Στην κρίση χρέους που αντιμετωπίζουν κράτη – μέλη της Ευρωζώνης
Τα «συν» και τα «πλην» πριν από την αυριανή Σύνοδο Κορυφής
ΑΘΗΝΑ, 2.
Ενισχύεται η αισιοδοξία των αγορών ότι οι ηγέτες της Ευρωζώνης θα συμφωνήσουν τελικά σε μια συνολική λύση για την κρίση χρέους. Από τις δηλώσεις Γερμανών αξιωματούχων διαφαίνεται ότι η Άγκελα Μέρκελ θα συναινέσει στο να βοηθήσει τα κράτη-μέλη της Ευρωζώνης που αντιμετωπίζουν προβλήματα, θέτοντας όμως αυστηρές προϋποθέσεις. Την αισιοδοξία του ότι το θέμα της αντιμετώπισης της κρίσης θα κλείσει στη σύνοδο κορυφής, στις 25 Μαρτίου, εξέφρασε ο πρωθυπουργός Γιώργος Παπανδρέου.
Ειδικότερα δύο 24ωρα πριν από τη σύνοδο κορυφής της Ευρωπαϊκής Ένωσης, κατά την οποία αναμένεται να συζητηθεί και η περίφημη «συνολική λύση» για την αντιμετώπιση της κρίσης στην ευρωζώνη, οι εκτιμήσεις που διατυπώνουν διεθνείς πολιτικοί και οικονομικοί αναλυτές μοιάζουν να κινούνται, προς το παρόν, ως…. εκκρεμές.
Άλλοι προδικάζουν ότι η κρίση έχει τελειώσει και ξεπεραστεί και άλλοι θεωρούν ότι η Ένωση απλώς διέρχεται μια περίοδο σαν την ηρεμία που προηγείται μιας θύελλας, εν προκειμένω μιας νέας θύελλας που μπορεί να οδηγήσει και άλλες χώρες στην αγκαλιά του προσωρινού Μηχανισμού Σταθερότητας και άλλες χώρες σε αναγκαστική αναδιάρθρωση χρέους.
Η αλήθεια, ως είθισται, σπανίως βρίσκεται στα ακραία σενάρια. Γι’ αυτό θα ήταν χρήσιμη μια «χαρτογράφηση» της κατάστασης όσον αφορά την εξέλιξη της οικονομικής κρίσης, ώστε κανείς να συνυπολογίσει και τα θετικά και τα αρνητικά σημεία.
Θετικές ενδείξεις:
* Από τις εορτές και μετά η πολιτική ηγεσία της Ένωσης με αλλεπάλληλες δηλώσεις έχει κάνει σαφές ότι είναι αποφασισμένη να καταλήξει σε μια «συνολική λύση» για την αντιμετώπιση της κρίσης.
* Στις δηλώσεις αυτές έχουν αντιδράσει θετικά οι αγορές, με αποτέλεσμα να συρρικνωθούν τα spread των χωρών της περιφέρειας και να σημειώσει αισθητή άνοδο το ευρώ.
* Το πρώτο ομόλογο που εξέδωσε ο προσωρινός Μηχανισμός Σταθερότητας, το ESFS, προσέλκυσε ρεκόρ επενδυτών, τόσο ώστε ο επικεφαλής του να ζητήσει μεταξύ σοβαρού και αστείου να εγγραφεί στο βιβλίο των ρεκόρ Γκίνες, καθώς απηχεί την εμπιστοσύνη στην ευρωζώνη.
*Θεωρείται πλέον βέβαιη η συναίνεση της Γερμανίας, έναντι ανταλλαγμάτων, στην αύξηση του πραγματικού κεφαλαίου του ESFS, ενδεχομένως και στη διεύρυνση των δραστηριοτήτων του, μολονότι όλα αυτά εξακολουθούν να είναι αντικείμενα παρασκηνιακών διαβουλεύσεων.
Αρνητικές ενδείξεις:
* Ο πληθωρισμός που ανακοινώθηκε για την ευρωζώνη ήταν υψηλότερος του αναμενόμενου (2,4%) καθιστώντας ορατή την προοπτική ανόδου των επιτοκίων της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. Κάτι τέτοιο, όμως, θα δυσκολέψει ακόμη περισσότερο τις χώρες, όπως η Ελλάδα, που προσπαθούν να μειώσουν ελλείμματα και χρέος. Επιπλέον, θα πληγεί περαιτέρω η κατανάλωση – και άρα και η ανάπτυξη, που επίσης είναι απαραίτητη για αυτές τις ώρες.
* Αντίστοιχης σημασίας είναι και η άνοδος της τιμής του πετρελαίου, καθώς οι εξαρτημένες από τις εισαγωγές μαύρου χρυσού χώρες, όπως η Ελλάδα, θα καταβάλουν ακόμη μεγαλύτερο τίμημα σε μια εποχή που έχουν ανάγκη εξοικονόμησης, ενώ το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών θα υποστεί και αυτό τις αρνητικές συνέπειες.
* Η ανεργία στην ευρωζώνη, παρά τις προσπάθειες και πολιτικές απελευθέρωσης της αγοράς εργασίας δε δείχνει σημεία μείωσης κι οι αρμόδιοι προειδοποιούν για το ενδεχόμενο «ανάκαμψης χωρίς δουλειές» και «χαμένης γενεάς» (σ.σ.: κατά τα λόγια του Ντομινίκ Στρος– Καν, επικεφαλής του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου).
Το Reuters
Η γερμανική κυβέρνηση εξετάζει ενεργά πρακτικές επιλογές για τη διεύρυνση του ρόλου του Ευρωπαϊκού Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΕΤΧΣ), ώστε να ελαφρυνθεί το πρόβλημα χρέους της Ελλάδας, αναφέρει το Reuters, επικαλούμενο πληροφορίες από ανώτερους Γερμανούς αξιωματούχους.
Μία επιλογή, σύμφωνα με το δημοσίευμα του Reuters, θα ήταν η δυνατότητα του Ταμείου να δανείσει την Ελλάδα για να επαναγοράσει από την αγορά ομόλογα του Δημοσίου σε τιμές χαμηλότερες των ονομαστικών.
«Αλλά έχουμε διαφορετικές απόψεις στη (γερμανική) κυβέρνηση», είπε ένας αξιωματούχος, προσθέτοντας ότι «ορισμένοι το θέλουν αυτό και ορισμένοι δεν το θέλουν».
Το ίδιο δημοσίευμα αναφέρει ότι, παρά τις επίσημες δηλώσεις στελεχών της γερμανικής κυβέρνησης πως δεν χρειάζεται αύξηση των πόρων του ΕΤΧΣ πάνω από το ποσό των 440 δισ. ευρώ, κατ‘ ιδίαν υπονοούν ότι προετοιμάζονται για το ενδεχόμενο αυτό, εφόσον πεισθούν ότι η αύξηση είναι αναγκαία στο πλαίσιο μίας συνολικής εφάπαξ λύσης.
Η κυβέρνηση Μέρκελ, προσθέτει το δημοσίευμα, έχει διαμηνύσει στους εταίρους της στην Ευρωζώνη ότι είναι κατά της σταδιακής αντιμετώπισης του προβλήματος χρέους, καθώς τους επόμενους μήνες είναι προγραμματισμένες επτά εκλογικές αναμετρήσεις σε γερμανικά κρατίδια και δεν θα έχει τη δυνατότητα να ζητά συνέχεια την έγκριση της Βουλής για πρόσθετη βοήθεια.