τράπεζες στην Ευρώπη, το γεγονός ότι δεν είναι επαρκώς κεφαλαιοποιημένες, το γεγονός ότι άλλες Ευρωπαϊκές χώρες (. . .) δεν έχουν λάβει επαρκή μέτρα για να αντιμετωπίσουν αυτά τα ζητήματα, της έλλειψης επαρκούς κεφαλαιοποίησης των τραπεζών και της δημιουργίας ενός επαρκούς τείχους προστασίας», είπε ο Φλάερτι.
Η ανακοίνωση της τηλεδιάσκεψης —κάτι μάλλον ασύνηθες— έγινε ενώ η Γερμανία έκανε σαφές πως επαφίεται στην Ισπανία, την χώρα της ευρωζώνης που βρίσκεται στη γραμμή πυρός των αγορών, να αποφασίσει εάν χρειάζεται έκτακτο διεθνή δανεισμό, ενώ μέσα ενημέρωσης ανέφεραν πως το Βερολίνο πιέζει την Μαδρίτη να δεχθεί βοήθεια. Η Γερμανίδα Καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ και ο κεντροδεξιός συνασπισμός της ανέφεραν ότι «είναι διαθέσιμα όλα τα θεσμικά όργανα για να εγγυηθούμε την ασφάλεια των τραπεζών στην ευρωζώνη». Ωστόσο η Μέρκελ φέρεται ότι απέκλεισε το ενδεχόμενο να ικανοποιήσουν το ισπανικό αίτημα να επιτρέψει στα ευρωπαϊκά ταμεία να δανείσουν απευθείας στις ισπανικές τράπεζες για την ανακεφαλαιοποίησή τους.
Πηγή της G7 είπε ανώνυμα λόγω της λεπτής φύσης του θέματος ότι υπάρχουν φόβοι περί μείζονος τραπεζικής κρίσης στην Ισπανία, που θα έχει συνέπειες πέραν της ΕΕ. Το κόστος δανεισμού της Ισπανίας έφθασε το 6,6% για τα 10ετή της ομόλογα, με το σπρεντ να σπάει το ιστορικό.
Δραματική έκκληση Ραχόι προς την ΕΕ
Ο ισπανός πρωθυπουργός Μαριάνο Ραχόι κάλεσε την Ευρώπη να «στηρίξει τις χώρες που αντιμετωπίζουν δυσκολίες», την ώρα που οι ισπανικές τράπεζες χρειάζονται άμεση στήριξη και η χώρα αντιμετωπίζει τον κίνδυνο να χάσει την πρόσβασή της στις αγορές.
«Η Ευρώπη πρέπει να πει ότι το ευρώ είναι ένα μη αναστρέψιμο σχέδιο το οποίο δεν κινδυνεύει, πρέπει να στηρίξει τις χώρες που αντιμετωπίζουν προβλήματα», δήλωσε ο Ραχόι μιλώντας στη Γερουσία, ενώ υπογράμμισε ότι το «πιο άμεσο» πρόβλημα της Ισπανίας είναι «το πρόβλημα χρηματοδότησης».
«Χρειάζεται μεγαλύτερη οικονομική ολοκλήρωση με μια δημοσιονομική αρχή και μια τραπεζική ολοκλήρωση, μια τραπεζική ένωση με ευρωομόλογα, μια εποπτική αρχή για τον τραπεζικό τομέα και ένα ταμείο εγγύησης των ευρωπαϊκών καταθέσεων», υπογράμμισε. «Αυτά θα εισηγηθώ στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο», σημείωσε.
Η Μαδρίτη ζητεί ο μελλοντικός Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας (ΕΜΣ), να μπορεί να ανακεφαλαιοποιεί άμεσα τις ισπανικές τράπεζες. Για να δει την ευόδωση αυτού του σχεδίου, η Ισπανία είναι έτοιμη ακόμη και να παραχωρήσει μέρος «της κυριαρχίας της, κυρίως στον τραπεζικό τομέα», όπως είχε πει ο Ραχόι όταν ζήτησε τη δημιουργία μιας «ευρωπαϊκής δημοσιονομικής αρχής» που θα ασκεί «κεντρικό έλεγχο των οικονομικών».
Υπενθύμισε δε ότι το εξωτερικό χρέος της χώρας αποτελεί το «92,2% του ΑΕΠ», δηλαδή «σχεδόν 1 τρισ. ευρώ».
«Αυτά τα χρήματα πρέπει να βρεθούν και με τις αγορές, στην κατάσταση που βρίσκονται τώρα, είναι δύσκολο να χρηματοδοτηθούμε», ανέφερε.
«Η Ισπανία βρίσκεται σε μια εξαιρετικά δύσκολη κατάσταση», εκτίμησε ο Ραχόι, όμως «δεν εξαρτάται μόνο από εμάς: πρέπει να γίνουν μεταρρυθμίσεις σε ευρωπαϊκό επίπεδο».
Νωρίτερα ο ισπανός υπουργός Προϋπολογισμού Κριστομπάλ Μοντόρο επιβεβαίωσε ότι το επίπεδο ρεκόρ στο οποίο έχουν διαμορφωθεί οι αποδόσεις (και κατά συνέπεια τα επιτόκια) των ομολόγων που εκδίδει η Ισπανία έχουν κλείσει την πρόσβασή της στις χρηματοοικονομικές αγορές.
Λαγκάρντ: Η Ελλάδα να μιμηθεί το παράδειγμα της Λετονίας…
Είναι σημαντικό οι ευρωπαϊκές χώρες που πλήττονται από την κρίση χρέους να εμπνευστούν από το πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων που υιοθέτησε η Λετονία, δήλωσε η γενική διευθύντρια του ΔΝΤ Κριστίν Λαγκάρντ, που πραγματοποιεί επίσκεψη στη Ρίγα.
«Είναι σημαντικό για τις άλλες χώρες να εμπνευστούν από τη Λετονία. Το πρόγραμμα που εφάρμοσε ήταν επιτυχές», σημείωσε η κ. Λαγκάρντ, σε συνέντευξή της στη σουηδική εφημερίδα Σβένσκα Νταγκμπλάντετ (Svenska Dagbladet), και προσέθεσε:
«Ένα σημαντικό σημείο είναι ότι οι πολιτικοί συμμορφώθηκαν με το πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων. Συνειδητοποίησαν ότι οι διαρθρωτικές αλλαγές ήταν απαραίτητες και πήραν πολλές γενναίες αποφάσεις».
«Ένα άλλο μάθημα είναι ότι οι δημοσιονομικές περικοπές πρέπει να γίνουν από την αρχή, διαφορετικά οι μεταρρυθμίσεις κινδυνεύουν να κουράσουν τον λαό και να είναι δύσκολο να εφαρμοστούν», διευκρίνισε η επικεφαλής του ΔΝΤ και κάλεσε τους Έλληνες πολιτικούς να δεχθούν τις μεταρρυθμίσεις:
«Για την Ελλάδα είναι σημαντικό οι πολιτικοί να δεχθούν το πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων και να συμμορφωθούν με αυτό. Στη Λετονία οι μεταρρυθμίσεις χαίρουν ευρείας υποστήριξης. Είναι απαραίτητο για να λειτουργήσουν», υπογράμμισε.
«Η Λετονία αποφάσισε να κινηθεί με διπλή ταχύτητα και αντί να υποφέρει για πολλά χρόνια προχωρώντας σταδιακά (…) προτίμησε να χτυπήσει δυνατά και γρήγορα», ανέφερε.
Το ΔΝΤ έδωσε τον Δεκέμβριο του 2008 ένα δάνειο ύψους 7,5 δισ. ευρώ στη Λετονία, μια πρώην σοβιετική δημοκρατία της Βαλτικής με δύο εκατομμύρια κατοίκους.
Το ΑΕΠ της χώρας μειώθηκε κατά 5% την περίοδο 2008-2009, βυθίζοντας τη Λετονία στη μεγαλύτερη ύφεση παγκοσμίως.
Το σχέδιο διάσωσης του ΔΝΤ, που προέβλεπε αυστηρή λιτότητα, επέτρεψε στη χώρα να επιστρέψει στην ανάπτυξη το 2011. Όμως, η ανεργία παραμένει αυξημένη και έφτασε το πρώτο τρίμηνο του 2012 το 16,3%, δηλαδή αυξήθηκε κατά 1,3 μονάδες σε σχέση με το τελευταίο τρίμηνο του 2011.
Το σχέδιο διάσωσης της Λετονίας ολοκληρώθηκε τον Δεκέμβριο του 2011, όμως η χώρα εξακολουθεί να αποπληρώνει τα δάνειά της στο ΔΝΤ.