Οι πληθυσμοί των αγριόχοιρων συρρικνώνονται λόγω της εξάπλωσης της αφρικανικής πανώλης των χοίρων, απειλώντας τη διαβίωση εκατομμυρίων ανθρώπων που εξαρτώνται από αυτούς για τροφή, προειδοποιούν ερευνητές.
Τα πρώτα ανησυχητικά δείγματα
Με ποσοστό θνησιμότητας σχεδόν 100%, η αφρικανική πανώλη των χοίρων έχει σαρώσει την Ασία, την Ευρώπη και την Αφρική, καταστρέφοντας τους πληθυσμούς οικόσιτων και άγριων χοίρων τα τελευταία 10 έως 20 χρόνια. Οι επιπτώσεις είναι ιδιαίτερα σημαντικές στο Βόρνεο, στη νοτιοανατολική Ασία, όπου οι αριθμοί των γενειοφόρων χοίρων έχουν μειωθεί κατά 90% έως 100% από τότε που έφτασε στο νησί το 2021, δήλωσαν οι ερευνητές.
Αυτοί οι χοίροι ήταν κάποτε το πιο κοινό είδος μεγάλων θηλαστικών στο νησί, παίζοντας σημαντικό ρόλο ως μηχανικοί του οικοσυστήματος, διασπείροντας σπόρους σε μεγάλες αποστάσεις, σύμφωνα με επιστολή που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Science. «Αυτοί οι χοίροι έχουν εξαφανιστεί», δήλωσε ο καθηγητής Erik Meijaard, επικεφαλής συγγραφέας της επιστολής και πρώην πρόεδρος της ειδικής ομάδας της IUCN για τους αγριόχοιρους.
«Έχω πάει σε όλους όσοι κάνουν παρακολούθηση με κάμερες στο Βόρνεο, και σταθερά βλέπουμε τα γουρούνια να εξαφανίζονται. Δεν έχουν δει γουρούνια σε παγίδες με κάμερα εδώ και χρόνια», δήλωσε ο Meijaard. Παρατήρησε επίσης επτά προγράμματα παρακολούθησης με κάμερες στη Μαλαισία, την Ινδονησία και το Μπρουνέι, τα οποία δεν βρίσκονταν στο νησί Βόρνεο, και διαπίστωσε ότι οι πληθυσμοί των χοίρων τους μειώθηκαν κατακόρυφα το 2019 και το 2020. «Μόλις η πανώλη εισέλθει σε έναν πληθυσμό, εξαλείφει τα πάντα», είπε.
Ο Meijaard πιστεύει ότι ο γενειοφόρος χοίρος μπορεί να χρειαστεί να επαναχαρακτηριστεί από ευάλωτος σε κρίσιμα απειλούμενο είδος ως αποτέλεσμα της ASF. Δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι οι πληθυσμοί των αγριόχοιρων θα ανακάμψουν πλήρως στο Βόρνεο ή σε άλλα νησιά της νοτιοανατολικής Ασίας, όπως η Ιάβα και η Σουμάτρα στην Ινδονησία, το Ανατολικό Τιμόρ και οι Φιλιππίνες, δήλωσαν οι επιστήμονες.
Ορατές οι μεγάλες επιπτώσεις
Σύμφωνα με τον Guardian, στο Βόρνεο, η απώλεια των γενειοφόρων χοίρων έχει ήδη τεράστιες επιπτώσεις στους πολιτισμούς και τις κοινότητες που εξαρτώνται από αυτούς για τροφή. Τοπικές μελέτες δείχνουν ότι οι γενειοφόροι χοίροι αποτελούσαν κάποτε το 81% του βάρους των κυνηγημένων άγριων ζώων σε ορισμένα χωριά. Τώρα, ο αριθμός αυτός είναι πιο κοντά στο μηδέν. «Πρόκειται για ένα ζήτημα επισιτιστικής ασφάλειας και ένα ζήτημα φτώχειας. Οι άνθρωποι απλά εξαρτώνται πλήρως από την πρόσβαση σε άγρια και άγρια γουρούνια για τις πρωτεϊνικές τους ανάγκες», δήλωσε ο Meijaard.
Η εξαφάνιση αυτής της βασικής πηγής πρωτεϊνών ασκεί πίεση σε άλλα είδη: ελλείψει χοίρων, εκατομμύρια ντόπιοι κάτοικοι είναι πιθανό να στρέψουν την προσοχή τους στο κυνήγι απειλούμενων ειδών, όπως οι μακάκοι με ουρά γουρουνιού, προειδοποίησαν οι επιστήμονες.
Προβλήματα στα οικοσυστήματα
Η απώλεια των αγριόχοιρων μπορεί επίσης να επηρεάσει το οικοσύστημα στο σύνολό του. Οι γενειοφόροι χοίροι διασπείρουν τους σπόρους των δέντρων καθώς τρώνε καρπούς και μεταναστεύουν σε μεγάλες αποστάσεις, αφοδεύοντάς τους σε όλο το δάσος. Αναποδογυρίζουν επίσης το έδαφος με τα ρύγχη τους, γεγονός που καθαρίζει την υποβλάστηση και δίνει στις ρίζες των δέντρων πρόσβαση σε περισσότερα θρεπτικά συστατικά του εδάφους. Τα δάση του Βόρνεο συγκαταλέγονται στα πιο ποικιλόμορφα οικοσυστήματα του κόσμου, αλλά μόνο το 50% έχει απομείνει ως αποτέλεσμα της υλοτομίας δεκαετιών και της επέκτασης των γεωργικών εκτάσεων, ιδίως των φυτειών φοινικέλαιου.
Οι επιστήμονες ζήτησαν επείγουσα έρευνα και παρεμβάσεις, αναγνωρίζοντας παράλληλα τις επιπτώσεις στις κοινότητες. Η εστίαση θα πρέπει να γίνει επειγόντως για να αποτραπεί η εξάπλωση της ΑΠΧ σε άλλες περιοχές, συνέστησε η επιστολή.
Πηγή:ethnos