Παπακωσταντίνου: Δεν θα υπάρξουν νέα μέτρα σε μισθούς και συντάξεις, ούτε αυξήσεις σε φόρους
Οι ιδέες της «συνολικής λύσης» για το χρέος στην ευρωζώνη
Κατηγορηματικός ότι δεν θα υπάρξουν νέα μέτρα σε μισθούς και συντάξεις, ούτε αυξήσεις σε φόρους εμφανίστηκε ο υπουργός Οικονομικών, κατά την παρουσίαση του επικαιροποιημένου Μνημονίου.
Ο Γ. Παπακωσταντίνου ξεκαθάρισε ότι το επικαιροποιημένο Μνημόνιο δεν πρόκειται να περιέχει τον ποσοτικό στόχο των 50 δισ. ευρώ στο σκέλος των αποκρατικοποιήσεων και της αξιοποίησης της ακίνητης περιουσίας, αλλά θα επαναβεβαιώνεται ο υφιστάμενος στόχος των 15 δισ. ευρώ.
Πάντως, η κυβέρνηση μέχρι τέλος Μαρτίου θα έχει προχωρήσει στην πρόσληψη συμβούλου ο οποίος θα καταγράψει τα ακίνητα που θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν. Στη συνέχεια μέχρι τον Ιούνιο θα έχει διαμορφωθεί το πρώτο από τα προς αξιοποίηση χαρτοφυλάκια ακινήτων του Δημοσίου και το δεύτερο θα οριστικοποιηθεί τον Δεκέμβριο.
Εξέφρασε τη βεβαιότητά του ότι η ελληνική οικονομία θα αρχίσει εντός του έτους να βγαίνει από την ύφεση. Όπως είπε, “είμαστε στο μέσον της ύφεσης, στο χειρότερο σημείο, όμως θα τα καταφέρουμε γιατί ακολουθούμε το σωστό δρόμο της σταθερότητας και της συνέπειας”.
Ο ίδιος επεσήμανε ότι τα αποτελέσματα του 2010 στο πεδίο της δημοσιονομικής διαχείρισης διαψεύδουν όσους αμφισβήτησαν την προσπάθεια και κάλεσε τα κόμματα της αντιπολίτευσης να συμμετάσχουν στο διάλογο για την διαμόρφωση του Μεσοπρόθεσμου Στρατηγικού Δημοσιονομικού Πλαισίου.
Χαρακτήρισε ακατανόητη της στάση της Νέας Δημοκρατίας να απέχει από το διάλογο, κάτι που όπως είπε αποτελεί συνταγματική υποχρέωση του κόμματος της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης, καθώς προβλέπεται σε Νόμο που και το ίδιο υπερψήφισε στη Βουλή το 2010.
Έδωσε το περίγραμμα του “Μνημονίου νο. 4”, γνωστοποίησε ότι θα υπάρξουν μέτρα- παρεμβάσεις ύψους 27,5 δισ., ενώ πρόσθεσε ότι πέραν των παρεμβάσεων που ισοδυναμούν με το 8% του ΑΕΠ για την περίοδο 2012 -2014, θα ενταχθούν στο πρόγραμμα και άλλες, όπως για παράδειγμα το μισθολόγιο του Δημοσίου.
“Το πρόγραμμα δημοσιονομικής προσαρμογής θα συνεχιστεί απαρεγκλίτως”, είπε, διευκρινίζοντας παράλληλα ότι “οι δημοσιονομικοί στόχοι, όπως η μείωση του ελλείμματος στο 7,4% του ΑΕΠ το 2011, παραμένουν αμετάβλητοι”. Επισήμανε δε ότι “η δυνατότητα της χώρας να βγει από την κρίση εξαρτάται από τις αγορές”.
Στο επικαιροποιημένο μνημόνιο προβλέπεται συρρίκνωση του ελλείμματος από το 9,4% στο 7,4%, ενώ η οικονομία προβλέπεται να συρρικνωθεί κατά 3%.
Για το ζήτημα της επιμήκυνσης του χρόνου αποπληρωμής των 110 δισ. ευρώ, υπενθύμισε ότι Eurogroup είχε συμφωνήσει καταρχήν από τον περασμένο Δεκέμβριο.
Αναφερόμενος στον τραπεζικό κλάδο, είπε ότι “αν και δεν υπάρχει ρητή αναφορά στο μνημόνιο ως προς τις συγχωνεύσεις, είναι σαφής η θέση της κυβέρνησης, διότι το ελληνικό τραπεζικό σύστημα πρέπει να ενισχυθεί και να θωρακιστεί απέναντι στις προκλήσεις”. Ο ίδιος πρόσθεσε ότι “το τραπεζικό σύστημα της χώρας είναι υγιές. Δεν συγκρίνεται το ιδιωτικό χρέος της χώρας μας με αυτό των άλλων χωρών”.
Όσον αφορά στο σκέλος των κοινωνικών μεταρρυθμίσεων που περιλαμβάνονται στο επικαιροποιημένο Μνημόνιο, για το Ασφαλιστικό σύστημα επιβεβαιώνεται η σταθεροποίηση των ασφαλιστικών δαπανών ως ποσοστό του ΑΕΠ. Όμως η Εθνική Αναλογιστική Αρχή προχωρά στην εκπόνηση μελέτης για τα επικουρικά ταμεία.
Στα ταμεία αυτά που εμφανίζουν μεγάλα ελλείμματα ο υπουργός Οικονομικών προανήγγειλε παρεμβάσεις για την αποκατάσταση της βιωσιμότητας τους. Επίσης, θα προχωρήσει η αναθεώρηση της λίστας βαρέων και ανθυγιεινών επαγγελμάτων.
Η «συνολική λύση»
Η λεγόμενη «συνολική λύση», στην οποία στοχεύουν οι ηγέτες της Ένωσης για να αντιμετωπίσουν οριστικά την κρίση στην ευρωζώνη, υποτίθεται ότι θα αποφασισθεί στη σύνοδο κορυφής στις 24 – 25 Μαρτίου. Ενδιαμέσως, στις 11 Μαρτίου, θα πραγματοποιηθεί σύνοδος κορυφής των ηγετών της ευρωζώνης, με αντικείμενο το «Σύμφωνο Ανταγωνιστικότητας», το οποίο έχει θέσει ως όρο η Γερμανίδα καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ, προκειμένου να συναινέσει σε κάποιας μορφής ενίσχυση του προσωρινού Μηχανισμού Σταθερότητας, του EFSF.
Στο πλαίσιο της συνολικής λύσης έχουν κατατεθεί μια σειρά από προτάσεις, επισήμως κι ανεπισήμως, οι οποίες καταγράφονται ως εξής:
1. Αύξηση του πραγματικού κεφαλαίου του προσωρινού μηχανισμού. Είναι η πρόταση με τις περισσότερες πιθανότητες να υιοθετηθεί. Σήμερα, ο EFSF διαθέτει 440 δισ. ευρώ, αλλά στην πραγματικότητα τα διαθέσιμα χρήματά του είναι 250 δισ. και τα υπόλοιπα εγγυήσεις. Η αύξηση του διαθέσιμου κεφαλαίου θα καθησύχαζε τις αγορές ότι μπορεί να «αντέξει» και προσφυγές άλλων χωρών στο Μηχανισμό. Υπάρχουν, ωστόσο, ερωτηματικά ως προς τον τρόπο αύξησης των πραγματικών κεφαλαίων του – ποιος, για την ακρίβεια, θα δώσει τα χρήματα.
2. Μείωση των επιτοκίων για τα δάνεια του προσωρινού μηχανισμού. Πρόκειται για αίτημα στο οποίο πιέζουν Ιρλανδία κι Ελλάδα, καθώς, σύμφωνα με όλες τις εκτιμήσεις, το δημόσιο χρέος τους δεν είναι βιώσιμο με επιτόκια που υπερβαίνουν το 4% -το πολύ. Όμως, οι συμφωνίες με εταίρους και ΔΝΤ έγιναν για επιτόκια κοντά στο 6%.
3. Αγορά ομολόγων στην πρωτογενή αγορά. Μια τέτοια κίνηση θα βελτίωνε την εικόνα των χωρών της περιφέρειας στις αγορές και θα ενίσχυε την πιθανότητα μείωσης των spread τους. Η Γερμανία είναι αντίθετη.
4. Αγορά ομολόγων στη δευτερογενή αγορά. Πρόκειται για την ενέργεια που κάνει τώρα η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Έτσι, ο Προσωρινός Μηχανισμός θα απάλλασσε την Τράπεζα από ένα έργο που δεν είναι τυπικά αρμοδιότητά της και για αυτό η πρόταση υποστηρίζεται και από την ΕΚΤ αλλά και από τη Γαλλία. Η Γερμανία είναι αντίθετη.
5. Δανεισμός χωρών για επαναγορά ομολόγων. Είναι μια ιδέα που θα διευκόλυνε ιδιαίτερα την Ελλάδα. Ωστόσο, συναντά αντιδράσεις κι από τη γερμανική πλευρά κι από άλλους εταίρους.
6. “Ευέλικτη” γραμμή δανεισμού. Πρόκειται για ιδέα που έχει ως πρότυπο την αντίστοιχη γραμμή δανεισμού του ΔΝΤ κι απευθύνεται σε χώρες με προσωρινά προβλήματα ρευστότητας. Η Γερμανία τη δέχεται για το Μόνιμο Μηχανισμό, αλλά όχι για τον Προσωρινό Μηχανισμό.
7. Επιμήκυνση του χρόνου αποπληρωμής των δανείων. Αφορά την Ελλάδα και την Ιρλανδία, που τώρα έχουν περίοδο χάρητος τρία κι επτά χρόνια. Ο Άξελ Βέμπερ είχε μιλήσει ακόμη και για 30 χρόνια παράταση, αλλά γρήγορα έγινε σαφές ότι ήταν δική του άποψη. Η Γερμανία υποστηρίζει ότι το θέμα πρέπει να εξετασθεί σε συνδυασμό με άλλους παράγοντες. Κοινοτικές πηγές θεωρούσαν πως ακόμη κι αν υπάρξει η επιμήκυνση, αυτή θα είναι της τάξης των δέκα ετών.
8. Stess test για τις τράπεζες. Η Ένωση έχει αποφασίσει πως πρέπει να γίνουν νέα τεστ κοπώσεως για τις ευρωπαϊκές τράπεζες, καθώς αυτά του περασμένου Ιουλίου αποδείχθηκαν από χαλαρά έως αποτυχημένα. Ωστόσο υπάρχουν διαφωνίες για τις παραμέτρους που πρέπει να έχουν τα νέα τεστ.
9. Γαλλογερμανικό σύμφωνο ανταγωνιστικότητας. Το Βερολίνο, ακολουθούμενο από το Παρίσι, απαίτησε να υπάρξει συμφωνία για ένα Σύμφωνο, στο πλαίσιο της συνολικής λύσης, που να περιλαμβάνει ενιαίο φόρο στις επιχειρήσεις, αύξηση των ορίων στην ηλικία συνταξιοδότησης, κατάργηση της ΑΤΑ, μηχανισμός κρίσης στο τραπεζικό σύστημα, αναγνώριση επαγγελματικών προσόντων. Οι αντιδράσεις ήταν έντονες, αλλά στις 11 Μαρτίου θα φανεί κατά πόσον η απαίτηση της Γερμανίας έχει αποτέλεσμα.