Βασίλης Καρακώστας: Δεν συνδέεται ο φονικός σεισμός της Τουρκίας με τα ελληνικά ρήγματα

Δεν πρέπει να συνδέουμε τον σεισμό των 7,7 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ, που έπληξε στις 6 Φεβρουαρίου τη νοτιοανατολική Τουρκία και προκάλεσε δεκάδες χιλιάδες νεκρούς, με τα ελληνικά σεισμικά ρήγματα. Την επισήμανση αυτή κάνει ο καθηγητής Σεισμολογίας του ΑΠΘ, Βασίλειος Καρακώστας, που σημειώνει, ωστόσο, πως στο μέλλον θα γίνουν σεισμοί στην τάφρο του Βορείου Αιγαίου, εκεί όπου καταλήγει το ρήγμα της Βόρειας Ανατολίας.

Μιλώντας στη «Θ» για τον μεγάλο σεισμό της Τουρκίας ο καθηγητής Σεισμολογίας τόνισε ότι άλλα σεισμικά ρήγματα τα έφερε πιο κοντά και άλλα τα απομάκρυνε, ενώ για τον δεύτερο σεισμό των 6,2 βαθμών Ρίχτερ, ανέφερε πως ήταν εκτός του χώρου όπου είχε σημειωθεί ο πρώτος των 7,7 Ρίχτερ. «Είναι άλλος σεισμός», εξήγησε. Ο κ. Καρακώστας τόνισε ακόμα πως ο μεγάλος σεισμός τροποποίησε την υπάρχουσα κατάσταση αναφορικά με τα σεισμικά ρήγματα στην περιοχή της νοτιοανατολικής Τουρκίας και της βόρειας Συρίας, ωστόσο, δεν παρατηρήθηκε μεταβολή στο μεγάλο ρήγμα της Β. Ανατολίας, ούτε έχει καταγραφεί σ’ αυτό σεισμική δραστηριότητα. «Δεν έχει συμβεί τις τελευταίες ημέρες σεισμός άνω των βαθμών Ρίχτερ στο ρήγμα αυτό των 1.500 χιλιομέτρων», πρόσθεσε. Η σεισμική τάφρος του βορείου Αιγαίου, όπως είχε ανακοινωθεί σε επιστημονική ημερίδα στη Θεσσαλονίκη, ενδέχεται να προκαλέσει σεισμούς που πιθανόν να αγγίξουν και τους 7,4 βαθμούς της κλίμακας Ρίχτερ. Αυτή η σεισμική τάφρος αρχίζει από τις Βόρειες Σποράδες και εκτείνεται μέχρι τη Λήμνο και τη Σαμοθράκη. Ωστόσο, οι σεισμολόγοι αποκλείουν να προκληθεί τσουνάμι, μεγάλο δηλαδή θαλάσσιο κύμα, που θα πλήξει τα νησιά των Β. Σποράδων με την εκδήλωση μιας ισχυρής σεισμικής δόνησης. Άλλωστε δεν υπάρχουν και ιστορικά δεδομένα για κάτι τέτοιο. «Δεν πρέπει να συνδέουμε τον σεισμό των 7,7 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ με τα ελληνικά σεισμικά ρήγματα», τόνισε ο καθηγητής Σεισμολογίας του ΑΠΘ. Ο μεγαλύτερος σεισμός που έχει καταγραφεί ιστορικά στον ελληνικό χώρο, πρόσθεσε ο κ. Καρακώστας, ήταν 8,3 βαθμών Ρίχτερ και υπολογίστηκε πως συνέβη το 365 μ.Χ. δυτικά της Κρήτης. Ωστόσο, σπάνια επαναλαμβάνονται τέτοιου μεγέθους σεισμοί, σχεδόν κάθε 2.500-3.000 χρόνια.

Στη Θεσσαλία
Αναφερόμενος στους σεισμούς που έχουν κατά καιρούς συμβεί στη Θεσσαλία, ο κ. Καρακώστας τόνισε ότι έχουν όριο μεγέθους τα 7 Ρίχτερ και ανέφερε συγκεκριμένα τον μεγάλο σεισμό στους Σοφάδες Καρδίτσας το 1954, καθώς και όλη τη σεισμική δραστηριότητα που είχε αναπτυχθεί την δεκαετία του 1950 στην περιοχή της νότιας Θεσσαλίας. Πάντως ο καθηγητής Σεισμολογίας επισήμανε πως είμαστε τυχεροί, επειδή οι περισσότεροι σεισμοί στον ελλαδικό χώρο σημειώνονται στη θάλασσα και ζήτησε να εφαρμόζεται αυστηρά ο αντισεισμικός κανονισμός και να ελέγχεται η εφαρμογή του. Όπως είναι γνωστό, τα σεισμικά ρήγματα που βρίσκονται ή διέρχονται από περιοχές του Νομού Μαγνησίας είναι τρία, σύμφωνα με τον σεισμικό χάρτη που έχει συντάξει η ερευνητική ομάδα του αείμνηστου ομότιμου καθηγητή Γεωφυσικής του ΑΠΘ Βασ. Παπαζάχου. Πρόκειται για ρήγματα μεταξύ 159 συνολικά στον ελληνικό χώρο, που έχουν καταγραφεί και τα οποία έχουν δώσει σεισμούς άνω των 6 Ρίχτερ τα τελευταία 2.500 χρόνια. Τα τρία σεισμικά ρήγματα βρίσκονται στη Ν. Αγχίαλο, είναι μήκους 30 χιλιομέτρων και έχουν δώσει μέχρι σήμερα τρεις σεισμούς άνω των 6 Ρίχτερ, στη θαλάσσια περιοχή της Αλοννήσου, μήκους 24 χιλιομέτρων, που έχει δώσει μέχρι σήμερα δύο σεισμούς άνω των 6 Ρίχτερ και στη θαλάσσια περιοχή Πιπέρι Β. Σποράδων, μήκους 30 χιλιομέτρων, που έχει δώσει μέχρι σήμερα έναν σεισμό άνω των 6 Ρίχτερ.
Τα σεισμικά ρήγματα κατανέμονται σε τρεις κατηγορίες: Στα ανάστροφα, στα κανονικά και στα οριζόντιας μετατόπισης, ανάλογα με την κίνηση των σεισμικών πλακών. Και τα τρία είδη σεισμικών ρηγμάτων μπορούν να δώσουν καταστροφικό σεισμό, ανάλογα με το μέγεθός του, την περιοχή όπου αυτός εκδηλώνεται και το εστιακό του βάθος. Εξάλλου στον χάρτη σεισμικής επικινδυνότητας η Μαγνησία έχει καταταγεί στην κατηγορία ΙΙ. Με βάση τον χάρτη που έχει τεθεί σε ισχύ με νόμο από το 2003 (ΦΕΚ 1154, 12-8-2003) η χερσαία Μαγνησία και το πολεοδομικό συγκρότημα Βόλου κατατάσσονται στις περιοχές μεσαίας σεισμικής επικινδυνότητας (ζώνη ΙΙ), με σεισμική επιτάχυνση εδάφους 0,24, όταν η ζώνη Ι έχει σεισμική επιτάχυνση 0,16 και η ΙΙΙ 0,36. Ο χάρτης συντάχθηκε με βάση την συχνότητα γένεσης των σεισμών, το γεωλογικό τους υπόβαθρο αλλά και τα μεγέθη σεισμών που έχουν σημειωθεί στην κάθε περιοχή. Στην ίδια ζώνη έχουν ενταχθεί και τα νησιά των Β. Σποράδων. Ο μελετητής οποιουδήποτε οικοδομικού έργου είναι υποχρεωμένος να εφαρμόζει τους συγκεκριμένους σεισμικούς συντελεστές.